WORLD HERITAGE WATCH για τα έργα στην Ακρόπολη
Αντιπαρήλθε το World Heritage Watch (WHW-Παρατηρητήριο Παγκόσμιας Κληρονομιάς) το γεγονός ότι το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού αγνόησε και προσέβαλε α) και το ίδιο ως φορέα Β) και τις ενστάσεις του για τις τσιμεντένιες διαστρώσεις και τις άλλες παρεμβάσεις στην Ακρόπολη και γ) τους υπαινιγμούς του για τον τρόπο με τον οποίο η Μικτή Συμβουλευτική Αποστολή της UNESCO, μετά την επίσκεψή της Ελλάδα, ενδέχεται να συνέταξε την έκθεσή της και δ) το ότι το ΥΠΠΟΑ επέλεξε να απαντήσει με μια επιθετική ανακοίνωση στον ΣΥΡΙΖΑ και μόνον.
Αντιπαρήλθε το World Heritage Watch (WHW-Παρατηρητήριο Παγκόσμιας Κληρονομιάς) το γεγονός ότι το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού αγνόησε και προσέβαλε α) και το ίδιο ως φορέα Β) και τις ενστάσεις του για τις τσιμεντένιες διαστρώσεις και τις άλλες παρεμβάσεις στην Ακρόπολη και γ) τους υπαινιγμούς του για τον τρόπο με τον οποίο η Μικτή Συμβουλευτική Αποστολή της UNESCO, μετά την επίσκεψή της Ελλάδα, ενδέχεται να συνέταξε την έκθεσή της και δ) το ότι το ΥΠΠΟΑ επέλεξε να απαντήσει με μια επιθετική ανακοίνωση στον ΣΥΡΙΖΑ και μόνον.
Χθες, το Παρατηρητήριο επανήλθε με μια νέα επιστολή προς το ελληνικό υπουργείο, αυτή τη φορά. Και εξηγεί γιατί καταφεύγει σ’ αυτή τη λύση: «Ενώ το υπουργείο ουδέποτε απευθύνθηκε απευθείας στο WHW, έκανε δηλώσεις που δεν μπορούν να μείνουν αναπάντητες», αναφέρει, εκφράζοντας παρακάτω, παρ’ όλα αυτά, την ικανοποίησή του, γιατί «στην Ελλάδα γίνεται δημόσια συζήτηση για τις παρεμβάσεις στην Ακρόπολη, διότι πρόκειται, ουσιαστικά και πραγματικά, για ένα πολιτικό θέμα». Διευκρινίζει, επίσης, το WHW ότι θεωρεί την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την κοινοποίηση της επιστολής προς την UNESCO «δημοκρατικό δικαίωμα», αλλά ότι το ίδιο, ως φορέας, δεν έχει «καμία απολύτως σχέση με κανένα πολιτικό κόμμα ή ιδεολογία, είτε στην Ελλάδα είτε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα».
Επί της ουσίας τώρα η πρώτη διαπίστωση του WHW είναι ότι το ΥΠΠΟΑ «δυστυχώς, αντί να συζητήσει τα ζητήματα που εγείρονται, επανήλθε σε πολεμική ρητορική, αβάσιμους ισχυρισμούς, ψευδείς αναφορές και υποτιμητικές, αν όχι προσβλητικές δηλώσεις για τον οργανισμό μας. Αναρωτιόμαστε αν αυτό το ύφος επικοινωνίας αρμόζει σε έναν θεσμό που έχει ως αποστολή την προώθηση του πολιτισμού». Αυτό επισημαίνει με διατυπώσεις που δεν βάζουν κάτω από το χαλί πολύ σοβαρά ζητήματα. Οχι μόνο επιστημονικά. Μετά τα ζητήματα αυτονόητης καλής συμπεριφοράς, θίγονται ακόμα και ζητήματα δημοκρατίας: «Πράγματι, ασκούμε αυστηρή κριτική στο πρόγραμμα που πραγματοποιείται επί του παρόντος από την ελληνική κυβέρνηση. Είναι δικαίωμά μας και καμία κυβέρνηση ή δημοκρατική χώρα δεν θα έπρεπε να χάνει την ψυχραιμία της, όταν το ασκούμε. Εχουμε καταθέσει μια πολύ λεπτομερή και καλά τεκμηριωμένη αιτιολόγηση, την οποία συμμερίζονται εκατοντάδες ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες και, όπως γνωρίζουμε, πολλοί υπηρεσιακοί παράγοντες του ίδιου του υπουργείου. Παρά να καταφεύγει σε πολιτικές συκοφαντίες και δυσφημιστικές τακτικές, το υπουργείο θα όφειλε να απαντήσει τα συγκεκριμένα θέματα. Αντίθετα, δεν έχουμε ακούσει ακόμα ούτε ένα επιχείρημα που να δικαιολογεί την επέμβασή τους και, προκειμένου να επιτύχουμε αυτή την τόσο αναγκαία συζήτηση, ζητήσαμε από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς να βάλει την Ακρόπολη στην ημερήσια διάταξη της 45ης Συνόδου της», γράφει.
Η αλήθεια
Απαντά, βέβαια, το Παρατηρητήριο και στη διαβολή εκ μέρους του γραφείου Τύπου του ΥΠΠΟ, ότι το WHW, «μία γερμανική ΜΚΟ –από τις εκατοντάδες που δραστηριοποιούνται διεθνώς–, με την επωνυμία “Παρατηρητήριο Παγκόσμιας Κληρονομιάς”(...) υποστηρίζει ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί “δεν θίγει την εξέχουσα οικουμενική αξία του μνημείου, ούτε προκαλεί κανένα κίνδυνο”»! Γράφει: «Το υπουργείο υποστηρίζει ότι είμαστε αμφιλεγόμενοι. Δεν το αρνούμαστε, το αντίθετο. Μερικές φορές, το να λες την αλήθεια δημιουργεί αντιπαραθέσεις, όπως φαίνεται ξεκάθαρα από την παρούσα υπόθεση. Οι αντιπαραθετικές απόψεις είναι η προϋπόθεση της δημοκρατίας και της προόδου(...). Το υπουργείο δηλώνει ότι έχουμε ασαφείς προθέσεις και αδιαφανείς σχέσεις. Δεν φαίνεται να είναι καλά ενημερωμένοι για εμάς. Τους προσκαλούμε να επισκεφτούν τον ιστότοπό μας(...).
»Οσον αφορά τη θέση μας ως προς την Αγία Σοφία, το υπουργείο “αναφέρεται” σε μας με μια ψευδή δήλωση, την οποία ποτέ δεν έχουμε κάνει(...). Επειδή αυτή η δήλωση έγινε προτού συμβεί οποιαδήποτε βλάβη στην Αγία Σοφία, διευκρινίζουμε περαιτέρω: Οταν οι περισσότερες χριστιανικές εκκλησίες που έχουν ανακηρυχθεί Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς χρησιμοποιούνται κανονικά για θρησκευτικές δραστηριότητες, είναι πολύ δύσκολο να υποστηρίξουμε πως ο ίδιος τύπος χρήσης δεν θα έπρεπε να επιτρέπεται και στα τζαμιά. Αυτό που έχει καίρια σημασία δεν είναι η χρήση αυτή καθ’ αυτή, αλλά το πώς γίνεται η διαχείριση του κτιρίου και πώς ρυθμίζονται οι δραστηριότητες, και ως προς αυτό το θέμα η διαχείριση της Αγίας Σοφίας είναι κακή και επικίνδυνη. Στην τακτική Συνάντηση Διαλόγου με την UNESCO, τον Μάρτιο, οργανώσαμε μια παρουσίαση από Ελληνίδα εμπειρογνώμονα, που παρουσίασε λεπτομερώς τις ζημίες που προκλήθηκαν στην Αγία Σοφία, ενώπιον του Κέντρου Παγκόσμιας Κληρονομιάς και του Διεθνούς ICOMOS, με το αίτημα να αναλάβουν δράση. Αυτή η παρουσίαση θα δημοσιευθεί στις αρχές Ιουνίου, στο τεύχος του World Heritage Watch Report 2023».
Και ξεκαθαρίζει ξανά: «Επίσης, υποστηρίζουμε πλήρως προσπάθειες διευκόλυνσης της πρόσβασης στην Ακρόπολη (και άλλους χώρους) σε άτομα με αναπηρίες. Οπωσδήποτε, όμως, ουδείς εξυπηρετείται, όταν τα ίδια τα μέτρα που λαμβάνονται προς αυτή την κατεύθυνση καταστρέφουν τον συγκεκριμένο χώρο και η πραγματική του αξία δεν μπορεί πλέον να γίνει αντιληπτή. Εχει ποτέ το υπουργείο εξετάσει άλλες εναλλακτικές λύσεις, πριν πάρει την απόφαση να καλύψει όλον τον Ιερό Βράχο με τσιμέντο;»
Πιέσεις
Το σοβαρότερο, όμως, σημείο της επιστολής συμπυκνώνεται στις δύο τελευταίες παραγράφους, όταν το WHW επαναφέρει την υπόνοια της πιθανής άσκησης πολιτικών πιέσεων από την Ελλάδα, ώστε τα έργα να λάβουν το «πράσινο φως» από το επίλεκτο σώμα της αποστολής της UNESCO. Και επιχειρηματολογεί: «Παρότι δεν βλέπουμε για ποιον λόγο θα πρέπει να είναι κανείς ειδικός στην κλασική αρχαιότητα, προκειμένου να αντιληφθεί την τεράστια βλάβη που υπέστησαν η αυθεντικότητα και η πληρότητα του χώρου της Ακρόπολης, θα θέλαμε να μας εξηγήσει το υπουργείο ποιοι ήταν οι ειδικοί της κλασικής αρχαιότητας που συμμετείχαν στην Επιτροπή της UNESCO, οι οποίοι αξιολόγησαν τα έργα ως “διεθνές υπόδειγμα στον τομέα της συντήρησης”. Θα θέλαμε, ακόμη, να μάθουμε γιατί χρειάστηκε ένας ολόκληρος χρόνος μεταξύ της αποστολής και της δημοσίευσης της έκθεσής της, όταν, σύμφωνα με την UNESCO, οι εκθέσεις δημοσιεύονται αμέσως μετά τη συμπλήρωσή τους. Ο κόσμος -στον οποίο ανήκει η κληρονομιά της Ακρόπολης- έχει το δικαίωμα να μάθει κατά πόσον το υπουργείο διαμεσολάβησε στη σύνταξη της έκθεσης.
»Εν τέλει, το υπουργείο δικαίως παρατηρεί ότι αμφισβητούμε την ποιότητα του έργου της UNESCO σε αυτή την περίπτωση. Εχουμε τακτική συνεργασία με το Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς και τα Συμβουλευτικά του Σώματα για πάνω από δέκα χρόνια, γνωρίζουμε προσωπικά πολλούς από τους υπηρεσιακούς τους παράγοντες και σεβόμαστε σε ύψιστο βαθμό την προσωπική τους ακεραιότητα και την ποιότητα της εργασίας τους. Είναι ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο που έχουμε την αίσθηση ότι κάτι πολύ ασυνήθιστο έχει συμβεί, το οποίο διαμόρφωσε κάποιες από τις διαπιστώσεις στην έκθεση της αποστολής και αυτό έγινε ακόμη χειρότερο, όταν πληροφορηθήκαμε ότι η περίπτωση της Ακρόπολης δεν θα συζητηθεί καν στην Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Τόσο ο ελληνικός λαός όσο και ο κόσμος ολόκληρος δικαιούνται να έχουν μια εξήγηση».
Να υποθέσουμε ότι ο εκτελεστικός διευθυντής του WHW, Stephan Doempke, που υπογράφει την επιστολή, θίγει πλαγίως και το ζήτημα της ιδιοκτησιακής σχέσης με μουσεία και μνημεία που επιδεικνύει κατά καιρούς η κυβέρνηση Μητσοτάκη; Οπως και να ‘χει, ο τόνος και κυρίως το (επιστημονικό πρωτίστως) περιεχόμενο της επιστολής χρήζουν απάντησης. Ας ελπίσουμε ότι αυτή θα σταλεί χωρίς να χρειαστεί να... μεσολαβήσει ανακοίνωση της αντιπολίτευσης.
Ναταλί Χατζηαντωνίου
Πηγή: efsyn.gr
Επί της ουσίας τώρα η πρώτη διαπίστωση του WHW είναι ότι το ΥΠΠΟΑ «δυστυχώς, αντί να συζητήσει τα ζητήματα που εγείρονται, επανήλθε σε πολεμική ρητορική, αβάσιμους ισχυρισμούς, ψευδείς αναφορές και υποτιμητικές, αν όχι προσβλητικές δηλώσεις για τον οργανισμό μας. Αναρωτιόμαστε αν αυτό το ύφος επικοινωνίας αρμόζει σε έναν θεσμό που έχει ως αποστολή την προώθηση του πολιτισμού». Αυτό επισημαίνει με διατυπώσεις που δεν βάζουν κάτω από το χαλί πολύ σοβαρά ζητήματα. Οχι μόνο επιστημονικά. Μετά τα ζητήματα αυτονόητης καλής συμπεριφοράς, θίγονται ακόμα και ζητήματα δημοκρατίας: «Πράγματι, ασκούμε αυστηρή κριτική στο πρόγραμμα που πραγματοποιείται επί του παρόντος από την ελληνική κυβέρνηση. Είναι δικαίωμά μας και καμία κυβέρνηση ή δημοκρατική χώρα δεν θα έπρεπε να χάνει την ψυχραιμία της, όταν το ασκούμε. Εχουμε καταθέσει μια πολύ λεπτομερή και καλά τεκμηριωμένη αιτιολόγηση, την οποία συμμερίζονται εκατοντάδες ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες και, όπως γνωρίζουμε, πολλοί υπηρεσιακοί παράγοντες του ίδιου του υπουργείου. Παρά να καταφεύγει σε πολιτικές συκοφαντίες και δυσφημιστικές τακτικές, το υπουργείο θα όφειλε να απαντήσει τα συγκεκριμένα θέματα. Αντίθετα, δεν έχουμε ακούσει ακόμα ούτε ένα επιχείρημα που να δικαιολογεί την επέμβασή τους και, προκειμένου να επιτύχουμε αυτή την τόσο αναγκαία συζήτηση, ζητήσαμε από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς να βάλει την Ακρόπολη στην ημερήσια διάταξη της 45ης Συνόδου της», γράφει.
Η αλήθεια
Απαντά, βέβαια, το Παρατηρητήριο και στη διαβολή εκ μέρους του γραφείου Τύπου του ΥΠΠΟ, ότι το WHW, «μία γερμανική ΜΚΟ –από τις εκατοντάδες που δραστηριοποιούνται διεθνώς–, με την επωνυμία “Παρατηρητήριο Παγκόσμιας Κληρονομιάς”(...) υποστηρίζει ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί “δεν θίγει την εξέχουσα οικουμενική αξία του μνημείου, ούτε προκαλεί κανένα κίνδυνο”»! Γράφει: «Το υπουργείο υποστηρίζει ότι είμαστε αμφιλεγόμενοι. Δεν το αρνούμαστε, το αντίθετο. Μερικές φορές, το να λες την αλήθεια δημιουργεί αντιπαραθέσεις, όπως φαίνεται ξεκάθαρα από την παρούσα υπόθεση. Οι αντιπαραθετικές απόψεις είναι η προϋπόθεση της δημοκρατίας και της προόδου(...). Το υπουργείο δηλώνει ότι έχουμε ασαφείς προθέσεις και αδιαφανείς σχέσεις. Δεν φαίνεται να είναι καλά ενημερωμένοι για εμάς. Τους προσκαλούμε να επισκεφτούν τον ιστότοπό μας(...).
»Οσον αφορά τη θέση μας ως προς την Αγία Σοφία, το υπουργείο “αναφέρεται” σε μας με μια ψευδή δήλωση, την οποία ποτέ δεν έχουμε κάνει(...). Επειδή αυτή η δήλωση έγινε προτού συμβεί οποιαδήποτε βλάβη στην Αγία Σοφία, διευκρινίζουμε περαιτέρω: Οταν οι περισσότερες χριστιανικές εκκλησίες που έχουν ανακηρυχθεί Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς χρησιμοποιούνται κανονικά για θρησκευτικές δραστηριότητες, είναι πολύ δύσκολο να υποστηρίξουμε πως ο ίδιος τύπος χρήσης δεν θα έπρεπε να επιτρέπεται και στα τζαμιά. Αυτό που έχει καίρια σημασία δεν είναι η χρήση αυτή καθ’ αυτή, αλλά το πώς γίνεται η διαχείριση του κτιρίου και πώς ρυθμίζονται οι δραστηριότητες, και ως προς αυτό το θέμα η διαχείριση της Αγίας Σοφίας είναι κακή και επικίνδυνη. Στην τακτική Συνάντηση Διαλόγου με την UNESCO, τον Μάρτιο, οργανώσαμε μια παρουσίαση από Ελληνίδα εμπειρογνώμονα, που παρουσίασε λεπτομερώς τις ζημίες που προκλήθηκαν στην Αγία Σοφία, ενώπιον του Κέντρου Παγκόσμιας Κληρονομιάς και του Διεθνούς ICOMOS, με το αίτημα να αναλάβουν δράση. Αυτή η παρουσίαση θα δημοσιευθεί στις αρχές Ιουνίου, στο τεύχος του World Heritage Watch Report 2023».
Και ξεκαθαρίζει ξανά: «Επίσης, υποστηρίζουμε πλήρως προσπάθειες διευκόλυνσης της πρόσβασης στην Ακρόπολη (και άλλους χώρους) σε άτομα με αναπηρίες. Οπωσδήποτε, όμως, ουδείς εξυπηρετείται, όταν τα ίδια τα μέτρα που λαμβάνονται προς αυτή την κατεύθυνση καταστρέφουν τον συγκεκριμένο χώρο και η πραγματική του αξία δεν μπορεί πλέον να γίνει αντιληπτή. Εχει ποτέ το υπουργείο εξετάσει άλλες εναλλακτικές λύσεις, πριν πάρει την απόφαση να καλύψει όλον τον Ιερό Βράχο με τσιμέντο;»
Πιέσεις
Το σοβαρότερο, όμως, σημείο της επιστολής συμπυκνώνεται στις δύο τελευταίες παραγράφους, όταν το WHW επαναφέρει την υπόνοια της πιθανής άσκησης πολιτικών πιέσεων από την Ελλάδα, ώστε τα έργα να λάβουν το «πράσινο φως» από το επίλεκτο σώμα της αποστολής της UNESCO. Και επιχειρηματολογεί: «Παρότι δεν βλέπουμε για ποιον λόγο θα πρέπει να είναι κανείς ειδικός στην κλασική αρχαιότητα, προκειμένου να αντιληφθεί την τεράστια βλάβη που υπέστησαν η αυθεντικότητα και η πληρότητα του χώρου της Ακρόπολης, θα θέλαμε να μας εξηγήσει το υπουργείο ποιοι ήταν οι ειδικοί της κλασικής αρχαιότητας που συμμετείχαν στην Επιτροπή της UNESCO, οι οποίοι αξιολόγησαν τα έργα ως “διεθνές υπόδειγμα στον τομέα της συντήρησης”. Θα θέλαμε, ακόμη, να μάθουμε γιατί χρειάστηκε ένας ολόκληρος χρόνος μεταξύ της αποστολής και της δημοσίευσης της έκθεσής της, όταν, σύμφωνα με την UNESCO, οι εκθέσεις δημοσιεύονται αμέσως μετά τη συμπλήρωσή τους. Ο κόσμος -στον οποίο ανήκει η κληρονομιά της Ακρόπολης- έχει το δικαίωμα να μάθει κατά πόσον το υπουργείο διαμεσολάβησε στη σύνταξη της έκθεσης.
»Εν τέλει, το υπουργείο δικαίως παρατηρεί ότι αμφισβητούμε την ποιότητα του έργου της UNESCO σε αυτή την περίπτωση. Εχουμε τακτική συνεργασία με το Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς και τα Συμβουλευτικά του Σώματα για πάνω από δέκα χρόνια, γνωρίζουμε προσωπικά πολλούς από τους υπηρεσιακούς τους παράγοντες και σεβόμαστε σε ύψιστο βαθμό την προσωπική τους ακεραιότητα και την ποιότητα της εργασίας τους. Είναι ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο που έχουμε την αίσθηση ότι κάτι πολύ ασυνήθιστο έχει συμβεί, το οποίο διαμόρφωσε κάποιες από τις διαπιστώσεις στην έκθεση της αποστολής και αυτό έγινε ακόμη χειρότερο, όταν πληροφορηθήκαμε ότι η περίπτωση της Ακρόπολης δεν θα συζητηθεί καν στην Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Τόσο ο ελληνικός λαός όσο και ο κόσμος ολόκληρος δικαιούνται να έχουν μια εξήγηση».
Να υποθέσουμε ότι ο εκτελεστικός διευθυντής του WHW, Stephan Doempke, που υπογράφει την επιστολή, θίγει πλαγίως και το ζήτημα της ιδιοκτησιακής σχέσης με μουσεία και μνημεία που επιδεικνύει κατά καιρούς η κυβέρνηση Μητσοτάκη; Οπως και να ‘χει, ο τόνος και κυρίως το (επιστημονικό πρωτίστως) περιεχόμενο της επιστολής χρήζουν απάντησης. Ας ελπίσουμε ότι αυτή θα σταλεί χωρίς να χρειαστεί να... μεσολαβήσει ανακοίνωση της αντιπολίτευσης.
Ναταλί Χατζηαντωνίου
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου