Βεβαίως, χαρακτηρίζουν τη διαδρομή της ηγέτιδας δύναμης των καπιταλιστικών δημοκρατιών. Ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος απελευθέρωσε χειμάρρους ολοκληρωτικά άνομων πρακτικών μέσα από τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Ο Μπαράκ Ομπάμα συνέχισε στην ίδια διαδρομή, λίγο πιο συγκρατημένα, αλλά εξίσου στυγνά, πίσω από ένα ωραιοποιημένο προσωπείο και απόλυτη υποκρισία. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα της διαδρομής αυτής; Το σύμπτωμα Τραμπ!
Αυτή η σκοτεινή διαδρομή του δημοκρατικού καπιταλιστικού στρατοπέδου ήταν φυσικό να επηρεάσει όλο το παγκόσμιο σκηνικό. Το ορόσημο του 1989, με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και τον πολλαπλασιασμό των δημοκρατιών παγκοσμίως και όλες τις υποσχέσεις του, εξανεμίστηκε. Η ωμή πραγματικότητα που το αντικατέστησε έγινε παντού καλπασμός προς τα πίσω. Το εμβληματικό Freedom House, που με διαχρονικούς δείκτες μετρά την πρόοδο κρατών προς τη δημοκρατία, καταγράφει διαρκή υποχώρηση. Οι δημοκρατίες γίνονται λιγότερο δημοκρατικές. Τα αυταρχικά καθεστώτα, ακόμη πιο αυταρχικά! Οι φιλελεύθερες αξίες καταρρακώνονται. Και ο ωμός κυνισμός παγκοσμίως κυριαρχεί. Η ανομία εξαχρειώνεται.
Ας ξεκινήσουμε όμως από το πιο πρόσφατο και χαρακτηριστικό περιστατικό, που εκδηλώθηκε στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας. Τούτο αποτελεί ήδη μια «παγκόσμια πρωτιά»: Επιβατικό αεροσκάφος της Ryanair από την Αθήνα με προορισμό τη Λιθουανία, διέσχιζε τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας στη συνήθη διαδρομή του. Ξαφνικά, πολεμικό αεροσκάφος της Λευκορωσίας το διέταξε να προσγειωθεί στο Μινσκ, πρωτεύουσα της Λευκορωσίας. Υπήρχε απειλή άμεσης κατάρριψής του, αν δεν υπάκουε.
Με την προσγείωση, συνελήφθη ο Λευκορώσος αντιφρονών Ρομάν Προτάσεβιτς, που ήταν ο στόχος της πρωτοφανούς αυτής επιχείρησης. Ο ίδιος και η συνοδός του εμφανίστηκαν στην τηλεόραση της Λευκορωσίας με σημάδια βασανισμού στο πρόσωπο. Ο Προτάσεβιτς εμφανίστηκε επίσης άλλες δύο φορές στην τηλεόραση, καθώς οι βασανισμοί συνεχίζονταν, και κάθε φορά γινόταν πιο επαινετικός για τον Λευκορώσο δικτάτορα Λουκασένκο αποθεώνοντάς τον.
Υπάρχει όμως εδώ άλλη μία απίστευτη διάσταση, την οποία κατέγραψαν τα διεθνή ΜΜΕ, όπως λ.χ. το BBC. Απολύτως συνειδητά το καθεστώς Λουκασένκο, σε μια προσπάθεια κατατρομοκράτησης του πληθυσμού, διαφημίζει το κτίριο της Ασφάλειας όπου γίνονται οι βασανισμοί αντιφρονούντων, καθώς φροντίζει οι κραυγές των βασανιζόμενων να ακούγονται!
Παράλληλα ο πρώτος δικτάτορας που συναντήθηκε με τον Λουκασένκο στηρίζοντάς τον, υπήρξε ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ενώ όλοι οι σοβαροί δημοκρατικοί σχολιαστές σε έγκυρα έντυπα (Financial Times, Spectator, New Statesman κ.λπ.) καθιστούν σαφές πως τα όποια αντίμετρα των δημοκρατιών κατά του Λουκασένκο θα είναι φυσικά απλά χάδια. Γράφει ο Rod Lidden: «Τόσο ο Λουκασένκο, όσο και οι πάτρωνές του στη Μόσχα, γελούν με μας (στη Δύση). Ξέρουν ότι δεν θα κάνουμε τίποτα».
Ο Λουκασένκο, ό,τι και να κάνει στους πολίτες της χώρας του, ξέρει ότι έχει στο πλευρό του τις δύο πιο ισχυρές παγκόσμιες δικτατορίες: τη Ρωσία του Πούτιν και την Κίνα του Σι Τζινπίνγκ, με την οποία συνεργάζεται στενά στο οικονομικό πεδίο. Ειδικά η κομμουνιστική Κίνα, με το ιδιότυπο καπιταλιστικό της σύστημα, απλώνει όπου μπορεί την επιρροή της οικονομικά, έχοντας πάντα και πολιτικούς στόχους. Το Freedom House, στην τελευταία μελέτη του για την Κίνα και την κατάσταση εκεί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, παρατηρεί πως ο Σι είναι πλέον ο ισχυρότερος και σκληρότερος δικτάτορας μετά τον Μάο.
Ετσι, ενώ υπήρχε η μετα-μαοϊκή ρύθμιση ότι οι πρόεδροι της χώρας θα έχουν μόνο δύο θητείες, ο Σι κατάργησε τη ρύθμιση αυτή. Το καθεστώς είναι πιο ολοκληρωτικό παρά ποτέ. Ολη η κοινωνία παρακολουθείται ηλεκτρονικά. Παρατυπίες των πολιτών, και οι πιο ασήμαντες, καταγράφονται. Οι πολίτες αυτοί θεωρούνται εν δυνάμει «προβληματικοί». Το μοναδικό κόμμα παρακολουθεί τα πάντα, παντού, σε κάθε γειτονιά.
Ολόκληρα τμήματα του πληθυσμού, όπως οι μουσουλμάνοι Κινέζοι (Ουιγούροι), έχουν μεταφερθεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και «μετεκπαίδευσης». Τώρα «μετεκπαιδεύονται» μακριά από τον τόπο γέννησής τους 1,8 εκατομμύρια Ουιγούροι. Επιδίωξη είναι η ισοπέδωση της κουλτούρας τους. Στόχος είναι επίσης οι γυναίκες των μειονοτήτων να παντρευτούν βιαίως με μέλη της βασικής φυλής των Κινέζων, τους Χαν.
Για τη Ρωσία του Πούτιν, το Freedom House (που δεν χαρίζεται σε καμία καπιταλιστική δημοκρατία) παρατηρεί ότι «η καταπίεση εντείνεται διαρκώς». Ακολουθώντας τη γραμμή του Σι, ο Πούτιν άλλαξε το Σύνταγμα και κατάργησε τις προεδρικές θητείες που είχαν χρονικούς περιορισμούς. Τώρα η θητεία του θα ισχύει μέχρι το 2036. Και βλέπουμε! Τα ψευδοδημοκρατικά προσχήματα τελείωσαν. Ενώ, χάρη στη συνταρακτικής διαύγειας κορυφαία μελέτη, στο ογκώδες βιβλίο της Catherine Belton (Putin’s People: How the KGB took back Russia) τεκμηριώνεται με αδιάσειστα στοιχεία ότι η σπονδυλική στήλη του καθεστώτος είναι μια «παρέα» πρακτόρων της KGB. Αλλωστε κατά διαφόρων Ρώσων «εχθρών» του καθεστώτος, που ζουν στο εξωτερικό, οι στοχευμένες δολοφονίες είναι στην ημερήσια διάταξη.
Πρόσφατα επιχειρήθηκε να δολοφονηθεί ο πιο θαρραλέος Ρώσος αντιφρονών, Αλεξέι Ναβάλνι, με ειδική χημική ουσία στα εσώρουχά του, καθώς ήταν σε πτήση εντός της Ρωσίας. Σώθηκε ως εκ θαύματος, διότι προσγειώθηκε εκτάκτως το αεροσκάφος και έφτασαν Γερμανοί γιατροί επιτόπου, πριν τον αποτελειώσουν στη Μόσχα. Τώρα βεβαίως εκτίει ποινή φυλάκισης στη Σιβηρία, διότι -υγιής- είχε το θράσος να επιστρέψει στην πατρίδα του! Ενώ η Γερμανία της Μέρκελ, λόγω του αγωγού φυσικού αερίου που συνδέει τη χώρα με τη Ρωσία, λίγο ενδιαφέρεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η Αμερική, αυτές τις τελευταίες δεκαετίες, επέλεξε έναν δρόμο ανομίας και αυθαιρεσίας που είναι ξένη με τις φιλελεύθερες αξίες. Η εισβολή στο Ιράκ έγινε με βάση ψεύδη και ωμή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου. Η όλη διαδρομή των Μπους και Ομπάμα, σε επίπεδο αξιών, δεν άφησε τίποτα όρθιο. Βασανιστήρια στο Αμπου Γκράιμπ στο κατεχόμενο Ιράκ και στο Γκουαντάναμο (επί αμερικανικού εδάφους). Απαγωγές ύποπτων «τρομοκρατών» από τη CIA, που κατέληγαν στις πιο βίαιες φυλακές ανά τον κόσμο για «ανάκριση». Εκεί βασανίζονταν από διάφορα φιλικά δικτατορικά καθεστώτα (όπως της Αιγύπτου). Τα drones, που είχαν κλιμακωθεί, ειδικά επί Ομπάμα, σκότωναν αθώους και τρομοκρατούσαν πολίτες διαφόρων χωρών.
Ενώ οι μαζικές παράνομες παρακολουθήσεις τηλεφώνων (πάλι επί Ομπάμα) στόχευσαν και το κινητό της Μέρκελ! Το προϊόν όλων αυτών των ανομιών ήταν να εκλεγεί πρόεδρος ο Τραμπ, θαυμαστής δικτατόρων, από τον πιο αποτρόπαιο δικτάτορα στην ιστορία της Αιγύπτου, τον Αλ Σίσι, έως τον εντολέα της δολοφονίας και τεμαχισμού του Κασόγκι στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, πρίγκιπα Μπιν Σαλμάν.
Πριν κλείσουμε, υπάρχει ακόμα ένα περιστατικό απόλυτης ανομίας, αλλά και θλιβερής αντίδρασης, που αφορά την Ε.Ε. Ενας Ιταλός φοιτητής, ο Giulio Rogeni, που έκανε το διδακτορικό του στο Cambridge, με θέμα τα εργατικά συνδικάτα της Αιγύπτου, και βρισκόταν στο Κάιρο, αφού πρώτα χάθηκε, μετά ανακαλύφθηκε νεκρός, παραμορφωμένος και θύμα βασανισμού.
Η ιταλική αστυνομία, μετά πέντε χρόνια έρευνας, κατονόμασε τέσσερις ανώτερους Αιγύπτιους αστυνομικούς ως ενόχους. Ο ένας μάλιστα είχε τον βαθμό του στρατηγού! Το καθεστώς Σίσι αρνείται να τους παραδώσει στην Ιταλία για να δικαστούν. Η Ε.Ε. δεν βγάζει άχνα, και τούτο για ένα αποτρόπαιο καθεστώς και τις πρακτικές του. Με τραγικό θύμα έναν πολίτη της!
Η παγκόσμια ανομία, λοιπόν, έχει εξαχρειωθεί. Οι ανά τον κόσμο δικτάτορες βρίσκονται στο κατάλληλο γι’ αυτούς περιβάλλον. Ολα αυτά έχουν συμβεί διότι οι καπιταλιστικές δημοκρατίες τις τελευταίες δεκαετίες διολίσθησαν και αυτές σε άνομες πρακτικές. Ενώ οι αξίες τους έχουν αυτοευνουχιστεί. Αλλωστε, περνούν μια βαθιά κρίση σε όλα τα επίπεδα. Διαθέτουν ένα ανεπαρκέστατο πολιτικό προσωπικό.
Η κοινωνική τους συνοχή έχει τραυματιστεί. Οι οικονομικές ανισότητες έχουν εκτιναχτεί. Ενα μείγμα πόλωσης, αλλά και αδιαφορίας, σημαντικού τμήματος των πολιτών τις συνοδεύει. Αρα δεν υπάρχουν αντιστάσεις στο τζίνι της ανομίας και του κυνισμού που πάνε χέρι χέρι. Αυτό το τζίνι έχει δραπετεύσει από το μπουκάλι. Με τάση να μακροημερεύσει! Εκτός ελέγχου.
Γιάννης Λούλης - Διδάκτωρ του Cambridge, επικοινωνιολόγος, αναλυτής και συγγραφέας πολλών βιβλίων. Το τελευταίο του είναι το: «Ανομος κόσμος: Πώς φτάσαμε στην εποχή Τραμπ», Καστανιώτης, 2019. Για όλα τα βιβλία του: johnloulis.gr
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου