Oμάδα παλαιοντολόγων ανακάλυψε πρόσφατα ότι πριν από 30 εκατομμύρια χρόνια, κατά τη διάρκεια των μεγάλων κλιματικών αλλαγών από την εποχή της θερμής Γης στην εποχή των παγετώνων, εξαφανίστηκαν από την Αφρική και την αραβική χερσόνησο το 63% των θηλαστικών. Πότε πριν δεν είχε τεκμηριωθεί μια τόσο ευρεία και μαζική εξαφάνιση θηλαστικών όπως αυτή που έλαβε χώρα κατά τον Καινοζωικό αιώνα, δηλαδή κατά την «εποχή των θηλαστικών».
Πράγματι μέχρι τώρα οι ειδικοί θεωρούσαν ως δεδομένο ότι αυτή η πλανητική κλιματική αλλαγή οδήγησε στην εξάλειψη πολλών άλλων ζωικών ειδών, όχι όμως και των περισσότερων θηλαστικών.
Μετά από πολυετείς αναλύσεις των απολιθωμάτων που έχουν συγκεντρωθεί στο Κέντρο Απολιθωμένων Πρωτευόντων του Πανεπιστημίου Duke των ΗΠΑ (Duke Lemur Center) μια ομάδα ερευνητών κατάφερε, πρώτη φορά, να ανακαλύψει ότι η εξαφάνιση των περισσότερων ειδών θηλαστικών -μεταξύ των οποίων και πολλά είδη πρωτευόντων- οφείλεται σε κλιματική αλλαγή.
Η συγκεκριμένη έρευνα ξεκίνησε με την υπόθεση ότι το πέρασμα από την Ολιγόκαινο στη Μειόκαινο εποχή του Καινοζωικού αιώνα, δηλαδή η είσοδος στην εποχή των παγετώνων, χαρακτηρίζεται από ριζική αλλαγή όλων των πλανητικών οικοσυστημάτων: τεράστιες δασικές εκτάσεις μετατράπηκαν σε λιβάδια, το επίπεδο των θαλασσών μειώθηκε, επίσης μειώθηκαν και τα επίπεδα συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα.
Από καιρό ήταν γνωστό ότι αυτές οι κλιματικές και οικολογικές αλλαγές είχαν ως συνέπεια να εξαφανιστούν τα δύο τρίτα των ζωικών ειδών που υπήρχαν στην Ασία και την Ευρώπη, αυτό που μέχρι τώρα αγνοούσαμε ήταν οι καταστροφικές συνέπειες και για τα θηλαστικά. Μέχρι τώρα η κυρίαρχη παλαιοντολογική άποψη ήταν ότι τα περισσότερα είδη ζώων που εκείνη την εποχή ζούσαν στις θερμότερες περιοχές μεταξύ των τροπικών και του ισημερινού δεν θα επηρεάζονταν από την κλιματική αλλαγή και θα κατάφερναν να επιβιώσουν.
Οι ερευνητές αυτοί βασιζόμενοι στην ανάλυση των μετέπειτα απολιθωμάτων διαπίστωσαν ότι λίγα εκατομμύρια χρόνια μετά τη μαζική εξαφάνιση υπήρξε μια εκρηκτική αναγέννηση πολλών νέων ειδών θηλαστικών, τα οποία είχαν πολύ διαφορετικά ανατομικά και συμπεριφορικά χαρακτηριστικά από τα είδη θηλαστικών που είχαν εξαφανιστεί. Για παράδειγμα, η οδοντοστοιχία των νέων τρωκτικών παρουσίαζε μεγάλες διαφορές από αυτή των εξαφανισμένων ειδών τρωκτικών, γεγονός που δείχνει σαφώς ότι τα νέα τρωκτικά είχαν αλλάξει τα διατροφικά ήθη τους.
Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον και ιδιαιτέρως διδακτικό παράδειγμα μαζικής εξαφάνισης λόγω κλιματικών αλλαγών. Ενα παράδειγμα που μας αφορά άμεσα, δεδομένης της κλιματικής και της οικολογικής καταστροφής που οι δραστηριότητες του ανθρώπινου είδους επιφέρουν στον πλανήτη.
Στα περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια απ’ όταν εμφανίστηκαν στη Γη οι πρώτες μονοκύτταρες μορφές ζωής, η εξέλιξη της ζωής διακόπτεται συχνά από τέτοια καταστροφικά «επεισόδια» μαζικών εξαφανίσεων, τα οποία, αν και εξαιρετικά σύντομα (από γεωλογική άποψη), οδήγησαν στον αφανισμό των περισσότερων ειδών.
Μέχρι σήμερα έχουν τεκμηριωθεί επαρκώς από τους παλαιοντολόγους πέντε τέτοιες μαζικές εξαφανίσεις. Ωστόσο υπάρχουν πια πλήθος και επαρκείς ενδείξεις για το ότι στις μέρες μας συντελείται μια ανάλογη κλιματική αλλαγή και μαζική εξαφάνιση της πλανητικής ζωής, τα αίτια της οποίας αυτή τη φορά είναι αποκλειστικά ανθρωπογενή.
Πράγματι σχεδόν από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε το ανθρώπινο είδος πάνω στη Γη οι άνθρωποι άσκησαν μια πρωτοφανή τροποποιητική-καταστροφική επιρροή τόσο στις άλλες μορφές ζωής όσο και ευρύτερα στο περιβάλλον.
Ολοι ανεξαιρέτως οι ειδικοί συμφωνούν για την καταστροφική επιρροή που ασκεί το είδος μας, τουλάχιστον τους δύο τελευταίους αιώνες, στο γήινο περιβάλλον. Πάντως μέχρι τώρα οι ειδικοί μελετούν και γνωρίζουν μόνο εκ των υστέρων αυτές τις μαζικές εξαφανίσεις. Στις μέρες μας, αντίθετα, βρισκόμαστε μέσα σε μια κλιματική-οικολογική καταστροφή που απειλεί να μας εξαφανίσει και για την οποία αυτή τη φορά θα ευθύνεται αποκλειστικά το είδος μας.
Σπύρος Μανουσέλης
Πηγή: efsy n.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου