Κηδεμόνας του ο Γιώργος Τενορμαν Τζιουβάρας. Οικοδεσπότες οι ΓιαννιJazz σε συνεργασία με τον Σύλλογο Φίλων Βιβλίου Ν. Πέλλας. Στα μαγειρέματα της βραδιάς ο φιλόλογος, υπ. διδάκτορας θεωρητικής γλωσσολογίας Θοδωρής Ξιούφης και η εκπαιδευτικός Κάκια Παυλίδου. Την φωνή της δάνεισε στα κείμενα η Αννέτα Στάχταρη και ο συγγραφέας.
Η ιστορία ξεκίνησε κάπως έτσι.
[..]Ο Χαρούκι μιλάει μόνο ποιητικά. Ένα πρωί, λίγο πριν κλείσει τα δύο του χρόνια, καθώς έτρωγε την άκρη της καρέκλας, είπε την πρώτη του ολοκληρωμένη φράση, η οποία ήταν «Το βαθύ πράσινο μετατοπίζει την αδράνεια». Οι γονείς του ενθουσιάστηκαν. Ο γιος μας είναι σουρεαλιστής, σκέφτηκαν ο καθένας από μέσα του κοιτώντας τον με θαυμασμό, καθώς εκείνος δοκίμαζε τώρα τη γεύση του τραπεζιού. Ναι, ο μικρός Χαρούκι είναι ποιητής, γεννήθηκε να είναι ποιητής, όμως η ζωή τα κλώθει αλλιώς και ίσως η μοίρα τον έχει προορίσει για κάτι πιο σπουδαίο[..]
Και εξελίχθηκε κάπως έτσι:
[..]Ρώτησε «Καλησπέρα;» Καμία απόκριση. Σπρώχνει το πόμολο, πλησιάζει αργά παραξενεμένος και την ακούει να ψιθυρίζει κάτι σαν ποίημα παιδικό. Ο Χαρούκι ανατρίχιασε. Όχι, είναι ένα συναίσθημα πέραν της ανατριχίλας, κάτι που δεν φανερώνεται με λόγια. Νιώθει πως έχει μπει σε μια άλλη διάσταση, νιώθει πως αιωρείται. Για πρώτη φορά στη ζωή του άκουσε τόσο υπέροχα λόγια, ανώτερα ακόμη κι από τη δική του ποιητική έμπνευση, ανώτερα κι από το ομορφότερο ποίημα που έχει ποτέ του διαβάσει. Η κοπέλα συνέχισε να ψιθυρίζει ποιήματα και απόκοσμες ιστορίες, και ξάφνου ο ποιητής είδε εμπρός του το πιο όμορφο κορίτσι της ύπαρξης να λάμπει και να μιλάει, κι εκείνος έμεινε ακίνητος με καυτερά δάκρυα να κυλούν από τα μάτια του, περήφανος σαν να τη γνωρίζει πριν ακόμα γεννηθεί, σαν έρωτας που μόνο η λογοτεχνία τού είχε προσφέρει, και τώρα με βλέμμα καρφωμένο στο πάτωμα ντρέπεται να κοιτάξει τα ωραία της χείλη, και τα δάκρυά του τρύπησαν το ξύλινο πάτωμα και φτάσαν μέχρι το κέντρο της Γης[..]
Ακολούθησε ντόμινο σκέψεων πάνω στις σκέψεις του συγγραφέα.
Θοδωρής Ξιούφης: (εστιάζοντας στις μουσικές αναφορές του βιβλίου) «Αρχικά να πω ότι αυτές οι μουσικές αναφορές δεν είναι μέρος του μύθου, της ιστορίας, αλλά ούτε της πλοκής˙ δεν την προωθούν. Αντιθέτως ─και εδώ θα δανειστώ έναν όρο της αφηγηματολογίας που μας έχει χαρίσει ο Genette─ έχουμε το φαινόμενο της επιβράδυνσης. Τυπικά, επιβράδυνση έχουμε στις εκτενείς περιγραφές τοπίων, πραγμάτων ή χαρακτήρων, όπου ουσιαστικά η πλοκή υφίσταται παύση προς ξεκούραση και τέρψη του αναγνώστη. Στο Χαρούκι θα έλεγα ότι αυτή η παύση πραγματοποιείται μέσω των μουσικών αναφορών: σταματάς την ανάγνωση και προσπαθείς εκείνη τη στιγμή να φέρεις στον νου σου το τραγούδι και να το φανταστείς ως μουσικό χαλί της σκηνής.
«Το δωμάτιο ενός εφήβου είναι ένα μυστηριακό καταφύγιο όπου οι γονείς απαγορεύεται να εισχωρήσουν. Το δωμάτιο είναι η τράπεζα που οι έφηβοι καταθέτουν τα ψυχολογικά τους. Το δωμάτιο είναι μυστικό κουτί. Το δωμάτιο είναι ένας ολόκληρος κόσμος, είναι πλανήτης, είναι ομπρέλα, σπηλιά στο δάσος. Το δωμάτιο της Μαρί έχει μπολιασμένες στους τοίχους του τις μελωδίες του Δεύτερου Κοντσέρτου του Ραχμάνινοφ.»
Αν τυχόν διαβάζεις με το κινητό ή τον υπολογιστή δίπλα σου, πολύ πιθανό να μπεις στον πειρασμό να βάλεις να ακούσεις το κομμάτι. Θες να βάλεις το Δεύτερο Κοντσέρτο του Ραχμάνινοφ και να δεις το δωμάτιο της Μαρί μέσα από αυτό. Η μουσική αναφορά ως ένα είδος παύσης της αφήγησης έρχεται να δέσει αρμονικά μαζί με την παύση στο καθαρά γλωσσικό επίπεδο. Με αυτό το σκεπτικό, λοιπόν, οι μουσικές αναφορές γίνονται ξεχωριστά σημεία μέσα στο κείμενο του Γιώργου.»
Κάκια Παυλίδου: «Μέσα στα μουδιασμένα χρονιά που διανύουμε ο Χαρούκι εκπροσωπεί ένα παράλληλο σύμπαν το οποίο μας θυμίζει ουσίες ζωής που έχουμε ξεχάσει. Επιχείρησα ένα παιχνίδι αντιστοίχισης στο οποίο ο Χαρούκι αντιστοιχεί στον σουρεαλισμό, στην υπέρβαση, στην εσωτερικότητα, στην ποίηση.
Ο Πανούργος, ευθυγραμμίζεται με την ζαβολιά, το αυθεντικό χιούμορ, την ιδιοτροπία να ζεις με κέφι την ζωή, αλλά και την αθωότητα της μεγάλης προσδοκίας.
Η Ματίλντα, με τη διττή της παρουσία, αντιστοιχεί στο υπνωτισμένο ποιητικό εγώ μας και στην πολυπόθητη έκπληξη, την ανατροπή μιας βαλτώδους κατάστασης.. το θαύμα, που σημειωτέον ποτέ δεν προκύπτει μόνο του και ποτέ δεν εξελίσσεται όπως το έχεις φανταστεί.
Η Μαρί πρεσβεύει όλον τον συναισθηματικό μας κόσμο, που αναπόφευκτα είναι βυθισμένος σε μια υπαρξιακή μελαγχολία με γαρνιτούρα μια κοινωνική θλίψη και εμείς απλά πού και πού φοράμε τα καλά μας και βγαίνουμε σε ένα μπαράκι για μπύρα, σαν να μην συμβαίνει τίποτα..
Απ' όλους τους χαρακτήρες ένιωσα πως η Μαρί σε πονάει πιο πολύ. Σού θυμίζει, με μία ήρεμη βαρβαρότητα, όσα έχεις θάψει μέσα σου για να μπορέσεις αύριο πάλι να ξυπνήσεις, να ντυθείς, να πας στη δουλειά.
[..]Το «Χαρούκι» μπορείς να το διαβάσεις ως μία γάργαρη ιστορία που θα σε διασκεδάσει. Από την άλλη μπορεί να διαβαστεί και ως μία διάφανη επιφάνεια με ανάγλυφη γραφή μπράιγ, όπου οτιδήποτε συμβαίνει δεν είναι διόλου τυχαίο και σε προκαλεί σε ενδοσκόπηση με σκοπό να δώσεις το φως στον τυφλό εαυτό σου.
Θα τολμήσω να πω ότι οι μέρες μας έχουν ανάγκη από καλλιτέχνες συγγραφείς, παρά από επιστήμονες. Η κοινωνία μας έχει πλημμυρίσει από γνώσεις, εξειδικεύσεις και καταρτίσεις. Της λείπει η ποίηση του συναισθήματος και η ηθική που γεννιέται μέσα από την ευαισθησία του ανθρώπου.
Θα τονίσω την φράση της Ματίλντα:
«Όραμα δίχως πράξεις μοιάζει με όνειρο της μέρας, μα πράξεις δίχως όραμα μοιάζουν με εφιάλτη.»
Τελειώνοντας θα ήθελα να προσθέσω πως χρειάζεται να χρησιμοποιούμε τις βιβλιοπαρουσιάσεις ως αφορμές για συνάντηση, και μάλιστα διπλή συνάντηση. Μία στην παρουσίαση του βιβλίου και μία δεύτερη, αφού διαβάσουμε το βιβλίο, με σκοπό να συζητηθούν προεκτάσεις που αφορούν αξίες και στάσεις ζωής, ηθική, ελευθερίες, δικαιώματα.. Όλα όσα κατ’ ουσίαν αφορούν την ίδια μας τη ζωή και τα αντιμετωπίζουμε την ώρα που φεύγουμε από το bar ή κλείνοντας ένα βιβλίο που μόλις διαβάσαμε.
Το βιβλίο δεν είναι απόδραση. Οφείλει να είναι ενεργοποίηση.
Κλείνω με ένα απόσπασμα από τη σελίδα 92:
«Ίσως η τέχνη να μην ένοιαζε τους κατοίκους αυτής της χώρας ποτέ.» είπε ο νεαρός ποιητής. «Αν όχι τώρα που είναι δύσκολα, πότε θ’ ασχοληθεί με την τέχνη;» απάντησε η Ματίλντα.»
Από το ράφι με τις νέες κυκλοφορίες, ο «Χαρούκι» (εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ) είναι μία λογοτεχνική έκπληξη που οφείλεις να κάνεις στον εαυτό σου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου