Παράλληλο νόμισμα, παράλληλες πληρωμές και παράλληλες πραγματικότητες

Το «παράλληλο νόμισμα» είναι συνηθισμένο φαινόμενο στην νομισματική ιστορία, με πολλές μορφές. Οι επιπτώσεις του εξαρτώνται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περίπτωσης. Στη χώρα μας εμφανίστηκαν τρεις κυρίως προτάσεις παράλληλου νομίσματος.

Γιατί το παράλληλο σύστημα πληρωμών ερίζει τόσο;

Εδώ και καιρό, προσπαθώ να καταλάβω για ποιο λόγο το παράλληλο σύστημα πληρωμών που παρουσίασε ο πρώην υπ.οικ. το 2015, δέχεται τόσες άλογες επιθέσεις. Άλογες, τουλάχιστον για όσους έχουν εντρυφήσει έστω και λίγο στην αρχιτεκτονική συστημάτων συναλλαγών.

Συνειδητοποίησα αίφνης, ότι μου διέφευγε το προφανές: Πρόκειται για ένα Εξωτραπεζικό σύστημα πληρωμών. Κι ως Εξωτραπεζικό, κλονίζεται έστω και σε επίπεδο θεωρητικό, το μονοπώλιο που έχει ο χρεοκοπημένος τραπεζικός κλάδος: να ανακυκλώνει επιλεκτικά τα χρέη χρεοκοπημένων μέσων και χρεοκοπημένων κομμάτων.  Όλα αυτά δε, σε μία απέλπιδα απόπειρα να παραμείνουν επίκαιρα και “ισχυρά”, συγκεκριμένα κλιμάκια, σε έναν κόσμο που αλλάζει, ακόμα κι αυτή καθαυτή η έννοια της “ισχύος”.

«Ρίχνουν νερό στο μύλο του Σόιμπλε»

Με επιθετικό τόνο απέναντι στη Νέα Δημοκρατία απαντάει ο Γιάνης Βαρουφάκης, αναφορικά με τα όσα υποστηρίζει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και για το αίτημα σύστασης εξεταστικής επιτροπής για την οικονομία και την πρώτη περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ.

Τι απαντά ο Βαρουφάκης για το παράλληλο νόμισμα

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης απαντά στις αποκαλύψεις για τα σχέδια του Κορεάτη πρώην συμβούλου του Γκλεν Κιμ το 2015, επιμένει στις απόψεις του και δίνει στη δημοσιότητα εκτενή αποσπάσματα από το νέο του βιβλίο, μέσω της προσωπικής του ιστοσελίδας.

Όπως αναφέρει ο Γ. Βαρουφάκης: «Είτε το παράλληλο σύστημα πληρωμών που σχεδίαζα να εφαρμόσω με την ομάδα μου (της οποίας ο Glenn Kim ήταν επιφανές μέλος) αποτελούσε μια πραγματική εναλλακτική στην συνθηκολόγηση στο 3ο Μνημόνιο που καταστρέφει την χώρα – είτε ήταν μια επικίνδυνη ανοησία. Πίστευα και πιστεύω, όπως πιστεύουν πολλοί άλλοι σοβαροί αναλυτές π.χ. ο Wolfgang Munchau των Financial Times, ότι η ενεργοποίηση του παράλληλου συστήματος πληρωμών ήταν σαφώς καλύτερη επιλογή για την συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, και για την χώρα μακροπρόθεσμα, από τον ζουρλομανδύα ενός ακόμα Μνημονίου, και όσων άλλων έπονται».

Συνεχίζοντας, ο πρώην υπουργός Οικονομικών παραθέτει δύο αποσπάσματα από το Κεφάλαιο 4 του νέου του βιβλίου ΑΝΙΚΗΤΟΙ ΗΤΤΗΜΕΝΟΙ που θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις Πατάκη (κυκλοφορεί ήδη στο εξωτερικό στα αγγλικά ως ADULTS IN THE ROOM):

Ως πότε παλικάρια: Η στρατηγική της παράλληλης ύφεσης και τα όριά της

Υπάρχει παράλληλο πρόγραμμα χωρίς παράλληλο νόμισμα; Το αγαπημένο think tank του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει πώς όχι! Τα καλά και τα κακά νέα για την Ελληνική οικονομία το 2016 και το 2017, σε μια νέα και φιλόδοξη μελέτη του Ινστιτούτου Levy.

Όταν το Ινστιτούτο Levy του Bard College της Νέας Υόρκης βγάζει τη καινούργια του μελέτη για το τι θα συμβεί στην Ελληνική οικονομία τα επόμενα 2 χρόνια, πρέπει να τη διαβάσουμε προσεχτικά. Όχι μόνο γιατί έχει πολλούς καλούς Κεϋνσιανούς οικονομολόγους και παρακολουθεί την Ελληνική κρίση από την αρχή συστηματικά, αλλά κυρίως γιατί είναι το μόνο think tank που συνεργάζεται στενά με το ΣΥΡΙΖΑ για την πραγματική οικονομία – άλλωστε η Ράνια Αντωνοπούλου, η υπουργός αρμόδια για την αντιμετώπιση της ανεργίας, προέρχεται από αυτό και μεταφέρει τις απόψεις και τη φιλοσοφία του. Μάλιστα, το... εμβληματικό πλέον σύνθημα του Αλέξη Τσίπρα "Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο Σχέδιο Μάρσαλ" ειπώθηκε πρώτα από τον καθηγητή και πρόεδρο του Ινστιτούτου Δημήτρη Παπαδημητρίου, που συνυπογράφει τη νέα έκθεση.

Βαρουφάκης: Αν ήμουν πρωθυπουργός θα πατούσα το κουμπί του Plan B

Το κουμπί του Plan B για την κυκλοφορία παράλληλου νομίσματος θα πατούσε ο Γιάνης Βαρουφάκης αν ήταν πρωθυπουργός. Αυτό υποστηρίζει σε συνέντευξή του στην ισπανική εφημερίδα El Pais. Και πότε θα το έκανε αυτό; Τη στιγμή που θα έκλειναν οι τράπεζες.

Συγκεκριμένα στην ερώτηση αν ο ίδιος θα πατούσε το κουμπί ενεργοποίησης του σχεδίου, απαντά χωρίς ενδοιασμούς: Ναι (θα το έκανα) και το έχω πει δημοσίως αλλά ήμουν στην πλευρά της μειοψηφίας και σέβομαι την απόφαση της πλειοψηφίας.

Άνθρακας ο θησαυρός! - Στη δημοσιότητα η απομαγνητοφώνηση του σχεδίου Βαρουφάκη

Τις επίμαχες αποκαλύψεις Γιάνη Βαρουφάκη για plan b, χακάρισμα των ΑΦΜ και παράλληλο τραπεζικό σύστημα έδωσε στην δημοσιότητα «The Official Monetary and Financial Institutions Forum (OMFIF)» στο οποίο ο τέως υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης εξιστόρησε τα σχέδια του.

Το Φόρουμ Επίσημων Νομισματικών και Οικονομικών Θεσμών (OMFIF) με έδρα το Λονδίνο ανακοίνωσε ότι έχει ηχογραφήσει την ομιλία του Γ. Βαρουφάκη της 16ης Ιουλίου και την έδωσε στη δημοσιότητα, με την έγκριση και του ιδίου.

Όπως τονίζεται το σχέδιο του πρώην υπουργού αφορούσε ένα παράλληλο νόμισμα εντός ευρώ ενώ προσθέτεται ότι δεν υπάρχει αναφορά στα ΑΦΜ των πολιτών.

Aρχικά, ο κ. Βαρουφάκης ξεκαθαρίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε εντολή να οδηγήσει τη χώρα εκτός ευρώ, αλλά να διαπραγματευθεί με το Eurogroup και την ΕΚΤ για μια βιώσιμη λύση, με τη χώρα εντός ευρωζώνης.

«Το Grexit παραμένει το πιο πιθανό αποτέλεσμα μιας θλιβερής διαδικασίας»

«Εάν η οικονομία δεν "συμπεριφερθεί" διαφορετικά απ' ότι στο παρελθόν, θα παγιδευτεί σε έναν φαύλο κύκλο» γράφει ο Βόλφγκανγκ Μινχάου στους Financial Times, υποστηρίζοντας ότι ήταν κρίσιμο λάθος εκ μέρους του Έλληνα πρωθυπουργού να απορρίψει το «σχέδιο Β» του Γ.Βαρουφάκη. 

«Ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα έπρεπε ποτέ να διορίσει τον Γιάνη Βαρουφάκη ως υπουργό του επί των Οικονομικών. 'Η θα έπρεπε να τον είχε ακούσει και να τον είχε διατηρήσει στο αξίωμα. Αντίθετα ο Έλληνας πρωθυπουργός επέλεξε τη χειρότερη από όλες τις επιλογές. Ακολούθησε τη συμβουλή του κ. Βαρουφάκη να απορρίψει την πρόταση των πιστωτών- μέχρι την περασμένη εβδομάδα. Αλλά ενώ το έκανε αυτό, ο κ.Τσίπρας διέπραξε ένα κρίσιμο λάθος, απορρίπτοντας το 'σχέδιο Β' του Βαρουφάκη για την περίπτωση που οι τράπεζες της χώρας έκλειναν: την άμεση υιοθέτηση ενός παράλληλου νομίσματος- IoU's, που θα εξέδιδε το ελληνικό κράτος σε ευρώ.

Παράλληλο ή διπλό νόμισμα

Η ΜΟΝΗ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.

Με την ελληνική οικονομία να βρίσκεται σε βαθιά ύφεση για έκτη συνεχιζόμενη χρονιά και ελλείψει ενός πολιτικού οράματος για το μέλλον της χώρας, η ιδέα του διπλού νομισματικού συστήματος θα πρέπει πλέον να εξεταστεί σοβαρά. Πρόκειται εξάλλου για μια πρακτική που έχουν εφαρμόσει πολλές χώρες στο παρελθόν, ενώ για την περίπτωση της Ελλάδας τη συνιστούν τόσο συντηρητικοί όσο και προοδευτικοί οικονομολόγοι.  

Η σημερινή στήλη των Ιδεογραφημάτων είναι αφιερωμένη στην ιδέα του διπλού νομίσματος και έχει τη μορφή διαλόγου με τον Δημήτρη Β. Παπαδημητρίου, πρόεδρο του Levy Economics Institute* και καθηγητή στην έδρα Οικονομικών στο Κολέγιο Bard, ο οποίος υποστηρίζει θερμά την εν λόγω πρόταση.