Σουηδία: Πώς εξηγείται το "παράδοξο" της τέταρτης θέσης στην ανεργία των νέων

Η Σουηδία καταγράφει... "μεσογειακά" ποσοστά στην ανεργία των νέων, ωστόσο υπάρχει εξήγηση.

Ακόμη και στην οικονομικά εύρωστη Σουηδία η ανεργία των νέων έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις. Σχεδόν ένας στους τέσσερις νέους είναι χωρίς δουλειά, με τη χώρα να "φιγουράρει" στις πρώτες θέσεις του σχετικού πίνακα, μαζί με εκείνες του Νότου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, το σχετικό ποσοστό για την ανεργία, διαμορφώθηκε για τη χώρα μας στο 39,1%, γεγονός που σημαίνει ότι κάτι παραπάνω από ένας στους τρεις νέους δεν έχει δουλειά.

Στη δεύτερη θέση, αλλά με διαφορά 10 μονάδων ακολουθεί η Ισπανία με 29,2% ενώ την τριάδα κλείνει η Ιταλία με 28% έτσι ώστε να καταδειχθεί ότι το πρόβλημα είναι πιο έντονο στον ευρωπαϊκό νότο.

Ωστόσο, στη τέταρτη θέση είναι η Σουηδία με 24,6%, πάνω από μια ακόμη χώρα του Νότου, τη Πορτογαλία που φτάνει στο 22,4%. Η Σουηδία φαίνεται να καταγράφει υψηλά ποσοστά και τους μήνες Δεκέμβριο και Νοέμβριο με 25,1%. Το ποσοστό φαντάζει παράδοξο για ένα "κοινωνικό κράτος" που έχει ανεργία στο 8.8% του γενικού του πληθυσμού και φημίζεται για τις δομές του. Το "παράδοξο", σχολιάστηκε άλλωστε και από πολλούς χρήστες των social media.

Η εξήγηση ωστόσο έχει να κάνει εν πολλοίς με τον τρόπο μέτρησης των σχετικών δεικτών. Στη Σουηδία στην ανεργία των νέων προσμετρούνται οι ηλικίες 15-24, ως ποσοστό του εργατικού δυναμικού. Όπως παρατηρεί χρήστης του reddit, "αν στη Σουηδία υπάρχουν 100 νέοι και οι 90 είναι μαθητές και φοιτητές, η στατιστική μετρά μόνο τους 10 που είναι στο εργατικό δυναμικό της χώρας. Όποτε 2.4 από τους 10 θεωρούνται άνεργοι", κάτι που εξηγεί το παραπάνω "παράδοξο".

Παρόλα αυτά, η ανεργία των νέων στη χώρα καταγράφει ιστορικά υψηλά και λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και των μέτρων για την ανάσχεση της εξάπλωσής του.

Όπως αναφέρει το πρακτορείο Reuters, η οικονομία της Σουηδίας έχει πληγεί λιγότερο από άλλες λόγω του χαλαρού έως καθόλου lockdown, ωστόσο οι εταιρείες έχουν περικόψει ριζικά το προσωπικό, εστιάζοντας συχνά στους εργαζόμενους με προσωρινές συμβάσεις, πολλοί από τους οποίους είναι νέοι. Παρά το γεγονός λοιπόν ότι η φορολογία των εργοδοτών έχει περικοπεί αρκετά, τα "θύματα" της νέας κρίσης δείχνουν να είναι οι πιο νέες ηλικίες που εντάσσονται στον εργασιακό χώρο, με πολλές επιχειρήσεις να προχωρούν στη πολιτική της "μηδενικής πρόσληψης", ως μέτρο "πρόληψης".

Έτσι, τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της χώρας, αναδεικνύουν κατά βάση το πρόβλημα που υπάρχει στους συμβασιούχους εργαζόμενους.

Παρά τη γενικά ισχυρή οικονομία της Σουηδίας τα τελευταία χρόνια, ήταν και είναι μεταξύ εκείνων των χωρών όπου η ανεργία των νέων ήταν πεισματικά υψηλή - περίπου 20% τοις εκατό από το 2000, και αυτό έχει να κάνει με τη κινητικότητά τους. Στη Σουηδία, η εξασφάλιση της απασχόλησης για τους νέους που εντάχθηκε στο πλαίσιο των Δημόσιων Υπηρεσιών Απασχόλησης εισήχθη το 2009. Οποιοσδήποτε βρίσκεται σε ηλικία 16 - 25 έχει το δικαίωμα να λάβει μέρος. Παράλληλα, τα επιδόματα στήριξης προς τους νέους, παραμένουν αυξημένα.

Σύμφωνα με το Eurofound, τα αίτια με την ανεργία των νέων Σουηδών έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι η χώρα έχει τα τελευταία χρόνια ένα αναποτελεσματικό σύστημα κατάρτισης νέων, με τις θέσεις εργασίας που προτιμούνται από τους αποφοίτους να έχουν υπερκορεστεί.

Παράλληλα, οι εργοδότες επιλέγουν όλο και περισσότερο τη part time απασχόληση νέων στα πλαίσια που τους επιτρέπει ο νόμος, κάτι που δημιουργεί ένα νέο πλέγμα ανασφαλούς και ελαστικής εργασίας.

Ένας πιο ενδεικτικός πάντως πίνακας του τι πραγματικά συμβαίνει είναι ο παρακάτω. Καταγράφει την ανεργία στους νέους που δεν βρίσκονται ούτε στην εκπαίδευση, ούτε σε εργασία, και εκεί τα νούμερα για την Ελλάδα παραμένουν αρκετά υψηλά, σε αντίθεση με τη Σουηδία και τις Σκανδιναβικές χώρες.

Απέναντι στο φαινόμενο της ανεργίας των νέων, χώρες όπως η Αυστρία, η Φινλανδία, η Γερμανία, η Ουγγαρία, το Λουξεμβούργο, η Νορβηγία και η Σουηδία, έχουν εντάξει στη πολιτική τους τις νέες μορφές "προγραμμάτων γεφύρωσης" και εξατομικευμένων "επιλογών δοκιμής επαγγελμάτων", ωστόσο η πανδημία της covid-19 έπληξε δυναμικά την όποια πρόοδο είχε σημειωθεί ακόμη και σε αυτή την κατεύθυνση, καθώς όπως είπαμε, οι εργοδότες έχουν προχωρήσει σε ιδιαιτέρως συντηρητική πολιτική.

Ο ILO πάντως, κρούει τον κώδωνα για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι νέοι άνθρωποι στην Ευρώπη, από το 2020 και την αρχή της πανδημίας.

Γιατί οι νέοι είναι πιο εκτεθειμένοι σύμφωνα με την έρευνα του ILO:

1. Η εμπειρία δείχνει ότι συνήθως είναι οι πρώτοι που έχουν περικοπές στις ώρες εργασίας ή χάνουν τελείως τη θέση τους. Συν τοις άλλοις, η έλλειψη εμπειρίας και διασυνδέσεων καθιστά πιο δύσκολο γι’ αυτούς να βρουν μια άλλη, αξιοπρεπή εργασία, με αποτέλεσμα να ωθούνται σε απασχόληση μικρότερης κοινωνικής και νομικής προστασίας. Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι νέοι επιχειρηματίες, καθώς δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε χρηματοδότηση.
2. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ILO (International Labor Organization) οι 3 στους 4 νέους εργάζονται στην παραοικονομία, κοινώς με "μαύρα", για παράδειγμα σε μικρά καφέ και εστιατόρια.
3. Πολλοί από αυτούς καλύπτουν θέσεις μερικής ή προσωρινής απασχόλησης, δηλαδή θέσεις κατά κανόνα κακοπληρωμένες, με παράτυπα ωράρια, "φτωχή" ασφάλεια εργασίας και φυσικά με μικρή ή ανύπαρκτη ασφάλιση.
4. Συνήθως εργάζονται σε τομείς που είναι ευπαθείς έναντι της πανδημίας. Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι 1 στους 3 νέους στην Ευρωπαϊκή Ένωση απασχολούνται στο λιανεμπόριο, στην εστίαση, σε τουριστικά καταλύματα, δηλαδή σε δραστηριότητες που έχουν πληγεί περισσότερο από τον κορονοϊό. Ειδικά οι γυναίκες ως 25 ετών είναι αυτές που επηρεάζονται περισσότερο, αν λάβει κανείς υπόψιν ότι αποτελούν πάνω από το 50% των εργαζόμενων σε αυτούς τους κλάδους.
5. Οι θέσεις εργασίας που καλύπτουν είναι από τις πρώτες που κινδυνεύουν από την αυτοματοποίηση.

Χρήστος Δεμέτης

Πηγή: news247.gr