Από τα αντικλεπτικά στις βρεφικές κρέμες μέχρι τους πολλαπλούς βιασμούς του 12χρονου κοριτσιού στον Κολωνό. ● Ένα στα τρία παιδιά σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στην Ελλάδα, με το κράτος «γυμνό» από θεσμούς και μηχανισμούς προστασίας.
Χθες η χώρα μας γιόρτασε την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Πίσω από τις λαμπρές ομιλίες ωστόσο και τις μεγάλες υποσχέσεις η πραγματικότητα των λιλιπούτειων πολιτών της γίνεται όλο και πιο δύσκολη.
Χθες η χώρα μας γιόρτασε την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Πίσω από τις λαμπρές ομιλίες ωστόσο και τις μεγάλες υποσχέσεις η πραγματικότητα των λιλιπούτειων πολιτών της γίνεται όλο και πιο δύσκολη.
Η φωτογραφία εύλογα σόκαρε, παρ’ όλο που τα στοιχεία θα έπρεπε να μας έχουν προετοιμάσει. Τα αντικλεπτικά συστήματα που μπήκαν σε βρεφικές τροφές σε αλυσίδα σούπερ μάρκετ είναι μία από τις πιο γλαφυρές ενδείξεις της φτώχειας που καλπάζει. Κι όταν αυτή χτυπάει τα παιδιά γίνεται πιο άγρια, αφού σύμφωνα με όλες τις έρευνες δεν καθορίζει μόνο το δύσκολο παρόν τους, αλλά την ανάπτυξή τους και τη ζωή τους μακροπρόθεσμα.
Ο Λουτσιάνο Καλεστίνι είναι ο πρώτος επίσημος εκπρόσωπος της Unicef στη χώρα μας. Πρόσφατα έκανε μια δήλωση- βόμβα, που ωστόσο δεν απασχόλησε όσο της άξιζε το πολιτικό προσκήνιο («Κ», 26.3.2022). «Η Ελλάδα μπορεί να ισχυριστεί πως είναι η χειρότερη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ενωση για να είσαι παιδί» ανέφερε ο κ. Καλεστίνι, μιλώντας για τις διαχρονικές ανεπάρκειες της πολιτείας, την ποιότητα του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος υγείας και τη δυνατότητα του συστήματος κοινωνικής προστασίας να δεχτεί όλα τα ευάλωτα παιδιά - «κάτι που δεν συμβαίνει». Ο εκπρόσωπος του διεθνούς οργανισμού μίλησε επίσης για τις δημόσιες δαπάνες για τα παιδιά: «Η μέση χώρα της Ε.Ε. ξοδεύει 7.000 ευρώ τον χρόνο για την εκπαίδευση κάθε παιδιού, εδώ ξοδεύουμε 2.688. Συνεχίζοντας να μην προτεραιοποιούμε τα παιδιά, ρισκάρουμε «εθνικό αυτοτραυματισμό». [...] Πρέπει να επανεξισορροπήσουμε τις δημοσιονομικές επιλογές μας».
Οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και για την προέλαση της φτώχειας στη χώρα - και ειδικότερα για την παιδική φτώχεια, αφού σχεδόν ένα στα τέσσερα παιδιά ζει σε νοικοκυριό με κίνδυνο φτώχειας και ένα στα τρία σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. «Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η παιδική φτώχεια στην Ελλάδα είναι έντονη, επαναλαμβανόμενη και χειροτερεύει και ότι βρισκόμαστε σε πολύ δυσμενέστερη θέση από τον μέσο όρο στην Ευρώπη, όπου ένα στα πέντε παιδιά ζει στη φτώχεια» υπογραμμίζει το Ελληνικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας.
Πώς αντιλαμβάνονται τη φτώχεια τα παιδιά; Η Ελση Ντολιοπούλου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Σε ένα εξαιρετικό της άρθρο στην «Ερευνα στην Εκπαίδευση» συζητάει τις επιπτώσεις της φτώχειας στα παιδιά. Οπως σημειώνει η Ντολιοπούλου, «τα παιδιά όλων των κοινωνικών τάξεων αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τη διαφορά μεταξύ «πλούσιου» και «φτωχού» από την ηλικία των 3-4 ετών περίπου, χωρίς να ξέρουμε τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει η αντίληψή τους αυτή τα συναισθήματα ή τη συμπεριφορά τους.
Στην ηλικία των 5-6 χρόνων, τα νήπια αρχίζουν να κατηγοριοποιούν τους ανθρώπους σε πλούσιους και φτωχούς με βάση κάποια συγκεκριμένα προφανή χαρακτηριστικά τους, όπως τον ρουχισμό (Edwards, 1986). Τα παιδιά φαίνεται ότι από πολύ νωρίς κατανοούν τη διαφορά ανάμεσα στην απλή επιβίωση και την καλοζωία, καταλαβαίνουν τον διαφορετικό τρόπο μεταχείρισης των φτωχών από τα παιδιά και τους ενηλίκους, την επίδραση του εισοδήματος στις δυνατότητες κάποιου ατόμου, στην εκπαίδευσή του, στην υγεία του, στις οικογενειακές του σχέσεις, στα συναισθήματά του, στις ελπίδες και τα όνειρά του, ακόμη και τις προκαταλήψεις και τη βία που υφίσταται λόγω της οικονομικής του κατάστασης».
Μετά τις αποκαλύψεις για τους πολλαπλούς βιασμούς του 12χρονου κοριτσιού στον Κολωνό έγινε δραματικά ορατή η απόλυτη ένδεια του κράτους σε θεσμούς και μηχανισμούς προστασίας των ανήλικων από τη σεξουαλική εκμετάλλευση.
Τον τελευταίο καιρό ξεκινήσαμε να μιλάμε -ευτυχώς- και να βγαίνουν όλο και πιο πολλά στοιχεία για τη βία κατά των παιδιών σε κάθε της μορφή. Ωστόσο τείνουμε πια να κανονικοποιήσουμε, αφού έχει γίνει μέρος της κρισιακής πραγματικότητας εδώ και πάνω από μια δεκαετία, μια άλλη μορφή βίας που χτυπάει επίσης τα παιδιά: τη φτώχεια. Εχουμε καθήκον να προστατεύσουμε τα παιδιά από κάθε μορφή βίας εναντίον τους - και η φτώχεια είναι ταξική βία στη χειρότερη μορφή της.
Ντίνα Δασκαλοπούλου
Πηγή: efsyn.gr
Ο Λουτσιάνο Καλεστίνι είναι ο πρώτος επίσημος εκπρόσωπος της Unicef στη χώρα μας. Πρόσφατα έκανε μια δήλωση- βόμβα, που ωστόσο δεν απασχόλησε όσο της άξιζε το πολιτικό προσκήνιο («Κ», 26.3.2022). «Η Ελλάδα μπορεί να ισχυριστεί πως είναι η χειρότερη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ενωση για να είσαι παιδί» ανέφερε ο κ. Καλεστίνι, μιλώντας για τις διαχρονικές ανεπάρκειες της πολιτείας, την ποιότητα του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος υγείας και τη δυνατότητα του συστήματος κοινωνικής προστασίας να δεχτεί όλα τα ευάλωτα παιδιά - «κάτι που δεν συμβαίνει». Ο εκπρόσωπος του διεθνούς οργανισμού μίλησε επίσης για τις δημόσιες δαπάνες για τα παιδιά: «Η μέση χώρα της Ε.Ε. ξοδεύει 7.000 ευρώ τον χρόνο για την εκπαίδευση κάθε παιδιού, εδώ ξοδεύουμε 2.688. Συνεχίζοντας να μην προτεραιοποιούμε τα παιδιά, ρισκάρουμε «εθνικό αυτοτραυματισμό». [...] Πρέπει να επανεξισορροπήσουμε τις δημοσιονομικές επιλογές μας».
Οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και για την προέλαση της φτώχειας στη χώρα - και ειδικότερα για την παιδική φτώχεια, αφού σχεδόν ένα στα τέσσερα παιδιά ζει σε νοικοκυριό με κίνδυνο φτώχειας και ένα στα τρία σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. «Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η παιδική φτώχεια στην Ελλάδα είναι έντονη, επαναλαμβανόμενη και χειροτερεύει και ότι βρισκόμαστε σε πολύ δυσμενέστερη θέση από τον μέσο όρο στην Ευρώπη, όπου ένα στα πέντε παιδιά ζει στη φτώχεια» υπογραμμίζει το Ελληνικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας.
Πώς αντιλαμβάνονται τη φτώχεια τα παιδιά; Η Ελση Ντολιοπούλου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Σε ένα εξαιρετικό της άρθρο στην «Ερευνα στην Εκπαίδευση» συζητάει τις επιπτώσεις της φτώχειας στα παιδιά. Οπως σημειώνει η Ντολιοπούλου, «τα παιδιά όλων των κοινωνικών τάξεων αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τη διαφορά μεταξύ «πλούσιου» και «φτωχού» από την ηλικία των 3-4 ετών περίπου, χωρίς να ξέρουμε τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει η αντίληψή τους αυτή τα συναισθήματα ή τη συμπεριφορά τους.
Στην ηλικία των 5-6 χρόνων, τα νήπια αρχίζουν να κατηγοριοποιούν τους ανθρώπους σε πλούσιους και φτωχούς με βάση κάποια συγκεκριμένα προφανή χαρακτηριστικά τους, όπως τον ρουχισμό (Edwards, 1986). Τα παιδιά φαίνεται ότι από πολύ νωρίς κατανοούν τη διαφορά ανάμεσα στην απλή επιβίωση και την καλοζωία, καταλαβαίνουν τον διαφορετικό τρόπο μεταχείρισης των φτωχών από τα παιδιά και τους ενηλίκους, την επίδραση του εισοδήματος στις δυνατότητες κάποιου ατόμου, στην εκπαίδευσή του, στην υγεία του, στις οικογενειακές του σχέσεις, στα συναισθήματά του, στις ελπίδες και τα όνειρά του, ακόμη και τις προκαταλήψεις και τη βία που υφίσταται λόγω της οικονομικής του κατάστασης».
Μετά τις αποκαλύψεις για τους πολλαπλούς βιασμούς του 12χρονου κοριτσιού στον Κολωνό έγινε δραματικά ορατή η απόλυτη ένδεια του κράτους σε θεσμούς και μηχανισμούς προστασίας των ανήλικων από τη σεξουαλική εκμετάλλευση.
Τον τελευταίο καιρό ξεκινήσαμε να μιλάμε -ευτυχώς- και να βγαίνουν όλο και πιο πολλά στοιχεία για τη βία κατά των παιδιών σε κάθε της μορφή. Ωστόσο τείνουμε πια να κανονικοποιήσουμε, αφού έχει γίνει μέρος της κρισιακής πραγματικότητας εδώ και πάνω από μια δεκαετία, μια άλλη μορφή βίας που χτυπάει επίσης τα παιδιά: τη φτώχεια. Εχουμε καθήκον να προστατεύσουμε τα παιδιά από κάθε μορφή βίας εναντίον τους - και η φτώχεια είναι ταξική βία στη χειρότερη μορφή της.
Ντίνα Δασκαλοπούλου
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου