Ρατσιστική ανθρωπολογία: Η Ευρώπη των Λευκών

Σημείωση: Εάν προχωρήσετε στην ανάγνωση του κειμένου παρακαλώ να γνωρίζετε πως θεωρώ τα προϊόντα της νοητικής δραστηριότητας των στοχαστών που θα διαβάσετε όχι αποσπασματικά ή υποκειμενικά αλλά, αντιθέτως, ουσιαστικά καθώς συγκροτούν έναν ιδεολογικό εξοπλισμό ανατροφοδοτούμενο και αναπτυσσόμενο από αιώνα σε αιώνα, από εποχή σε εποχή, διαγενεακά κληροδοτούμενο, και μετασχηματιζόμενο ανάλογα με τις επιταγές του κοινωνικού πλαισίου αναφοράς της κάθε εποχής. Είτε ως δημιουργοί είτε ως διαμεσολαβητές, τίθενται στην υπηρεσία της πολιτικής, λειτουργώντας μέσα στο πλέγμα της πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής επικοινωνίας ως παραγωγοί ιδεολογίας.

Καλή σας ανάγνωση.

Είμαστε οι μάσκες μας

Στον «Δρόμο της Μάσκας», ο δομιστής ερευνητής της ανθρωπολογίας Κλοντ Λεβί Στρος ανέδειξε, πριν από μερικές δεκαετίες, τη σχέση της μάσκας με την εξουσία, μελετώντας -σε πρώτο πλάνο- τον τρόπο χρήσης των μασκών στους Ινδιάνους του Βανκούβερ και στους ιθαγενείς της Νότιας Αμερικής.

Τα προσωπεία, άλλωστε, είχαν διαπεράσει, κατά τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας, όλους τους πολιτισμούς, από την εποχή του λίθου. Μεταγενέστεροι κοινωνικοί ανθρωπολόγοι επιβεβαίωσαν τη θεωρία του Γάλλου μελετητή, υποστηρίζοντας πως το δικαίωμα στη μάσκα συνδεόταν ανέκαθεν με την εξουσία, είτε με έκδηλο τρόπο είτε σε συμβολικό επίπεδο.

Αργότερα, η κάλυψη του προσώπου αρχίζει να δρα απελευθερωτικά καθώς εντάχθηκε στο καρναβάλι, νομιμοποιώντας τις μεταμορφώσεις για όλο τον κόσμο. Ετσι, οι μεταμφιεσμένοι άρχισαν να εκτρέπονται και να «εξεγείρονται» μέσα από τα προσωπεία τους, να χάνουν κάποια κομμάτια της ταυτότητάς τους και να ανακαλύπτουν άλλα, τα οποία μέχρι εκείνη τη στιγμή αγνοούσαν.