Η ανοησία της αστικής ζωής

Ένας μεξικανός φίλος, πριν από μια δεκαετία, με ρώτησε: ποια κατάσταση θα δημιουργούνταν εάν στην Πόλη του Μεξικού κατέρρεε η παροχή νερού; Δεν είχα φανταστεί ποτέ ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια τέτοια πιθανότητα, γι αυτό έμεινα άφωνος. Χωρίς αμφιβολία, σε λίγες μέρες η κατάσταση θα γινόταν χαοτική, θα υπήρχε βία για το νερό και πολλοί άνθρωποι θα επιχειρούσαν να εγκαταλείψουν τη μεγαλούπολη, η οποία θα γινόταν μια παγίδα από την οποία θα ήταν αδύνατον να ξεφύγουν.

Εδώ και ένα μήνα ένα ασυνήθιστο γεγονός λαμβάνει χώρα στη Λίμα και σε μικρότερη κλίμακα σε διάφορες επαρχιακές πόλεις του Περού. Χιλιάδες άνθρωποι εγκαταλείπουν την πρωτεύουσα, της οποίας η μητροπολιτική περιοχή υπερβαίνει τα δέκα εκατομμύρια κατοίκους (9,5 εκατομμύρια σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του 2017). Αλλά το πρόβλημα της Λίμα δεν είναι μόνο η τεράστια συγκέντρωση πληθυσμού. Υπάρχουν τουλάχιστον δύο ακόμη ζητήματα.

Ο μύθος της αστικοποίησης

«Αστικοποίηση σημαίνει ανάπτυξη και ευημερία». Μάλλον πρόκειται για «urban legend», για έναν αστικό μύθο, δηλαδή. Η άποψη ότι όσο μεγαλύτερες είναι οι πόλεις που ζούμε, τόσο καλύτερη είναι η ζωή μας δεν είναι καθόλου ακριβής. Σίγουρα όχι, όταν μιλάμε για ποιότητα ζωής αλλά ούτε κι όταν μιλάμε για οικονομία. 

Δυο πρόσφατες μελέτες, που παρουσιάζει το The Atlantic, υποστηρίζουν ότι ακόμη κι αν οι χώρες με βαριά βιομηχανία έχουν επωφεληθεί από τη δημιουργία μεγάλων πόλεων, δεν ισχύει καθόλου το ίδιο για τις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου που αστικοποιούνται ταχέως.  

Τα 6 δισ. θα φθάσουν οι κάτοικοι των μεγαλουπόλεων

Η αστικοποίηση, σε συνδυασμό με την αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, θα γιγαντώσει τον αριθμό των κατοίκων των αστικών κέντρων μέσα στις επόμενες τρεις δεκαετίες. Μεγάλο μέρος των πρόσθετων 2,5 δισεκατομμυρίων νέων "αστών" θα ζουν σε πόλεις του αναπτυσσόμενου κόσμου, ιδίως στην Αφρική.

Περισσότεροι από 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή ο μισός πληθυσμός του πλανήτη, κατοικούν σε αστικές περιοχές ενώ οι μεγαλύτερες "πόλεις-μεγαθήρια", με πληθυσμό άνω των 10 εκατομμυρίων, είναι το Τόκιο, το Δελχί, η Σαγκάη, η Πόλη του Μεξικού και το Σάο Πάουλο, σύμφωνα με μια έκθεση του ΟΗΕ η οποία προβλέπει ότι μέχρι το 2046 οι κάτοικοι των πόλεων θα ξεπεράσουν συνολικά τα 6 δισεκατομμύρια.