Πέμπτη 12 Μαΐου 2022

Πόρισμα... Master chef

Ο πρόεδρος της ΡΑΕ, δρ Αθ. Δαγούμας δίνει σήμερα εξηγήσεις για το πόρισμα στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής
«Ακολουθήσαμε τη μέθοδο που μας υπέδειξε ο ΥΠΕΝ, αλλά δεν είναι η ενδεδειγμένη» τονίζει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και αποκαλύπτει ότι στο πρώτο τετράμηνο έως τον Φεβρουάριο του 2021 οι τέσσερις εταιρείες έβγαλαν «αέρα» ποσά 67 εκατομμυρίων ευρώ, «τα οποία δεν αντικατοπτρίζουν εύλογες ανάγκες και αποδοτική λειτουργία της αγοράς και τα οποία, δεδομένης και της πολύ δύσκολης συγκυρίας, πρέπει να επιστραφούν στην αγορά λιανικής ή και στους καταναλωτές».
Σκανδαλώδεις λαθροχειρίες εμφανίζονται στο πόρισμα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) για τα υπερκέρδη στην παραγωγή ηλεκτρισμού που έμενε από την περασμένη Παρασκευή επτασφράγιστο, με την κυβέρνηση να διοχετεύει επιλεκτικά στοιχεία με στόχο να τα μειώσει στο κατώτατο επίπεδο και να διαψεύσει την αντιπολίτευση.
Εν όψει της ακρόασης σήμερα της διοίκησης της ΡΑΕ στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, το πόρισμα δόθηκε επιτέλους στους βουλευτές και μέσα από αυτό αποκαλύπτονται η οργιώδης προσπάθεια της κυβέρνησης να κρύψει τα υπερκέρδη της κρίσης, μεθοδεύσεις που μπλέκουν μεταξύ τους άσχετα δεδομένα αλλά και άλλα υπερκέρδη, κρυμμένα από το τέλος του 2020 όταν πρωτοεφαρμόστηκε το target model στην αγορά του ηλεκτρισμού!
Μάλιστα η ΡΑΕ «καρφώνει» ευθέως την κυβέρνηση λέγοντας ότι έλαβε επιστολή από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, ο οποίος ζητούσε να ληφθούν υπόψη τα οικονομικά αποτελέσματα των ετών 2019 και 2020 για τη ΔΕΗ και τις άλλες τρεις ιδιωτικές εταιρείες που παράγουν ηλεκτρισμό. Εντυπωσιακό το γεγονός ότι αυτή η επιστολή εστάλη στις 28 Απριλίου 2022, δηλαδή οχτώ μέρες πριν παραδοθεί το πόρισμα στις 6 Μαΐου.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης είχε δηλώσει στη Βουλή πολύ νωρίτερα (23/3/2022) ότι «έδωσε εντολή» στη ΡΑΕ να υπολογίσει τα υπερκέρδη για να φορολογήσει το 90%.
Προφανής στόχος ήταν να προκύπτουν στοιχεία, όπως οι εκπτώσεις που υποτίθεται ότι έδωσαν οι παραγωγοί στους πελάτες τους αλλά και οι «ζημίες» που υπέστησαν προσφέροντας συμβόλαια χωρίς ρήτρα. Ωστόσο η ίδια η ΡΑΕ τονίζει σαφώς πως «δεν θεωρεί ότι η σύγκριση των οικονομικών καταστάσεων με αυτά των προηγούμενων ετών αρκεί ως η πλέον αντιπροσωπευτική μεθοδολογία για την εξέταση της πιθανής αυξημένης κερδοφορίας κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης». Ομως τελικά είναι και πάλι η ΡΑΕ που για να υπολογίσει τα υπερκέρδη καταλήγει να συγκρίνει το Μικτό Περιθώριο Κέρδους ανάμεσα στην περίοδο Οκτωβρίου 2021-Μαρτίου 2022 και εκείνη μεταξύ Οκτωβρίου 2020-Μαρτίου 2021.
Στο μεταξύ χθες το πρωί εκδόθηκε επίσημη ανακοίνωση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), στην οποία κατακεραυνώνεται η αντιπολίτευση αλλά δεν αναφέρεται πόσα τελικά είναι τα υπερκέρδη επί των οποίων θα μπει ο φόρος 90%, «ο υψηλότερος στην Ευρώπη». Δεν αναφέρεται καν το ποσόν των 927,44 εκατομμυρίων που υπολογίζει η ΡΑΕ για το εξάμηνο Οκτωβρίου-Μαρτίου (σ.σ. ο Αλέξης Τσίπρας είχε πει για 1,4 δισ. υπερκέρδη στο οκτάμηνο Ιουλίου-Φεβρουαρίου).
Για να βγαίνει ένας «τίτλος» με τον αριθμό 600 στα φιλοκυβερνητικά μέσα (όπως συνέβη και με τα χρήματα που υποτίθεται ότι θα επιστραφούν από τους υπέρογκους λογαριασμούς), το ΥΠΕΝ υπολογίζει το «αυξημένο περιθώριο κέρδους στα 591,45 εκατ. ευρώ αφού έχουν πρώτα αφαιρεθεί εκπτώσεις ύψους 335,99 εκατ. ευρώ στις οποίες προχώρησε η ΔΕΗ προς τους πελάτες της». Ομως και αυτό το 600άρι το παίρνει ο αέρας, καθώς «πρέπει να αφαιρεθούν από το παραπάνω ποσό και οι έμμεσες εκπτώσεις που ο κάθε πάροχος έχει εφαρμόσει μέσα από τα σταθερά τιμολόγια που προσφέρει και τα οποία η ΡΑΕ προσδιορίζει σε ένα εύρος μεταξύ 5-20%».
Χορός αντιφάσεων
Κάπου εδώ αρχίζει ο ξέφρενος χορός των αντιφάσεων και των αναπάντητων ερωτημάτων:
■ Η ΡΑΕ δέχεται όντως ότι η ΔΕΗ έδωσε εκπτώσεις 335,99 εκατομμυρίων στους πελάτες της Χαμηλής και Μέσης Τάσης μεταξύ Οκτωβρίου-Μαρτίου. Ομως η ΔΕΗ και η κυβέρνηση διατυμπάνιζαν επισήμως ότι οι εκπτώσεις αυτές έφτασαν στα 800 εκατ. στο δεύτερο εξάμηνο του 2021. Αρα μειώθηκαν οι εκπτώσεις μέσα στην ενεργειακή κρίση ή το υπόλοιπο ποσό (465 εκατ.) αφορά την Υψηλή Τάση, δηλαδή τις βιομηχανίες; Ή μήπως το Δημόσιο που δεν πληρώνει ρήτρες;
■ Τα σταθερά τιμολόγια χωρίς ρήτρα, σύμφωνα με τη ΡΑΕ, «αποτελούν περίπου το 5-20% των ποσοτήτων που εκπροσωπούν οι τέσσερις προμηθευτές». Πόσες είναι αυτές οι ποσότητες όμως για να υπολογίσουμε πόσα υπερκέρδη θα μείνουν; Η ΡΑΕ δεν το διευκρινίζει, περιμένοντας προφανώς κυβερνητική οδηγία. Πάντως τα συνολικά ενεργειακά έσοδα των τεσσάρων ξεπερνούν κατά πολύ τα 4 δισ., οπότε αρκεί η μπίλια ανάμεσα στο 5% και το 20% να κάτσει στο 15% για να μηδενιστούν εντελώς τα υπερκέρδη.
■ Ενώ για να υπολογιστούν οι εκπτώσεις και οι ζημιές λαμβάνονται υπόψη οι ισολογισμοί των εταιρειών, η ΡΑΕ αναγκάζεται στο πόρισμα να επισημάνει σε δύο σημεία ότι «δεν έχει την αρμοδιότητα ούτε την επιστημονική εξειδίκευση ορκωτού λογιστή ώστε να σχολιάσει το ορθό και το εύλογο όλων των εγγραφών των οικονομικών καταστάσεων». Επίσης ότι «οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν χρεoπιστώσεις που δεν σχετίζονται άμεσα με τη συμμετοχή των εταιρειών στη χονδρεμπορική αγορά» από την οποία προέκυψαν τα υπερκέρδη, ενώ οι υποτιθέμενες ζημίες και εκπτώσεις αφορούν τη λιανική.
Σαθρή η βάση σύγκρισης για τα κέρδη
Ενα από τα πλέον εντυπωσιακά στοιχεία του πορίσματος είναι τα κρυμμένα υπερκέρδη που προέκυψαν όταν ξεκίνησε το αποκαλούμενο «μοντέλο-στόχος» στην αγορά ηλεκτρισμού τον Νοέμβριο του 2020. Η ΡΑΕ αποκαλύπτει ότι στο πρώτο τετράμηνο έως τον Φεβρουάριο του 2021 οι τέσσερις εταιρείες έβγαλαν «αέρα» ποσά 67 εκατομμυρίων ευρώ, «τα οποία δεν αντικατοπτρίζουν εύλογες ανάγκες και αποδοτική λειτουργία της αγοράς και τα οποία, δεδομένης και της πολύ δύσκολης συγκυρίας, πρέπει να επιστραφούν στην αγορά λιανικής ή/και στους καταναλωτές».
Τα ποσά αυτά προέκυψαν από στρεβλή λειτουργία της Αγοράς Εξισορρόπησης. Η αγορά αυτή αφορά μονάδες παραγωγής που μένουν ως «εφεδρεία», για να καλύψουν έκτακτες ανάγκες. Με βάση τα τότε ισχύοντα οι εταιρείες αμείβονταν με υπέρογκα ποσά για κάθε πρόσθετη μεγαβατώρα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται, τον Νοέμβριο του 2020 εισπράχτηκαν 128 εκατομμύρια από την κανονική χρέωση και 78 εκατομμύρια για τις εφεδρείες! Τον Νοέμβριο του 2021, όταν οι τιμές είχαν απογειωθεί, εισπράχθηκαν 567 εκατομμύρια αλλά η εξισορρόπηση είχε πέσει στα 60 εκατομμύρια. Και όμως, παρά την ανωμαλία που επικρατούσε το διάστημα Νοεμβρίου 2020-Φεβρουαρίου 2021, η ΡΑΕ αποφασίζει να συγκρίνει με τα κέρδη εκείνης της περιόδου.
Η ΡΑΕ θα μπορούσε να εντοπίσει τα υπερκέρδη Οκτωβρίου 2021-Μαρτίου 2022 βλέποντας τη διαφορά ανάμεσα στα έσοδα και το κόστος παραγωγής συν ένα εύλογο κέρδος. Αντί όμως να κάνει αυτό, πάει και συγκρίνει το περιθώριο κέρδους της περιόδου αυτής με εκείνο που έβγαινε πριν από έναν χρόνο. Θεωρεί δηλαδή μέτρο σύγκρισης την περίοδο Οκτωβρίου 2020-Μαρτίου 2021, παρά το γεγονός ότι τότε γινόταν χαμός με τα υπερκέρδη της εξισορρόπησης. Και κυρίως παρά το γεγονός ότι τότε οι διεθνείς τιμές του φυσικού αερίου ήταν πολύ χαμηλές (13-14 ευρώ έναντι 110 σήμερα) με συνέπεια να προκύπτουν αυξημένα κέρδη και να μειώνεται η διαφορά και το ύψος των υπερκερδών.

Άρης Χατζηγεωργίου
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: