Συνέντευξη του Έντσο Τραβέρσο στη Δέσποινα Λαλάκη
"Η ελευθερία και η δημιουργικότητά τους
είναι αναζωογονητικές, όμως ο εφήμερος χαρακτήρας τους σηματοδοτεί ένα
σοβαρό εμπόδιο. Δεν νομίζω ότι θα μπορέσουν να οικοδομήσουν στέρεες
δομές και προοπτικές δέσμευσης χωρίς να «διεργαστούν» την κομμουνιστική
εμπειρία του παρελθόντος".
Την
τελευταία δεκαπενταετία, ο Ιταλός ιστορικός Έντσο Τραβέρσο, καθηγητής
στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι ένας από τους πιο
επιδραστικούς κριτικούς διανοούμενους στην Ευρώπη. Το έργο του αποκτά
ένα διαρκώς διευρυνόμενο κοινό και στη χώρα μας: τα Νέα πρόσωπα του
φασισμού, βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις του Εικοστού
Πρώτου, είναι το έβδομο που μεταφράστηκε στα ελληνικά, σε συνέχεια
σημαντικών έργων του συγγραφέα όπως η Ιστορία ως πεδίο μάχης, οι Ρίζες
της ναζιστικής βίας, το Διά πυρός και σιδήρου και η Αριστερή μελαγχολία.
Λιγότερο γνωστή, εξαιρετικά επίκαιρη ωστόσο, είναι η μονογραφία του
Τραβέρσο Ολοκληρωτισμός: η ιστορία μιας διαμάχης [Totalitarismo: la
storia di un dibattito] – μια εξαντλητική επισκόπηση της πολιτικής και
ακαδημαϊκής συζήτησης για τον ολοκληρωτισμό από το πρώτο τέταρτο του
εικοστού αιώνα ως τις μέρες μας. Το βιβλίο αυτό του 2002 ήταν μια από
τις αφορμές για να συζητήσουμε μαζί του τις επίκαιρες χρήσεις της
έννοιας του ολοκληρωτισμού, αλλά και τις σημερινές μορφές ολοκληρωτικής
εξουσίας που υποχρεώνουν τα κινήματα αντίστασης να αμφισβητήσουν τον
«αντιολοκληρωτισμό» των δεκαετιών ’80 και ‘90.