Στην ακρίβεια, που σαρώνει τρόφιμα και καύσιμα, βομβαρδίζει τις τσέπες των καταναλωτών και τροφοδοτεί το τέρας του πληθωρισμού, μετατοπίζει το οικονομικό επιτελείο το βάρος της προσοχής του, διενεργώντας ασκήσεις επί χάρτου για το πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος που θα προκαλέσει η επέκταση και η διεύρυνση των μέτρων στήριξης με μειώσεις ακόμη και στους έμμεσους φόρους.
Ετοιμο σχέδιο δράσης δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή, ωστόσο δεν θα αργήσει να μπει στο τραπέζι καθώς μαίνεται και εξαπλώνεται η ενεργειακή πυρκαγιά και θα πρέπει να υπάρξουν κινήσεις για την αναχαίτιση των αλυσιδωτών παρενεργειών της. Κατώτατος μισθός και ελαφρύνσεις από τον ΕΝΦΙΑ καίγονται μαζί με τα υπόλοιπα εισοδήματα των νοικοκυριών στη φωτιά των ανατιμήσεων, ενώ κάρβουνο έχουν γίνει –σύμφωνα με την κριτική του ΣΥΡΙΖΑ– οι επιδοτήσεις για το ρεύμα, το φυσικό αέριο και την αγορά καυσίμων και οι ενισχύσεις για τους ευάλωτους, οι οποίες δεν φθάνουν για να καλύψουν το αυξημένο κόστος.
Την ίδια ώρα έρχεται νέο κύμα αυξήσεων έως 20% στα τρόφιμα, το οποίο σε συνδυασμό με τις υψηλές πτήσεις στα καύσιμα θα κλιμακώσει τις πληθωριστικές πιέσεις και θα δώσει συνέχεια στην οικονομική αιμορραγία των νοικοκυριών. Παράγοντες από τον χώρο του λιανεμπορίου κάνουν λόγο για νέους καυτούς τιμοκαταλόγους που ακολουθούν τα Μποφόρ της ενεργειακής κρίσης αλλά και τις ελλείψεις στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Οι διψήφιες ανατιμήσεις θα αδειάσουν το καλάθι της νοικοκυράς που δεν γεμίζει πλέον από τρόφιμα καθώς ο πληθωρισμός σε αυτή την ομάδα τρέχει με υψηλότερη ταχύτητα από το 10,2%, που είναι ο μέσος, καθώς φτάνει στο 10,9% και ετοιμάζεται για νέο ρεκόρ.
Ανεξέλεγκτες διαστάσεις προσλαμβάνει και η αύξηση των τιμών κατά 35,2% στην κατηγορία της στέγασης, με την επίπτωση στον τιμάριθμο να φτάνει τις πέντε ποσοστιαίες μονάδες καθώς μεγαλώνει το κύμα των ιδιοκτητών ακινήτων που ζητούν μεγαλύτερα μισθώματα από ενοίκια λόγω του υψηλού πληθωρισμού, πέραν των χτυπημάτων που δέχονται νοικοκυριά και επιχειρήσεις από τους λογαριασμούς-σοκ στο ρεύμα. Τον Απρίλιο η ακρίβεια στον ηλεκτρισμό χτύπησε αύξηση 88,8% σε ετήσια βάση και ακολούθησαν το πετρέλαιο θέρμανσης με 65,1%, τα καύσιμα και λιπαντικά με 29% και τα ξενοδοχεία με 16,1%. Πρωταθλητής παρέμεινε το φυσικό αέριο, με την τιμή του να εκτοξεύεται κατά 122,6% σε σχέση με τον περσινό Απρίλιο.
Αν και τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών αισιοδοξούν ότι μετά το καλοκαίρι θα αρχίσουν να ξεφουσκώνουν οι τιμές και θα πάμε σε αποκλιμάκωση των πιέσεων, ωστόσο άκρως ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το κύμα ανατιμήσεων εξαπλώνεται με ραγδαίους ρυθμούς με αποτέλεσμα ο πληθωρισμός να μην έχει πιάσει το ανώτερο σημείο για να αρχίσει να πέφτει. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το επόμενο δίμηνο θα είναι φωτιά για την οικονομία καθώς αναμένεται ένταση της πληθωριστικής καταιγίδας προσεγγίζοντας το εφιαλτικό σενάριο του Προγράμματος Σταθερότητας για επιτάχυνση του δείκτη στο 7,6% για το σύνολο του 2022, από 5,6% που προβλέπει το αναθεωρημένο βασικό.
Δει δη... χρημάτων
Στο γκρίζο αυτό τοπίο, το σχέδιο δράσης για το είδος και την έκταση των αντισταθμιστικών στο κύμα ακρίβειας παρεμβάσεων επικαιροποιείται και προσαρμόζεται στις εξελίξεις, αλλά το κλειδί κρατάνε οι ταμειακές αντοχές που σε κάθε περίπτωση είναι περιορισμένες και δεν επιτρέπουν επικίνδυνες χαλαρώσεις και σπασμωδικές κινήσεις. Η στρόφιγγα της χρηματοδότησης θα ανοίγει τόσο όσο δεν θα ανατρέπει τον στρατηγικό στόχο για δραστικό περιορισμό του ελλείμματος φέτος και επαναφορά στο πεδίο των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2023 στο 1%, από 2% φέτος.
Στο πλαίσιο αυτό, αν και στο τραπέζι υπάρχουν διάφορα σενάρια και προτάσεις για τον εμπλουτισμό του πακέτου και με φορολογικά αναχώματα, όπως μειώσεις συντελεστών ΦΠΑ ή πάγωμα ειδικών φόρων, ωστόσο προς το παρόν τουλάχιστον και μέχρι νεωτέρας όλα αυτά παραμένουν ασκήσεις επί χάρτου και τίποτα περισσότερο. Το μόνο σενάριο που κερδίζει έδαφος είναι η συνέχιση των επιδοτήσεων στα καύσιμα. Στα σίγουρα είναι και η επέκταση των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ σε εστίαση, τουρισμό, μεταφορές, θέατρα και κινηματογράφους μέχρι και το τέλος του χρόνου. Αλλά μέχρι εκεί.
Η πρόταση για προσωρινές μειώσεις στον ΦΠΑ σε συγκεκριμένα είδη διατροφής ακόμα είναι υπό εξέταση με βασικούς μετρητές το κόστος για τα δημόσια ταμεία και τον πραγματικό αντίκτυπο στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Οπως επισημαίνουν στο υπουργείο Οικονομικών, ασφαλώς είμαστε σε ετοιμότητα και εγρήγορση και προληπτικά για παν ενδεχόμενο κρατάμε χρηματοδοτικά εφόδια για μελλοντικά μέτρα στήριξης, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα προχωρήσουμε σε απερίσκεπτες δημοσιονομικές κινήσεις και οι επιλογές για το πού, πόσα και πότε θα ξοδέψουμε θα είναι μετρημένες και αυστηρές.
Η «ταμειακή σανίδα σωτηρίας» μπορεί να έρθει από την Ε.Ε., εφόσον στη σύνοδο του Μαΐου αποφασιστεί κοινή και συντονισμένη δράση για την κατάσβεση της πληθωριστικής φωτιάς με παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας για το φρενάρισμα των τιμών και ενεργοποίηση πρόσθετων πόρων για την απόσβεση των ζημιών στα εισοδήματα και στην αγορά, που δεν θα μετράνε στο δημοσιονομικό ισοζύγιο των χωρών.
Η κυβέρνηση έχει ενημερώσει τις Βρυξέλλες ότι τα μέτρα που θα ληφθούν φέτος θα φτάσουν τα 4,336 δισ. ευρώ ή το 2,2% του ΑΕΠ, έναντι 991 εκατ. ευρώ (0,5% του ΑΕΠ) το 2021. Με βάση την κατανομή των κονδυλίων, ποσό ύψους 3,614 δισ. ευρώ θα διατεθεί για τις επιδοτήσεις σε ρεύμα και φυσικό αέριο (οι οποίες χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης), 324 εκατ. ευρώ είναι οι ενισχύσεις για τα ευάλωτα νοικοκυριά, 130 εκατ. ευρώ θα δοθεί για τις επιδοτήσεις για την αγορά καυσίμων και 90 εκατ. ευρώ για επίδομα θέρμανσης.
Μάριος Χριστοδούλου
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου