Τα ηλιοτρόπια, το εθνικό λουλούδι της Ουκρανίας, πρωταγωνιστούν και αυτά με τον τρόπο τους στον πόλεμο που μαίνεται, τόσο στο πεδίο του συμβολισμού όσο και στο πεδίο της μάχης. «Φύτεψε ένα ηλιοτρόπιο στον κήπο σου για να δείξεις την αλληλεγγύη σου στην Ουκρανία» προτρέπουν τα δυτικά ΜΜΕ, ενώ οι σελίδες κηπουρικής δίνουν οδηγίες καλλιέργειας του ηλίανθου ως καλλωπιστικού φυτού. Μόνο που στη βομβαρδισμένη γη της Ουκρανίας, που πέρυσι είχε πάνω από 6,5 εκατομμύρια εκτάρια (65 εκατομμύρια στρέμματα) σπαρμένα με τους πολύτιμους σπόρους του ηλίανθου που δίνουν το ηλιέλαιο, δεν ξέρουμε αν και σε τι έκταση θα υπάρξει φέτος σπορά, που τυπικά ξεκινά τον Απρίλιο, όσο συνεχίζονται οι εχθροπραξίες. Οσο για τα υπάρχοντα αποθέματα, σε σπόρους ή σε ακατέργαστο προϊόν, δύσκολα μπορούν να φύγουν από τα πολιορκημένα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, ενώ η χώρα ήδη επέβαλε περιορισμούς στις εξαγωγές - μαζί με τα σιτηρά.
Στην Ελλάδα μπορεί να μη φυτεύουμε ηλιοτρόπια για αλληλεγγύη, αλλά οι καταναλωτές και κυρίως οι επαγγελματίες φαίνεται πως σπεύδουν να «στοκάρουν» ηλιέλαιο από τον φόβο των ελλείψεων και των συνεχόμενων ανατιμήσεων. «Οταν πριν από τον πόλεμο μια συσκευασία του 10λιτρου είχε περίπου 15 ευρώ, τώρα πωλείται τουλάχιστον 30 ευρώ το λίτρο. Στη χονδρική δεν υπάρχει μέχρι στιγμής επίσημα πλαφόν, αλλά υπάρχει μεγάλη ζήτηση από τους συναδέλφους και οι χονδρέμποροι βάζουν άτυπα όριο στο πόσο θα πουλήσουν. Του ζητάς π.χ. μια παλέτα 700 λίτρα και σου λέει μπορώ να σου δώσω μέχρι δέκα δεκάλιτρα», λέει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών Επαγγελματιών (ΠΟΕΣΕ), Γ. Καββαθάς.
Στη λιανική αντίστοιχα, αλυσίδες σουπερμάρκετ όπως ο Σκλαβενίτης έχουν ήδη επιβάλει πλαφόν στις ηλεκτρονικές αγορές, με ανώτερη ποσότητα τα 4 τεμάχια ανά λίτρο ή δίλιτρο για τους αποκαλούμενους «ταχυκίνητους κωδικούς» σε σπορέλαια, ενώ αντίστοιχο όριο έχει μπει και σε κάποιες συσκευασίες αλεύρων. Πηγές κοντά στις «Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης ΑΕΕ» καθησυχάζουν ότι δεν τίθεται προς το παρόν ζήτημα επάρκειας αποθεμάτων, αλλά το πλαφόν έχει μπει «προληπτικά και μόνο, επειδή είχε παρατηρηθεί ότι πολλοί αγόραζαν ιδιαίτερα μεγάλες ποσότητες, για να υπάρχει καλύτερος έλεγχος στις παραδόσεις και στις ηλεκτρονικές παραγγελίες. Από τα φυσικά καταστήματα οι αγορές συνεχίζονται κανονικά, χωρίς όριο».
Περιορισμός στις ποσότητες παρατηρείται και σε άλλα ηλεκτρονικά καταστήματα (π.χ. στο e-fresh.gr), ενώ από το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου και Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) ενημερώνουν ότι το πλαφόν αφορά κυρίως τα καταστήματα cash and carry που εξυπηρετούν επαγγελματίες.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Ενωση Βιομηχανιών Φυτικών Ελαίων Fediol προειδοποιούσε από τις 4 Μαρτίου ότι τα διαθέσιμα αποθέματα της E.E. σε ηλιέλαιο θα κρατήσουν από 4 ώς 6 εβδομάδες, ενώ οι περίπου 200.000 τόνοι ακατέργαστου ηλιελαίου που εισάγονται κάθε μήνα έχουν σταματήσει να έρχονται στα ευρωπαϊκά λιμάνια και κάθε επιχείρηση επεξεργασίας θα πρέπει «να αντιμετωπίσει τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία». Η Fediol θεωρεί πιθανό ότι από τις αρχές ώς τα μέσα Απριλίου οι ελλείψεις στο ακατέργαστο προϊόν θα οδηγήσουν σε έλλειψη διαθεσιμότητας και στο εξευγενισμένο-εμφιαλωμένο ηλιέλαιο στην ευρωπαϊκή αγορά, που θα γίνει αισθητή και στον καταναλωτή. Η Ελλάδα υπολογίζεται ότι εισάγει το 90% των αναγκών της σε ηλιέλαιο, ενώ οι εισαγωγές, ακόμα και αν γίνονται από τη Βουλγαρία, μπορεί να έχουν ως αρχική πηγή την Ουκρανία.
+60% το σιτάρι
Μετ’ εμποδίων γίνονται οι παραγγελίες σιταριού για άλεση, σύμφωνα με εκπροσώπους αλευρόμυλων, ενώ στις διεθνείς αγορές πολλές συναλλαγές «πάγωσαν» προσωρινά σε αναμονή της ανόδου των τιμών, με αποτέλεσμα οι εισαγωγείς να αναγκάζονται να αγοράσουν σε τρέχουσες τιμές που είναι ακριβότερες από τα συμβόλαια με μελλοντική ημερομηνία παράδοσης.
Οι ελληνικές αλευροβιομηχανίες ξεκαθαρίζουν ότι «δεν θα υπάρξουν ελλείψεις», καθώς προμηθεύονται και από διαφορετικές αγορές, αλλά το φλέγον ζήτημα είναι η άνοδος των τιμών. Το ίδιο επιμένει και ο εκπρόσωπος των Αρτοποιών, Μιχάλης Μούσιος, σημειώνοντας ότι από την περασμένη εβδομάδα οι τιμές των μαλακών αλεύρων αυξήθηκαν 60%.
Σε αυτό το ασταθές κλίμα, η τηλεοπτική εξαγγελία του υπουργού Ανάπτυξης Αδωνη Γεωργιάδη ότι έχει «παραγγείλει» να γίνουν πλατφόρμες καταγραφής αποθεμάτων για τα δύο αυτά ευαίσθητα προϊόντα (ηλιέλαιο-σιτηρά) δεν συνιστά προγραμματισμό, αλλά έρχεται κατόπιν εορτής.
Αφροδίτη Τζιαντζή
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου