Σύμφωνα με την ντετερμινιστική (αιτιοκρατική) αντίληψη για το σύμπαν, για οτιδήποτε συμβαίνει ευθύνεται κάτι που προηγουμένου έχει συμβεί, και επομένως τίποτα δεν μπορεί να συμβεί με άλλον τρόπο από αυτόν που συμβαίνει.
Η συνταρακτική συνέπεια αυτής της εκδοχής για την πραγματικότητά μας είναι ότι αυτό που ονομάζουμε ελεύθερη βούληση είναι μια πλάνη, μια έννοια που δεν μπορεί να υπάρξει. Τον πανικό που δημιουργεί στο μυαλό των ανθρώπων ένα τέτοιο ενδεχόμενο ανέλαβε να διασκεδάσει ο Καρτέσιος, υποστηρίζοντας ότι αποτελούμαστε από δυο σφαίρες, μία φυσική και μία πνευματική, και ότι η πνευματική δεν υπακούει στους νόμους της φυσικά.