Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2024

Aποκλιμάκωση τιμών στο ελαιόλαδο

Σχεδόν διπλάσια αναμένεται φέτος η παραγωγή στην Ισπανία, ενώ υψηλή συγκομιδή προβλέπεται σε Ελλάδα, Τυνησία και Τουρκία • Η μεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου, η ισπανική Deoleo αναμένει υποχώρηση της τιμής κοντά στα 5 ευρώ το λίτρο.
Σημαντική πτώση των τιμών του ελαιολάδου -σχεδόν στο ήμισυ των επιπέδων - ρεκόρ που σημειώθηκαν νωρίτερα φέτος- προοιωνίζεται η φετινή υψηλότερη συγκομιδή σε Ισπανία και υπόλοιπες χώρες-παραγωγούς της Μεσογείου. Η παρατεταμένη περίοδος ακραίων καιρικών συνθηκών και ξηρασίας στη νότια Ευρώπη έχει επηρεάσει σοβαρά τη συγκομιδή της ελιάς, τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα μείωση της παραγωγής ελαιολάδου και την κατακόρυφη άνοδο των τιμών σε ένα ιλιγγιώδες ράλι που γονάτισε τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών.
Η έλλειψη ελαιολάδου, βασικού συστατικού της μεσογειακής διατροφής, ώθησε τον κλάδο σε κατάσταση κρίσης, πυροδότησε φόβους για επισιτιστική ανασφάλεια, ενώ προκάλεσε έως και κλοπές του προϊόντος από αποθήκες και σούπερ μάρκετ. Οι τιμές έχουν έκτοτε υποχωρήσει, καθώς οι εκτιμήσεις της βιομηχανίας δείχνουν σημαντικά βελτιωμένη συγκομιδή για την τρέχουσα περίοδο 2024-2025, ιδιαίτερα σε βασικές χώρες παραγωγής, όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Τυνησία.
Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σίγουρο ότι η κρίση έχει τελειώσει. Οι τιμές κάποιων πολύ υψηλής ποιότητας ελαιολάδων συνεχίζουν να κινούνται στα ύψη, ενώ αβεβαιότητα εξακολουθεί να υπάρχει και για το πώς θα επηρεάσουν οι καιρικές συνθήκες τη συγκομιδή, τους επόμενους μήνες. Η εκτίμηση των μεγάλων εταιρειών του κλάδου είναι ότι η χαλάρωση των τιμών θα ξεκινήσει μεταξύ Νοεμβρίου, Δεκεμβρίου και Ιανουαρίου, υπό την προϋπόθεση ότι οι καιρικές συνθήκες και οι συνθήκες συγκομιδής θα παραμείνουν σταθερές τις επόμενες εβδομάδες. Οι σχετικές ενδείξεις είναι ότι, εάν όλα εξελιχθούν κανονικά, ειδικά εάν οι βροχές στη μεγαλύτερη παραγωγό Ισπανία συνεχίσουν να είναι ευνοϊκες, θα σημειωθεί πιθανότατα πτωτική τάση στις τιμές καθ ‘όλη τη διάρκεια του 2025.
Η ισπανική πολυεθνική εταιρεία επεξεργασίας ελαιολάδου Deoleo, μεγαλύτερος εμφιαλωτής στον κόσμο και κάτοχος εμπορικών επωνυμιών ελαιολάδου, όπως οι Bertolli, Carapelli, Carbonell και Koipe, εκτιμά ότι οι τιμές θα υποχωρήσουν στη συνέχεια σε περίπου 5 ευρώ ανά λίτρο. Περίπου δηλαδή στα μισά των υψηλών επιπέδων 9 - 10 ευρώ στα οποία κυμάνθηκαν οι τιμές στην Ισπανία νωρίτερα φέτος. Η τιμή αυτή θεωρείται από τον κολοσσό λογική, στο πλαίσιο της αυξημένης παραγωγής. Αναμένεται δε να μειώσει τις εντάσεις στην αγορά και να οδηγήσει σταδιακά σε εξομάλυνση των τιμών, έπειτα από μια περίοδο έντονης αστάθειας.
Οι τιμές παραγωγού σημειώνουν ήδη σημαντική πτώση. Η τιμή του ανώτερου ποιοτικά «έξτρα παρθένου» ελαιολάδου (οξύτητας μικρότερης του 0,8 βαθμών) κυμαινόταν την περασμένη εβδομάδα στην Ανδαλουσία της Ισπανίας μεταξύ 4,85 και 7,05 ευρώ το κιλό, χαμηλότερη κατά περίπου 19% σε σχέση με έναν μήνα πριν και σχεδόν κατά 35% από το υψηλό ρεκόρ των 9,2 ευρώ τον περασμένο Ιανουάριο. Η Ισπανία αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 40% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου και αποτελεί σημείο αναφοράς για τις τιμές.
Στη χώρα μας, η τιμή του ίδιου τύπου ελαιολάδου κυμαινόταν στην ίδια περίοδο μεταξύ 5 και 7,40 ευρώ το κιλό, αναλόγα με τον βαθμό οξύτητάς του και άλλων ποιοτικών χαρακτηριστικών του, ενώ στη γειτονική Ιταλία μεταξύ 8,40 και 13 ευρώ αντιστοιχα. Στην Τυνησία, η τιμή extra Vergin προσέγγιζε τα 6,93 ευρώ ανά κιλό.
Η υποχώρηση των τιμών αναμένεται να συνεχιστεί, καθώς προχωρά η νέα συγκομιδή και αυξάνεται η προσφορά. Οι προβλέψεις για την Ισπανία είναι ότι η παραγωγή θα προσεγγίσει πιθανότατα το 1,3 εκατομμύριο μετρικούς τόνους, έναντι των 670.000 - 680.000 μετρικών τόνων της προηγούμενης σεζόν, κάτι που ισοδυναμεί σχεδόν με διπλασιασμό της. Υψηλή συγκομιδή αναμένεται και σε Ελλάδα, Τυνησία και Τουρκία, όπου η ποιότητα των ελιών δείχνει να είναι πολύ καλή.
Ανεξάρτητως της τρέχουσας συγκομιδής, τα δύο συνεχόμενα χρόνια ξηρασίας έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία στον κλάδο. Το μελλον του δείχνει όλο και πιο αβέβαιο, λόγω της κλιματικής αλλαγής, και καθιστά την προσαρμογή αναγκαία. Ανάλυση του ινστιτούτου της Βοσνίας FAZ βλέπει τους ελαιώνες να μετακινούνται εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη βορειότερα. Η Ισπανία από την πλευρά της το παλεύει και απαντά με σημαντικές επενδύσεις σε πιο ανθεκτικές ποικιλίες ελιάς και νέες τεχνολογίες καλλιέργειας.

Μπάμπης Μιχάλης
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: