Η «απόσπαση και επανατοποθέτηση 3.500 τετραγωνικών μέτρων αρχαιοτήτων έγινε με χειρουργική ακρίβεια, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει» δήλωσε, μεταξύ άλλων, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη κατά τη διάρκεια της ομιλίας της στον σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης.
«Χειρουργική ακρίβεια» σημαίνει απόλυτη ακρίβεια, σύμφωνα με το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Είναι εντυπωσιακή η διάσταση μεταξύ Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) και υπουργού όσον αφορά τη... δημιουργική αναδιευθέτηση των ρωμαϊκών αρχαιοτήτων που βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές του μετρό. Ο ΣΕΑ κάνει λόγο για «έναν τόπο αρχαιολογικού εγκλήματος» που αποτελεί «μνημείο της κακοδιαχείρισης και της σπατάλης πόρων του Δημοσίου, υπενθυμίζοντας στο διηνεκές τι σημαίνει εργαλειακή χρήση των αρχαιοτήτων προς όφελος αλλότριων σκοπών, και ιδίως του κέρδους».
Το ότι απορρίφθηκε από το υπουργείο η λύση της κατά χώραν διατήρησης των αρχαιοτήτων, παρ’ όλο που αυτή θα ήταν οικονομικότερη σε χρήμα και σε χρόνο, είναι κάτι που αμαυρώνει την επιτελική διαχείριση του ζητήματος των αρχαιοτήτων στο μετρό της Θεσσαλονίκης. Το μόνο σίγουρο είναι, πάντως, πως σε καμία φάση του έργου δεν υπήρξε «χειρουργική ακρίβεια». Ας μη θυμηθούμε τώρα και άλλα... χειρουργικώς ακριβή πεπραγμένα της υπουργού, όπως το τσιμέντωμα γύρω από την Ακρόπολη το 2022, που μας έκαναν ρόμπα παγκοσμίως, όπως αποτυπώθηκε σε ένα ιδιαιτέρως δηλητηριώδες άρθρο του Economist.
Οπότε, το ειδικό βάρος της φράσης «χειρουργική ακρίβεια» μειώνεται. Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός επιστήμονας για να καταλάβεις πως όταν κόβεις σε κομμάτια και αποσπάς αρχαιότητες που καλύπτουν 3.500 τ.μ. από τον τόπο όπου τις βρήκες και τις επανατοποθετείς μετά, σαν να παίζεις με τουβλάκια λέγκο, μπορείς να έχεις ακρίβεια σχετική, πάντως όχι χειρουργική. Οι αρχαιολόγοι είναι σαφείς: «Κανένας πανηγυρισμός δεν αρμόζει στην Υπουργό Πολιτισμού για έναν αρχαιολογικό χώρο που θα μπορούσε να στέκει αυθεντικός, αντί να έχει αντικατασταθεί από την αναπαράσταση του εαυτού του. Πρόκειται για μια χείριστη πρακτική που βρίσκεται στον αντίποδα των διεθνών αρχών προστασίας των μνημείων και βρίσκει αντίθετη –εκτός θλιβερών εξαιρέσεων– την επιστημονική κοινότητα στο σύνολό της».
Αλίμονο εάν οι πραγματικοί χειρουργοί είχαν την ακρίβεια της υπουργού. Η λέξη «χειρουργός» προέρχεται από τις λέξεις «χειρ» (χέρι) και «έργον». Το Λεξικό λέει πως πριν φτάσει να σημαίνει τον γιατρό που επεμβαίνει χειρουργικώς, η λέξη «χειρουργός», δηλαδή από τον 1ο μ.Χ. αιώνα, σήμαινε τον εργαζόμενο με τα χέρια, χειρωνακτικά, τον τεχνίτη και τον καλλιτέχνη. Ενδιαφέρον έχει ο αναβιβασμός του τόνου της λέξης. Ολα τα εις –ουργός τονίζονται στη λήγουσα: δημιουργός, οπλουργός, ξυλουργός, μηχανουργός, κ.λπ. Τα παροξύτονα που λήγουν σε –ούργος ήταν μόνο τα κακόσημα, όπως τα κακούργος, πανούργος, ραδιούργος. Αρα, εφόσον ο χειρουργός δεν έχει αρνητική σημασία, τουλάχιστον εξ ορισμού, κανονικά πρέπει να τονίζεται στη λήγουσα, δηλαδή χειρουργός, και όχι χειρούργος.
Εκτός και αν μιλάμε για έναν χειρουργό που δεν κάνει ό,τι του επιτάσσει η ηθική του λειτουργήματός του, οπότε οι ίδιες του οι πράξεις τον ονοματίζουν: τότε, από χειρουργός, έχει καταντήσει χειρούργος... Κάπου εδώ έρχεται και δένει η «χειρουργική ακρίβεια» της κυρίας Μενδώνη.
Εάν τα μισά απ’ όσα καταγγέλλουν οι Ελληνίδες κι οι Ελληνες αρχαιολόγοι ισχύουν, τότε αυτή η «χειρουργική ακρίβεια» στη βίαιη απόσπαση από τον φυσικό τους τόπο και η επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων, μάλλον θα έχει γίνει από κάποιον χειρούργο, και όχι από έναν χειρουργό.
Παύλος Μεθενίτης
Πηγή: efsyn.gr
Το ότι απορρίφθηκε από το υπουργείο η λύση της κατά χώραν διατήρησης των αρχαιοτήτων, παρ’ όλο που αυτή θα ήταν οικονομικότερη σε χρήμα και σε χρόνο, είναι κάτι που αμαυρώνει την επιτελική διαχείριση του ζητήματος των αρχαιοτήτων στο μετρό της Θεσσαλονίκης. Το μόνο σίγουρο είναι, πάντως, πως σε καμία φάση του έργου δεν υπήρξε «χειρουργική ακρίβεια». Ας μη θυμηθούμε τώρα και άλλα... χειρουργικώς ακριβή πεπραγμένα της υπουργού, όπως το τσιμέντωμα γύρω από την Ακρόπολη το 2022, που μας έκαναν ρόμπα παγκοσμίως, όπως αποτυπώθηκε σε ένα ιδιαιτέρως δηλητηριώδες άρθρο του Economist.
Οπότε, το ειδικό βάρος της φράσης «χειρουργική ακρίβεια» μειώνεται. Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός επιστήμονας για να καταλάβεις πως όταν κόβεις σε κομμάτια και αποσπάς αρχαιότητες που καλύπτουν 3.500 τ.μ. από τον τόπο όπου τις βρήκες και τις επανατοποθετείς μετά, σαν να παίζεις με τουβλάκια λέγκο, μπορείς να έχεις ακρίβεια σχετική, πάντως όχι χειρουργική. Οι αρχαιολόγοι είναι σαφείς: «Κανένας πανηγυρισμός δεν αρμόζει στην Υπουργό Πολιτισμού για έναν αρχαιολογικό χώρο που θα μπορούσε να στέκει αυθεντικός, αντί να έχει αντικατασταθεί από την αναπαράσταση του εαυτού του. Πρόκειται για μια χείριστη πρακτική που βρίσκεται στον αντίποδα των διεθνών αρχών προστασίας των μνημείων και βρίσκει αντίθετη –εκτός θλιβερών εξαιρέσεων– την επιστημονική κοινότητα στο σύνολό της».
Αλίμονο εάν οι πραγματικοί χειρουργοί είχαν την ακρίβεια της υπουργού. Η λέξη «χειρουργός» προέρχεται από τις λέξεις «χειρ» (χέρι) και «έργον». Το Λεξικό λέει πως πριν φτάσει να σημαίνει τον γιατρό που επεμβαίνει χειρουργικώς, η λέξη «χειρουργός», δηλαδή από τον 1ο μ.Χ. αιώνα, σήμαινε τον εργαζόμενο με τα χέρια, χειρωνακτικά, τον τεχνίτη και τον καλλιτέχνη. Ενδιαφέρον έχει ο αναβιβασμός του τόνου της λέξης. Ολα τα εις –ουργός τονίζονται στη λήγουσα: δημιουργός, οπλουργός, ξυλουργός, μηχανουργός, κ.λπ. Τα παροξύτονα που λήγουν σε –ούργος ήταν μόνο τα κακόσημα, όπως τα κακούργος, πανούργος, ραδιούργος. Αρα, εφόσον ο χειρουργός δεν έχει αρνητική σημασία, τουλάχιστον εξ ορισμού, κανονικά πρέπει να τονίζεται στη λήγουσα, δηλαδή χειρουργός, και όχι χειρούργος.
Εκτός και αν μιλάμε για έναν χειρουργό που δεν κάνει ό,τι του επιτάσσει η ηθική του λειτουργήματός του, οπότε οι ίδιες του οι πράξεις τον ονοματίζουν: τότε, από χειρουργός, έχει καταντήσει χειρούργος... Κάπου εδώ έρχεται και δένει η «χειρουργική ακρίβεια» της κυρίας Μενδώνη.
Εάν τα μισά απ’ όσα καταγγέλλουν οι Ελληνίδες κι οι Ελληνες αρχαιολόγοι ισχύουν, τότε αυτή η «χειρουργική ακρίβεια» στη βίαιη απόσπαση από τον φυσικό τους τόπο και η επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων, μάλλον θα έχει γίνει από κάποιον χειρούργο, και όχι από έναν χειρουργό.
Παύλος Μεθενίτης
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου