Το λεξικό των εκλογών: Γιατί λέμε «καλό βόλι», «δαγκωτό» και «του έριξα μαύρο»

Η λέξη «ψήφος», προέρχεται από το αρχαίο ρήμα «ψάω», που σημαίνει λειαίνω, ομαλύνω. Η ψηφοφορία στη Σπάρτη της Αρχαίας Ελλάδας γινόταν δια βοής ενώ στην Αθήνα δια ανάτασης των χειρών (φανερή) ή δια οστράκων και σφαιριδίων (κρυφή).

Το χειρόγραφο ψηφοδέλτιο εμφανίσθηκε στη νεότερη Ελλάδα για πρώτη φορά στις δημοτικές εκλογές του 1834 αλλά καταργήθηκε το 1864. Στην προσπάθειά τους να περιορίσουν την χειραγώγηση των αγράμματων Ελλήνων, αντικατέστησαν το ψηφοδέλτιο με ένα μικρό μολυβένιο βώλο, το σφαιρίδιο.

Ψυχή βαθιά!

«Ἀπολείπειν ὁ Θεός Ἀντώνιον» έγραφε ο Καβάφης. Αλλά μιας και από καιρό πια (και μακάρι) αυτή η εξέλιξη μοιάζει περίπου βέβαιη, ας σταθούμε στα επόμενα λόγια του μεγάλου Αλεξανδρινού:

«Δαγκωτό», «μαύρο» και «καλό βόλι»!

Η «εκλογή» είναι ουσιαστικό, θηλυκού γένους και σημαίνει «η επιλογή ενός από πολλούς», ή «η ανάδειξη σε μία θέση ή αξίωμα έπειτα από ψηφοφορία».

«Εκλογές» στον πληθυντικό είναι «η διαδικασία που περιλαμβάνει καθολική ψηφοφορία για την ανάδειξη της νέας βουλής, της ευρωβουλής, των τοπικών αρχόντων ή ακόμα και διοικητικών οργάνων με διάφορες μορφές».

Οι Έλληνες πολίτες ψηφίζουν λοιπόν, σήμερα για τους Δήμους και τις Περιφέρειες της χώρας, ενώ την άλλη Κυριακή, 25 Μαίου και για τους εκπροσώπους τους στην Ευρωβουλή.