Πως μπορούμε να μετρήσουμε την ευημερία μιας χώρας;

Για σχεδόν εκατό χρόνια, χρησιμοποιήθηκαν δύο τύποι μετρήσεων για να καταλάβουν οι ειδικοί τα επίπεδα ευημερίας μιας χώρας, οι οποίες  επικεντρώθηκαν στο ΑΕΠ και το ποσοστό ανεργία της. Αλλά όταν πρόκειται να υπολογίσουμε πόσο καλά εξυπηρετεί μια χώρα τις ανάγκες των πολιτών της, αυτά τα εργαλεία μετρήσεων είναι στην πραγματικότητα ελλιπή ή ακόμα και άχρηστα σε κάποιες περιπτώσεις.

Όσον αφορά τις εκτιμήσεις της κοινωνικής προόδου, για παράδειγμα, οι οποίες μετρούν στοιχεία όπως την πρόσβαση στην εκπαίδευση, τα τρόφιμα και κατά πόσο προσιτές στο κοινό είναι οι τιμές των κατοικιών, οι φτωχότερες χώρες τις περισσότερες φορές βρέθηκαν σε καλύτερη μοίρα σε σχέση με τις πλουσιότερες. «Αυτό που διαπιστώνουμε ξεκάθαρα, είναι ότι η κοινωνική πρόοδος δεν εξαρτάται πλήρως από τις οικονομικές μεταβλητές. Το ΑΕΠ μιας χώρας δεν καθορίζει απαραίτητα και την ευημερία της», ανέφερε ο Michael Green, διευθύνων σύμβουλος του δείκτη κοινωνικής προόδου, σε δημοσίευμα του BBC.

Παγιδευμένοι στην «Ολιγολάνδη»

Η Ελευθερία, η Ανεξαρτησία, η Κοινωνική Δικαιοσύνη, η Οικονομική Ευημερία, μοιάζουν πράγματα πολύ δύσκολα για μας, που δεν μπορούμε να τα χειριστούμε από μόνοι μας, αφού υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να αποτύχουμε.

Αν εξαιρέσει κανείς μερικές «στιγμές» της μεταπολίτευσης στον ιστορικό χρόνο που ακολούθησε την ίδρυση του ελλαδικού κρατιδίου, φαίνεται πως η ζωή σε τούτη την μικρή «κοσμογωνιά» ήταν πάντα υπερβολικά δύσκολη. Και με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, οι άνθρωποι δυσκολεύονταν να αντεπεξέλθουν στα προβλήματα ενός βίου, που συχνά-πυκνά γινόταν αβίωτος. Λες και μια αδιόρατη, ακαθόριστη, εκ γενετής, αδυναμία συνοδεύει τους ανθρώπους αυτής της κοινωνίας, απ’ τη γέννηση ως το θάνατο τους. Πόλεμοι, πραξικοπήματα, εμφύλιες συρράξεις, ξενιτειά και προσφυγιά ήταν μονάχα οι κοφτερές αιχμές ανάμεσα σε μακρόσυρτες περιόδους φτώχειας και λιγοστές εκλάμψεις δημιουργικότητας. 

Ούτε οι άνθρωποι, ούτε οι αριθμοί...

Πριν από τρεις δεκαετίες, το εφιαλτικό όραμα της πρωθιέρειας του νεοφιλελευθερισμού Μάργκαρετ Θάτσερ για την "κοινωνία των δύο τρίτων" προκαλούσε ανατριχίλα στη συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων, έστω κι αν αρκετοί το θεωρούσαν τότε κάτι σαν "σενάριο πολιτικής επιστημονικής φαντασίας".

Η "ευρωκρίση" πέρα από τις ωραιοποιήσεις των αριθμών

Ζοφερή είναι η εικόνα της Ευρώπης που παρουσιάζει μετά από 5 χρόνια κρίσης η Κέρστιν Γκάμελιν, κάνοντας λόγο για ωραιοποιήσεις και αριθμούς που ευημερούν, ενώ οι χώρες της κρίσης βουλιάζουν.

Ξεκινώντας με τη διαπίστωση ότι η προσαρμογή των αριθμών στις επιθυμίες μας είναι εφικτή, αλλά όχι οι πραγματικές συνθήκες διαβίωσης, η Κέρστιν Γκάμελιν επιχειρεί στις σελίδες της Suddeutsche Zeitung, μια «άλλη» ανάγνωση της ευρωκρίσης και της εξέλιξής της. Μια ανάγνωση που διαφέρει αισθητά από εκείνη που προβάλλουν οι υπουργοί του eurogroup και οι κυβερνήσεις των χωρών της ευρωζώνης.