Κινητοποιήσεις των μελών του Δικηγορικού Συλλόγου Γιαννιτσών για την απόσυρση του φορολογικού σχεδίου νόμου «Μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής»

Σε δημόσια διαβούλευση έθεσε χθες, 14 Νοεμβρίου, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης το σχέδιο νόμου «Μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής». Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει μεταξύ άλλων αλλαγή του συστήματος φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων με κύρια «μεταρρύθμιση» τη θέσπιση ενός «δίκαιου συστήματος φορολόγησης για τους ελεύθερους επαγγελματίες» -όπως αυτάρεσκα ονομάζεται από την Κυβέρνηση- δια της εισαγωγής τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος.

Πρωταρχικό επιχείρημα της Κυβέρνησης για την εισαγωγή τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος κατά την φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών αποτελεί ο έωλος, αβάσιμος και άκρως συκοφαντικός ισχυρισμός, ότι όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι φοροφυγάδες σε αντίθεση με τους μισθωτούς, με τους οποίους δήθεν προσπαθεί να τους εξομοιώσει φορολογικά εξαλείφοντας την αδικία σε βάρος των μισθωτών. Είναι, όμως, βάσιμη μια τέτοια προσέγγιση; Και τελικά πόσο δίκαιο είναι το νέο σύστημα φορολόγησης για τους ελεύθερους επαγγελματίες;
Καταρχάς, η ελληνική δικαιοσύνη (ΣτΕ Ολ 1880-1888/2019, πρόκειται για τις αποφάσεις που κήρυξαν αντισυνταγματικό το ν. 4387/2016, γνωστό ως νόμο Κατρούγκαλου) έχει ήδη κρίνει, ότι η υπαγωγή μισθωτών και ελευθέρων επαγγελματιών σε ενιαίους κανόνες ασφαλιστικών εισφορών είναι αντίθετη προς την αρχή της ισότητας, καθ’ όσον τελούν σε ουσιωδώς διαφορετικές συνθήκες.
Κυρίως, όμως, η διαφορετική φορολογική μεταχείριση των αυτοαπασχολουμένων από τους μισθωτούς καθίσταται αυτονόητη και επιβεβλημένη από πληθώρα λόγων. Ενδεικτικά:

• Οι μισθωτοί φορολογούνται επί τη βάσει των καθαρών αποδοχών τους, ήτοι μετά την αφαίρεση των νομίμων κρατήσεων. Αντιθέτως, το τεκμαρτό εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών, όπως το προβλέπει το σχέδιο νόμου, θα είναι το μικτό εισόδημα, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών εισφορών, με αποτέλεσμα να αυξάνεται τεχνητά το τεκμαρτό εισόδημα και η φορολογική επιβάρυνση.
• Για τους μισθωτούς ισχύει έκπτωση φόρου, που οδηγεί σε αφορολόγητες αποδοχές. Αντίθετα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, θα φορολογούνται, δίχως την παραμικρή έκπτωση φόρου, από το πρώτο ευρώ, και μάλιστα ανεξαρτήτως εάν πράγματι το εισέπραξαν ή όχι.
• Το τεκμαρτό φορολογητέο εισόδημα θα υπολογίζεται με βάση των κατώτατο μισθό συν τα δώρα και επιδόματα (κατώτατος μισθός Χ 14 μισθοί). Κανείς όμως δικηγόρος ή ελεύθερος επαγγελματίας δεν αμείβεται με 14 μισθούς, ενώ ειδικότερα οι δικηγόροι δεν εργάζονται, ούτε αμείβονται, κατά το διάστημα της αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων (εορτές Χριστουγέννων και Πάσχα, δικαστικές διακοπές), ούτε λαμβάνουν αμοιβή για υπερωρίες, Σάββατα, Κυριακές, αργίες, ρεπό, κοκ, όπως οι μισθωτοί.
• Στους μισθωτούς αναγνωρίζεται νόμιμη δυνατότητα μερικής απασχόλησης (με υποβολή δήλωσης στο ΕΡΓΑΝΗ), η οποία μειώνει το φορολογητέο εισόδημά τους. Αντίθετα, οι δικηγόροι και οι λοιποί ελεύθεροι επαγγελματίες, ακόμα και όταν υποαπασχολούνται (π.χ. εργαζόμενες μητέρες), θα υπόκεινται στο κυβερνητικό τεκμήριο εισοδήματος πλήρους απασχόλησης.

Καθίσταται επομένως σαφές, ότι η φορολόγηση βάσει τεκμαρτού εισοδήματος, για εισόδημα δηλαδή που δεν υπάρχει, δεν έχει αποκτηθεί, είναι άδικη και οδηγεί σε επιδείνωση και όχι επίλυση των προβλημάτων, ενώ θα έχει βέβαιο αποτέλεσμα όχι την εξάλειψη της φορολογικής αδικίας σε βάρος των μισθωτών, αλλά την εξάλειψη μεγάλου τμήματος ελευθέρων επαγγελματιών και επιστημόνων, οι οποίοι υπό το βάρος των άδικων και υπερβολικών φορολογικών βαρών θα εγκαταλείψουν μαζικά το επάγγελμά τους αναζητώντας εργασία ως μισθωτοί σε μεγάλες εταιρείες.
Εξάλλου, η Κυβέρνηση με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου δείχνει, ότι αγνοεί πλήρως την πραγματικότητα, που βιώνει η πλειοψηφία των ελευθέρων επαγγελματιών, των επιστημόνων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μετά από την υπερδεκαετή οικονομική και κοινωνική κρίση, λόγω μνημονίων, πανδημίας, ενεργειακής κρίσης και πληθωρισμού, και επιλέγει συνειδητά να μην καταπολεμήσει την φοροδιαφυγή και να προστατεύσει τα μεγάλα εισοδήματα και τις εταιρείες (καύσιμα, μερίσματα, συγκέντρωση κεφαλαίου, κλπ.) αφήνοντάς τους στο απυρόβλητο, ενώ ταυτόχρονα οδηγεί σε επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης και αφανισμό τους πιο αδύναμους οικονομικά ελεύθερους επαγγελματίες και την μεσαία τάξη.
Κυρίως, όμως, η Κυβέρνηση στην προσπάθειά της να στηρίξει έναν άδικο και αναχρονιστικό φόρο αγνοεί τα στοιχεία, που η ίδια διαθέτει και τα οποία αποδεικνύουν, ότι ένα σημαντικό τμήμα των ελευθέρων επαγγελματιών αδυνατεί να ανταποκριθεί σε βασικές υποχρεώσεις και έχει σημαντικές οφειλές προς το Δημόσιο, τις Τράπεζες, τα Ασφαλιστικά Ταμεία. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ το 33% των δικηγόρων βρίσκονται σε ρύθμιση οφειλών, ενώ ένας ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός έχει απωλέσει λόγω αδυναμίας, τις ρυθμίσεις, στις οποίες είχε υπαχθεί και βρίσκεται ενώπιον καταδιωκτικών μέτρων. Σημειωτέον δε, ότι 12.977 δικηγόροι (ποσοστό 27,92% επί του συνόλου των δικηγόρων της χώρας) στεγάζουν την επαγγελματική τους έδρα στην κατοικία τους, λόγω της αδυναμίας τους να καλύψουν τα επαγγελματικά έξοδα ενός γραφείου.
Ειδικά για την περίπτωση των δικηγόρων η Κυβέρνηση κυρίως αγνοεί επιδεικτικά το γεγονός, ότι αποτελούν τη μοναδική κατηγορία ελευθέρων επαγγελματιών και επιστημόνων, που προκαταβάλει φόρο, ασφαλιστικές εισφορές και ΦΠΑ για την αμοιβή τους, μέσω των γραμματίων προείσπραξης. Ενδεικτικά, για το έτος 2022 οι δικηγόροι κατέβαλαν προκαταβολικά ενισχύοντας τα δημόσια ταμεία ποσό 30.040.525€ για φόρο, ποσό 42.391.509€ για ασφαλιστικές εισφορές και ποσό 48.908.146€ για αναλογούντα ΦΠΑ.
Για τους δικηγόρους, τα νέα φορολογικά μέτρα και μάλιστα χωρίς να έχει προηγηθεί οποιοσδήποτε διάλογος συνιστούν τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής και της αγανάκτησης.
Έρχονται να προστεθούν ιδίως στην κυβερνητική αδιαφορία για την στήριξη του δικηγορικού επαγγέλματος, κατά την περίοδο της πανδημίας, στην αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, στην κατάργηση της υποχρεωτικής παράστασης στα συμβόλαια, στην μη μείωση του ΦΠΑ στις δικαστηριακές υπηρεσίες, στην μη επέκταση της απαλλαγής από τον ΦΠΑ για εισοδήματα μέχρι 25.000€, που αποτελεί τη μόνη μνημονιακή υποχρέωση που δεν υλοποιήθηκε, στις καθυστερήσεις καταβολής αποζημιώσεων Νομικής Βοήθειας, στην απορρύθμιση των δικηγορικών αμοιβών στον ιδιωτικό τομέα, τα δικηγορικά γραφεία και τις δικηγορικές εταιρείες, στην απαξίωση των αμοιβών των εμμίσθων δικηγόρων, στην μη επαναρτίωση του λογαριασμού του ΟΑΕΔ, στην μη κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.
Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής προϋποθέτει ουσιαστικό διάλογο μεταξύ όλων των φορέων με στόχο ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα, που θα λαμβάνει υπόψη του τις πραγματικές συνθήκες ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και τις ιδιαιτερότητες κάθε επαγγέλματος και θα έχει ως βάση τη συνεισφορά εκάστου ανάλογα με τις δυνάμεις του.
Για εμάς, τους δικηγόρους, είναι πρωτίστως ζήτημα αξιοπρέπειας. Και ως εκ τούτου, ζήτημα αδιαπραγμάτευτο. Διότι χωρίς αξιοπρεπείς δικηγόρους, συλλειτουργούς της Δικαιοσύνης, δεν υφίσταται ανεξάρτητη Δικαιοσύνη και αποτελεσματική άσκηση του δικαιώματος δικαστικής προστασίας των πολιτών.
Έχουμε την υποχρέωση να σταθούμε δίπλα σε κάθε συνάδελφο αλλά και σε κάθε πολίτη, που πλήττεται από τις Κυβερνητικές επιλογές, που κινδυνεύει με επαγγελματικό αφανισμό, που στοχοποιείται γενικά και αδιάκριτα ως φοροφυγάς.
Η αντίδρασή μας θα είναι έντονη, θεσμική, μαζική, διαρκής και στοχευμένη.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου Γιαννιτσών, στην έκτακτη συνεδρίασή του της 12-11-2023, αφού έλαβε υπόψη όλα τα παραπάνω αποφάσισε ομόφωνα, ότι εκφράζει την έντονη αντίδρασή του στα φορολογικά μέτρα που εξαγγέλθηκαν, ζητά την άμεση απόσυρσή τους και διεκδικεί την υλοποίηση των αποφάσεων της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος για την στήριξη του επαγγέλματος και συγκεκριμένα: Αύξηση του ορίου απαλλαγής από το καθεστώς ΦΠΑ για εισοδήματα μέχρι 25.000€, μείωση του δικαστηριακού ΦΠΑ, κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, επαναφορά της υποχρεωτικής παράστασης στα συμβόλαια, θέσπιση υποχρεωτικού πιστοποιητικού νομιμότητας από δικηγόρους σε όλες τις εμπράγματες δικαιοπραξίες, κατάργηση της εισφοράς ανεργίας 120€ υπέρ ΟΑΕΔ, αύξηση των αμοιβών των εμμίσθων δικηγόρων του Δημοσίου, επανεκτίμηση του ποσού αναφοράς των γραμματίων προείσπραξης.
Στο πλαίσιο αυτό αποφάσισε ομόφωνα μεταξύ άλλων:

1. Την αποχή των μελών του από δίκες συμφερόντων του Δημοσίου (Δημόσιο, ΝΠΔΔ, ευρύτερος δημόσιος τομέας όπως καθορίζεται από τον Ν. 4270/2014) από τις 13-11-2023 μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου.
2. Την αποχή των μελών του από όλες τις δίκες στις 16 και 17/11/2023 και 21 και 22/11/2023.
3. Την αποχή των μελών του από έκδοση διαταγών πληρωμής από δάνεια με αιτούσες Τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων καθώς επίσης και από εντολές προς εκτέλεση, ενόψει της κατάθεσης νομοσχεδίου για τα funds από 13-11-2023 και μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου.
4. Τη συμμετοχή στην πορεία διαμαρτυρίας και στη συγκέντρωση έξω από το Υπουργείο Οικονομικών στις 22/11/2023.
5. Τη δημιουργία ενιαίου μετώπου με όλους τους επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς με σκοπό την απόσυρση των εξαγγελθέντων φορολογικών μέτρων.

ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΑΝΑΣΚΟΣ ΣΥΜΕΛΑ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ