Έχουν τελειώσει οι αυτοκρατορίες και οι ιμπεριαλισμοί;

Σε δύο χρόνια από σήμερα θα γιορτάσουμε τα διακόσια χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης. Ενα νέο κράτος εμφανίζεται και ονομάζεται Ελλάδα. Τέτοιο κράτος δεν υπήρχε προηγουμένως. Και έκτοτε όσοι γεννιόμαστε σε αυτή τη χώρα έχουμε ελληνική ιθαγένεια. Το κράτος-έθνος είναι ένα σχετικά πρόσφατο ιστορικό φαινόμενο.

Εμφανίζεται κυρίως τον δέκατο ένατο αιώνα -αν και υπάρχουν οι εξαιρέσεις της Αγγλίας και Γαλλίας που είναι παλιότερες- και πολλαπλασιάζεται τον εικοστό αιώνα για να συνεχιστεί μέχρι τις μέρες μας. Οπως όλα τα ιστορικά φαινόμενα που έχουν αρχή, μέση και τέλος, έτσι και τα κράτη-έθνη θα ακολουθήσουν την ίδια πορεία.

Η ταυτότητα μιας χώρας δεν είναι εμπορικό σήμα

Στο νομοσχέδιο για το «επιτελικό κράτος», που κατατέθηκε, προβλέπεται η σύσταση επιτροπής με τη συμβολική ονομασία «Ελλάδα 2021», για την προετοιμασία της χώρας εν όψει των εορτασμών των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821. Η επιτροπή θα υπάγεται κατευθείαν στον πρωθυπουργό, που βλέπει την επέτειο ως «ευκαιρία να επανασυστήσουμε τη νέα Ελλάδα στον κόσμο. Την Ελλάδα της δημιουργίας, την Ελλάδα της εξωστρέφειας».

Βερεστσαγκιν, το μάταιο των μισαλλόδοξων

Ο ομολογουμένως τρομακτικά ρεαλιστικός πίνακας του Βερεστσάγκιν αποτυπώνει ανάγλυφα –συμφωνούν και οι κόρακες άλλωστε- τη μέγιστη αξία που έχουν για την ανθρωπότητα, έννοιες όπως έθνος, ιμπεριαλισμός, οικονομικός στραγγαλισμός, ολοκληρωτικός πόλεμος, θάνατος, σήψη, λήθη.

Πράγματι, με λίγη καλή θέληση και αρκετή ζοφερή φαντασία, μπορούμε να μετασχηματίσουμε νοητικά τον συγκεκριμένο σωρό από λείψανα, για να του δώσουμε μία πιο αισθαντική μορφή που θα προσιδιάζει στις «ανθρώπινες» καρικατούρες που βάναυσα δυναστεύουν τα πεπραγμένα της σημερινής μας καθημερινότητας.

Το δέντρο της φυλής

«Το 2060 θα είμαστε εφτά εκατομμύρια». Πλημμυρίζει κατά καιρούς το διαδίκτυο με σχετικές ειδήσεις· ιστοσελίδες και ιστολόγια τις αναπαράγουν αφειδώς και χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης τις κοινοποιούν σωρηδόν, τρομοκρατημένοι που σβήνει το έθνος.

Τελευταία, μάλιστα, δημοσιεύτηκαν ενδιαφέρουσες μελέτες σχετικές με το θέμα. Από μαθηματικής άποψης είναι άρτιες· θεωρώντας ως πληθυσμό βάσης τους Ελληνες πολίτες σήμερα και λαμβάνοντας υπόψη το ελλειμματικό ισοζύγιο γεννήσεων-θανάτων και τη φυγή των νέων στο εξωτερικό, εύκολα κατασκευάζουμε μια ακολουθία που μπορεί να προβλέψει τον αριθμό των κατοίκων της χώρας σε οποιαδήποτε μελλοντική χρονολογία.

«Το έθνος, η εθνικότητα και η “φυλή” είναι κοινωνικές κατασκευές»

Ο Γκρούμκε αναλύει τις αιτίες της ανάπτυξης του ακροδεξιού εξτρεμισμού, μιλά για τη διεθνή συνεργασία των ακροδεξιών και ναζιστικών ομάδων και εξηγεί γιατί το Ιντερνετ βοηθά πολύ στην εξάπλωση των ιδεών τους.

Η κλοπή της Ιστορίας

«Οι Σκοπιανοί μάς κλέβουν την ιστορία» είναι ένα από τα συνθήματα που ακούγονται αναφορικά με το μακεδονικό ζήτημα. Παραδόξως δεν ακούγεται το σύνθημα «Οι Τούρκοι μάς κλέβουν την ιστορία» (προβολή αρχαίων και βυζαντινών μνημείων στις τουριστικές διαφημίσεις τους) ή «Οι Γερμανοί μάς κλέβουν την ιστορία», γιατί αν ένα έθνος έκανε υπερδανεισμό ελληνικής ιστορίας, από τον 19ο αιώνα, είναι το γερμανικό. Αλλά τι «κλέβουν»;

Ο ίδιος ο όρος «ιστορία» δεν έχει ένα μόνο νόημα. Τι σημαίνει «έχω ιστορίες» ή «Ιστορία μου, αμαρτία μου, λάθος μου μεγάλο»; Τι σημαίνει η λέξη ιστορία στις φράσεις «το ιστορικό κέντρο της Αθήνας», «ο ναός ιστορήθηκε το 1650», «η ιστορική ηγεσία του κόμματος», το «ιστορικό μυθιστόρημα», «το ιστορικό του ασθενούς»; Τι κοινό και ποιες διαφορές έχουν όλες αυτές οι χρήσεις της λέξης ιστορία;

Δεν υπάρχουν κλέφτες πολιτισμού. Υπάρχουν, μόνο, κλέφτες... ψήφων!

Την Ιστορία, τον πολιτισμό και την ταυτότητα ενός έθνους κανείς δεν μπορεί να τα κλέψει. Δεν είναι ούτε κότες ούτε μπουγάδα να τα κλέψουν οι κλεφτοκοτάδες και οι μπουκαδόροι, ούτε δερμάτινα και τζιν να τ' αρπάξουν τα παιδιά που σπάνε τις βιτρίνες για λόγους... εξέγερσης, δηλαδή οι νέοι μπουκαδόροι και τα νέα κλεφτρόνια με... ιδεολογία!

Τον πολιτισμό, την Ιστορία και την ταυτότητά μας μπορούμε να τα χάσουμε μόνο αν δεν τ' ανανεώσουμε και δεν τα εκσυγχρονίσουμε ώστε να επιβιώσουν στον σύγχρονο κόσμο, που είναι εξίσου ανταγωνιστικός με τον παλιό. Ο λόγος που οι Ασσύριοι και οι Βυζαντινοί εξαφανίστηκαν από τον σύγχρονο κόσμο είναι ότι εγκατέλειψαν τον πολιτισμό τους για χάρη ενός πιο ισχυρού και δυναμικού πολιτισμού που στην αρχή ήταν το Βυζάντιο και μετά η Οθωμανική Αυτοκρατορία και το ισλάμ.

Έθνη και εθνικισμός

«Αγαπώ υπερβολικά τη χώρα μου, για να ’μαι εθνικιστής» έγραφε ο Αλμπέρ Καμί («Γράμματα σ’ ένα φίλο Γερμανό»). Στο έθνος και τον εθνικισμό αναφέρεται το ακόλουθο κείμενο του Ιταλού ιστορικού Εμίλιο Τζεντίλε, που είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza.

Να λυπάσαι το έθνος...

Να λυπάσαι το έθνος με το πλήθος τα δόγματα και την κούφια θρησκεία.

Να λυπάσαι το έθνος οπού ρούχα φορεί που δεν ύφανε το ίδιο

ψωμοτρώει από στάρι που εκείνο δε θέρισε

το κρασί του δεν γίνηκε απ’ τις δικές του πατούσες.

Αποστόλου: Αλλαγή στο σύστημα κατανομής των επιδοτήσεων

Αλλαγή του συστήματος, προκειμένου να αρθούν αδικίες του υφιστάμενου μοντέλου, προαναγγέλλει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.

Την αλλαγή του συστήματος κατανομής των επιδοτήσεων προκειμένου να αρθούν αδικίες του υφιστάμενου μοντέλου, προαναγγέλλει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Βαγγέλης Αποστόλου, σε συνέντευξή του στο Έθνος Σαββατοκύριακο.

«Έχουμε πολλές φορές το παράδοξο, να επιδοτούμε πλουσιοπάροχα "δήθεν παραγωγούς" ή παραγωγούς "του καναπέ" και να αφήνουμε χωρίς στήριξη άλλους ενεργούς και νέους αγρότες. Αυτούς δηλαδή που πρέπει να ενισχύσουμε κατά κύριο λόγο», τονίζει.

«Δεν θα χρειαστούν νέα μέτρα μετά το τέλος του προγράμματος»

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Την πρόθεση της κυβέρνησης να καταθέσει πρόταση με περίγραμμα κατηγοριών μέτρων, που θα ενεργοποιηθούν σε περίπτωση που δεν πιαστούν οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα μετά το 2018, προκειμένου να αρθούν οι αντιρρήσεις κυρίως από το ΔΝΤ, αποκαλύπτει σε συνέντευξή του στο «Εθνος της Κυριακής» ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.

Ξεκαθαρίζει, πάντως, πως σε καμία περίπτωση δεν θα χρειαστούν νέα μέτρα και στέλνει μήνυμα πως δεν πρόκειται να γίνει εκ των προτέρων νομοθέτησή τους. 

Ο υπουργός επισημαίνει ότι το κλείσιμο της αξιολόγησης θα πρέπει να περιέχει μια συμφωνία-πακέτο για τα δημοσιονομικά και τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. 

«Εθνος που μόνο υπακούει δεν είναι ελεύθερο»

O σεβάσμιος Εντουάρντο Γκαλεάνο είναι ένας από τους πιο εμβληματικούς συγγραφείς της Λατινικής Αμερικής, σίγουρα ο πιο πολιτικός. Το 2009, στην 5η Σύνοδο των Αμερικανικών Κρατών, ο αριστερός ηγέτης της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες δωρίζει μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες στον Μπαράκ Ομπάμα, τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, ένα βιβλίο: είναι το θρυλικό για τους Νοτιαμερικανούς «Ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής» του Ουρουγουανού Γκαλεάνο. Μέσα σε μία βραδιά γίνεται μπεστ σέλερ στις ΗΠΑ και στον Καναδά.