Δεν ήταν η πρώτη φορά που έβλεπε διαφήμιση για βοήθεια σε ακαδημαϊκά μαθήματα προς ενδιαφερομένους φοιτητές, ήταν όμως η πρώτη φορά που ο Κωνσταντίνος, ως τελειόφοιτος μεταπτυχιακός φοιτητής τότε και ένα βήμα πριν μπει στη διαλυμένη από τα μνημόνια αγορά εργασίας, έψαχνε απεγνωσμένα μεροκάματα. Καταρτισμένος, πολλά υποσχόμενος στον κλάδο του και με γνώσεις πέραν του αντικειμένου του, έκτοτε δουλεύει ως επαγγελματίας λογογράφος σε ένα άνευ φυσικής παρουσίας φροντιστήριο.
Υπάρχουν πολλές λύσεις στο πρόβλημα μιας αδιέξοδης εξεταστικής εξαμήνου, της παράδοσης μιας απλής εργασίας ή της εκπόνησης μιας πτυχιακής. Φροντιστήρια και εκπαιδευτικοί όμιλοι, με επίφαση την πλήρη υποστήριξη και καθοδήγηση κατά την εκπόνηση εργασιών, κρύβουν μια «φάμπρικα» εργασιών.
Διαφημίζοντας τη δυνατότητα παροχής υποστήριξης φοιτητών, λειτουργούν στην πραγματικότητα ως μεσάζοντες: από τη μία φοιτητές μπορούν να παραγγείλουν με αδρά χρηματικά ποσά έναν καλό βαθμό και από την άλλη μια «στρατιά» από αόρατους εργαζομένους αμείβεται για τη συγγραφή επιστημονικών εργασιών όλων των βαθμίδων και κατηγοριών. Πρόκειται για το λεγόμενο «contact cheating», στα ελληνικά «απάτη μέσω ανάθεσης», και σήμερα, έπειτα από δύο χρόνια που τα πανεπιστήμια παραμένουν ξέπνοα από φοιτητική ζωή και η εξεταστική διαδικασία πέρασε βίαια από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή, είναι μια δυνατότητα πιο προσβάσιμη από ποτέ.
Ο Κωνσταντίνος μάς «ξεναγεί» στο ψηφιακό φροντιστήριο όπου δουλεύει. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συμπληρώσουν φόρμα παραγγελίας, με την προθεσμία παράδοσης, την έκταση και το θέμα της εργασίας, ενώ από εκεί και πέρα αναλαμβάνουν οι λεγόμενοι «συνεργάτες»: από τη δημιουργία του σκελετού και τη δομή μέχρι τη βιβλιογραφία και τις παραπομπές. «Δεν είναι σε καμία περίπτωση υποστήριξη για εργασίες, παρά το γεγονός ότι έτσι το “πασάρουν”. Κάποια φροντιστήρια παρέχουν και λογισμικό ανίχνευσης λογοκλοπής γι' αυτόν τον λόγο. Υπάρχει μηδαμινή επαφή με τους πελάτες, απλά θα πάρουν το τελικό προϊόν», μας λέει.
Η ελάχιστη αρχική επικοινωνία μέσω μηνυμάτων στην πλατφόρμα, αν και τα φροντιστήρια υποστηρίζουν πως παρέχει ασφάλεια, στην πραγματικότητα, μας λέει, έγκειται στο να μη «χτίσουν» οι εργαζόμενοι το δικό τους πελατολόγιο. Προσφέροντας «συνεργασία», «αμφίδρομη επικοινωνία», αλλά και δωρεάν δυνατότητα ανίχνευσης λογοκλοπής, ο συγκεκριμένος διαδικτυακός ιστότοπος διατείνεται πως είναι «το καλύτερο φοιτητικό φροντιστήριο πανελλαδικά». Με μια αναζήτηση στο Google φαίνεται πως υπάρχουν εκατοντάδες σαν κι αυτό.
Στην ελεύθερη αγορά, οι τιμές των κατ' ανάθεση εργασιών κυμαίνονται όπως υπαγορεύουν οι νόμοι της αγοράς και της ζήτησης. Την περίοδο των εξεταστικών, με τη δουλειά να ανεβαίνει κατακόρυφα, ξεκινούν οι κοστολογήσεις από μεριάς των εργαζομένων. Οι μεσάζοντες θα προτιμήσουν την πιο συμφέρουσα προσφορά και θα προχωρήσουν στα «παζάρια» με τους φοιτητές:
«Είναι ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, δεν ξέρω τι προτείνουν οι υπόλοιποι εργαζόμενοι, ενώ δεν είναι σπάνιο το παζάρεμα να είναι αμφίδρομο: οι ίδιοι οι φοιτητές θα σου καταστήσουν σαφές πως έχουν ζητήσει προσφορές και από άλλα εκπαιδευτήρια, έμμεσα ζητώντας πιο προσιτές τιμές. Εγώ μπορεί να ζητήσω από 20 μέχρι 500 ευρώ, ανάλογα με το μέγεθος και τη δυσκολία της εργασίας και πόσο συναφής είναι στο αντικείμενό μου. Υπάρχει ένα πλαφόν που προτείνει το φροντιστήριο, αλλά δεν είναι υποχρεωτικό να το τηρούμε». Μια πτυχιακή 40-50 σελίδων θα του αποφέρει στο τέλος περίπου 300 ευρώ. Το φροντιστήριο θα ζητήσει την τελική τιμή μαζί με το μερίδιο που του αναλογεί επί των κερδών, μια τιμή που για τον Κωνσταντίνο και τους συναδέλφους του παραμένει άγνωστη.
Η ιστορία των πτυχιακών επί πληρωμή δεν είναι καινούργια. Επανειλημμένα η βιομηχανία των πτυχιακών έχει γίνει τίτλος ειδήσεων ειδικά στις αρχές της οικονομικής κρίσης («Πτυχιακές επί πληρωμή: το παρεμπόριο της γνώσης», «Εφ.Συν.», 15.06.19). Στην πανδημία, όμως, το φαινόμενο γνώρισε τη δική του άνθηση και με την τηλεκπαίδευση νέες ευκαιρίες και μέθοδοι αναδύθηκαν. Οπως αναφέρει ο Κωνσταντίνος, φέτος ήταν η πρώτη φορά που έκαναν την εμφάνισή τους αγγελίες στο σάιτ για να συμμετάσχει ο ίδιος σε διαδικτυακή εξέταση αντί για τον εξεταζόμενο ή και να είναι δίπλα σε εκείνον που εξετάζεται για να του δίνει τις απαντήσεις. «Ειδικά από ιδιωτικές σχολές είναι οι μισές προσφορές», σχολιάζει.
«Ξεκίνησε η τηλεκπαίδευση και σε διάστημα 3 εξεταστικών βγήκαν σκελετοί από τις ντουλάπες. Ενας φοιτητής που είχε φτάσει σε τέλμα και ήταν σε μια σχολή που δεν μπορούσε να τελειώσει βρήκε τώρα την ευκαιρία». Στον Πέτρο, διδάκτορα Φυσικής, έχει προταθεί πολλές φορές να κάνει πτυχιακές εργασίες έναντι αμοιβής, ως «φριλάνσερ» λογογράφος. Οταν μάλιστα εγγράφηκε σε σάιτ για να παραδίδει μαθήματα θετικών επιστημών σε φοιτητές, τον προσέγγισαν γονείς παιδιών για να τα προετοιμάσει για τις εξετάσεις λέγοντάς του πως το παιδί τους χρειάζεται βοήθεια. Προσχηματικά, βέβαια, αφού οι ίδιοι οι φοιτητές αργότερα του ομολογούσαν πως ήθελαν να τον προσλάβουν για να γίνει ένας επί πληρωμή «σωσίας» τους, να παραστήσει τους ίδιους δηλαδή στις εξ αποστάσεως εξετάσεις.
«Ολες σχεδόν οι περιπτώσεις που με πήραν τηλέφωνο μέσω του σάιτ ήταν για να δώσω αντί για φοιτητές από όλα τα πανεπιστήμια με συναφές αντικείμενο: στην Πάτρα, στην Αθήνα, στην Κρήτη, στα Γιάννενα, παντού», επισημαίνει. Προτάσεις έφτασαν στα αυτιά του ακόμα και από τα υψηλά κλιμάκια της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης: «Καθηγητής Πανεπιστημίου μού έχει προτείνει να δώσω για τον γιο του. Κάποιος δηλαδή που διαχειρίζεται τους φοιτητές, που έχει ευθύνη για τη διαφάνεια των εξεταστικών στο δημόσιο πανεπιστήμιο, έφτασε σε αυτό το σημείο». Δεν αποδέχθηκε ποτέ καμία πρόταση.
Διαδεδομένη και παλιά πρακτική είναι και ο διαμοιρασμός των «καρμπόν εργασιών»: «Αν είμαστε πέντε φίλοι στο Φυσικό που χρωστάμε το ίδιο μάθημα, εγώ θα πληρώσω κάποιον άλλο να κάνει μια εργασία αντί για εμένα και μετά θα τη στείλω στους υπολοίπους. Δηλαδή τα 50 ευρώ που θα κοστίσει η εκπόνηση μιας εργασίας ουσιαστικά θα πάει 10 ευρώ το άτομο», εξηγεί.
Οι τρόποι για να παρακάμψει κάποιος τη διαδικασία των εξετάσεων είναι διάφοροι και ευφάνταστοι: από απλές αντιγραφές εξ αποστάσεως και την υπαγόρευση των απαντήσεων από «βοηθούς» μέχρι τη βιντεοσκόπηση κατά την οποία φαίνεται ο εξεταζόμενος στην κάμερα να γράφει, ενώ στην πραγματικότητα... είτε αναζητά τις λύσεις είτε βάζει κάποιον άλλο να γράψει για τον ίδιο. Πόσο κοστίζει ένας κατά παραγγελία εξεταζόμενος; Οπως μας λέει, υπάρχουν βαθμίδες: «Η ταρίφα εξαρτάται από το τι ιδιότητα έχει εκείνος που θα προσλάβεις. Αν είναι διδάκτορας, μεταπτυχιακός ή κάποιος τυχαίος φοιτητής, αντίστοιχα αλλάζουν και οι τιμές». Για έναν τελειόφοιτο, μας λέει, οι τιμές κυμαίνονται γύρω στα 50 ευρώ, για έναν μεταπτυχιακό 100-150 και για έναν διδάκτορα 250 ευρώ.
Είναι κάποιες από τις νέες μορφές ακαδημαϊκής απάτης και δεν είναι άγνωστες στους συλλόγους των πανεπιστημίων. Βλέποντας τα ποσοστά επιτυχίας των εξετάσεων να εκτοξεύονται με αφύσικο ρυθμό, το υπουργείο Παιδείας προέκρινε διάφορους τρόπους στα ΑΕΙ για τη διενέργεια των εξετάσεων, προσπαθώντας όπως όπως να μισοκλείσουν τα «παράθυρα» αντιγραφών. Οι προφορικές ερωτήσεις και ο μειωμένος χρόνος διεξαγωγής των εξετάσεων ήταν κάποιες από τις ασφαλιστικές δικλίδες -πολλές φορές όμως σε βάρος των υπόλοιπων φοιτητών- ώστε να εξασφαλιστεί το αδιάβλητο της εξέτασης.
Το πρόβλημα προϋπήρχε, η ευθύνη επαφίεται στον φοιτητή
«Πολλοί φοιτητές, είτε επειδή δεν τα βγάζουν πέρα είτε γιατί τους φαίνεται δύσκολο, καταφεύγουν σε αυτές τις λύσεις. Είναι ένα πολύ ευρύ φαινόμενο. Εμένα μου εμφανίζονται συνέχεια σχετικές διαδικτυακές διαφημίσεις»
Διδάσκουσα του ΕΚΠΑ, η οποία προτιμά να κρατήσει την ανωνυμία της, μιλώντας στην «Εφ.Συν.» εξηγεί πώς ανακάλυψε τις διαστάσεις που έχει πάρει η λογοκλοπή στο πανεπιστήμιο σχετικά πρόσφατα: «Κάποια στιγμή, όταν κατατέθηκαν εργασίες μεταπτυχιακού, ενημερώθηκα από το πρόγραμμα Turnitin (το λογισμικό του πανεπιστημίου που ανιχνεύει τις εργασίες-κόπιες) πως μία ήταν προϊόν λογοκλοπής. Από κει ξεκίνησα μια συζήτηση με φοιτητές και έμαθα ότι υπάρχουν εκπαιδευόμενοι που έχουν αγοράσει εργασίες για κάθε ένα από τα μαθήματα».
«Πολλοί φοιτητές, είτε επειδή δεν τα βγάζουν πέρα είτε γιατί τους φαίνεται δύσκολο, καταφεύγουν σε αυτές τις λύσεις. Είναι ένα πολύ ευρύ φαινόμενο. Εμένα μου εμφανίζονται συνέχεια σχετικές διαδικτυακές διαφημίσεις». Κι η ίδια θεωρεί ότι δεν είναι ένα πρόβλημα που έχει προκύψει στην πανδημία αλλά ότι προϋπήρχε και η συνθήκη της τηλεκπαίδευσης του έδωσε ενδεχομένως μεγαλύτερες διαστάσεις. «Οταν δεν βλέπουμε τους φοιτητές στο αμφιθέατρο, η εξέταση ενέχει τέτοιο ρίσκο. Η τεχνολογία ήταν και είναι κομμάτι της εξίσωσης, αλλά δεν είναι κανονική συνθήκη σπουδών, ενώ ταυτόχρονα η ψυχική καταπόνηση των φοιτητών κατά την πανδημία ενδεχομένως να τους οδηγεί να καταφεύγουν στην εύκολη λύση», υπογραμμίζει.
Οσες ασφαλιστικές δικλίδες και αν προσπαθήσουν να εφεύρουν οι διδάσκοντες για να περιοριστεί το φαινόμενο, η ευθύνη επαφίεται στον φοιτητή για τον περιορισμό του προβλήματος: «Η δουλειά ενός ακαδημαϊκού είναι η συγγραφική δουλειά και η διδασκαλία, δεν είναι να κάνεις τον ντετέκτιβ».
*Ολα τα ονόματα του ρεπορτάζ έχουν αλλάξει.
Το φαινόμενο εξαπλώνεται διεθνώς σαν... επιδημία
Οι αριθμοί είναι ισχνοί για να φανεί το μέγεθος του φαινομένου της ακαδημαϊκής απάτης μέσα στην πανδημία ακόμη και σε διεθνές επίπεδο, όμως τo διαβλητό της ακαδημαϊκής ακεραιότητας -τόσο μέσω λογοκλοπής όσο και contact cheating- χαρακτηρίζεται στη διεθνή αρθρογραφία ως μια παράπλευρη απώλεια της πανδημίας.
● Μια απλή αναζήτηση στο Google γράφοντας «assignment help», ενώ το 2020 εμφάνιζε περίπου 279.000.000 αποτελέσματα, σήμερα εμφανίζει 360.000.000.
● Ακαδημαϊκά ιδρύματα στον Καναδά παρατηρούν αύξηση παράνομων πρακτικών λογοκλοπής και αντιγραφών σε ποσοστό από 36% ώς και 200%.
● Στη Μεγάλη Βρετανία από την αρχή της πανδημίας νέοι διαδικτυακοί ιστότοποι με εργασίες επί πληρωμή αυξήθηκαν δραματικά, ενώ χαρακτηριστικότερη ήταν η δράση του διαδικτυακού πόρταλ Chegg.com που παρέχει «24ωρη ενίσχυση σε εργασίες» για φοιτητές. Τα αιτήματα για βοήθεια αυξήθηκαν σε ποσοστό που έφτανε 196,25% τον Αύγουστο του 2020 στις θετικές επιστήμες (πηγή: Thomas Lancaster, International Journal for Educational Integrity).
● Πριν ο κορονοϊός αναγκάσει τους Αμερικανούς φοιτητές να μαθαίνουν διά της οθόνης, η ιδιωτική εταιρεία ProctorU, μία από τις εταιρείες που αναλαμβάνουν την εύρυθμη, ασφαλή και αδιάβλητη έκβαση των διαδικτυακών εξετάσεων μέσω ειδικών επιτηρητών σε πανεπιστήμια της χώρας, το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου του 2020 «έπιανε» ένα ελάχιστο ποσοστό φοιτητών να κλέβει, μόλις 1% ανάμεσα σε 340.000 διαγωνίσματα. Από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου, οπότε και ξεκίνησε η τηλεκπαίδευση, όχι μόνο ο φόρτος εργασίας της εταιρείας αυξήθηκε σε σημείο που ήλεγχε πλέον πάνω από ένα εκατομμύριο γραπτά, αλλά το ποσοστό επιβεβαιωμένης λογοκλοπής αυξήθηκε πάνω από 8% (πηγή: The Washington Post).
● Περίπου το 93% των καθηγητών θεωρεί ότι οι φοιτητές είναι πιθανότερο να προχωρήσουν διαδικτυακά σε ακαδημαϊκή απάτη παρά διά ζώσης, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2020 με χιλιάδες ερωτηθέντες καθηγητές. Μόνο το 1/3 αυτών χρησιμοποιούσαν κάποιου είδους δικλίδα ασφαλείας ή εποπτικό μηχανισμό για να αποτρέψουν το φαινόμενο, ενώ σχολιάζουν πως τα περισσότερα αμερικανικά πανεπιστήμια προχώρησαν στις διαδικτυακές εξετάσεις γρήγορα, άτσαλα και κυρίως οικονομικά, χωρίς να εξασφαλίσουν την πρόσληψη ειδικών εποπτών (πηγή: Wiley, Academic Integrity in the Age of Online Learning).
«ΣΚΟΝΑΚΙΑ» ΣΤΗΝ ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ
Ολο το εκπαιδευτικό σύστημα έχει φροντιστηριακή κουλτούρα
«Οταν έχεις 300-350 μαθητές σε ένα αμφιθέατρο χωρίς καμία βοήθεια, δεν μπορείς να σκύψεις πάνω από τα προβλήματα των φοιτητών, να τους βοηθήσεις και να τους επιβλέπεις, ούτε καν για να γράψουν μια εργασία»
Ο κοσμήτορας του ΕΚΠΑ Μιχάλης Σπουρδαλάκης, ως πανεπιστημιακός καθηγητής, γνωρίζει το φαινόμενο της βιομηχανίας των επί πληρωμή ακαδημαϊκών εργασιών. «Oι συνθήκες επιτρέπουν την παραβατικότητα στην εξέταση και αυτό δεν αφορά μόνο τη συνθήκη της τηλεκπαίδευσης. Οι φοιτητές ανέκαθεν προσφεύγουν σε πρόσθετη βοήθεια γιατί δυστυχώς όλο το εκπαιδευτικό σύστημα έχει φροντιστηριακή κουλτούρα».
Υπάρχει, μας λέει, μια παράλληλη «αφανής» παιδεία για πολλούς λόγους: είτε για υποστήριξη των φοιτητών είτε γιατί το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα δεν στηρίζει επαρκώς τους καθηγητές. «Ο φοιτητής περνά από το σχολείο στο πανεπιστήμιο, με τις εξετάσεις να είναι εντελώς διαφορετικές. Η εκπαιδευτική διαδικασία στο πανεπιστήμιο στηρίζεται στην απόκτηση γνώσης, διαλόγου και αυτενέργειας και ώς τότε, με τη σχολική κουλτούρα να είναι εντελώς διαφορετική, οι φοιτητές βρίσκονται ενεοί, όσο επιτυχημένοι κι αν ήταν στις πανελλαδικές».
Κι ενώ το πανεπιστήμιο οφείλει να βοηθά στη διαδικασία της μετάβασης, οι φοιτητές το βρίσκουν υποστελεχωμένο: «Δεν έχει καν προσωπικό για να βοηθήσει τους φοιτητές και κατά παράδοση προστρέχουν σε πανεπιστημιακά φροντιστήρια. Γι' αυτό στους δρόμους των σχολών υπάρχουν κολλημένες δεκάδες διαφημίσεις. Στη Βόρεια Αμερική ένα μάθημα με 35-40 φοιτητές δικαιολογεί δύο ακαδημαϊκούς βοηθούς σε έναν καθηγητή. Οταν έχεις 300-350 μαθητές σε ένα αμφιθέατρο χωρίς καμία βοήθεια, δεν μπορείς να σκύψεις πάνω από τα προβλήματα των φοιτητών, να τους βοηθήσεις και να τους επιβλέπεις, ούτε καν για να γράψουν μια εργασία», μας εξηγεί.
Η υποστελέχωση του πανεπιστημίου -και ό,τι αυτή συνεπάγεται- είναι μια χαίνουσα πληγή χρόνων για την οποία η πολιτεία γνωρίζει. «Ούτε καθηγητές έχεις ούτε ειδικό διδακτικό προσωπικό. Υπάρχει μεγάλη υποαπασχόληση και άρα αναζήτηση εργασίας και εισοδήματος από πολλούς και εξαιρετικούς πτυχιούχους που ανταποκρίνονται σε αυτή τη ζήτηση των ιδιωτικών φροντιστηριακών ομίλων και εκπαιδευτηρίων. Με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά το πανεπιστήμιο ιδιωτικοποιείται εκ των έσω, από τις ίδιες τις λειτουργίες του συστήματος. Ανοιξαν περίπου χίλιες θέσεις εργασίας για να βοηθήσουν στην εξ αποστάσεως μαθησιακή διαδικασία για το ακαδημαϊκό έτος 2021 μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο. Μετά από 12 χρόνια που ζητάμε να επιλυθεί το πρόβλημα, δώρον άδωρον».
Μιχάλης Σπουρδαλάκης- καθηγητής, κοσμήτωρ Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών στο ΕΚΠΑ
Εύα Παπαδοπούλου
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου