Μυλόπουλος: Ο εύφορος κάμπος της Θεσσαλονίκης κινδυνεύει σήμερα, εξ αιτίας τέτοιων ανεξέλεγκτων παρεμβάσεων, να ερημοποιηθεί οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά, οδηγώντας στην περαιτέρω επιδείνωση των αναπτυξιακών δεικτών στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας.
Η παράταξη «ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας» εκφράζει την αντίθεσή της στο μεγάλων διαστάσεων φωτοβολταϊκό πάρκο 250 MW που, εκτός κάθε έννοιας Χωροταξικού Σχεδιασμού και εκτός κάθε πνεύματος Βιώσιμης Ανάπτυξης, ετοιμάζεται να κατασκευαστεί στην περιοχή του Ξηροχωρίου – Ν. Μεσημβρίας του Δήμου Χαλκηδόνας, σε έκταση 4.500 στρεμμάτων.
Η παράταξη «ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας» εκφράζει την αντίθεσή της στο μεγάλων διαστάσεων φωτοβολταϊκό πάρκο 250 MW που, εκτός κάθε έννοιας Χωροταξικού Σχεδιασμού και εκτός κάθε πνεύματος Βιώσιμης Ανάπτυξης, ετοιμάζεται να κατασκευαστεί στην περιοχή του Ξηροχωρίου – Ν. Μεσημβρίας του Δήμου Χαλκηδόνας, σε έκταση 4.500 στρεμμάτων.
Από το 2021 είχαν εκδοθεί οι τρεις πρώτες άδειες στην περιοχή «Μπαλαίικα», αλλά οι κάτοικοι της περιοχής αντιλήφθηκαν τι πρόκειται να γίνει μόλις το καλοκαίρι του 2023. Κινητοποιήθηκαν και εξέδωσαν ψηφίσματα από τα κοινοτικά συμβούλια τόσο στη Ν. Μεσημβρία όσο και στο Ξηροχώρι, κάνοντας λόγο για τις επιπτώσεις στο μικροκλίμα της περιοχής και τις αγροτικές καλλιέργειες. Προκάλεσαν, μάλιστα, σχετική συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, όπου αποφασίστηκε ομόφωνα η εφαρμογή όλων των απαραίτητων νομικών ενεργειών για την ακύρωση του έργου.
Από τότε είχε γίνει γνωστό ότι αυτό το μέγα-πάρκο σχεδιαζόταν για να καλύψει στο σύνολο του πολύ μεγαλύτερη επιφάνεια απ’ ό,τι καλύπτουν οι ίδιοι οι οικισμοί της περιοχής ή η λίμνη Πικρολίμνη. Θα εφάπτονταν, επίσης, άμεσα με τον οικισμό Μπαλαίικα, σε απόσταση 61 μέτρων από τα όρια του οικισμού Ξηροχωρίου, σε απόσταση 1.614 μέτρων από τον οικισμό Νέας Μεσημβρίας και σε απόσταση 1.977 μέτρων από τον Μικρόκαμπο.
Η εκδίκαση των προσφυγών του Δήμου Χαλκηδόνας στο ΣτΕ για την ακύρωση των αδειοδοτήσεων που είχαν οριστεί για τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2024 αναβλήθηκαν για τον ερχόμενο Απρίλιο. Ωστόσο, πρόσφατα η ανάδοχος εταιρεία αιτήθηκε νέα ενιαία άδεια για το έργο, αντί για τις επιμέρους αιτήσεις για μικρότερες εκτάσεις, κάτι που σημαίνει νέα περίοδο διαβούλευσης (έως τις 6/2 για τη γνωμοδότηση του Δήμου Χαλκηδόνας και έως τις 20/2 για τη Μητροπολιτική Επιτροπή της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας).
Η παράταξη «ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας» θεωρεί ότι το συγκεκριμένο φωτοβολταϊκό πάρκο πρόκειται να έχει τις ακόλουθες σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις:
Το μικροκλίμα στους γύρω οικισμούς αναμένεται να μεταβληθεί προς το θερμότερο, με ιδιαίτερες συνέπειες τους καλοκαιρινούς μήνες.
Πολλές μελέτες από πανεπιστήμια της Ευρώπης κάνουν λόγο για αλλοίωση, διάβρωση και συμπίεση εδάφους, για επιπτώσεις στον υδροφόρο ορίζοντα, για μείωση ικανότητας απορρόφησης νερού από το έδαφος, για αύξηση πλημμυρών, για μείωση γονιμότητας εδάφους, μείωση οργανικής ύλης εδάφους κλπ.
Το τοπίο με την εξαιρετική θέα προς τον Θερμαϊκό και τον Όλυμπο θα αλλάξει δραστικά, με διάσπαση της γραμμής του ορίζοντα, κάτι που θα έχει επιπτώσεις και στην αξία της γης. Σύμφωνα με τις αρχές και τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης του Τοπίου, που κυρώθηκε με τον ν.3827/2010, αναγνωρίζεται ότι το τοπίο διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο δημοσίου συμφέροντος από άποψη πολιτισμική, οικολογική, περιβαλλοντική και κοινωνική και ότι συνιστά πόρο ευνοϊκό για την οικονομική δραστηριότητα.
Θα μειωθεί η καλλιεργήσιμη γη σε μια εύφορη έκταση με αμπελώνες και καλλιέργειες σιτηρών. Δεν είναι τυχαία και η ανησυχία που έχει εκφράσει με επιστολή της η Ένωση «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος», από τον Οκτώβριο του 2024, όπου αναφέρει ότι η αλλαγή του μικροκλίματος από τις μεγάλες εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών επηρεάζει αρνητικά τις αμπελοοινικές καλλιέργειες, ενώ επηρεάζεται και ο οινοτουρισμός, καθώς η οπτική όχληση από τα εκατοντάδες χιλιάδες πάνελς αποτρέπει την προσέλκυση τουριστών.
Το έργο πιθανότατα εγείρει ζητήματα συμβατότητας με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη χρήση γης και την προστασία των αγροτικών περιοχών, καθώς η χρήση γης για ενεργειακά έργα πρέπει να είναι συμβατή με την αρχή της αειφόρου ανάπτυξης και να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας και της οικονομίας.
Είναι αμφίβολο αν η όποια ωφέλεια για την τοπική κοινωνία από την εγκατάσταση του έργου θα μπορέσει να αντισταθμίσει τις αρνητικές επιπτώσεις που θα προκαλέσει το έργο στην περιοχή.
Δεν έχει μελετηθεί επαρκώς ο κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων, καθώς τα πάνελ θα τοποθετηθούν σε λοφώδεις πλαγιές με αρκετή κλίση, αντικαθιστώντας τη βλάστηση που συγκρατούσε τις πλημμυρικές απορροές.
Ζητήματα προκύπτουν και για την εργατική απασχόληση στην περιοχή, καθώς θα χαθούν θέσεις εργασίας στον αγροτικό τομέα.
Επιπτώσεις θα υπάρξουν και ως προς τη λειτουργία του οικοσυστήματος στην ευρύτερη περιοχή, όπου η πανίδα και ορνιθοπανίδα έχει τεράστιο οικολογικό ενδιαφέρον λόγω της γειτνίασης µε τη λίμνη Πικρολίμνη, περιοχή ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000, καθώς και της εγγύτητας µε τους ποταμούς Γαλλικό και Αξιό και την προστατευόμενη περιοχή του Δέλτα Αξιού-Αλιάκμονα.
Δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς οι συνδυαστικές επιπτώσεις από την μελλοντική ανάπτυξη και άλλων μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων στην ευρύτερη περιοχή. Για παράδειγμα, στον διπλανό Δήμο (Πικρολίμνης) σχεδιάζεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού πάρκου αντίστοιχου μεγάλου μεγέθους. Ολόκληρος ο κάμπος του Αξιού, από τον Δήμο Χαλκηδόνας έως και το Κιλκίς, μετατρέπεται αργά αλλά σταθερά, σε μια απέραντη έκταση φωτοβολταϊκών, ισοπεδώνοντας καλλιέργειες και επηρεάζοντας προστατευόμενα φυσικά οικοσυστήματα.
Ο επικεφαλής της παράταξης, Καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, Γιάννης Μυλόπουλος, δήλωσε σχετικά:
«Αυτού του είδους η ανεξέλεγκτη και εκτός κάθε έννοιας Χωροταξικού Σχεδιασμού ανάπτυξη φωτοβολταϊκών σταθμών σε εύφορη και καλλιεργήσιμη γη δεν είναι συμβατή με την παραδοχή και τις αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης, καθώς υποβαθμίζει περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά την περιοχή όπου θα εγκατασταθεί.
Σε καμία περίπτωση, μάλιστα, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σαν έργο που συμβάλλει στην “παραγωγική ανασυγκρότηση της υπαίθρου”, καθώς οδηγεί στην υποβάθμιση και την εγκατάλειψη της περιοχής, ακόμη και από τους λιγοστούς εναπομείναντες κατοίκους.
Ο εύφορος κάμπος της Θεσσαλονίκης που έδινε, κάποτε, την αναπτυξιακή πρωτιά στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας κινδυνεύει σήμερα, εξ' αιτίας τέτοιων παρεμβάσεων, να ερημοποιηθεί οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά, οδηγώντας στην περαιτέρω επιδείνωση των αναπτυξιακών δεικτών στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας.
Από τότε είχε γίνει γνωστό ότι αυτό το μέγα-πάρκο σχεδιαζόταν για να καλύψει στο σύνολο του πολύ μεγαλύτερη επιφάνεια απ’ ό,τι καλύπτουν οι ίδιοι οι οικισμοί της περιοχής ή η λίμνη Πικρολίμνη. Θα εφάπτονταν, επίσης, άμεσα με τον οικισμό Μπαλαίικα, σε απόσταση 61 μέτρων από τα όρια του οικισμού Ξηροχωρίου, σε απόσταση 1.614 μέτρων από τον οικισμό Νέας Μεσημβρίας και σε απόσταση 1.977 μέτρων από τον Μικρόκαμπο.
Η εκδίκαση των προσφυγών του Δήμου Χαλκηδόνας στο ΣτΕ για την ακύρωση των αδειοδοτήσεων που είχαν οριστεί για τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2024 αναβλήθηκαν για τον ερχόμενο Απρίλιο. Ωστόσο, πρόσφατα η ανάδοχος εταιρεία αιτήθηκε νέα ενιαία άδεια για το έργο, αντί για τις επιμέρους αιτήσεις για μικρότερες εκτάσεις, κάτι που σημαίνει νέα περίοδο διαβούλευσης (έως τις 6/2 για τη γνωμοδότηση του Δήμου Χαλκηδόνας και έως τις 20/2 για τη Μητροπολιτική Επιτροπή της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας).
Η παράταξη «ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας» θεωρεί ότι το συγκεκριμένο φωτοβολταϊκό πάρκο πρόκειται να έχει τις ακόλουθες σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις:
Το μικροκλίμα στους γύρω οικισμούς αναμένεται να μεταβληθεί προς το θερμότερο, με ιδιαίτερες συνέπειες τους καλοκαιρινούς μήνες.
Πολλές μελέτες από πανεπιστήμια της Ευρώπης κάνουν λόγο για αλλοίωση, διάβρωση και συμπίεση εδάφους, για επιπτώσεις στον υδροφόρο ορίζοντα, για μείωση ικανότητας απορρόφησης νερού από το έδαφος, για αύξηση πλημμυρών, για μείωση γονιμότητας εδάφους, μείωση οργανικής ύλης εδάφους κλπ.
Το τοπίο με την εξαιρετική θέα προς τον Θερμαϊκό και τον Όλυμπο θα αλλάξει δραστικά, με διάσπαση της γραμμής του ορίζοντα, κάτι που θα έχει επιπτώσεις και στην αξία της γης. Σύμφωνα με τις αρχές και τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης του Τοπίου, που κυρώθηκε με τον ν.3827/2010, αναγνωρίζεται ότι το τοπίο διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο δημοσίου συμφέροντος από άποψη πολιτισμική, οικολογική, περιβαλλοντική και κοινωνική και ότι συνιστά πόρο ευνοϊκό για την οικονομική δραστηριότητα.
Θα μειωθεί η καλλιεργήσιμη γη σε μια εύφορη έκταση με αμπελώνες και καλλιέργειες σιτηρών. Δεν είναι τυχαία και η ανησυχία που έχει εκφράσει με επιστολή της η Ένωση «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος», από τον Οκτώβριο του 2024, όπου αναφέρει ότι η αλλαγή του μικροκλίματος από τις μεγάλες εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών επηρεάζει αρνητικά τις αμπελοοινικές καλλιέργειες, ενώ επηρεάζεται και ο οινοτουρισμός, καθώς η οπτική όχληση από τα εκατοντάδες χιλιάδες πάνελς αποτρέπει την προσέλκυση τουριστών.
Το έργο πιθανότατα εγείρει ζητήματα συμβατότητας με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη χρήση γης και την προστασία των αγροτικών περιοχών, καθώς η χρήση γης για ενεργειακά έργα πρέπει να είναι συμβατή με την αρχή της αειφόρου ανάπτυξης και να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας και της οικονομίας.
Είναι αμφίβολο αν η όποια ωφέλεια για την τοπική κοινωνία από την εγκατάσταση του έργου θα μπορέσει να αντισταθμίσει τις αρνητικές επιπτώσεις που θα προκαλέσει το έργο στην περιοχή.
Δεν έχει μελετηθεί επαρκώς ο κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων, καθώς τα πάνελ θα τοποθετηθούν σε λοφώδεις πλαγιές με αρκετή κλίση, αντικαθιστώντας τη βλάστηση που συγκρατούσε τις πλημμυρικές απορροές.
Ζητήματα προκύπτουν και για την εργατική απασχόληση στην περιοχή, καθώς θα χαθούν θέσεις εργασίας στον αγροτικό τομέα.
Επιπτώσεις θα υπάρξουν και ως προς τη λειτουργία του οικοσυστήματος στην ευρύτερη περιοχή, όπου η πανίδα και ορνιθοπανίδα έχει τεράστιο οικολογικό ενδιαφέρον λόγω της γειτνίασης µε τη λίμνη Πικρολίμνη, περιοχή ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000, καθώς και της εγγύτητας µε τους ποταμούς Γαλλικό και Αξιό και την προστατευόμενη περιοχή του Δέλτα Αξιού-Αλιάκμονα.
Δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς οι συνδυαστικές επιπτώσεις από την μελλοντική ανάπτυξη και άλλων μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων στην ευρύτερη περιοχή. Για παράδειγμα, στον διπλανό Δήμο (Πικρολίμνης) σχεδιάζεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού πάρκου αντίστοιχου μεγάλου μεγέθους. Ολόκληρος ο κάμπος του Αξιού, από τον Δήμο Χαλκηδόνας έως και το Κιλκίς, μετατρέπεται αργά αλλά σταθερά, σε μια απέραντη έκταση φωτοβολταϊκών, ισοπεδώνοντας καλλιέργειες και επηρεάζοντας προστατευόμενα φυσικά οικοσυστήματα.
Ο επικεφαλής της παράταξης, Καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, Γιάννης Μυλόπουλος, δήλωσε σχετικά:
«Αυτού του είδους η ανεξέλεγκτη και εκτός κάθε έννοιας Χωροταξικού Σχεδιασμού ανάπτυξη φωτοβολταϊκών σταθμών σε εύφορη και καλλιεργήσιμη γη δεν είναι συμβατή με την παραδοχή και τις αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης, καθώς υποβαθμίζει περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά την περιοχή όπου θα εγκατασταθεί.
Σε καμία περίπτωση, μάλιστα, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σαν έργο που συμβάλλει στην “παραγωγική ανασυγκρότηση της υπαίθρου”, καθώς οδηγεί στην υποβάθμιση και την εγκατάλειψη της περιοχής, ακόμη και από τους λιγοστούς εναπομείναντες κατοίκους.
Ο εύφορος κάμπος της Θεσσαλονίκης που έδινε, κάποτε, την αναπτυξιακή πρωτιά στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας κινδυνεύει σήμερα, εξ' αιτίας τέτοιων παρεμβάσεων, να ερημοποιηθεί οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά, οδηγώντας στην περαιτέρω επιδείνωση των αναπτυξιακών δεικτών στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου