Εσάς τι σας νοιάζει;

«Εσάς τι σας νοιάζει το νομοσχέδιο Χατζηδάκη; Αυτό αφορά μόνο τον ιδιωτικό τομέα κι όχι τους δημοσίους υπαλλήλους». Είναι η νέα εκδοχή του κοινωνικού αυτοματισμού που καλλιεργείται εντέχνως προκειμένου να προκληθούν ρωγμές στο πανεργατικό μέτωπο που έχει συγκροτηθεί ενάντια στην εργασιακή αντιμεταρρύθμιση. Ηταν σαν να ακούγονταν τα αντεστραμμένα είδωλα των ομιλουσών κεφαλών της τηλεόρασης κατά τη διάρκεια της συκοφαντικής εκστρατείας ενάντια στο Δημόσιο και τους εργαζόμενους σε αυτό, στα πρώτα χρόνια του Μνημονίου.

Και είναι ακριβώς η μνημονιακή εμπειρία η αφετηριακή συνθήκη κατανόησης πως ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας και οι εργαζόμενοί τους είναι σε ένα καθεστώς συγκοινωνούντων δοχείων όπου χάνονται ή κερδίζονται εργασιακά, μισθολογικά ή ασφαλιστικά δικαιώματα.

Από τον κοινωνικό αυτοματισμό στην στοχοποίηση της κοινωνίας

Η δύσκολη αυτή κατάσταση, δείχνει πλέον ότι ξεφεύγει από τον έλεγχο της κυβέρνησης -στην ουσία δεν τον είχε ποτέ- και οφείλεται κατά πολύς στις αποσπασματικές κινήσεις της, στην έλλειψη σχεδίου και συγχρόνως στην επιλογή της να αφήσει αθωράκιστο το δημόσιο σύστημα υγείας. Θυμόμαστε καλά ότι στο πρώτο κύμα, όλο το βάρος το σήκωσε η Δημόσια υγεία -που απαξίωνε πάντα η ΝΔ- και τότε ακούγαμε -από τα χείλη κυβερνητικών-, τα προκλητικά ευχολόγια για τους ήρωες γιατρούς και νοσηλευτές και τα υποκριτικά χειροκροτήματα από τα μπαλκόνια, αλλά στο διάστημα που μεσολάβησε μέχρι σήμερα, δεν έκαναν τίποτα για να ενισχύσουν τα νοσοκομεία της χώρας, να τα θωρακίσουν και μαζί και την υγεία όλου του προσωπικού που εργάζεται σε αυτά αλλά και των ασθενών.

Μια συναρπαστική εποχή έρχεται

Κατά τον Μαρξ, βασική αρχή του καπιταλισμού είναι η παραγωγή υπεραξίας. Ολα τα εμπορεύματα ανταλλάσσονται στην αξία τους εκτός από ένα: την εργασία. Η εργασία υποαμείβεται. Προκύπτει έτσι υπερεργασία, δηλαδή ένα μέρος της εργασίας μένει απλήρωτο.

Εξ ου και η υπεραξία που καρπώνεται ο καπιταλιστής, ατομικός ή συλλογικός μικρή η διαφορά. Το ανέδειξε η σχετικά πρόσφατη ιστορία του κρατικού καπιταλισμού (ΕΣΣΔ, Κίνα).

Ολα αυτά είναι λίγο-πολύ γνωστά. Αυτό όμως που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον σ’ αυτήν την ανάλυση, και νομίζω ότι δεν έχει προσεχθεί αρκετά, είναι ότι χωρίς εργασία δεν υπάρχει υπερεργασία, κατά συνέπεια ούτε και υπεραξία, δηλαδή ούτε κέρδος. Και καπιταλισμός χωρίς κέρδος δεν υπάρχει.