Διαχρονικό σκάνδαλο με τις αγροτικές επιδοτήσεις. ● Κατάχρηση κονδυλίων της Ε.Ε. μέσω του «αμαρτωλού» ΟΠΕΚΕΠΕ
Στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας περίπου 70 υποθέσεις. ● Σε πάνω από 170 εκατ. ευρώ, από το 2017 ώς σήμερα, εκτιμάται ότι ανέρχονται τα υπεξαιρεθέντα κεφάλαια χωρίς κανένα στέλεχος του Οργανισμού να έχει ακόμη κατηγορηθεί, σύμφωνα με το αναλυτικό δημοσίευμα του Politico ● Ατομα τα οποία υποδύονταν τους αγρότες λάμβαναν γενναίες χρηματοδοτήσεις για εκτάσεις τις οποίες ουδέποτε είχαν στην κατοχή τους ή είχαν μισθώσει ποτέ, στερώντας ταυτόχρονα από τους αγρότες τα χρήματα που δικαιούνταν.
Στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας περίπου 70 υποθέσεις. ● Σε πάνω από 170 εκατ. ευρώ, από το 2017 ώς σήμερα, εκτιμάται ότι ανέρχονται τα υπεξαιρεθέντα κεφάλαια χωρίς κανένα στέλεχος του Οργανισμού να έχει ακόμη κατηγορηθεί, σύμφωνα με το αναλυτικό δημοσίευμα του Politico ● Ατομα τα οποία υποδύονταν τους αγρότες λάμβαναν γενναίες χρηματοδοτήσεις για εκτάσεις τις οποίες ουδέποτε είχαν στην κατοχή τους ή είχαν μισθώσει ποτέ, στερώντας ταυτόχρονα από τους αγρότες τα χρήματα που δικαιούνταν.
Ως μια από τις μεγαλύτερες απάτες στον τομέα της γεωργίας και της κτηνοτροφίας των τελευταίων ετών, και μάλιστα ως σχέδιο που «λειτουργούσε σε τρία επίπεδα» σε βάρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, περιγράφεται σε αναλυτικό ρεπορτάζ του Politico η κατάσταση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στις αγροτικές επιδοτήσεις του «αμαρτωλού» ΟΠΕΚΕΠΕ (βλ. σχετικά ρεπορτάζ «Εφ.Συν.», 28/7/21, 2/11/22, 3/1/24).
Το δημοσίευμα, με πρωτοσέλιδο τίτλο «Η μεγάλη ελληνική συνωμοσία για την εξαπάτηση της Ε.Ε.» («The big fat greek plot to defraud the EU»), αναφέρεται εκτενώς στα έργα και τις ημέρες του Οργανισμού που είναι εδώ και καιρό (από το 2021) στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, αρμόδιας να παρακολουθεί την κατάχρηση κονδυλίων της Ε.Ε., η οποία διερευνά περίπου 70 υποθέσεις όπου άτομα τα οποία υποδύονταν τους αγρότες λάμβαναν γενναίες επιδοτήσεις για αγροτικές εκτάσεις ανά την επικράτεια τις οποίες ουδέποτε είχαν στην κατοχή τους ή είχαν μισθώσει, στερώντας ταυτόχρονα από αγρότες τα χρήματα που δικαιούνταν.
Στα 45 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, από το 2017 έως σήμερα -δηλαδή συνολικά πάνω από 170 εκατ. ευρώ- εκτιμάται ότι ανέρχονται τα υπεξαιρεθέντα κεφάλαια και, παρά το γεγονός πως οι παραλήπτες των παράνομων κονδυλίων έχουν ήδη οδηγηθεί στη Δικαιοσύνη, κανένα στέλεχος του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έχει ακόμη κατηγορηθεί, όπως σημειώνει το Politico. Αντίθετα, σύμφωνα με το Politico, κάθε προσπάθεια της υπηρεσίας να εξαρθρώσει το κύκλωμα υπονομεύτηκε από πολιτικές παρεμβάσεις, κυρίως από τον πρώην υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λ. Αυγενάκη.
Η έρευνα της Ε.Ε., σύμφωνα με το δημοσίευμα, επικεντρώνεται στον τρόπο δημιουργίας του συστήματος απάτης και στην πιθανή εμπλοκή κυρίως του ΟΠΕΚΕΠΕ, που είναι αρμόδιος για την εποπτεία της διανομής των ευρωπαϊκών χρημάτων μέσα στα χρόνια. Η αλλαγή στον τρόπο που διαχειριζόταν ο οργανισμός την εκταμίευση των επιδοτήσεων για τη στήριξη αγροτών έγινε το 2017, κατόπιν μεταβολών της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, όταν δημιουργήθηκε ένας ευρύτερος «ορισμός» για τις επιδοτούμενες εκτάσεις για βοσκή στην περιοχή της Μεσογείου και πλέον περιλάμβανε όχι μόνο λιβάδια αλλά και θαμνώδεις εκτάσεις και δασώδεις βοσκότοπους.
Με τις δυνατότητες παροχής επιδότησης να διευρύνονται, οι δικαιούχοι πολλαπλασιάστηκαν και έτσι και οι δυνατότητες εξαπάτησης. Ουσιαστικά, στο δημοσίευμα αναδεικνύεται ο τρόπος λειτουργίας ενός κυκλώματος που δρα εντός του ΟΠΕΚΕΠΕ. Σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους που επικαλείται το δημοσίευμα, ο Οργανισμός έδωσε πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τους διαθέσιμους βοσκότοπους στους τεχνικούς του συμβούλους. Οι αξιωματούχοι που ενορχήστρωναν τις απάτες έκλειναν τα μάτια σε ακατάλληλες αιτήσεις ή εξέδιδαν εγκυκλίους που βοηθούσαν τους δράστες να αποφύγουν την έρευνα, ενώ οι διευθυντές της υπηρεσίας που προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν την απάτη αναγκάστηκαν να φύγουν.
Η περίπτωση της Κρήτης
Ειδική αναφορά κάνει το δημοσίευμα στην Κρήτη, από όπου είχαν κατατεθεί οι περισσότερες πλαστές αιτήσεις (τα δύο τρίτα των συνολικών αγροτικών επιδοτήσεων της Ελλάδας από την Ε.Ε. το 2020). Μάλιστα, σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, άτομα από την Κρήτη ισχυρίζονται ότι κατέχουν γη σε άλλη περιοχή της χώρας (Βόρεια Ελλάδα, Πελοπόννησο και άλλα νησιά), με αποτέλεσμα σε καμία από τις αιτήσεις να μη δηλώνεται η ίδια περιοχή και το ίδιο κομμάτι γης. «Τους εντοπίσαμε το 2021 και τους ζητήσαμε να επιστρέψουν τα χρήματα», σημείωσε στο ρεπορτάζ πρώην στέλεχος του ΟΠΕΚΕΠΕ. «Αλλά το πρόβλημα στην περιοχή ήταν πολύ ευρύτερο».
Μάλιστα, τον περασμένο Οκτώβριο, καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης από 12 έως 24 μήνες τέσσερις ιδιώτες από το Ρέθυμνο. Ηταν η πρώτη μεγάλη καταδικαστική απόφαση για την απάτη που πάει πίσω στο 2019, όταν οι δύο εκ των τεσσάρων υπέβαλαν αίτηση για επιδότηση γης στην Τζια, λαμβάνοντας περίπου 73.000 ευρώ από την Ε.Ε., ενώ την επόμενη χρονιά, δύο άλλοι Ρεθυμνιώτες παραγωγοί μίσθωσαν την ίδια έκταση, με τα συμβόλαια που υποβλήθηκαν στον ΟΠΕΚΕΠΕ να τους ονοματίζουν νέους ιδιοκτήτες. «Αλλαζαν τη γη σαν τα πουκάμισα», ανέφερε σε έγγραφό του προς τους εισαγγελείς Ρεθύμνου ο τότε πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ, Γρηγόριος Βάρρας, ο οποίος απομακρύνθηκε εν µια νυκτί από τη θέση του προέδρου του Οργανισµού το 2020, από τον τότε υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Μάκη Βορίδη.
Η πρακτική αυτή -δηλαδή τη μία χρονιά να δηλώνεται γη ως ιδιοκτησία ενός δικαιούχου και τον επόμενο χρόνο ενός άλλου- αναφέρεται ως ο βασικός τρόπος που οι ιδιώτες κατάφεραν να εξαπατήσουν το σύστημα, αφού, σύμφωνα με οδηγία του ΟΠΕΚΕΠΕ, οι ελεγκτές του δεν ήταν υποχρεωμένοι να συγκρίνουν δηλώσεις με προηγούμενα έτη, αλλά ούτε και να ελέγχουν συμβάσεις ή τίτλους ιδιοκτησίας. «Το ίδιο κομμάτι γης δεν διεκδικήθηκε ποτέ δύο φορές, υποδεικνύοντας ότι κάποιος με συνολική πρόσβαση στα αρχεία ενορχηστρώνει το σχέδιο», σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους που μίλησαν στο Politico.
Το δημοσίευμα αναφέρει χαρακτηριστικά ότι τα τελευταία χρόνια στη θέση του προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν μπει 6 διαφορετικά άτομα, ενώ σχολιάζεται αιχμηρά πως όσοι πρόεδροι επιχείρησαν να βάλουν τάξη στο χάος απομακρύνθηκαν. Και δεν ήταν οι μόνοι, αφού γίνεται αναφορά και σε περιπτώσεις υπαλλήλων που επιχείρησαν να ελέγξουν το σύστημα των επιδοτήσεων και είτε υποβιβάστηκαν είτε απομακρύνθηκαν από τις θέσεις τους.
Ενδεικτικό παράδειγμα, η περίπτωση της πρώην διευθύντριας εσωτερικού ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ, Παρασκευής Τυχεροπούλου, εργαζόμενης του οργανισμού επί 22 χρόνια, η οποία συνέκρινε δηλώσεις για τα ίδια κομμάτια γης σε διαφορετικά έτη. Μεθοδολογία που ήταν επιτυχής, ωστόσο ο ΟΠΕΚΕΠΕ έδωσε εντολή στους ελεγκτές του να περιορίσουν τους ελέγχους τους σε ένα μόνο έτος και είπε ότι δεν χρειάζεται να ελέγξουν τους τίτλους ιδιοκτησίας, δίνοντας την εντύπωση ότι υπήρχε κάλυψη στην πρακτική της κατάχρησης κονδυλίων. Και η ίδια δέχθηκε πρωτοφανή πόλεμο, αφού έχασε την πρόσβαση στα αρχεία της και σφραγίστηκε η πόρτα του γραφείου της. Σε βάρος της, όπως σημειώνει το δημοσίευμα, εκκινήθηκαν πειθαρχικές διαδικασίες, εκείνη εκδιώχθηκε από τη θέση της και υποβιβάστηκε «για λόγους ανικανότητας». Πλέον η κ. Τυχεροπούλου έχει αποσπαστεί στα ελληνικά γραφεία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ως εμπειρογνώμονας.
Το ρεπορτάζ αναφέρεται και στον Ευάγγελο Σημανδράκο, πρώην πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, που το 2023 μπλόκαρε 6.000 ΑΦΜ που ήταν ύποπτοι για ανακριβείς δηλώσεις. Ο τότε υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης -και βουλευτής Ηρακλείου- Λευτέρης Αυγενάκης ζήτησε την παραίτησή του, καταγγέλλοντας προβλήματα με τις πληρωμές. Ο ίδιος ο κ. Σημανδράκος τελικά παραιτήθηκε. Το περιοδικό ζήτησε από τον κ. Αυγενάκη να σχολιάσει το δημοσίευμα, χωρίς όμως να λάβει απάντηση.
Εύα Παπαδοπούλου
Πηγή: efsyn.gr
Στα 45 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, από το 2017 έως σήμερα -δηλαδή συνολικά πάνω από 170 εκατ. ευρώ- εκτιμάται ότι ανέρχονται τα υπεξαιρεθέντα κεφάλαια και, παρά το γεγονός πως οι παραλήπτες των παράνομων κονδυλίων έχουν ήδη οδηγηθεί στη Δικαιοσύνη, κανένα στέλεχος του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έχει ακόμη κατηγορηθεί, όπως σημειώνει το Politico. Αντίθετα, σύμφωνα με το Politico, κάθε προσπάθεια της υπηρεσίας να εξαρθρώσει το κύκλωμα υπονομεύτηκε από πολιτικές παρεμβάσεις, κυρίως από τον πρώην υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λ. Αυγενάκη.
Η έρευνα της Ε.Ε., σύμφωνα με το δημοσίευμα, επικεντρώνεται στον τρόπο δημιουργίας του συστήματος απάτης και στην πιθανή εμπλοκή κυρίως του ΟΠΕΚΕΠΕ, που είναι αρμόδιος για την εποπτεία της διανομής των ευρωπαϊκών χρημάτων μέσα στα χρόνια. Η αλλαγή στον τρόπο που διαχειριζόταν ο οργανισμός την εκταμίευση των επιδοτήσεων για τη στήριξη αγροτών έγινε το 2017, κατόπιν μεταβολών της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, όταν δημιουργήθηκε ένας ευρύτερος «ορισμός» για τις επιδοτούμενες εκτάσεις για βοσκή στην περιοχή της Μεσογείου και πλέον περιλάμβανε όχι μόνο λιβάδια αλλά και θαμνώδεις εκτάσεις και δασώδεις βοσκότοπους.
Με τις δυνατότητες παροχής επιδότησης να διευρύνονται, οι δικαιούχοι πολλαπλασιάστηκαν και έτσι και οι δυνατότητες εξαπάτησης. Ουσιαστικά, στο δημοσίευμα αναδεικνύεται ο τρόπος λειτουργίας ενός κυκλώματος που δρα εντός του ΟΠΕΚΕΠΕ. Σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους που επικαλείται το δημοσίευμα, ο Οργανισμός έδωσε πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τους διαθέσιμους βοσκότοπους στους τεχνικούς του συμβούλους. Οι αξιωματούχοι που ενορχήστρωναν τις απάτες έκλειναν τα μάτια σε ακατάλληλες αιτήσεις ή εξέδιδαν εγκυκλίους που βοηθούσαν τους δράστες να αποφύγουν την έρευνα, ενώ οι διευθυντές της υπηρεσίας που προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν την απάτη αναγκάστηκαν να φύγουν.
Η περίπτωση της Κρήτης
Ειδική αναφορά κάνει το δημοσίευμα στην Κρήτη, από όπου είχαν κατατεθεί οι περισσότερες πλαστές αιτήσεις (τα δύο τρίτα των συνολικών αγροτικών επιδοτήσεων της Ελλάδας από την Ε.Ε. το 2020). Μάλιστα, σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, άτομα από την Κρήτη ισχυρίζονται ότι κατέχουν γη σε άλλη περιοχή της χώρας (Βόρεια Ελλάδα, Πελοπόννησο και άλλα νησιά), με αποτέλεσμα σε καμία από τις αιτήσεις να μη δηλώνεται η ίδια περιοχή και το ίδιο κομμάτι γης. «Τους εντοπίσαμε το 2021 και τους ζητήσαμε να επιστρέψουν τα χρήματα», σημείωσε στο ρεπορτάζ πρώην στέλεχος του ΟΠΕΚΕΠΕ. «Αλλά το πρόβλημα στην περιοχή ήταν πολύ ευρύτερο».
Μάλιστα, τον περασμένο Οκτώβριο, καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης από 12 έως 24 μήνες τέσσερις ιδιώτες από το Ρέθυμνο. Ηταν η πρώτη μεγάλη καταδικαστική απόφαση για την απάτη που πάει πίσω στο 2019, όταν οι δύο εκ των τεσσάρων υπέβαλαν αίτηση για επιδότηση γης στην Τζια, λαμβάνοντας περίπου 73.000 ευρώ από την Ε.Ε., ενώ την επόμενη χρονιά, δύο άλλοι Ρεθυμνιώτες παραγωγοί μίσθωσαν την ίδια έκταση, με τα συμβόλαια που υποβλήθηκαν στον ΟΠΕΚΕΠΕ να τους ονοματίζουν νέους ιδιοκτήτες. «Αλλαζαν τη γη σαν τα πουκάμισα», ανέφερε σε έγγραφό του προς τους εισαγγελείς Ρεθύμνου ο τότε πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ, Γρηγόριος Βάρρας, ο οποίος απομακρύνθηκε εν µια νυκτί από τη θέση του προέδρου του Οργανισµού το 2020, από τον τότε υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Μάκη Βορίδη.
 |
| EUROKINISSI/ΑΝΤΩΝΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ |
Το δημοσίευμα αναφέρει χαρακτηριστικά ότι τα τελευταία χρόνια στη θέση του προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν μπει 6 διαφορετικά άτομα, ενώ σχολιάζεται αιχμηρά πως όσοι πρόεδροι επιχείρησαν να βάλουν τάξη στο χάος απομακρύνθηκαν. Και δεν ήταν οι μόνοι, αφού γίνεται αναφορά και σε περιπτώσεις υπαλλήλων που επιχείρησαν να ελέγξουν το σύστημα των επιδοτήσεων και είτε υποβιβάστηκαν είτε απομακρύνθηκαν από τις θέσεις τους.
Ενδεικτικό παράδειγμα, η περίπτωση της πρώην διευθύντριας εσωτερικού ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ, Παρασκευής Τυχεροπούλου, εργαζόμενης του οργανισμού επί 22 χρόνια, η οποία συνέκρινε δηλώσεις για τα ίδια κομμάτια γης σε διαφορετικά έτη. Μεθοδολογία που ήταν επιτυχής, ωστόσο ο ΟΠΕΚΕΠΕ έδωσε εντολή στους ελεγκτές του να περιορίσουν τους ελέγχους τους σε ένα μόνο έτος και είπε ότι δεν χρειάζεται να ελέγξουν τους τίτλους ιδιοκτησίας, δίνοντας την εντύπωση ότι υπήρχε κάλυψη στην πρακτική της κατάχρησης κονδυλίων. Και η ίδια δέχθηκε πρωτοφανή πόλεμο, αφού έχασε την πρόσβαση στα αρχεία της και σφραγίστηκε η πόρτα του γραφείου της. Σε βάρος της, όπως σημειώνει το δημοσίευμα, εκκινήθηκαν πειθαρχικές διαδικασίες, εκείνη εκδιώχθηκε από τη θέση της και υποβιβάστηκε «για λόγους ανικανότητας». Πλέον η κ. Τυχεροπούλου έχει αποσπαστεί στα ελληνικά γραφεία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ως εμπειρογνώμονας.
Το ρεπορτάζ αναφέρεται και στον Ευάγγελο Σημανδράκο, πρώην πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, που το 2023 μπλόκαρε 6.000 ΑΦΜ που ήταν ύποπτοι για ανακριβείς δηλώσεις. Ο τότε υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης -και βουλευτής Ηρακλείου- Λευτέρης Αυγενάκης ζήτησε την παραίτησή του, καταγγέλλοντας προβλήματα με τις πληρωμές. Ο ίδιος ο κ. Σημανδράκος τελικά παραιτήθηκε. Το περιοδικό ζήτησε από τον κ. Αυγενάκη να σχολιάσει το δημοσίευμα, χωρίς όμως να λάβει απάντηση.
Εύα Παπαδοπούλου
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου