Ο όρος γυναικοκτονία, που δίχασε την ελληνική και όχι μόνο κοινωνία, καταρχήν πέτυχε αυτό, να μετρηθούν αυτά τα θύματα, ως θύματα της πατριαρχίας, της ανισότητας και της έμφυλης βίας. Στην εποχή της πληροφόρησης και της επικοινωνίας που διανύουμε, ο όρος αυτός έφερε στο προσκήνιο την βαθιά ριζωμένη ανισότητα που διακατέχει τις γενιές μας εδώ και εκατοντάδες χρόνια, μία γυναίκα δολοφονείται γιατί είναι γυναίκα, επειδή θεωρείται υποδεέστερη και εξαρτώμενη από τον άνδρα, επειδή η πατριαρχία, συστημικά και ουσιαστικά κατανέμει άνισα την εξουσία, υπέρ του άνδρα και εις βάρος της γυναίκας.
Υπάρχει απόλυτη υπεροχή του στην εξουσία, ένα ποσοστό ανδρών, θέτει πρότυπα για το σύνολο όλης της κοινωνίας, γεννά σεξιστές, ομοφοβικούς, ρατσιστές, κακοποιητικούς ανθρώπους που ψάχνουν το εκάστοτε ευάλωτο θύμα τους, πολλές φορές και άνδρες που προσπαθούν να αλλάξουν την συντηρητική φόρμα της ανισότητας.
Το συμβούλιο της Ευρώπης, έκρινε πως το σπίτι δεν είναι ένα ασφαλές μέρος για τις γυναίκες, η έμφυλη βία είναι σε απόλυτη έξαρση, άλλωστε οι γυναικοκτονίες αποτελούν το τραγικό αποτέλεσμα της ακραίας (και συνήθως μακρόχρονης) έμφυλης βίας. Συνεπώς, όταν το σπίτι δεν είναι ασφαλές μέρος για τις γυναίκες, η ανασφάλεια αυτή διέπει ολόκληρη την κοινωνία.
Σε αυτό συνεισφέρουν τόσο η κοινωνική και θρησκευτική ηθική που διαιωνίζει την πατριαρχία όσο και η καπιταλιστική οικονομική κρίση που από την μία φέρνει στην επιφάνεια τα άγρια ένστικτα για επιβίωση και από την άλλη αφήνει έναν τεράστιο αριθμό γυναικών εκτεθειμένο, χωρίς κρατικές δομές και εργασία, στον θύτη του. Η ταξική διάσταση της έμφυλης βίας είναι πρόδηλη, χωρίς αυτό να αποκλείει την βία εναντίον γυναικών από πιο ευκατάστατες κοινωνικές τάξεις. Η απάντηση στις περιπτώσεις των θυμάτων που εξαρτώνται οικονομικά από τον κακοποιητή τους δεν μπορεί να είναι άλλη από την αυτονομία τους, χωρίς όμως αυτό να είναι πάντοτε αρκετό για την σωτηρία τους.
Οι γυναικοκτονίες γίνονταν με την ίδια ένταση σε όλα τα χρόνια της καπιταλιστικής πατριαρχίας, άλλοτε αποκαλούνταν εγκλήματα πάθους, άλλοτε εγκλήματα τιμής και κάποιες φορές ακόμη έπαιρναν και τον τίτλο τραγικού έρωτα, από άντρες που τις αγαπούσαν τόσο πολύ ώστε τις σκότωσαν και αυτοκτόνησαν για να είναι ή με εκείνους ή με κανέναν.
Η σύμβαση της Κωνσταντινούπολης που υπογράφηκε από 44 κράτη προσπάθησε να θέσει τα θεμέλια για την κρατική προστασία των γυναικών, και την αντιμετώπιση των φαινομένων έμφυλης βίας. Δέκα χρόνια αργότερα, και τα βήματα που έκαναν τα κράτη μέσω των εθνικών νομοθεσιών είναι πολύ μικρά έως και ανύπαρκτα, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Όπου η νομοθεσία για την κακοποίηση, τον βιασμό και την σεξουαλική παρενόχληση χρειάστηκε να αλλάξει στον Ποινικό Κώδικα, μετά και από την καίρια παρέμβαση του φεμινιστικού κινήματος, για ένα πιο διευρυμένο πλαίσιο του άρθρου και αυστηροποίηση της ποινής, το 2019, χωρίς ωστόσο να κατοχυρωθεί με την μορφή που πρότεινε η σύμβαση. Ενώ, επίσης το 2020, η κυβέρνηση υπερψήφισε αλλαγή στο οικογενειακό δίκαιο, η οποία φαίνεται να μένει τελείως ανεπηρέαστη από το κοινωνικό πρόβλημα της έμφυλης βίας, δίνοντας το δικαίωμα της συνεπιμέλειας σε γονείς κακοποιητικούς, εφόσον δεν εκκρεμεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση, με την εξωφρενική και εκτός πραγματικότητας δήλωση υπουργού, πως ένας άνδρας μπορεί να είναι βίαιος ή κακοποιητικός σύζυγος και παράλληλα να είναι καλός πατέρας. Στο σημείο αυτό θα ήταν
ορθό να αναρωτηθούμε αν η γυναικοκτονία κατοχυρωθεί νομικά στον Ποινικό Κώδικα, ως επιβαρυντικός λόγος επαύξησης της ποινής είναι αρκούντως αποτρεπτικός και προστατευτικός παράγοντας για τις γυναίκες, δεδομένου πως στην Αμερική όπου οι ποινές φτάνουν ακόμη και στον θάνατο, τα εγκλήματα είναι αναρίθμητα. Μήπως το πραγματικό προστατευτικό πλαίσιο θα είναι εκείνο όπου κάθε γυναίκα που θα ζητά βοήθεια από τα σώματα ασφαλείας θα την έχει; Κάθε γυναίκα που θα έχει ανάγκη να φύγει από το σπίτι της θα μπορεί να απευθυνθεί σε μία δημοτική δομή και να διαμείνει με ασφάλεια και αξιοπρέπεια; Ένας κακοποιητικός πατέρας με την πρώτη βίαιη συμπεριφορά θα χάνει τα δικαιώματα του στην γονική μέριμνα;
Η μεγαλύτερη και επιτακτική ανάγκη είναι η κρατική προστασία των γυναικών όσο ακόμη τα αποτελέσματα της κακοποίησης δεν είναι αμετάκλητα. Η άμεση παρέμβαση της αστυνομίας όποτε κληθεί από θύμα ή γείτονες, η ίδρυση δομών φιλοξενίας για γυναίκες και παιδιά που έχουν διαφύγει από το κακοποιητικό περιβάλλον, η τήρηση των ασφαλιστικών μέτρων, η απομάκρυνση του κακοποιητή τόσο από την γυναίκα όσο και από τα παιδιά του. Η τιμώρηση και παράλληλα η ουσιαστική αποτροπή του κακοποιητικού συντρόφου να επαναλάβει την ίδια συμπεριφορά.
Όλα αυτά είναι μέτρα θεραπείας που προτείνουν ανά τον κόσμο φεμινιστικά κινήματα. Το ουσιαστικό μέτρο πρόληψης και εξάλειψης της ανισότητας θα είναι μέσα από το σχολείο να διδάσκεται η ισότητα και ο σεβασμός στην ανθρώπινη ζωή με όποιον τρόπο και σε όποιο σώμα αυτή εκδηλώνεται.
Οι στίχοι του Miguel Gane, που στόλισαν τους τοίχους της Μαδρίτης ως σύνθημα, στις 8 Μαρτίου, την ημέρα της Γυναίκας.
Όχι, σιωπηλή δεν είσαι πιο όμορφη.
Όμορφη είσαι όταν παλεύεις, όταν μάχεσαι για το δίκιο σου,
όταν δεν ησυχάζεις και τα λόγια σου δαγκώνουν,
όταν ανοίγεις το στόμα και όλα γύρω σου φλέγονται.
Όχι, σιωπηλή δεν είσαι πιο όμορφη,
αλλά λίγο πιο πεθαμένη,
κι αν ξέρω κάτι για σένα
είναι ότι δεν έχω δει ποτέ,
κανέναν,
με τέτοια επιθυμία ζωής.
Ουρλιάζοντας.
Της Χριστίνας Πεσματζόγλου
Πηγή: imerodromos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου