Επίσης, τα social media και οι διαδικτυακές πλατφόρμες αποτελούν γόνιμο έδαφος για σκόπιμη διάδοση μη επαληθεύσιμων, ψευδών, κακόβουλων και παραπλανητικών πληροφοριών. Άλλωστε ο όγκος των πληροφοριών και η ταχύτητα μετάδοσής τους λειτουργούν σε βάρος της αξιοπιστίας της ενημέρωσης, ενώ σε πολλές περιστάσεις η «είδηση» κατασκευάζεται από κυβερνητικές υπηρεσίες, από στρατιές αμειβόμενων «trolls», «bloggers», «influencer» ακόμα και από «αστέρες» αρθογράφων και σχολιαστών τηλεοπτικών παραθύρων.
Αυτή η κατάσταση συνέβαλε στον επηρεασμό της έννοιας της αλήθειας η οποία δεν περνάει τις καλύτερες στιγμές της, όσες αποδείξεις και αν επικαλείται κανείς για την ισχύ της. Αλλά μήπως σε μια κοινωνία με σύνθεση μωσαϊκή και άμορφη, είναι αναπόφευκτο ν’ αναπτύσσονται ανταγωνιστικές αλήθειες;
Παράδειγμα: Είναι αλήθεια πως ο Ρώσος πρόεδρος της ορθόδοξης θρησκευτικά Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν έχει ξεκάθαρα άδικο που εισέβαλε στην επίσης ορθόδοξη θρησκευτικά, Ουκρανία, αλλά αυτό δε σημαίνει πως το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν δίκιο…
Αν και δεν υπάρχουν αθώοι κήνσορες στον πόλεμο, που είναι στην παραπάνω φράση η «αλήθεια»;
Μα σε ότι είναι καλύτερο για μας να πιστέψουμε.
Γι αυτό η διπλή παραγωγή και αναπαραγωγή της φράσης μοιάζει με διάλογο κουφών. Εν τούτοις η επίκληση καθολικών αξιών όπως αυτών της δημοκρατίας ή των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία «αποτελεί την πρώτη γραμμή ενός πολέμου για την ανεξαρτησία της Ευρώπης», δεν αρκούν για να γεφυρωθούν δύο θέσεις, αλλά ούτε και βοηθούν τους αντιληπτικούς μηχανισμούς μας να κατανοήσουν τις αναπαραστάσεις της πραγματικότητας. Η «αλήθεια» της επίκλησης, αξιώνει τον ασφαλή και βέβαιο συσχετισμό των πεποιθήσεων και των αισθημάτων μας με την πραγματικότητα. Δηλαδή μοιάζει με την αλήθεια των θρησκευτικών δογμάτων.
Τα εργαστήρια σκέψης παρουσιάζουν την σωβούσα πολεμική σύγκρουση και τα τεκταινόμενα στην Ανατολική Ευρώπη σαν να αποτελούν μέρος μιας φυσικής κατάληξης κάθαρσης, που λαμβάνει χώρα, ανάμεσα σε δυο διαφορετικούς πολιτισμούς εδώ και εκατό χρόνια. Όπως έγραφε κάποιος ανυπόφορα έξυπνος στην athensvoice: «Η σημερινή Ρωσία είναι απόγονος της σοβιετικής και εκείνη απόγονος της τσαρικής. Λένιν και Στάλιν ακολούθησαν τον δρόμο της μεγάλης Ρωσίας των τσάρων και ο Πούτιν είναι τέκνο όλων αυτών, πιστός συνεχιστής του οράματος αλλά και των βάρβαρων μεθόδων των προκατόχων του» και όλα αυτά, όπως τεκμαίρεται από το άρθρο, για την: «αποσταθεροποίηση της δυτικής δημοκρατίας και του ευρωπαϊκού οικοδομήματος».
Πήγαν στα αλήθεια πρώτοι οι Αμερικανοί στην Σελήνη;
Ας μην είμαστε αφελείς.
Δεν πειράζει που εξαπολύεται, από αυτούς που έχουν επιφορτιστεί με το ρόλο ενός δικαστή επί των λεχθέντων, ένα μπαράζ δημοσιευμάτων για το πώς πρέπει να αντιλαμβανόμαστε την αλήθεια και το πολιτικό ορθό. Απλώς μην παριστάνουν, πίνοντας το τσάι τους και κλαψουρίζοντας, τους αντικειμενικούς όταν προσεγγίζουν με τέτοια ιδεολογική μονομέρεια και φανατισμό τα γεγονότα.
Όμως αυτή η διαδικασία δημιουργίας διασκεδαστικών στερεοτύπων, δεν είναι ανωφελής γιατί η ιστορία φτάνει στην κοινή γνώμη των πολλών θρυμματισμένη: λίγη κακή σοβιετία, λίγος τσαρισμός, φιστικάκι από Λένιν, φραουλίτσα από Στάλιν και σύνδεση όλων αυτών στην τούρτα του Πούτιν. Δεν χρειάζονται, σε ένα ευμετάβλητο ποικιλόμορφο διεθνές περιβάλλον, γεγονότα, αιτίες και συνέπειες…Αρκεί η ταύτιση, ως φορέων του απόλυτου Κακού: του κομμουνισμού με τους τσάρους και τους νεορθόδοξους του Πούτιν. Αυτές οι φαιδρές υπεραπλουστεύσεις, που απαιτούν τη χρήση συγκεκριμένου και τυποποιημένου λεξιλογίου, μοιάζουν σαν νέο-παλιό φρούτο μα και σαν κακοπαιγμένο ριμέικ προσαρμοσμένο στις ανάγκες της στιγμής.
Η τυποποίηση, που χρειάζεται για να αποκτηθούν οι σωστές πεποιθήσεις μπορούν να περιοριστούν στην φράση: «η ρωσική επιθετικότητα είναι απόρροια και συνέχεια του σταλινικού ολοκληρωτισμού», ενώ όταν κάποιος δεν συμβαδίζει με την κυρίαρχη άποψη χαρακτηρίζεται «Πουτινιστής» (sic). Γενικά και για να περιθωριοποιήσουν από το δημόσιο λόγο αυτούς που δεν συμφωνούν με την τακτική τους, το αφήγημα τους λέει πως στην Ελλάδα υπάρχουν ρωσόφιλοι εξαιτίας του ότι: «ο υφέρπων σταλινισμός καλλιεργήθηκε επί χρόνια από την εγχώρια κομμουνιστική ορθοδοξία».
Αυτό το λεξιλόγιο δε γεννάει πολιτική σκέψη, αντίθετα αποτελεί μηχανισμό υποβολής ιδεών, χειραγώγησης και διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Ως εκ τούτου, γίνεται κατανοητό πως ο «νικητής» σε έναν πόλεμο δεν αναδεικνύεται μόνο στα πεδίο της μάχης αλλά και στο ηθικό πεδίο καθώς ταυτόχρονα διεξάγεται ένας πόλεμος ιδεών με σκοπό τον επηρεασμό του κόσμου. Άλλωστε όλοι επιθυμούν ο πόλεμος που διεξάγουν να φανεί πως είναι δικαιολογημένος και δίκαιος. Θυμηθείτε για παράδειγμα την Σερβία την Βοσνία και το Κόσοβο. Εκεί εμφανίστηκαν από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ και διαχύθηκαν από τα ΜΜΕ, οι καινοτόμες και ηθικές ιδέες του «ανθρωπιστικού πολέμου» των λυπηρών «παράπλευρων απωλειών» των «χτυπημάτων στόχων κατ΄ επιλογήν» των «ανθρωπιστικών βομβαρδισμών» με χρήση δεκαπέντε, περίπου, τόνων απεμπλουτισμένου ουρανίου.
(Εφημερίδα Καθημερινή: Απεμπλουτισμένο ουράνιο, ένα καλά κρυμμένο μυστικό -kathimerini.gr/world/353411/apemploytismeno-oyranio-ena-kala-krymmeno-mystiko/)
Στην πραγματικότητα: ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ένας επιθετικός πόλεμος εναντίον ενός έθνους κι αύριο ενός άλλου… Άλλωστε αποτελεί ιστορική νομοτέλεια το γεγονός πως σε ένα άναρχο, και ασταθές διεθνές σύστημα, και υπό το πρίσμα της εκμετάλλευσης και διαχείρισης των εναπομεινάντων ενεργειακών αποθεμάτων κυριαρχούν οι ανταγωνισμοί και οι συγκρούσεις μεταξύ των ισχυρών κρατών τόσο σε στρατιωτικό, όσο και σε οικονομικό επίπεδο.
Στο εσωτερικό της Ρωσίας το καθεστώς Πούτιν , που δεν ανέχεται αντιπολιτευτικές πολιτικές οντότητες, σε συμμαχία με την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία δημιούργησε τον ιδεολογικό όρο «Novorossiya», «Νέα Ρωσία» την οποία θεωρούν θύμα της δυτικής εχθρότητας και υπεροψίας και παρουσίασαν το δόγμα του «διαιρεμένου έθνους» γι αυτό και χρειάζεται η συγκέντρωση στην Μόσχα των «ιστορικών» ρωσικών περιοχών. Στο εξωτερικό και σε κάθε περίπτωση η Ρωσία, που εκμεταλλεύεται την ευρωπαϊκή διαίρεση, θεωρεί πως έχει το δικαίωμα να παρεμβαίνει στην περιφέρειά της και επιθυμεί τη μη ανάμειξη εκ μέρους της Δύσης στις χώρες που η Μόσχα θεωρεί απαραίτητες για την ασφάλειά της όπως: η Ουκρανία, η Κριμαία, η Γεωργία και γενικά ο Νότιος Καύκασος.
Από τη στιγμή που ο Πούτιν πέτυχε να εκδηλωθούν αποσχιστικές τάσεις, στην Ουκρανία, τότε παρείχε στρατιωτική υποστήριξη με διάφορες μορφές στους αποσχιστές. Στη συνέχεια χρησιμοποίησε την υπέρογκη στρατιωτική παρουσία της Ρωσίας για να εισβάλει στην Ουκρανία γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων του το διεθνές δίκαιο που ορίζει πως η χρήση βίας για την αλλαγή συνόρων απαγορεύεται από τον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ. (Εξαιρείται, υποκριτικά, η Γιουγκοσλαβία, όπου το ΝΑΤΟ βομβάρδιζε το 1999 την Σερβία υποστηρίζοντας την μειοψηφία των αποσχιστών του UÇK)
Δηλαδή η Ρωσία δεν πολεμάει μόνο την Ουκρανία αλλά και τον θεμέλιο λίθο πάνω στον οποίο χτίστηκε το σύγχρονο σύστημα του διεθνούς δικαίου. Στο όλο θέμα πλέκονται και τα ενεργειακά αποθέματα στην Κασπία Θάλασσα, περιοχή που φέρει μεγάλη γεωστρατηγική αξία καθώς τέμνεται από τους ενεργειακούς δρόμους, δυτικά προς την Γεωργία και Μαύρη Θάλασσα και νότια στην Κίνα. «Η Ρωσία άνετα θα μπορούσε να παραμερίσει την Γερμανική και κατά προέκταση την Ευρωπαϊκή αγορά διοχετεύοντας την ενεργειακή παραγωγή της προς την Κίνα: από το 2014, η Ρωσία υπέγραψε συμφωνία 30 ετών, αξίας 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την απευθείας προμήθεια έως και 38 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως στην Κίνα, ενώ στις αρχές του φετινού Φεβρουαρίου, υπήρξε νέα μικρότερη συμφωνία φυσικού αερίου με την Κίνα για 25ετείς άμεσες προμήθειες έως και 10 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως από κοιτάσματα στην Άπω Ανατολή… Άρα υπάρχει άρρηκτη σχέση των ενεργειακών και γεωπολιτικών σχεδιασμών της Ρωσίας με την διατήρηση καλών σχέσεων με την Κίνα». (Κώστας Λουλουδάκης: Ο ενεργειακός πόλεμος στα ερείπια μιας χώρας TVXS 14 Μαρτίου 2022)
Η πραγματικότητα λοιπόν σπάνια είναι τόσο λαμπερή όσο ο μύθος. Και ο μύθος πάντα εξαρτάται από μείζονες ιδεολογικές αλλαγές, συμφέροντα, προσωπικές πεποιθήσεις και προκαταλήψεις, αποστροφές, ακόμα και στερεότυπα. Ως εκ τούτου δεν υπάρχουν πολλά πράγματα στις ανθρώπινες υποθέσεις για τα οποία θα μπορούσαμε να μιλήσουμε με «αλήθειες». Αν υποθέσουμε όμως ότι υπάρχει απόλυτη αλήθεια τότε αυτή θα είναι μια σύνθεση από σχετικές αλήθειες. Άρα όταν αναφερόμαστε στην αλήθεια, πρέπει να μιλάμε πάντα για μια προοπτική αλήθεια… Γιατί η αναζήτηση της, είναι μια διαδικασία αδιάκοπης και διαδοχικής εξέλιξης της κοινωνικής πραγματικότητας.
Δηλαδή οι δυσκολίες στον προσδιορισμό της αλήθειας θα μπορούσαν να υπερκερασθούν κατά το μάλλον ή το ήττον, από τη στιγμή που θα υπάρχει αλληλόδραση μεταξύ συνεχούς κριτικού κοινωνικού ελέγχου και της δημοσιογραφικής επαλήθευσης και τεκμηρίωσης της πληροφορίας, η οποία, με τη σειρά της, θα υπόκεινται διαρκώς σε αναθεώρηση…
Μέχρι τότε η «αλήθεια» όχι μόνο δε θα οδηγεί σε σύσταση πεδίων γνώσης αλλά θα καθορίζεται βάσει της χρησιμότητας της, και της παραγωγικής αξίας της για την εξουσία.
Κώστας Λουλουδάκης (Ιουλιανός)
Πηγή: imerodromos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου