Mπορεί μετά τις αυστηρές παρατηρήσεις και τις συστάσεις όλων των επίσημων θεσμών της Ε.Ε. να έσπευσε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κ. Τσιάρας, στη νομοθετική ρύθμιση του πλαισίου προστασίας των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, όμως φαίνεται ότι συνάντησε «τοίχο» στο υπουργικό συμβούλιο. Η σφοδρή αντίδραση των υπουργών που προέρχονται από το ΛΑΟΣ (Βορίδη, Γεωργιάδη, Πλεύρη) αλλά και των Π. Πικραμμένου (!) και Β. Κικίλια ανάγκασαν τον Κ. Τσιάρα, όπως έφερε τη διάταξη, έτσι να την αποσύρει με «εντολή» Μητσοτάκη.
Ενώ συγκεκριμένη Ευρωπαϊκή Οδηγία αναγκάζει (με σαφή χρονικό ορίζοντα) κάθε κράτος - μέλος να θεσπίσει πλήρες προστατευτικό πλαίσιο για τους μάρτυρες που καταθέτουν για μείζονες υποθέσεις διαφθοράς, η κυβέρνηση έστειλε τη διάταξη στις ελληνικές καλένδες. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι και στην πρόσφατη έκθεση της GRECO, που παρουσιάσαμε χθες στην «Εφ.Συν.», το Κλιμάκιο Αξιολόγησης έδειξε «κόκκινη κάρτα» στην Ελλάδα (και) για το θέμα αυτό. Μάταια όμως ο κ. Τσιάρας προσπάθησε να πείσει τους αντιδρώντες υπουργούς στο υπουργικό συμβούλιο για τις πιέσεις που υφίσταται από τη Διεθνή Διαφάνεια και πως η διάταξη αποτελεί υποχρεωτική ενσωμάτωση Οδηγίας.
Στο νομοσχέδιο που παρουσίασε περιλαμβανόταν η προστασία των μαρτύρων που θέλουν να συμβάλουν στην αποκάλυψη της διαφθοράς καταθέτοντας στις αρμόδιες Αρχές. Παρ’ όλα αυτά η βούληση συγκεκριμένων υπουργών είναι πιο ισχυρή όχι μόνο από όλα τα ελληνικά δικαστικά όργανα που διατήρησαν το καθεστώς προστασίας της ανωνυμίας των μαρτύρων της Novartis αλλά και από όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τις οδηγίες της Ε.Ε.
«Οι τόνοι ανέβηκαν, όταν ο Κώστας Τσιάρας παρουσίασε το νομοσχέδιο, το οποίο προσφέρει αυξημένη προστασία στους προστατευόμενους μάρτυρες διαφόρων υποθέσεων, η οποία, όμως, θα καλύπτει και τους “κουκουλοφόρους” μάρτυρες της Novartis» (iefimerida). Το χειρότερο δε ήταν ότι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης (και πρώην δικαστικός), Παναγιώτης Πικραμμένος, είπε ότι θα είναι ντροπή αν προχωρήσει αυτή η ρύθμιση!
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, κ. Οικονόμου, προσπάθησε, χθες, να διασκεδάσει τα περί έντασης, λέγοντας ότι πάντα διατυπώνονται και διαφορετικές απόψεις, επιβεβαιώνοντας, όμως, την ουσία του ρεπορτάζ. «Δεν υπήρξε καμιά ένταση. Πρόκειται για την υποχρέωση ενσωμάτωσης μιας κοινοτικής οδηγίας, η οποία εγκρίθηκε και θα κατατεθεί σύμφωνα με τον κυβερνητικό προγραμματισμό στη Βουλή στην ώρα της (sic). Από εκεί και πέρα, είναι σαφές ότι η κυβέρνηση θα πάρει όλα τα αναγκαία θεσμικά μέτρα, προκειμένου να μην ξαναζήσουμε στη χώρα μας προσπάθειες εργαλειοποίησης της Δικαιοσύνης και των θεσμικών δυνατοτήτων που υπάρχουν, προκειμένου να εξοντωθούν οι πολιτικοί αντίπαλοι. Είναι χρέος της συντεταγμένης πολιτείας, όχι της κυβέρνησης, θεσμικά να θωρακιστούμε παράλληλα με τις υποχρεώσεις που έχουμε στην Ε.Ε., έτσι ώστε να μην ξαναζήσουμε τέτοιου είδους στιγμές». Μην ξεχνάμε εδώ ότι ήταν οι προστατευόμενοι μάρτυρες της Novartis στις μαρτυρίες των οποίων βασίστηκε η αμερικανική δικαιοσύνη και καταδίκασε την εταιρεία σε πρόστιμο 310 εκατ. δολαρίων μόνο για τις πρακτικές της στην Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά την Εκθεση Αξιολόγησης της GRECO (Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης), το κλιμάκιο έκρινε ότι «ακόμα και με την κάποια βελτίωση του συστήματος προστασίας πληροφοριοδοτών, η Ελλάδα υπολείπεται των απαιτούμενων προτύπων».
Συγκεκριμένα:
Α. Η προστασία των πληροφοριοδοτών σχετίζεται μόνο με ποινικά αδικήματα, αλλά δεν επεκτείνεται ευρύτερα στην κακή συμπεριφορά (π.χ. ηθικές παραβάσεις).
Β. Υπάρχει ένα ευρύ περιθώριο διακριτικής ευχέρειας και παρέχεται προστασία μόνο εάν ο πληροφοριοδότης έχει «συμβάλει ουσιαστικά» στην αποκάλυψη του αδικήματος.
Γ. Η προστασία μπορεί να αρθεί οποιαδήποτε στιγμή.
Δ. Το σύστημα προστασίας συσχετίζει την αναφορά/μαρτυρία μόνο με τη δίωξη.
Ε. Οι απαγορεύσεις για την άσκηση αντιποίνων περιορίζονται στις αποκαλύψεις που αφορούν ποινικά αδικήματα και εφαρμόζονται μόνο στην περίπτωση δικαστικής έρευνας.
Στην έρευνα του ΟΟΣΑ, το 2016, το 91% των δημοσίων υπαλλήλων δήλωσε ότι είναι «πολύ πιθανόν» ή «πιθανόν» κάποιος που θα ανέφερε δωροδοκία ή κλοπή στην εργασία να αντιμετωπίσει επιπτώσεις.
GRECO: «Η προστασία των πληροφοριοδοτών αποτελεί βασικό στοιχείο για την αποκάλυψη σχεδίων διαφθοράς. Αυτό συνέβη, για παράδειγμα, στην περίπτωση της δικαστικής έρευνας για τη Novartis. Είναι φανερό ότι στην Ελλάδα πρέπει να αναπτυχθεί και να αυξηθεί το πλαίσιο προστασίας των πληροφοριοδοτών. Στον δεύτερο Κύκλο αξιολόγησης (σ.σ. η τωρινή έκθεση είναι ο 5ος Κύκλος), η GRECO εξέδωσε σύσταση προς την Ελλάδα, που όμως δεν εφαρμόστηκε. Δεκαέξι έτι μετά, το θέμα απέχει πολύ από τη λύση του. Το 2018, ο ΟΟΣΑ εξέδωσε Τεχνική Εκθεση για την Προστασία των Πληροφοριοδοτών στον Δημόσιο Τομέα στην Ελλάδα, που επισημαίνει τα κενά του συστήματος. Τέλος, η Εκθεση της Ε.Ε., το 2021, για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα τονίζει επίσης ότι στον συγκεκριμένο τομέα χρειάζεται περισσότερη προσοχή. Η νομοθετική πρωτοβουλία για την ίδρυση ενός αποτελεσματικού μηχανισμού προστασίας πληροφοριοδοτών είναι μέρος του Δικτύου Εισαγγελέων για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς (NACAP). Η GRECO επιμένει στη μεγάλη σημασία που έχει η ενδελεχής ρύθμιση του θέματος ως θέμα κατά προτεραιότητα».
Αντα Ψαρρά
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου