Τρίτη 29 Απριλίου 2025

Νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης με αλλαγή εκλογικού νόμου

Να κλείσει το ζήτημα του νέου εκλογικού νόμου στους ΟΤΑ επιχειρεί η κυβέρνηση με τη «μεταρρύθμιση» που εξαγγέλλει για την τοπική αυτοδιοίκηση και συζητήθηκε χθες στο κοινό συνέδριο της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ, παρουσία του υπουργού Εσωτερικών Θοδωρή Λιβάνιου ● Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει η «Αυτοδιοίκηση Τώρα» με επικεφαλής τον Χάρη Δούκα κάνοντας λόγο για «ρυθμίσεις-Φρανκενστάιν».
Τη στιγμή που η Αυτοδιοίκηση ανοίγει τα «χαρτιά» της για τα οικονομικά, η κυβέρνηση επιχειρεί να κλείσει το «βιβλίο» του νέου εκλογικού νόμου. Δευτερεύον το ζήτημα της αλλαγής του εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη δημοτικών και περιφερειακών αρχών, σύμφωνα με όσους αιρετούς μίλησαν στο χθεσινό κοινό συνέδριο της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ παρουσία του υπουργού Εσωτερικών Θοδωρή Λιβάνιου.
Αντικείμενο συζήτησης ήταν ο Νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης, μια μεταρρύθμιση που στοχεύει -συνοπτικά- να «ξεκαθαρίσει» το τοπίο της πολυνομίας και τις αρμοδιότητες μεταξύ δήμων και περιφερειών και να εκσυγχρονίσει το πλαίσιο λειτουργίας τους. Θα επεκτείνεται σε τέσσερα βιβλία, ένα εκ των οποίων θα είναι και ο νέος εκλογικός νόμος που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση.
Οι προτεραιότητες
Οπως έχει γίνει γνωστό, ο νέος εκλογικός νόμος προτείνει την κατάργηση του δεύτερου εκλογικού γύρου - κατά τον οποίο, υπενθυμίζεται, ουκ ολίγοι προσκείμενοι στη Ν.Δ. ή με το «χρίσμα» του κυβερνώντος κόμματος συνδυασμοί υπέστησαν εκλογικές ήττες με ανατροπή των δεδομένων μεταξύ πρώτης και δεύτερης Κυριακής. Τα συλλογικά αυτοδιοικητικά όργανα δεν εξέφρασαν θέση για την κυβερνητική πρόταση και τόνισαν ότι άλλες είναι οι προτεραιότητες.
Χαρακτηριστική ήταν μια αποστροφή του λόγου του περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας (υποστηριζόμενου από τη Ν.Δ.) και προέδρου της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της ΕΝΠΕ, Νεκτάριου Φαρμάκη: ο εκλογικός νόμος «είναι το έλασσον. Δεν έχει τόσο σημασία όσο το όποιος περιφερειάρχης ή δήμαρχος εκλεγεί να μπορεί να κάνει καλά τη δουλειά» είπε στο πλαίσιο μιας ομιλίας που επικεντρώθηκε σε αιτήματα για πλήρες «ξεκαθάρισμα» των αρμοδιοτήτων των περιφερειών.
Σε ίδιο μήκος κύματος και ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου, που τόνισε ότι «η αλλαγή του εκλογικού νόμου μπορεί να περιμένει», καθώς προέχουν ζητήματα που συνοψίζονται στο τρίπτυχο: απόδοση αναγκαίων πόρων, αύξηση του προσωπικού, «ξεκαθάρισμα» αρμοδιοτήτων και ευθυνών. Ο πρόεδρος της Ενωσης παρέδωσε στον υπουργό μελέτη που αποτυπώνει τις αναγκαίες για τη λειτουργία των δήμων οικονομικές προσθήκες, δείχνοντας την έμφαση που δίνουν οι δήμαρχοι στο συγκεκριμένο θέμα.
Οσον αφορά την κυβερνητική εξαγγελία για τον νέο εκλογικό νόμο, όσοι -λίγοι- αιρετοί αναφέρθηκαν σε αυτήν εξέφρασαν τον προβληματισμό τους. «Χρειαζόμαστε σήμερα εκλογικό νόμο; Εδώ σκίσαμε τα ρούχα μας πριν από τρία χρόνια να ξεφύγουμε από την ακυβερνησία και φτιάξαμε νόμο και τώρα δεν μας κάνει; Χρειαζόμαστε χρήματα» τόνισε ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ Γρηγόρης Κωνσταντέλλος.
Ο εκλογικός νόμος «είναι στη λάθος κατεύθυνση. Θεωρώ ότι θα αλλάξει και θα ξαναλλάξει (σ.σ. μέχρι τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2028)» σχολίασε ο περιφερειακός σύμβουλος Αττικής και έμπειρος αυτοδιοικητικός Γιώργος Ιωακειμίδης. Από την πλευρά του ο δήμαρχος Αγιάς, Αντώνης Γκουντάρας, τόνισε την ανάγκη «ο δήμαρχος να έχει τη μεγαλύτερη νομιμοποιητική βάση» δείχνοντας προς την κατεύθυνση της αύξησης του ορίου εκλογικής νίκης στο 50%+1.
«Νεοσυγκεντρωτισμός»
Από την πλευρά του ο κ. Λιβάνιος ανέπτυξε και άλλες πτυχές της κυβερνητικής πρότασης για αλλαγή εκλογικού συστήματος πέρα από την εκλογή τοπικών αρχών σε έναν γύρο. Μεταξύ άλλων:
● Διατηρείται η πλειοψηφία 3/5 στο περιφερειακό ή δημοτικό συμβούλιο για τον νικητή των εκλογών.
● Προβλέπεται η άνευ σταυρού εκλογή για 1-3 δημοτικούς συμβούλους (ανάλογα με τον αριθμό μελών του δημοτικού συμβουλίου), ενώ στις περιφέρειες θα είναι 2 ή 3 οι περιφερειακοί σύμβουλοι που θα εκλέγονται άνευ σταυρού.
● Παρέχεται δυνατότητα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.
● Καταργούνται οι εκλογικές περιφέρειες για την ανάδειξη δημοτικών συμβούλων.
● Καταργούνται οι αποσπάσεις δημοσίων υπαλλήλων στον τόπο εκλογής. «Αν υπάρξει εξαίρεση, θα είναι μόνο σε μικρές δημοτικές κοινότητες» πρόσθεσε ο κ. Λιβάνιος.
Προανήγγειλε δε νέο πλαίσιο στους κανόνες δημόσιων εμφανίσεων υποψηφίων, αλλά και «τέρμα στις αυθαίρετες τοιχοκολλήσεις» προϊδεάζοντας για αυστηροποίηση των κυρώσεων. Αν και οι κυβερνητικές προτάσεις μοιάζουν περισσότερο με προειλημμένες αποφάσεις, ο υπουργός Εσωτερικών μίλησε για «εξαντλητικό διάλογο» με τα παραπάνω να αποτελούν τις «βασικές αρχές».
Σχολιάζοντας τα παραπάνω ο δημοτικός σύμβουλος Αιγάλεω -και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΚΕΔΕ- Δημήτρης Μπίρμπας είπε ότι οι εξαγγελίες του υπουργού αποπνέουν έναν νεοσυγκεντρωτισμό «που θα οδηγήσει στην περαιτέρω ερημοποίηση και υποβάθμιση της υπαίθρου όταν κάνει ενιαία εκλογική περιφέρεια κάθε δήμο», προειδοποιώντας ότι αυτό οδηγεί στην εκλογή δημοτικών συμβούλων κυρίως από το κέντρο των περιφερειακών και επαρχιακών δήμων.
Παρατήρησε δε ότι γίνεται λόγος για την ηλεκτρονική ψηφοφορία για τις δημοτικές εκλογές όταν δεν υπάρχει υφιστάμενο νομικό πλαίσιο ψηφοφοριών. Οσον αφορά το βασικό πνεύμα της κυβερνητικής πρότασης για κατάργηση του δεύτερου εκλογικού γύρου, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι μεθοδεύει έναν «εκλογικό νόμο-Φρανκενστάιν».
Οσον αφορά τα οικονομικά των δήμων, ο κ. Λιβάνιος υποσχέθηκε «διαρκή στήριξη». Σύμφωνα με τον ίδιο, οι ΚΑΠ (κρατική επιχορήγηση - Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι) του 2025, ύψους 3,914 δισ. ευρώ, θα είναι εφεξής η βάση. Πρόσθεσε μάλιστα ότι η αύξηση του ΑΕΠ θα μεταφραστεί και σε πόρους προς την Αυτοδιοίκηση. «Το κοινωνικό μέρισμα της ανάπτυξης θα μοιράζεται σε ένα αναλογικό κομμάτι και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση» είπε ο υπουργός Εσωτερικών.
Το «κερασάκι»
Οι πόροι όμως του 2025 έχουν και αυτοί απόσταση από όσα προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία. «Υπολείπονται 6 δισ. ευρώ από τις προβλέψεις του ισχύοντος 3852/2010 (σ.σ. του «Καλλικράτη»)» τόνισε ο δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΚΕΔΕ και υπεύθυνος Αυτοδιοίκησης στον ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Ζαχαριάδης.
Κρίνοντας ότι το σχέδιο του Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης που επεξεργάζεται το υπουργείο αφενός είναι «απογοητευτικό» και «απέχει πολύ από την πραγματικότητα που διαμορφώνεται σε όλη την Ευρώπη, όπου οι δήμοι ισχυροποιούνται διοικητικά και γίνονται αυτοδύναμοι οικονομικά», αφετέρου δε έχει ως «κερασάκι στην τούρτα τον εκλογικό νόμο-Φρανκενστάιν» στον οποίο επιμένει η κυβέρνηση, η παράταξη «Αυτοδιοίκηση Τώρα» -με επικεφαλής τον δήμαρχο Αθηναίων Χάρη Δούκα- κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και καλεί σε ετοιμότητα τους αιρετούς, ζητώντας από την ΚΕΔΕ τη σύγκληση έκτακτης Γενικής Συνέλευσης.

Στέργιος Ζιαμπάκας
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: