Επιδοτήσεις με γρίφους και μεγάλους κόφτες

Πάνω από 3 εκατομμύρια ηλεκτροδοτούμενες κατοικίες μένουν εκτός... κυβερνητικής γενναιοδωρίας με τις εξαγγελίες Μητσοτάκη - Σκρέκα για την ελάφρυνση των ιλιγγιωδών αυξήσεων σε ρεύμα και φυσικό αέριο ● Χαμηλότερη του Δεκεμβρίου η επιδότηση τον Ιανουάριο, οριζόντια έκπτωση όμως σε επιχειρήσεις, επαγγελματίες και αγρότες.

Mε... «αισιοδοξία για το αύριο» και μείωση της κρατικής επιδότησης την ώρα που φτάνουν καθημερινά στα σπίτια λογαριασμοί ενέργειας αυξημένοι κατά 3 ή και 3,5 φορές σε σχέση με πέρυσι, απάντησε χθες η κυβέρνηση, αφήνοντας πλέον εκτός στήριξης τις κατοικίες που δεν είναι κύριες σύμφωνα με το Ε1.

Ουσιαστικά, σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες, μένουν εκτός οποιασδήποτε επιδότησης πάνω από τρία εκατομμύρια παροχές χαμηλής τάσης, στη συντριπτική πλειονότητά τους κατοικίες είτε δευτερεύουσες είτε εξοχικές, που στην πραγματικότητα αποτελούν χώρους κύριας διαμονής για τα νοικοκυριά.

Η ανακοίνωση έγινε με διαδικασία «για γέλια και για κλάματα», καθώς ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας αναγκάστηκε να μεταθέσει χρονικά την ώρα του δικού του «διαγγέλματος» προκειμένου να προηγηθεί ο πρωθυπουργός.

Το βράδυ της Πέμπτης, είχε προαναγγελθεί ότι οι ανακοινώσεις Σκρέκα θα γίνουν χθες στις 10 το πρωί, όμως ο υπουργός βγήκε μετά τις 12 το μεσημέρι γιατί έπρεπε να μιλήσει πρώτα ο Κυριάκος Μητσοτάκης και να πει ότι η κυβέρνηση διαθέτει ακόμη 400 εκατομμύρια ευρώ για «την ανακούφιση των νοικοκυριών» αλλά και των επιχειρήσεων, ώστε να μην αυξηθεί το κόστος παραγωγής και οι τιμές των προϊόντων και να διατηρηθούν «οι πολύτιμες θέσεις εργασίας».

Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για μέτρα «αποτελεσματικά αλλά και λογικά» που «χτίζουν ένα αισιόδοξο αύριο για όλους», προαναγγέλλοντας και άλλο πρόγραμμα που θα επιδοτεί την αγορά πιο οικονομικών ηλεκτρικών συσκευών με ανακύκλωση των παλαιών ενεργοβόρων.

Την ανάλυση των μέτρων στήριξης ανέλαβε ο Κ. Σκρέκας με τη συνήθη διαδικασία της ανακοίνωσης και χωρίς τις δυνατότητες μιας συνέντευξης Τύπου που θα επέτρεπε την υποβολή δευκρινιστικών ερωτήσεων. Παραβλέποντας το γεγονός ότι στην Ελλάδα οι τιμές χονδρικής στο ρεύμα απογειώθηκαν ήδη από τις αρχές του περασμένου καλοκαιριού, ο κ. Σκρέκας μίλησε για πρωτόγνωρη κρίση που χτυπά την Ευρώπη από τον Σεπτέμβριο.

Επιδίωξε και εκείνος να δώσει νότες αισιοδοξίας, λέγοντας ότι η χονδρική τιμή ρεύματος κυμάνθηκε τον Νοέμβριο στα 229 ευρώ ανά μεγαβατώρα, τον Δεκέμβριο στα 235 ευρώ αλλά τον Ιανουάριο «δείχνει σημάδια αποκλιμάκωσης στα 176 ευρώ». Σημειωτέον ότι χθες η μέση χονδρική ήταν στα 229,27 ευρώ και σήμερα αυξήθηκε κατά ακόμη 12%, φτάνοντας στα 255,83 ευρώ. Αρα, η εκτίμηση του υπουργού είναι ήδη εκτός τόπου και χρόνου. Αναλυτικά, οι κυβερνητικές εξαγγελίες προβλέπουν:

Οικιακά τιμολόγια

Θα επιδοτηθούν μόνο οι παροχές κύριας κατοικίας (υπολογίζονται σε 4,2 εκατομμύρια) όπως είναι δηλωμένες στις φορολογικές δηλώσεις. Αυτό σημαίνει ότι ο πέλεκυς θα πέσει βαρύς στα σπίτια που μισθώνουν φοιτητές αλλά και χιλιάδες άλλα που κατοικούνται από τον ιδιοκτήτη, ενώ εκείνος δηλώνει ως κύρια κατοικία κάποιο άλλο. Υπενθυμίζεται ότι έως τον Δεκέμβριο επιδοτούνταν όλες οι κατοικίες κύριες, δευτερεύουσες και εξοχικές.

Για να γίνει ακόμη πιο μπερδεμένο το σύστημα, η επιδότηση τον Ιανουάριο θα είναι κλιμακωτή ως «κίνητρο εξοικονόμησης» στον πιο ψυχρό μήνα του έτους. Για τις πρώτες 150 κιλοβατώρες η επιδότηση θα είναι 24 ευρώ και για τις υπόλοιπες 150 (έως το όριο των 300) θα είναι 18 ευρώ. Προκύπτει έτσι επιδότηση 42 ευρώ μηνιαίως, ενώ τον Δεκέμβριο ήταν 49,5 ευρώ και για όλες τις κατοικίες. Για τα νοικοκυριά που είναι ενταγμένα στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, η ενίσχυση θα είναι 54 ευρώ για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες, έναντι 55,5 ευρώ τον Δεκέμβριο.

Μη οικιακά τιμολόγια

Επιδοτούνται όλα τα μη οικιακά τιμολόγια (αγροτικά, εμπορικά, βιομηχανικά, επαγγελματικά, λοιπές χρήσεις κ.λπ.), ανεξαρτήτως μεγέθους και επιπέδου τάσης (χαμηλή, μέση, υψηλή). Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, η επιδότηση θα είναι 65 ευρώ ανά μεγαβατώρα και αυτό αντιστοιχεί στο 50% του αυξημένου κόστους. Το πώς προκύπτει αυτό το 50% είναι δύσκολο να εξηγηθεί όταν λίγο πριν αναφέρει ότι για τις κύριες κατοικίες καλύπτεται το 60% της αύξησης με 120 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Σημειώνεται, πάντως, ότι για την περίοδο πριν τον Δεκέμβριο, η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει για τους αγρότες επιδότηση κατά 80% στο αυξημένο κόστος – την οποία πάντως πολλοί αναφέρουν ότι δεν την έχουν δει ως πίστωση στους λογαριασμούς.

Από τον Νοέμβριο του 2021 έως τον Μάρτιο του 2022 ισχύει και η αναστολή της πληρωμής Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) για τη στήριξη των επιχειρήσεων που είναι συνδεδεμένες στη μέση τάση.

Φυσικό αέριο

Η επιδότηση από την Κυβέρνηση θα ανέλθει σε 20 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα για όλους τους παρόχους, και για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης. Αφορά 540.000 οικιακούς καταναλωτές ανεξαρτήτως εισοδήματος, μεγέθους κατοικίας ή παρόχου. Θα δοθεί και επιπλέον έκπτωση από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας ύψους 20 ευρώ και θα ζητηθεί η αντίστοιχη στήριξη από τους υπόλοιπους παρόχους.

Επεκτείνεται η επιδότηση του φυσικού αερίου σε όλους τους εμπορικούς καταναλωτές και στη βιομηχανία ανεξαρτήτως μεγέθους, τζίρου και αριθμού εργαζομένων. Για τον Ιανουάριο του 2022 η επιδότηση ανέρχεται στα 30 €/MWh.

Χιλιάδες καταναλωτές εκτός πακέτου μέτρων

Σοκ για τρεις μεγάλες κατηγορίες νοικοκυριών που μένουν εκτός των παρεμβάσεων για την αναπλήρωση των απωλειών από το πλήγμα της ενεργειακής ακρίβειας, καθώς οι επιδοτήσεις καλύπτουν μόνο τις 4,2 εκατομμύρια παροχές κύριας κατοικίας που δηλώνονται στο Ε1. Το συγκεκριμένο κριτήριο κόβει την πρόσβαση στο πακέτο των μέτρων σε εκατοντάδες χιλιάδες καταναλωτές οι οποίοι δεν θα έχουν καμία ελάφρυνση στους λογαριασμούς για το ρεύμα που θα έρθουν καυτοί μέσα στον Ιανουάριο.

Ειδικότερα, εκτεθειμένες στο σφοδρό κύμα των ανατιμήσεων θα είναι οι εξής κατηγορίες:

1. Φοιτητικές κατοικίες: Βράζουν τα νοικοκυριά με παιδιά που σπουδάζουν σε άλλη πόλη πλην της κύριας κατοικίας, όπου το κόστος από το ράλι των τιμών στην ενέργεια είναι δυσθεώρητο και δεν υπάρχει η παραμικρή μέριμνα από την πλευρά της κυβέρνησης για ένα από τα πιο ευάλωτα τμήματα που είναι οι φοιτητές. Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο για τους φοιτητές που ενοικιάζουν κατοικία σε περιοχές με πολύ χαμηλή θερμοκρασία τον χειμώνα (Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη, Φλώρινα, Κοζάνη κ.λπ.). Το παιδί που σπουδάζει δεν υποβάλλει το ίδιο φορολογική δήλωση γιατί δεν έχει εισοδήματα, είναι προστατευόμενο μέλος του γονέα ο οποίος δηλώνει στο Ε1 τη φοιτητική κατοικία ως μισθωμένη δευτερεύουσα κατοικία. Οι φοιτητικές κατοικίες αποκλείονται τελείως από την επιδότηση. Μόνο εάν ο φοιτητής κάνει δική του φορολογική δήλωση και δηλώνει την κατοικία που εκμισθώνει ως κύρια κατοικία δικαιούται επιδότηση τον Ιανουάριο.

2. Αλλαγή κατοικίας (ενοίκιο - αγορά): Απροστάτευτοι από τη θύελλα των τιμών στο ρεύμα και στο φυσικό αέριο μένουν οι φορολογούμενοι οι οποίοι μίσθωσαν, πούλησαν ή αγόρασαν κατοικία μετά το πέρας των φορολογικών δηλώσεων το 2021 ή τις πρώτες ημέρες του 2022 με αποτέλεσμα να μην έχουν υποβάλει δηλώσεις και να μη φαίνονται μέσα στο σύστημα της ΑΑΔΕ. Για όσους άλλαξαν κατοικία είναι αδύνατη η διασταύρωση μέσω του πίνακα 5 του Ε1 της φορολογικής δήλωσης καθώς δεν έχει ακόμη δηλωθεί η κύρια κατοικία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, πρώτη κατοικία δηλώνουν 4.674.859 φορολογούμενοι ενώ το πακέτο των μέτρων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση πιάνει 4.200.000 παροχές κύριας κατοικίας ανεξάρτητα από το εμβαδόν τους και χωρίς εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, που σημαίνει ότι μένουν εκτός επιδότησης νοικοκυριά που έχουν πραγματική ανάγκη. Σε ενοίκιο μένουν 916.749 νοικοκυριά, πληρώνοντας μισθώματα συνολικής αξίας πάνω από 2 δισ. ευρώ συνολικά.

3. Πρώτη δευτερεύουσα: Σε 973.171 ανέρχονται τα νοικοκυριά που δεν θα έχουν καμία προστασία από τη λαίλαπα των τιμών στην ενέργεια μολονότι μια πολύ μεγάλη μερίδα έχει μετατρέψει την εξοχική κατοικία σε μόνιμη, ιδιαίτερα την περίοδο των περιοριστικών μέτρων αλλά και τώρα με τη ραγδαία εξάπλωση της «Ομικρον», καθώς και όσοι έχουν βγει σε σύνταξη.

 

Άρης Χατζηγεωργίου, Μάριος Χριστοδούλου

Πηγή: efsyn.gr