Διευκολύνεται η εγκατάσταση των ΑΠΕ ● Νομιμοποιούνται αναδρομικά προμήθειες απροσδιόριστου ύψους ● Δώρο στη ΔΕΗ για τις «υπηρεσίες εφεδρείας στα νησιά» ● «Παραθυράκι» ιδιωτικοποίησης στα πιστοποιητικά ενέργειας.
Πόσο πιο άγρια μπορεί να γίνει η «Άγρια Δύση» της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας; Στο ερώτημα αυτό, που απασχολεί εκατομμύρια καταναλωτές ηλεκτρισμού, καλείται να δώσει απαντήσεις το νομοσχέδιο 200 σελίδων που κατέθεσε η κυβέρνηση αργά το βράδυ της Παρασκευής με σκοπό να συζητηθεί από σήμερα στη Βουλή και να ψηφιστεί στις 29 Ιουνίου.
Πόσο πιο άγρια μπορεί να γίνει η «Άγρια Δύση» της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας; Στο ερώτημα αυτό, που απασχολεί εκατομμύρια καταναλωτές ηλεκτρισμού, καλείται να δώσει απαντήσεις το νομοσχέδιο 200 σελίδων που κατέθεσε η κυβέρνηση αργά το βράδυ της Παρασκευής με σκοπό να συζητηθεί από σήμερα στη Βουλή και να ψηφιστεί στις 29 Ιουνίου.
Το σχέδιο νόμου, που είχε αρχικά τεθεί σε δημόσια διαβούλευση με διατάξεις που διευκολύνουν την εγκατάσταση μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), συμπληρώθηκε με πλήθος άλλων άρθρων τα οποία, με αφορμή την ενεργειακή κρίση:
● θεσμοθετούν τον νέο μηχανισμό αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγών με πλαφόν αλλά χωρίς να αποκλείουν τα υπερκέρδη,
● εισάγουν νέους «παίκτες», πιθανόν και ιδιώτες, καθώς προβλέπουν αφαίρεση από τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) της αρμοδιότητας για την έκδοση των Εγγυήσεων Προέλευσης,
● προβλέπουν νέες αλλά και αναδρομικές (από την 1/1/2004) επιδοτήσεις για τη ΔΕΗ για τη διατήρηση μονάδων εφεδρείας στα νησιά,
● νομιμοποιούν εκ των υστέρων αποφάσεις και προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG χωρίς να φαίνεται ποιο είναι το κόστος και πώς θα πέσει στις πλάτες των καταναλωτών.
Την ίδια στιγμή, το «τρενάκι του τρόμου» στην ημερήσια αγορά ηλεκτρισμού συνεχίζει με ακόμη μεγαλύτερα σκαμπανεβάσματα, καθώς σήμερα η χονδρική τιμή απογειώνεται κατά 44%, φτάνοντας το βράδυ στα 317,55 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ η παραγωγή από λιγνίτη δείχνει καθηλωμένη στο 6,7% του συνολικού μείγματος αν και στη Γερμανία ξεπερνά κατά πολύ και το 30%.
Το νομοσχέδιο για την απλοποίηση της αδειοδότησης των ΑΠΕ είχε βγει σε δημόσια διαβούλευση τον περασμένο Απρίλιο με 139 άρθρα που τώρα αυξάνονται σε 165. Ανάμεσα στα μέτρα διευκόλυνσης ξεχωρίζουν:
● Το άρθρο 23 για την Τμηματική Αδεια Εγκατάστασης. Αυτό λέει ότι ένας σταθμός ΑΠΕ, δηλαδή αιολικό ή φωτοβολταϊκό πάρκο, μπορεί να λάβει άδεια εγκατάστασης και παραγωγής για το 50% της ισχύος για την οποία αρχικά αδειοδοτήθηκε. Μάλιστα, στον αρχικό νόμο έπρεπε το ποσοστό να είναι τουλάχιστον 80% αλλά τώρα έπεσε στο 50%, ενώ ανάλογο αίτημα είχε διατυπωθεί με σχόλιο στη διαβούλευση επικαλούμενο «τοπικές αντιδράσεις που καθυστερούν πολλές φορές την υλοποίηση του συνόλου της ισχύος».
● Το άρθρο 22 που λέει ότι επενδυτής μπορεί να επανεκδώσει Απόφαση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης για ΑΠΕ, ακόμη και αν αυτή «ακυρώθηκε αμετάκλητα» από αρμόδιο δικαστήριο εφόσον αυτή γίνει σε συμμόρφωση με την ακυρωτική απόφαση.
● Το άρθρο 24 που επιτρέπει τη Μεταφορά Θέσης ενός σταθμού ΑΠΕ «υπό αδειοδότηση» ή «εν λειτουργία» στην περίπτωση εύρεσης αρχαιοτήτων ή μεταβολής «του νομοθετικού-κανονιστικού πλαισίου». Υπενθυμίζεται ότι εδώ και καιρό, υποτίθεται πως η κυβέρνηση ετοιμάζει το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις ΑΠΕ αλλά, όπως πρόσφατα γράψαμε στην «Εφ.Συν.» (8/6/2022- «Γκάζι στις αδειοδοτήσεις, φρένο στο χωροταξικό», το υπουργείο Περιβάλλοντος-Ενέργειας (ΥΠΕΝ) έδωσε παράταση στις απαραίτητες μελέτες ως τον Απρίλιο του 2023.
Πλαφόν, αλλά με υπερκέρδη
Το άρθρο 122 προβλέπει τον προσωρινό (έως τον Ιούνιο του 2023) μηχανισμό που θα ψαλιδίζει τα μελλοντικά υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών (ακόμη εκκρεμεί η απόφαση για την επιστροφή των παλαιών υπερκερδών ύψους 927 εκ.). Οι λεπτομέρειες του μηχανισμού θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση και ουδείς γνωρίζει πώς θα τεθεί σε λειτουργία από την 1η Ιουλίου, όταν το νομοσχέδιο ψηφίζεται στις 29/6. Το θέμα είναι ότι θα μπει ένα πλαφόν στη χονδρική τιμή ανά τεχνολογία και όχι ανά μονάδα παραγωγής.
Δηλαδή, εάν μπει διοικητικά ένα πλαφόν 150 ευρώ ανά μεγαβατώρα σε όλες τις μονάδες φυσικού αερίου με βάση την ακριβότερη μονάδα, εκείνες που είναι πιο αποδοτικές, θα συνεχίσουν να αποκομίζουν υπερκέρδη εφόσον το κόστος λειτουργίας τους είναι χαμηλότερο. Τα έσοδα που υπερβαίνουν το πλαφόν θα παρακρατούνται και θα μεταφέρονται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Με άλλα λόγια, θα αυξηθεί η επιδότηση των λογαριασμών μέσα από χρήματα που θα έχουν ήδη χρεωθεί στους καταναλωτές. Πλαφόν θα τεθούν και στη χρέωση για παραγωγή από ΑΠΕ, λιγνίτες και υδροηλεκτρικά και ουδείς γνωρίζει πώς θα υπολογιστεί εδώ το «εύλογο κέρδος» για τους παραγωγούς.
Νομιμοποίηση εκ των υστέρων
Σε μία επίδειξη επιτελικότητας, η κυβέρνηση περιλαμβάνει στο νομοσχέδιο μια σειρά από άρθρα που νομιμοποιούν εκ των υστέρων προμήθειες αγνώστου κόστους στέλνοντας τον λογαριασμό στους καταναλωτές. Αφορούν την εγκατάσταση υγροποιημένου αερίου LNG στη Ρεβυθούσα, όπου από τον Απρίλιο εξαγγέλλεται η αύξηση της δυναμικότητας με την εγκατάσταση πλωτής δεξαμενής δίπλα στις μόνιμες εγκαταστάσεις αεριοποίησης.
Δημοσιεύματα, τον περασμένο Μάιο, ανέφεραν ότι η προμήθεια της δεξαμενής αυτής ανατέθηκε ήδη από τον ΔΕΣΦΑ στην εταιρεία Gaslog με κόστος 20 εκατ. ευρώ και οι εισαγωγές LNG τριπλασιάστηκαν. Φαίνεται όμως ότι όλα αυτά έγιναν σε κενό νόμου, καθώς έρχεται τώρα το νομοσχέδιο με το άρθρο 116 που προβλέπει ακριβώς αυτό: τη δυνατότητα μίσθωσης της πλωτής δεξαμενής για διάστημα 12 μηνών.
Επίσης, με το άρθρο 121, νομιμοποιούνται αναδρομικά έκτακτες πράξεις που έγιναν στο διάστημα Μαρτίου-Μαΐου 2022 για προμήθειες φορτίων LNG κατ’ ανάθεση. Ετσι, καταβάλλονται με τον νόμο οι αποζημιώσεις και επιβαρύνσεις «κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης» ακόμη και για παραγγελίες που δεν ολοκληρώθηκαν εάν «η παράδοση μέρους ή του συνόλου των έκτακτων φορτίων κατέστη μη αναγκαία για την κάλυψη των αναγκών φυσικού αερίου της χώρας κατά την ως άνω περίοδο». Μάλιστα, το κόστος επιβαρύνει το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, εκείνο δηλαδή μέσω του οποίου δίνονται οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος.
Το άλλο ερώτημα που δεν απαντάται ευθέως από το νομοσχέδιο είναι ποιος καλύπτει το επιπλέον κόστος για την πλωτή δεξαμενή που προαναφέραμε. Η λειτουργία της προκαλεί αυξημένα κόστη που ξεπερνούν αρχικώς τα 45 εκατομμύρια ευρώ και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) πρέπει να αποφασίσει πώς θα πληρωθούν ενώ έχει ήδη διαφωνήσει με τον ΔΕΣΦΑ για το ύψος τους. Να τα χρεωθούν οι επιχειρήσεις, πάντως, αποκλείεται...
ΔΕΗ: αναδρομικές αποζημιώσεις
Φαίνεται πως ενόψει της αναδρομικής αφαίρεσης κάποιων υπερκερδών από τη ΔΕΗ, η κυβέρνηση βρήκε ήδη τον τρόπο να τα αναπληρώσει. Στο άρθρο 120 και με πρόσχημα τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού των νησιών αναφέρει δύο τινά: 1) Στα νησιά που είναι πλέον συνδεδεμένα με καλώδιο (Ανδρος, Πάρος, Τήνος, Νάξος, Σύρος, Μύκονος) πρέπει να διατηρούνται σε εφεδρεία οι μονάδες που τα κάλυπταν ενεργειακά καίγοντας μαζούτ.
Για τον λόγο αυτό προβλέπεται απολογιστικό αντάλλαγμα για τον ιδιοκτήτη των μονάδων αυτών, δηλαδή τη ΔΕΗ. 2) Ταυτόχρονα, όμως, προβλέπεται απολογιστικό αντάλλαγμα «για την παροχή υπηρεσιών Εφεδρείας Δυναμικού Εκτάκτων Αναγκών, κατά το χρονικό διάστημα από 1η Ιανουαρίου 2004»! Υπενθυμίζεται ότι εδώ και χρόνια, οι καταναλωτές καλύπτουν αυτό το πρόσθετο κόστος για τα νησιά που φαίνεται στους λογαριασμούς με τον κωδικό «ΥΚΩ». Παρά ταύτα, το νομοσχέδιο μιλά για «άρση της σημαντικής αυτής ρυθμιστικής εκκρεμότητας».
Μπίζνες με «πράσινα πιστοποιητικά»
Με το άρθρο 127, φαίνεται ότι ο δημόσιος φορέας ΔΑΠΕΕΠ δεν θα συνεχίσει να είναι αρμόδιος για την έκδοση των «Εγγυήσεων προέλευσης», όπως ισχύει έως τώρα. Ο υπουργός ΠΕΝ μπορεί να ορίσει άλλον φορέα και δεν αποκλείεται αυτός να είναι το Χρηματιστήριο Ενέργειας ή και κάποιος ιδιώτης. Σε κάθε περίπτωση, εάν αυτά τα πιστοποιητικά που αποδεικνύουν την πηγή προέλευσης της ενέργειας (ειδικά τα «πράσινα» είναι τα πιο περιζήτητα) μπουν σε λογικές χρηματιστηρίου, το κόστος θα ανεβεί και θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές.
Άρης Χατζηγεωργίου
Πηγή: efsyn.gr
● θεσμοθετούν τον νέο μηχανισμό αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγών με πλαφόν αλλά χωρίς να αποκλείουν τα υπερκέρδη,
● εισάγουν νέους «παίκτες», πιθανόν και ιδιώτες, καθώς προβλέπουν αφαίρεση από τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) της αρμοδιότητας για την έκδοση των Εγγυήσεων Προέλευσης,
● προβλέπουν νέες αλλά και αναδρομικές (από την 1/1/2004) επιδοτήσεις για τη ΔΕΗ για τη διατήρηση μονάδων εφεδρείας στα νησιά,
● νομιμοποιούν εκ των υστέρων αποφάσεις και προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG χωρίς να φαίνεται ποιο είναι το κόστος και πώς θα πέσει στις πλάτες των καταναλωτών.
Την ίδια στιγμή, το «τρενάκι του τρόμου» στην ημερήσια αγορά ηλεκτρισμού συνεχίζει με ακόμη μεγαλύτερα σκαμπανεβάσματα, καθώς σήμερα η χονδρική τιμή απογειώνεται κατά 44%, φτάνοντας το βράδυ στα 317,55 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ η παραγωγή από λιγνίτη δείχνει καθηλωμένη στο 6,7% του συνολικού μείγματος αν και στη Γερμανία ξεπερνά κατά πολύ και το 30%.
Το νομοσχέδιο για την απλοποίηση της αδειοδότησης των ΑΠΕ είχε βγει σε δημόσια διαβούλευση τον περασμένο Απρίλιο με 139 άρθρα που τώρα αυξάνονται σε 165. Ανάμεσα στα μέτρα διευκόλυνσης ξεχωρίζουν:
● Το άρθρο 23 για την Τμηματική Αδεια Εγκατάστασης. Αυτό λέει ότι ένας σταθμός ΑΠΕ, δηλαδή αιολικό ή φωτοβολταϊκό πάρκο, μπορεί να λάβει άδεια εγκατάστασης και παραγωγής για το 50% της ισχύος για την οποία αρχικά αδειοδοτήθηκε. Μάλιστα, στον αρχικό νόμο έπρεπε το ποσοστό να είναι τουλάχιστον 80% αλλά τώρα έπεσε στο 50%, ενώ ανάλογο αίτημα είχε διατυπωθεί με σχόλιο στη διαβούλευση επικαλούμενο «τοπικές αντιδράσεις που καθυστερούν πολλές φορές την υλοποίηση του συνόλου της ισχύος».
● Το άρθρο 22 που λέει ότι επενδυτής μπορεί να επανεκδώσει Απόφαση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης για ΑΠΕ, ακόμη και αν αυτή «ακυρώθηκε αμετάκλητα» από αρμόδιο δικαστήριο εφόσον αυτή γίνει σε συμμόρφωση με την ακυρωτική απόφαση.
● Το άρθρο 24 που επιτρέπει τη Μεταφορά Θέσης ενός σταθμού ΑΠΕ «υπό αδειοδότηση» ή «εν λειτουργία» στην περίπτωση εύρεσης αρχαιοτήτων ή μεταβολής «του νομοθετικού-κανονιστικού πλαισίου». Υπενθυμίζεται ότι εδώ και καιρό, υποτίθεται πως η κυβέρνηση ετοιμάζει το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις ΑΠΕ αλλά, όπως πρόσφατα γράψαμε στην «Εφ.Συν.» (8/6/2022- «Γκάζι στις αδειοδοτήσεις, φρένο στο χωροταξικό», το υπουργείο Περιβάλλοντος-Ενέργειας (ΥΠΕΝ) έδωσε παράταση στις απαραίτητες μελέτες ως τον Απρίλιο του 2023.
Πλαφόν, αλλά με υπερκέρδη
Το άρθρο 122 προβλέπει τον προσωρινό (έως τον Ιούνιο του 2023) μηχανισμό που θα ψαλιδίζει τα μελλοντικά υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών (ακόμη εκκρεμεί η απόφαση για την επιστροφή των παλαιών υπερκερδών ύψους 927 εκ.). Οι λεπτομέρειες του μηχανισμού θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση και ουδείς γνωρίζει πώς θα τεθεί σε λειτουργία από την 1η Ιουλίου, όταν το νομοσχέδιο ψηφίζεται στις 29/6. Το θέμα είναι ότι θα μπει ένα πλαφόν στη χονδρική τιμή ανά τεχνολογία και όχι ανά μονάδα παραγωγής.
Δηλαδή, εάν μπει διοικητικά ένα πλαφόν 150 ευρώ ανά μεγαβατώρα σε όλες τις μονάδες φυσικού αερίου με βάση την ακριβότερη μονάδα, εκείνες που είναι πιο αποδοτικές, θα συνεχίσουν να αποκομίζουν υπερκέρδη εφόσον το κόστος λειτουργίας τους είναι χαμηλότερο. Τα έσοδα που υπερβαίνουν το πλαφόν θα παρακρατούνται και θα μεταφέρονται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Με άλλα λόγια, θα αυξηθεί η επιδότηση των λογαριασμών μέσα από χρήματα που θα έχουν ήδη χρεωθεί στους καταναλωτές. Πλαφόν θα τεθούν και στη χρέωση για παραγωγή από ΑΠΕ, λιγνίτες και υδροηλεκτρικά και ουδείς γνωρίζει πώς θα υπολογιστεί εδώ το «εύλογο κέρδος» για τους παραγωγούς.
Νομιμοποίηση εκ των υστέρων
Σε μία επίδειξη επιτελικότητας, η κυβέρνηση περιλαμβάνει στο νομοσχέδιο μια σειρά από άρθρα που νομιμοποιούν εκ των υστέρων προμήθειες αγνώστου κόστους στέλνοντας τον λογαριασμό στους καταναλωτές. Αφορούν την εγκατάσταση υγροποιημένου αερίου LNG στη Ρεβυθούσα, όπου από τον Απρίλιο εξαγγέλλεται η αύξηση της δυναμικότητας με την εγκατάσταση πλωτής δεξαμενής δίπλα στις μόνιμες εγκαταστάσεις αεριοποίησης.
Δημοσιεύματα, τον περασμένο Μάιο, ανέφεραν ότι η προμήθεια της δεξαμενής αυτής ανατέθηκε ήδη από τον ΔΕΣΦΑ στην εταιρεία Gaslog με κόστος 20 εκατ. ευρώ και οι εισαγωγές LNG τριπλασιάστηκαν. Φαίνεται όμως ότι όλα αυτά έγιναν σε κενό νόμου, καθώς έρχεται τώρα το νομοσχέδιο με το άρθρο 116 που προβλέπει ακριβώς αυτό: τη δυνατότητα μίσθωσης της πλωτής δεξαμενής για διάστημα 12 μηνών.
Επίσης, με το άρθρο 121, νομιμοποιούνται αναδρομικά έκτακτες πράξεις που έγιναν στο διάστημα Μαρτίου-Μαΐου 2022 για προμήθειες φορτίων LNG κατ’ ανάθεση. Ετσι, καταβάλλονται με τον νόμο οι αποζημιώσεις και επιβαρύνσεις «κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης» ακόμη και για παραγγελίες που δεν ολοκληρώθηκαν εάν «η παράδοση μέρους ή του συνόλου των έκτακτων φορτίων κατέστη μη αναγκαία για την κάλυψη των αναγκών φυσικού αερίου της χώρας κατά την ως άνω περίοδο». Μάλιστα, το κόστος επιβαρύνει το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, εκείνο δηλαδή μέσω του οποίου δίνονται οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος.
Το άλλο ερώτημα που δεν απαντάται ευθέως από το νομοσχέδιο είναι ποιος καλύπτει το επιπλέον κόστος για την πλωτή δεξαμενή που προαναφέραμε. Η λειτουργία της προκαλεί αυξημένα κόστη που ξεπερνούν αρχικώς τα 45 εκατομμύρια ευρώ και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) πρέπει να αποφασίσει πώς θα πληρωθούν ενώ έχει ήδη διαφωνήσει με τον ΔΕΣΦΑ για το ύψος τους. Να τα χρεωθούν οι επιχειρήσεις, πάντως, αποκλείεται...
ΔΕΗ: αναδρομικές αποζημιώσεις
Φαίνεται πως ενόψει της αναδρομικής αφαίρεσης κάποιων υπερκερδών από τη ΔΕΗ, η κυβέρνηση βρήκε ήδη τον τρόπο να τα αναπληρώσει. Στο άρθρο 120 και με πρόσχημα τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού των νησιών αναφέρει δύο τινά: 1) Στα νησιά που είναι πλέον συνδεδεμένα με καλώδιο (Ανδρος, Πάρος, Τήνος, Νάξος, Σύρος, Μύκονος) πρέπει να διατηρούνται σε εφεδρεία οι μονάδες που τα κάλυπταν ενεργειακά καίγοντας μαζούτ.
Για τον λόγο αυτό προβλέπεται απολογιστικό αντάλλαγμα για τον ιδιοκτήτη των μονάδων αυτών, δηλαδή τη ΔΕΗ. 2) Ταυτόχρονα, όμως, προβλέπεται απολογιστικό αντάλλαγμα «για την παροχή υπηρεσιών Εφεδρείας Δυναμικού Εκτάκτων Αναγκών, κατά το χρονικό διάστημα από 1η Ιανουαρίου 2004»! Υπενθυμίζεται ότι εδώ και χρόνια, οι καταναλωτές καλύπτουν αυτό το πρόσθετο κόστος για τα νησιά που φαίνεται στους λογαριασμούς με τον κωδικό «ΥΚΩ». Παρά ταύτα, το νομοσχέδιο μιλά για «άρση της σημαντικής αυτής ρυθμιστικής εκκρεμότητας».
Μπίζνες με «πράσινα πιστοποιητικά»
Με το άρθρο 127, φαίνεται ότι ο δημόσιος φορέας ΔΑΠΕΕΠ δεν θα συνεχίσει να είναι αρμόδιος για την έκδοση των «Εγγυήσεων προέλευσης», όπως ισχύει έως τώρα. Ο υπουργός ΠΕΝ μπορεί να ορίσει άλλον φορέα και δεν αποκλείεται αυτός να είναι το Χρηματιστήριο Ενέργειας ή και κάποιος ιδιώτης. Σε κάθε περίπτωση, εάν αυτά τα πιστοποιητικά που αποδεικνύουν την πηγή προέλευσης της ενέργειας (ειδικά τα «πράσινα» είναι τα πιο περιζήτητα) μπουν σε λογικές χρηματιστηρίου, το κόστος θα ανεβεί και θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές.
Άρης Χατζηγεωργίου
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου