- Ταχύτητα, κίνητρα και... κατανόηση ζητούν οι servicers
Σενάρια ώστε να «πέσει» στην αγορά όσο τον δυνατόν γρηγορότερα το απόθεμα οικιστικών ακινήτων, διαμερισμάτων κατά κύριο λόγο που ανέκτησαν/απέκτησαν οι εταιρείες διαχείρισης και οι τράπεζες έπειτα από πλειστηριασμούς, επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών. Οι σοβαροί ηθικοί ενδοιασμοί που έχει η πλειονότητα των πολιτών, καθώς δε θέλουν να αποκτήσουν ένα σπίτι που κάποιος άλλος έχασε με δραματικό τρόπο, κάνουν «πολύ δύσκολη την άσκηση» για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.
Η κυβέρνηση έρχεται στο «και ένα» να αναζητήσει λύσεις για ένα πρόβλημα που δεν προέκυψε τώρα και σε μια προσπάθεια να καλύψει το έλλειμμα στεγαστικής πολιτικής και πόρων. Οι προτεραιότητες του ελληνικού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ήταν διαφορετικές από της Πορτογαλίας, για παράδειγμα, που διαθέτει 130.000 κοινωνικές κατοικίες, σχεδίασε στεγαστικό πρόγραμμα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ύψους 2,3 δισ. ευρώ και τερματίζει το πρόγραμμα Golden Visa, ενώ οι ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις βάζουν, η μία μετά την άλλη, περιορισμούς στις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Στο πλαίσιο αυτό έχει ανοίξει η συζήτηση για την αξιοποίηση των ακινήτων που έχουν κυρίως οι εταιρείες διαχείρισης, καθώς την περίοδο της κρίσης και ελλείψει ρευστότητας στην αγορά τα ακίνητα των πλειστηριασμών στην πλειονότητά τους κατέληγαν στους ίδιους τους επισπεύδοντες του πλειστηριασμού (REOs – real estate owned).
Το μοντέλο αξιοποίησης αυτής της κατηγορίας «κόκκινων» ακινήτων δεν είναι καινούργιο και έχει υιοθετηθεί και από άλλες χώρες (π.χ. η Ισπανία προχωρά στην αξιοποίηση – ενοικίαση ακινήτων, κυρίως των συγκροτημάτων κατοικιών της SAREB, της bad bank που ιδρύθηκε το 2012).
Μεταξύ των προτάσεων που «έχουν πέσει στο τραπέζι» των συζητήσεων είναι να δοθούν κίνητρα στις εταιρείες ακινήτων των servicers (REOCOs), όπως για παράδειγμα να εντάξουν σε επιδοτούμενα προγράμματα ανακαίνισης συγκεκριμένα ακίνητα που έχουν αποκτήσει σε πλειστηριασμό με αξία πρώτης προσφοράς κάτω από 150.000 ευρώ. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, ένα ακόμα κίνητρο θα μπορούσε να είναι η επιδότηση ενοικίου για συγκεκριμένα οικιστικά ακίνητα (κάτω από 150.000 ευρώ) σε συγκεκριμένες περιοχές.
Η αξιοποίηση του ελληνικού «κόκκινου» αποθέματος κατοικιών έχει διάφορα προβλήματα που είτε αφορούν τις διαδικασίες του πλειστηριασμού και κυρίως από την ολοκλήρωσή τους και μετά με αποτέλεσμα όλοι οι εμπλεκόμενοι και το ίδιο το ακίνητο να βρίσκονται σε μια «γκρίζα» νομική κατάσταση, είτε αφορούν την «ωρίμανση» των ακινήτων ώστε να βγουν προς πώληση κυρίως όταν πρέπει να νομιμοποιηθούν/τακτοποιηθούν αυθαιρεσίες. Ειδικά σε ό,τι αφορά το τελευταίο, ο γραφειοκρατικός κυκεώνας, πολλές φορές αχρείαστος, δεν αφορά μόνο τους servicers ή τις τράπεζες, αλλά οποιονδήποτε πολίτη χτίζει, αγοράζει, πωλεί ή μεταβιβάζει ακίνητο. Σημειώνεται ότι για τα ακίνητα που έχουν περάσει στην κυριότητα του πιστωτή χρειάζεται τουλάχιστον ένας χρόνος ώστε να τακτοποιηθεί και να πουληθεί. Σύμφωνα με υφιστάμενο πλαίσιο, το ακίνητο τακτοποιείται με την ανάκτησή του και όχι στη φάση της πώλησης.
Ετσι μεταξύ άλλων οι servicers έχουν θέσει το ζήτημα των αργών ρυθμών απονομής της δικαιοσύνης που έχει ως αποτέλεσμα η άσκηση ανακοπής από τον οφειλέτη, ώστε να ακυρώσει τον πλειστηριασμό, να παίρνει δικάσιμο -στην πλειονότητα των περιπτώσεων- από το 2028 και μετά, να υπάρχουν αναβολές, εφέσεις κ.λπ. και μπορεί η νομική διαδικασία να... τραβήξει ακόμα και περισσότερο από 7 χρόνια. Το ποσοστό αποφάσεων επί των ανακοπών σε πολύ μεγάλο ποσοστό είναι απορριπτικές, όπως αναφέρουν πηγές των servicers, οι οποίοι σύμφωνα με πληροφορίες προτείνουν λειτουργία πλατφόρμας (κατά τα πρότυπα αυτής για τις εκκρεμείς υποθέσεις Κατσέλη), ώστε όλες οι ανακοπές να πάρουν δικάσιμο εντός έτους από τη διενέργεια πλειστηριασμού και να προβλεφθεί και η έκδοση απόφασης εντός συγκεκριμένης προθεσμίας με τρόπο ώστε να ξεκαθαρίσει το συντομότερο δυνατόν η νομική εικόνα του ακίνητου και να επιταχυνθεί η διαδικασία πώλησής του.
Οι καθυστερήσεις σε ό,τι αφορά την εκδίκαση των ανακοπών επηρεάζουν και τα business plans των τιτλοποιήσεων του «Ηρακλή», όπως άλλωστε και οι καθυστερήσεις μεταξύ ολοκλήρωσης του πλειστηριασμού και της καταβολής πλειστηριάσματος στους δανειστές.
Τέλος, μεγάλο πρόβλημα είναι, όχι μόνο για τους servicers, οι μεγάλες καθυστερήσεις που μπορεί να υπερβαίνουν ακόμα και τους 12 μήνες σε υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία δημιουργώντας εμπόδια στις διαδικασίες μεταβίβασης. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα προτείνεται η ηλεκτρονική κατάθεση αιτήσεων και έκδοση πιστοποιητικών, η επιβολή έκδοσης αυτών εντός ολιγοήμερης προθεσμίας και η στελέχωση των υπηρεσιών.
Συναινετικές ρυθμίσεις 6,4 δισ. ευρώ
Σε συναινετικές ρυθμίσεις προς αποπληρωμή συνολικού ύψους 6,4 δισ. ευρώ για περισσότερους από 140.000 οφειλέτες, οι οποίοι σταδιακά θα επανέλθουν σε οικονομική ομαλότητα, προχώρησαν το 2023 οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων (servicers).
Σύμφωνα με τον απολογισμό της Ενωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΕΔΑΔΠ) για την προηγούμενη χρονιά, η πλειονότητα των ρυθμίσεων αφορά δάνεια που έχουν μεταβιβαστεί σε τρίτους επενδυτές (μη τραπεζικά χαρτοφυλάκια). Αναλυτικότερα, για το σύνολο του 2023, το ποσόν των 4,5 δισ. ευρώ αφορά μη τραπεζικά χαρτοφυλάκια δανείων και το 1,9 δισ. ευρώ αφορά δάνεια τραπεζικών ιδρυμάτων. Το 83% των δανείων σε ρύθμιση περιελάμβαναν διαγραφή οφειλής. Μέσω του Εξωδικαστικού, έγιναν περισσότερες από 13.000 ρυθμίσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων συνολικού ύψους 4,8 δισ. ευρώ με τις Εταιρείες Διαχείρισης να εγκρίνουν 73% των σχετικών προτάσεων ρύθμισης και την πλειονότητα των αιτήσεων να αφορά οφειλές κάτω των 200.000 ευρώ.
Σημειώνεται εξάλλου ότι σωρευτικά έως σήμερα, το ύψος δανείων που επέστρεψαν σε «κανονικότητα» (καθεστώς ομαλής αποπληρωμής) μέσω της συμβολής των εταιρειών διαχείρισης, ανέρχεται σε περισσότερα από 40 δισ. ευρώ. Συνολικά, στις 31.12.2023 οι 15 εταιρείες-μέλη της ΕΕΔΑΔΠ διαχειριζόταν δάνεια ύψους 91 δισ. ευρώ (σύνολο απαίτησης) -εκ των οποίων 73 δισ. ευρώ δεν περιλαμβάνονται πλέον σε τραπεζικούς ισολογισμούς-, και συναλλάσσονται με 2,4 εκατ. οφειλέτες.
Άρτεμις Σπηλιώτη
Πηγή: efsyn.gr
Η κυβέρνηση έρχεται στο «και ένα» να αναζητήσει λύσεις για ένα πρόβλημα που δεν προέκυψε τώρα και σε μια προσπάθεια να καλύψει το έλλειμμα στεγαστικής πολιτικής και πόρων. Οι προτεραιότητες του ελληνικού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ήταν διαφορετικές από της Πορτογαλίας, για παράδειγμα, που διαθέτει 130.000 κοινωνικές κατοικίες, σχεδίασε στεγαστικό πρόγραμμα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ύψους 2,3 δισ. ευρώ και τερματίζει το πρόγραμμα Golden Visa, ενώ οι ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις βάζουν, η μία μετά την άλλη, περιορισμούς στις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Στο πλαίσιο αυτό έχει ανοίξει η συζήτηση για την αξιοποίηση των ακινήτων που έχουν κυρίως οι εταιρείες διαχείρισης, καθώς την περίοδο της κρίσης και ελλείψει ρευστότητας στην αγορά τα ακίνητα των πλειστηριασμών στην πλειονότητά τους κατέληγαν στους ίδιους τους επισπεύδοντες του πλειστηριασμού (REOs – real estate owned).
Το μοντέλο αξιοποίησης αυτής της κατηγορίας «κόκκινων» ακινήτων δεν είναι καινούργιο και έχει υιοθετηθεί και από άλλες χώρες (π.χ. η Ισπανία προχωρά στην αξιοποίηση – ενοικίαση ακινήτων, κυρίως των συγκροτημάτων κατοικιών της SAREB, της bad bank που ιδρύθηκε το 2012).
Μεταξύ των προτάσεων που «έχουν πέσει στο τραπέζι» των συζητήσεων είναι να δοθούν κίνητρα στις εταιρείες ακινήτων των servicers (REOCOs), όπως για παράδειγμα να εντάξουν σε επιδοτούμενα προγράμματα ανακαίνισης συγκεκριμένα ακίνητα που έχουν αποκτήσει σε πλειστηριασμό με αξία πρώτης προσφοράς κάτω από 150.000 ευρώ. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, ένα ακόμα κίνητρο θα μπορούσε να είναι η επιδότηση ενοικίου για συγκεκριμένα οικιστικά ακίνητα (κάτω από 150.000 ευρώ) σε συγκεκριμένες περιοχές.
Η αξιοποίηση του ελληνικού «κόκκινου» αποθέματος κατοικιών έχει διάφορα προβλήματα που είτε αφορούν τις διαδικασίες του πλειστηριασμού και κυρίως από την ολοκλήρωσή τους και μετά με αποτέλεσμα όλοι οι εμπλεκόμενοι και το ίδιο το ακίνητο να βρίσκονται σε μια «γκρίζα» νομική κατάσταση, είτε αφορούν την «ωρίμανση» των ακινήτων ώστε να βγουν προς πώληση κυρίως όταν πρέπει να νομιμοποιηθούν/τακτοποιηθούν αυθαιρεσίες. Ειδικά σε ό,τι αφορά το τελευταίο, ο γραφειοκρατικός κυκεώνας, πολλές φορές αχρείαστος, δεν αφορά μόνο τους servicers ή τις τράπεζες, αλλά οποιονδήποτε πολίτη χτίζει, αγοράζει, πωλεί ή μεταβιβάζει ακίνητο. Σημειώνεται ότι για τα ακίνητα που έχουν περάσει στην κυριότητα του πιστωτή χρειάζεται τουλάχιστον ένας χρόνος ώστε να τακτοποιηθεί και να πουληθεί. Σύμφωνα με υφιστάμενο πλαίσιο, το ακίνητο τακτοποιείται με την ανάκτησή του και όχι στη φάση της πώλησης.
Ετσι μεταξύ άλλων οι servicers έχουν θέσει το ζήτημα των αργών ρυθμών απονομής της δικαιοσύνης που έχει ως αποτέλεσμα η άσκηση ανακοπής από τον οφειλέτη, ώστε να ακυρώσει τον πλειστηριασμό, να παίρνει δικάσιμο -στην πλειονότητα των περιπτώσεων- από το 2028 και μετά, να υπάρχουν αναβολές, εφέσεις κ.λπ. και μπορεί η νομική διαδικασία να... τραβήξει ακόμα και περισσότερο από 7 χρόνια. Το ποσοστό αποφάσεων επί των ανακοπών σε πολύ μεγάλο ποσοστό είναι απορριπτικές, όπως αναφέρουν πηγές των servicers, οι οποίοι σύμφωνα με πληροφορίες προτείνουν λειτουργία πλατφόρμας (κατά τα πρότυπα αυτής για τις εκκρεμείς υποθέσεις Κατσέλη), ώστε όλες οι ανακοπές να πάρουν δικάσιμο εντός έτους από τη διενέργεια πλειστηριασμού και να προβλεφθεί και η έκδοση απόφασης εντός συγκεκριμένης προθεσμίας με τρόπο ώστε να ξεκαθαρίσει το συντομότερο δυνατόν η νομική εικόνα του ακίνητου και να επιταχυνθεί η διαδικασία πώλησής του.
Οι καθυστερήσεις σε ό,τι αφορά την εκδίκαση των ανακοπών επηρεάζουν και τα business plans των τιτλοποιήσεων του «Ηρακλή», όπως άλλωστε και οι καθυστερήσεις μεταξύ ολοκλήρωσης του πλειστηριασμού και της καταβολής πλειστηριάσματος στους δανειστές.
Τέλος, μεγάλο πρόβλημα είναι, όχι μόνο για τους servicers, οι μεγάλες καθυστερήσεις που μπορεί να υπερβαίνουν ακόμα και τους 12 μήνες σε υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία δημιουργώντας εμπόδια στις διαδικασίες μεταβίβασης. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα προτείνεται η ηλεκτρονική κατάθεση αιτήσεων και έκδοση πιστοποιητικών, η επιβολή έκδοσης αυτών εντός ολιγοήμερης προθεσμίας και η στελέχωση των υπηρεσιών.
Συναινετικές ρυθμίσεις 6,4 δισ. ευρώ
Σε συναινετικές ρυθμίσεις προς αποπληρωμή συνολικού ύψους 6,4 δισ. ευρώ για περισσότερους από 140.000 οφειλέτες, οι οποίοι σταδιακά θα επανέλθουν σε οικονομική ομαλότητα, προχώρησαν το 2023 οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων (servicers).
Σύμφωνα με τον απολογισμό της Ενωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΕΔΑΔΠ) για την προηγούμενη χρονιά, η πλειονότητα των ρυθμίσεων αφορά δάνεια που έχουν μεταβιβαστεί σε τρίτους επενδυτές (μη τραπεζικά χαρτοφυλάκια). Αναλυτικότερα, για το σύνολο του 2023, το ποσόν των 4,5 δισ. ευρώ αφορά μη τραπεζικά χαρτοφυλάκια δανείων και το 1,9 δισ. ευρώ αφορά δάνεια τραπεζικών ιδρυμάτων. Το 83% των δανείων σε ρύθμιση περιελάμβαναν διαγραφή οφειλής. Μέσω του Εξωδικαστικού, έγιναν περισσότερες από 13.000 ρυθμίσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων συνολικού ύψους 4,8 δισ. ευρώ με τις Εταιρείες Διαχείρισης να εγκρίνουν 73% των σχετικών προτάσεων ρύθμισης και την πλειονότητα των αιτήσεων να αφορά οφειλές κάτω των 200.000 ευρώ.
Σημειώνεται εξάλλου ότι σωρευτικά έως σήμερα, το ύψος δανείων που επέστρεψαν σε «κανονικότητα» (καθεστώς ομαλής αποπληρωμής) μέσω της συμβολής των εταιρειών διαχείρισης, ανέρχεται σε περισσότερα από 40 δισ. ευρώ. Συνολικά, στις 31.12.2023 οι 15 εταιρείες-μέλη της ΕΕΔΑΔΠ διαχειριζόταν δάνεια ύψους 91 δισ. ευρώ (σύνολο απαίτησης) -εκ των οποίων 73 δισ. ευρώ δεν περιλαμβάνονται πλέον σε τραπεζικούς ισολογισμούς-, και συναλλάσσονται με 2,4 εκατ. οφειλέτες.
Άρτεμις Σπηλιώτη
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου