Διευκρινίσεις στο άρθρο της βουλευτή Βοιωτίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Γιώτας Πούλου για το ζήτημα των καθυστερήσεων και των αμφιλεγόμενων, αν όχι σκανδαλωδών, διαδικασιών του διαγωνισμού για τη μίσθωση των αναψυκτηρίων στους 14 μεγαλύτερους αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία («Κάτι “σάπιο” υπάρχει στο βασίλειο του ΥΠΠΟΑ», 27/7/2021, «Εφ.Συν.») δίνει ο Οργανισμός Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ), με αναλυτική επιστολή του γραφείου του προέδρου του στην «Εφ.Συν.».
Η επιστολή έχει ως εξής:
«Στο φύλλο της έγκριτης εφημερίδας σας, της 27ης Ιουλίου 2021, δημοσιεύθηκε άρθρο με τίτλο «Κάτι «σάπιο» υπάρχει στο βασίλειο του ΥΠ.ΠΟ.Α.» το περιεχόμενο του οποίου - μεταξύ άλλων – αναφέρεται και σε θέματα αρμοδιότητας του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ). Επιθυμώντας να συμβάλλουμε στην πλήρη και σφαιρική ενημέρωση των αναγνωστών της εφημερίδας, σας πληροφορούμε τα εξής:
Ο ΟΔΑΠ εδώ και δύο περίπου χρόνια βρίσκεται στη διαδικασία εκπόνησης και εφαρμογής του πρώτου προγράμματος εκμίσθωσης αναψυκτηρίων. Μετά από την εκπόνηση του προγράμματος, την έγκριση του από το ΥΠ.ΠΟ.Α., τη διενέργεια και ολοκλήρωση των διαδικασιών των ανοικτών διαγωνισμών, την υποβολή και εξέταση ενστάσεων και την εκδίκαση και απόρριψη αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων που υπεβλήθησαν στην δικαιοσύνη, έχουν υπογραφεί συμβάσεις μίσθωσης έντεκα (11) αναψυκτηρίων στους εξής Αρχαιολογικούς Χώρους (Α.Χ.) - Αρχαιολογικά Μουσεία (Α.Μ.): Λίνδος, Ακρωτήρι Θήρας, Ασκληπιείο Κω, Κάμειρος, Καστέλλο Ρόδου, Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, Αρχαία Ολυμπία (Α.Χ. και Α.Μ.), Αρχαία Μεσσήνη, Δελφοί, Ολυμπιείο.
Επισημαίνεται ότι οι διαγωνισμοί για τα αναψυκτήρια στους εξής Α.Χ. - Α.Μ.: Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Αρχαιολογικό Μουσείο Ρόδου, Βασιλικοί Τάφοι Αιγών, Δωδώνη, κηρύχθηκαν άγονοι λόγω μη υποβολής προσφορών. Για την εκμίσθωση των αναψυκτηρίων των προαναφερόμενων Α.Χ. - Α.Μ., καθώς και για την εκμίσθωση των αναψυκτηρίων στους Α.Χ. Βραυρώνας - Αττικής, Μαλίων - Ηρακλείου και Ανακτόρου Νέστωρα Μεσσηνίας, αξιοποιήθηκε η διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 4761/ 2020, για την έκδοση δημόσιας πρόσκλησης υποβολής προσφορών για εκμίσθωση δεκαοκτάμηνης διάρκειας. Δυστυχώς και σε αυτή την περίπτωση μόνο σε τέσσερις περιπτώσεις υποβλήθηκαν προσφορές (Α.Χ. Ανακτόρου Νέστωρα και Μαλίων, Α.Μ. Θεσσαλονίκης και Μουσείο Βασιλικών Ταφών Αιγών) και προχώρησαν οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων.
Ο λόγος της περιορισμένης συμμετοχής στις ανοικτές διαγωνιστικές διαδικασίες οφείλεται στην αβεβαιότητα που επικρατούσε για την τουριστική κίνηση και για τον αριθμό των επισκεπτών σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας. Μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, κατέστη δυνατό να υπογραφούν συμβάσεις εκμίσθωσης σε δέκα πέντε αναψυκτήρια, διπλασιάζοντας τον αριθμό των ενεργών συμβάσεων σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, όπου δεν υπήρχαν βεβαίως ανάλογα προβλήματα, αλλά παρ΄ όλα αυτά δεν είχαν διεκπεραιωθεί ποτέ ανάλογες διαδικασίες τέτοιας έκτασης.
Τα προβλήματα βέβαια δεν σταμάτησαν, καθώς η προετοιμασία των μισθωτών για την έναρξη λειτουργίας των αναψυκτηρίων, συνέπεσε με μια πρωτόγνωρη κατάσταση τόσο για τη χώρα μας, όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο, λόγω των πρωτοφανών περιορισμών που επιβλήθηκαν στις μετακινήσεις, στις οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες και στην λειτουργία του κράτους, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εξάπλωση της πανδημίας. Το αδιαμφισβήτητο αυτό γεγονός επέφερε μεγάλες δυσκολίες και σοβαρές καθυστερήσεις στις σχετικές διαδικασίες.
Η σημαντικότερη δυσκολία εντοπίστηκε στην έγκαιρη εκτέλεση των προπαρασκευαστικών εργασιών, επειδή υπήρχαν προβλήματα στην προμήθεια του αναγκαίου εξοπλισμού και υλικών, λόγω των περιορισμών στις οικονομικές - παραγωγικές δραστηριότητες και στις μετακινήσεις.
Επίσης, η εφαρμογή της μεθόδου της τηλεργασίας, της πραγματοποίησης συναντήσεων με τη χρήση ψηφιακών μέσων επικοινωνίας, οι περιορισμοί στην προσέλευση κοινού στις δημόσιες υπηρεσίες, οι απουσίες υπαλλήλων λόγω ασθένειας ή ειδικών αδειών που θεσπίστηκαν για την προστασία της δημόσιας υγείας από την επέλαση της πανδημίας, οδήγησαν σε αντικειμενικές καθυστερήσεις στις διαδικασίες διεκπεραίωσης όλων των σχετικών διοικητικών θεμάτων (υποβολή και έγκριση προτάσεων σχεδίων διαμόρφωσης αναψυκτηρίων, παροχή σύμφωνης γνώμης από αρμόδιες ΕΦ.Α., συνεδριάσεις συλλογικών οργάνων, διενέργεια αυτοψιών και επιτόπιων επισκέψεων κ.α.).
Από τον περασμένο Μάιο, οπότε και άρθηκαν τα περισσότερα περιοριστικά μέτρα η διαδικασία ολοκλήρωσης των διαδικασιών λειτουργίας των αναψυκτηρίων είναι σε πλήρη εξέλιξη, τα περισσότερα δε εξ αυτών λειτουργούν κανονικά και τα υπόλοιπα λειτουργούν παράλληλα με την συνέχιση ορισμένων τελικών εργασιών.
Όσον αφορά τις υποχρεώσεις των μισθωτών, ο ΟΔΑΠ είχε δύο επιλογές: Να αγνοήσει την πραγματικότητα, η οποία επέβαλλε την πλήρη αναστολή λειτουργίας των αρχαιολογικών χώρων και μουσείων, που συμπαρέσυρε και την αναστολή λειτουργίας των αναψυκτηρίων που βρίσκονται εντός αυτών και να εφαρμόσει κατά γράμμα τις προβλέψεις των συμβάσεων ή να λάβει υπόψη τις κοινωνικο - οικονομικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν λόγω της πανδημίας, με την αναστολή λειτουργίας των Α.Χ. - Α.Μ. επί μακρό χρονικό διάστημα, τη μείωση της επισκεψιμότητας αυτών, τη μεταβολή της γενικότερης οικονομικής κατάστασης επί τα χείρω, λόγω των προαναφερομένων αντικειμενικών και απρόβλεπτων γεγονότων ανωτέρας βίας.
Ο ΟΔΑΠ έπρεπε επίσης να λάβει σοβαρά υπόψη την αναγκαιότητα λειτουργίας των αναψυκτηρίων, τόσο για την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους επισκέπτες των Α.Χ. - Α.Μ., σε μια περίοδο κρίσιμη για την ανάκαμψη του τουριστικού ρεύματος στη χώρα μας, όσο και ως μια πηγή εσόδων για τον ΟΔΑΠ, κάτι που επισημαίνεται και σε πορίσματα σχετικών ελέγχων που έχουν διενεργηθεί από αρμόδιους φορείς.
Για όλους τους προαναφερόμενους λόγους και στο πλαίσιο λειτουργίας που επιβάλλουν οι αρχές της χρηστής διοίκησης, της αναλογικότητας και της προστασίας του δημοσίου συμφέροντος, αλλά και των συναλλασσόμενων με το κράτος, ο ΟΔΑΠ υπέβαλε ερώτημα στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, στο οποίο αφού αναφέρεται ο σχετικός όρος των συμβάσεων, που προβλέπει ότι σε έκτακτη περίπτωση που συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, ο ΟΔΑΠ διατηρεί το δικαίωμα να διατάξει την προσωρινή διακοπή της λειτουργίας του μισθίου για ορισμένο χρονικό διάστημα, στην οποία ο μισθωτής θα πρέπει να συμμορφωθεί, και για το διάστημα αυτό δεν θα οφείλει μίσθωμα, διατυπώθηκε το ερώτημα αν η αναστολή λειτουργίας των Α.Χ. - Α.Μ., που συνεπάγεται την αναστολή λειτουργίας των αναψυκτηρίων που βρίσκονται εντός αυτών, ενεργοποιεί τον προαναφερόμενο όρο της σύμβασης. Το ΝΣΚ με την αριθμ. 101/ 2021 Γνωμοδότηση απάντησε ότι οι μισθωτές δικαιούνται μόνο τις μειώσεις μισθωμάτων που προβλέπονται από τη νομοθεσία που θεσπίστηκε για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.
Αναλυτικότερα, η Γνωμοδότηση αναφέρει ότι η απαλλαγή από την καταβολή μισθωμάτων των επιχειρήσεων αναψυκτηρίων που λειτουργούν εντός Α.Χ., των οποίων η δραστηριότητα ανεστάλη δυνάμει των διατάξεων λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, είναι δυνατή κατά νόμον σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από τη νομοθεσία ειδικές ρυθμίσεις, για τη μείωση των μισθωμάτων, που θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας, ήτοι σύμφωνα με το άρθρο δεύτερο της από 20.3.2020 Π.Ν.Π. και τις κατ΄ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσες ΥΑ, υπό την προϋπόθεση ότι εμπίπτουν στις επιχειρήσεις, που χαρακτηρίστηκαν ως πληττόμενες.
Σύμφωνα με τη Γνωμοδότηση, δεν καταλείπεται πεδίο εφαρμογής του επικαλούμενου άρθρου του μισθωτηρίου συμφωνητικού, καθώς το άρθρο αυτό προβλέπει απαλλαγή του μισθωτή από την καταβολή του μισθώματος σε περίπτωση που ο ΟΔΑΠ, εξαιτίας συνδρομής λόγου δημοσίου συμφέροντος, διατάξει την προσωρινή διακοπή λειτουργίας του μισθίου για ορισμένο χρονικό διάστημα. Πλην όμως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση, καθώς η αναστολή λειτουργίας των Α.Χ. αλλά και της εστίασης κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα αποφασίστηκε για όλη την επικράτεια με πράξεις της πολιτείας, με σκοπό την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού.
Ο ΟΔΑΠ έκανε δεκτή τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ και οι υπηρεσίες του, εφαρμόζοντας σχετική σύσταση της Γνωμοδότησης έλεγξαν αν οι επιχειρήσεις αναψυκτηρίων που λειτουργούν εντός Α.Χ., συγκεντρώνουν τους ειδικότερους όρους και προϋποθέσεις, που προβλέπονται από τις Υ.Α. που εκδόθηκαν κατ΄ εξουσιοδότηση του άρθρου δεύτερου της από 20.3.2020 Π.Ν.Π., ώστε να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τους ως πληττόμενες και να δικαιούνται απαλλαγής από την καταβολή μισθωμάτων σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές. Παράλληλα, διενεργήθηκε έλεγχος για τα ποσά που οφείλονται για κάθε μίσθωση, σύμφωνα με τα ανωτέρω και στην παρούσα φάση ενημερώνονται οι μισθωτές, για να καταβάλλουν τα οφειλόμενα ποσά. Στην περίπτωση που αυτό δεν γίνει εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, θα ακολουθήσει η προβλεπόμενη διαδικασία επιβολής ρητρών, σύμφωνα με τις συμβατικές διατάξεις.
Σας ενημερώνουμε επίσης, ότι η χρονική διάρκεια των μισθώσεων είναι τριετής, όπως ρητά αναφέρεται στις προκηρύξεις των διαγωνισμών και στις σχετικές συμβάσεις μίσθωσης. Η έναρξη της τριετούς διάρκειας, ορίζεται από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης, οπότε αρχίζει και η υποχρέωση καταβολής μισθωμάτων, σύμφωνα με ρητό όρο των συμβάσεων. Οι μισθωτές με υπεύθυνες δηλώσεις τους, που κατατέθηκαν κατά τη φάση των διαγωνιστικών διαδικασιών, αποδέχθηκαν όλους τους όρους διεξαγωγής των διαδικασιών, καθώς και όλους τους όρους λειτουργίας των συμβάσεων (συμπεριλαμβανομένης της χρονικής διάρκειας), αφού το σχέδιο της σύμβασης αποτελούσε παράρτημα και αναπόφευκτο τμήμα της προκήρυξης. Η υπογραφή της σχετικής σύμβασης, που ακολουθεί τις αποφάσεις κήρυξης των πλειοδοτών - μισθωτών σύμφωνα με τους προαναφερθέντες όρους, έχει αποδεικτικό χαρακτήρα. Σε κάθε περίπτωση, η υπογραφή των συμβάσεων δεσμεύει απόλυτα τα συμβαλλόμενα μέρη.
Από τα προαναφερόμενα γίνεται κατανοητό ότι ο ΟΔΑΠ προχώρησε στην εκμίσθωση των αναψυκτηρίων με απόλυτα ανοικτές διαγωνιστικές διαδικασίες, οι οποίες διεξήχθησαν με όρους διαφάνειας και αντικειμενικότητας και πάντα υπό την κρίση της δικαιοσύνης, στην οποία προσέφυγαν όσοι θεώρησαν ότι είχαν λόγους. Σε καμία περίπτωση οι προσφυγές αυτές δεν έγιναν δεκτές και όλες οι διαγωνιστικές διαδικασίες ολοκληρώθηκαν χωρίς πρόβλημα και χωρίς καμία αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων τους.
Σχετικά με την αντιμετώπιση των μισθωτών, αυτή είναι ενιαία και χωρίς διακρίσεις, με γνώμονα τις αρχές της χρηστής διοίκησης, της αναλογικότητας και της προστασίας του δημοσίου συμφέροντος, αλλά και των συναλλασσόμενων με το κράτος. Ο ΟΔΑΠ εφαρμόζοντας μεθοδολογία ανταποκριτικής διοίκησης, οφείλει να προσαρμόσει τη δράση του στις πρωτόγνωρες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία. Κάθε άλλη επιλογή θα ήταν εκτός πραγματικότητας. Με σεβασμό τόσο στην αναγκαιότητα διασφάλισης της αποτελεσματικής λειτουργίας των αρχαιολογικών χώρων και μουσείων και στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους επισκέπτες αυτών, όσο και στην στήριξη ενός κλάδου όπως η εστίαση που έχει πληγεί όσο κανένας άλλος από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας και σε συνεργασία με το ΝΣΚ αντιμετωπίζει τα προβλήματα και θέτει σε υγιείς βάσεις τη συνεργασία του με τους μισθωτές.
Παράλληλα, σε δομικό και οργανωτικό επίπεδο, δημιουργούνται για πρώτη φορά οι προϋποθέσεις για την αποτελεσματική παρακολούθηση της λειτουργίας των αναψυκτηρίων. Όπως προβλέπεται στις σχετικές συμβάσεις, συγκροτήθηκε Επιτροπή η οποία είναι το αρμόδιο όργανο για την εποπτεία της λειτουργίας των χώρων, την παρακολούθηση της αποτελεσματικής υλοποίησης των συμβάσεων και της καλής εκτέλεσης των συμβατικών όρων από τους μισθωτές, για την επίλυση κάθε προβλήματος που ενδέχεται να ανακύψει αναφορικά με τη λειτουργία των χωρών εστίασης και για την ερμηνεία των συμβατικών τευχών (σύμβαση και παραρτήματα). Στην Επιτροπή αυτή συμμετέχουν υπάλληλοι από τις συναρμόδιες υπηρεσίες για την λειτουργία των αναψυκτηρίων (τεχνικές υπηρεσίες, οικονομικές υπηρεσίες κ.α.).
Όπως όμως είναι φυσικό, ένα συλλογικό όργανο, δεν μπορεί από μόνο του να επιτελέσει αποτελεσματικά τις αρμοδιότητές του. Ένα από τα πολλά και χρόνια προβλήματα του τέως ΤΑΠΑ, ήταν και η έλλειψη αρμόδιας για τη διαχείριση των αναψυκτηρίων οργανικής μονάδας, κατάλληλα στελεχωμένης, γεγονός που αποτελούσε μια σοβαρή δομική παθογένεια. Το πρόβλημα αυτό αντιμετωπίστηκε θεσμικά με τις προβλέψεις του Ν. 4761/ 2020 «Αναδιοργάνωση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων και μετονομασία του σε Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς στο εξωτερικό, ρυθμίσεις για το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και το μουσείο «Φοίβος Ανωγειανάκης» και άλλες διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες έχει συσταθεί το Αυτοτελές Τμήμα Παρακολούθησης και Ανάπτυξης Πόρων, το οποίο – μεταξύ πολλών άλλων - έχει και την αρμοδιότητα διαχείρισης των αναψυκτηρίων που βρίσκονται εντός Α.Χ. - Α.Μ. Στην παρούσα φάση ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες στελέχωσης του Τμήματος και αναλαμβάνει πλέον πλήρως την άσκηση των αρμοδιοτήτων του.
Ελπίζουμε τα προαναφερόμενα θα συμβάλλουν στην συνολική ενημέρωση υμών και των αναγνωστών σας, σχετικά με τα θέματα που εθίγησαν στο δημοσίευμά σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου