Κυριακή 9 Μαΐου 2021

H Covid και οι άλλες (ασθένειες)

Δεκάδες υπήρξαν οι παρεμβάσεις νοσοκομειακών γιατρών για να μη μετατραπεί το ΕΣΥ σε μονοθεματικό σύστημα υγείας. Εισακούστηκαν; Οχι.
Το τραγικό φράγμα των 3 εκατομμυρίων θανάτων παγκοσμίως από Covid-19 έσπασε τον περασμένο μήνα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η πανδημία παραμένει σε απότομη ανοδική πορεία.
Αν και τα εμβόλια αναπτύχθηκαν σε χρόνο-ρεκόρ, περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα στον κόσμο - περίπου το ένα τρίτο αυτών στη Βραζιλία ή την Ινδία.
Την ίδια ώρα όμως οι θάνατοι από άλλες μολυσματικές ασθένειες είναι πιθανό να αυξηθούν, επειδή η διάγνωση και η θεραπεία αυτών των ασθενειών έχουν μπει σε δεύτερη μοίρα λόγω της προτεραιότητας που έχει δοθεί στην Covid. «Η πανδημία Covid-19 έχει αφαιρέσει πολλές ζωές. αλλά έχει αναβάλει τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση άλλων μολυσματικών ασθενειών» καταδεικνύει στο κύριο άρθρο του το «Nature» (Editorial, 21/4/2021).
Στη χώρα μας τα φώτα της δημοσιότητας μπορεί να έχουν πέσει πάνω στον σαρωτικό κορονοϊό, όμως για τους νοσοκομειακούς γιατρούς από την πρώτη στιγμή ήταν ξεκάθαρο ότι δεν αρχίζουν και τελειώνουν όλα με την Covid-19.
Δεκάδες υπήρξαν οι παρεμβάσεις τους για να μη μετατραπεί το ΕΣΥ σε μονοθεματικό σύστημα υγείας. Εισακούστηκαν; Οχι. Και στο πρώτο και στο δεύτερο και στο τρίτο (!) επιδημικό κύμα το ΕΣΥ έγινε σύστημα μίας νόσου, αφήνοντας απέξω όλα τα υπόλοιπα προβλήματα υγείας.
Με τι κόστος όμως; Εχουμε στοιχεία που καταγράφουν «σημαντική αύξηση, και μάλιστα πάνω από τα ανώτερα προβλεπόμενα όρια, της λεγόμενης πλεονάζουσας θνησιμότητας - οι παραπάνω θάνατοι που αναμένει κανείς βάσει της φυσιολογικής διακύμανσης των προηγούμενων ετών, επιβεβαιώνοντας τη σφοδρότητα του δεύτερου επιδημικού κύματος» έχει πει ο Ηλίας Κονδύλης, αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικής της Υγείας του ΑΠΘ.
Και μάλιστα «είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται στην Ελλάδα, ενώ φαίνεται να είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του δεύτερου επιδημικού κύματος», «πιο έντονη στις πληθυσμιακές ομάδες 45-69 και 65-74». Oφείλεται στην Covid ή σε άλλα αίτια λόγω της υποθεραπείας χρόνιων νοσημάτων; Οι πρώτες αναλύσεις των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για το 2020, σύμφωνα με τον Ηλ. Κονδύλη, μιλούν για πλεονάζουσα θνησιμότητα που αφορά στη συντριπτική της πλειονότητα τη λοιπή νοσηρότητα και όχι την Covid.
Πώς η Covid έβλαψε την καταπολέμηση άλλων επικίνδυνων ασθενειών
Παγκοσμίως ο μεγαλύτερος αντίκτυπος φαίνεται να καταγράφεται στη φυματίωση (TB) με τον αριθμό των ατόμων που υποβάλλονται σε θεραπεία να έχει μειωθεί περισσότερο από ένα εκατομμύριο. Αποτέλεσμα αυτού, εκτιμά το «Nature», επιπλέον 500.000 θάνατοι από φυματίωση που προστίθενται στο 1,4 εκατομμύριο θανάτους οι οποίοι καταγράφονται κάθε χρόνο από τη νόσο. Η επιστημονική κοινότητα καταδεικνύει ότι η Covid πηγαίνει πίσω τις προσπάθειες αντιμετώπισης της φυματίωσης τουλάχιστον μια δεκαετία.
Ταυτόχρονα τα κρούσματα ιλαράς στον κόσμο είχαν ήδη αυξηθεί πριν από την πανδημία, με περίπου 210.000 άτομα, κυρίως μικρά παιδιά, να πεθαίνουν κάθε χρόνο. Με την έναρξη της πανδημίας -πριν από έναν χρόνο- πολλές χώρες ανέστειλαν τις εκστρατείες ανοσοποίησης κατά της ιλαράς προκειμένου να δώσουν προτεραιότητα στην Covid-19. Σε 24 χώρες τα προγράμματα αυτά βρίσκονται ακόμα σε αναστολή.
Είναι δύσκολο να προβλεφτεί πότε οι υπόλοιποι εμβολιασμοί -μη Covid- θα καταφέρουν να επιστρέψουν στα προ-πανδημικά επίπεδα. Τα μεγάλα εργοστάσια στην Ινδία παράγουν περίπου το 60% των εμβολίων παγκοσμίως, σύμφωνα με το Κέντρο Επιστήμης και Περιβάλλοντος στο Νέο Δελχί. Αλλά οι παραγγελίες διακόπτονται καθώς η Ινδία επικεντρώνεται στην παραγωγή εμβολίων κατά της Covid-19.
Τι θα χρειαστεί για τον εμβολιασμό του πλανήτη κατά της Covid-19
Σήμερα τα καταγεγραμμένα κρούσματα ιλαράς παγκοσμίως είναι χαμηλά - το 2020 ήταν μόλις 89.000 σε σύγκριση με 870.000 το 2019. Οι ερευνητές ωστόσο λένε ότι αυτό οφείλεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης επιτήρησης της νόσου και τις επιπτώσεις των lockdown που έχουν περιορίσει τη διάδοσή της. Ανησυχούν όμως ότι τα περιστατικά θα αυξηθούν στα παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί μετά την άρση των περιορισμών.
Πολλές ζωές θα μπορούσαν να είχαν σωθεί αν οι ηγέτες των χωρών παγκοσμίως είχαν αναλάβει νωρίτερα δράση, γράφει το «Nature» και αναδεικνύει τα τρία βασικά εργαλεία για τη διαχείριση μιας πανδημίας: ικανούς ελέγχους (testing), ιχνηλάτηση και απομόνωση των κρουσμάτων και των επαφών τους, περιορισμό των συγκεντρώσεων, εφαρμογή του μέτρου της απόστασης - και, όταν είναι απαραίτητο, lockdown. «Πολλοί ηγέτες απέρριψαν ορισμένα ή όλα αυτά τα μέτρα. Κάποιοι αμφισβήτησαν τους κινδύνους του ιού» υπογραμμίζει.
Ο τερματισμός της πανδημίας είναι επείγουσα υπόθεση, αλλά δεν μπορεί να χάσουμε από τα μάτια μας τις υπόλοιπες ασθένειες, προσθέτει και καταλήγει: «Αυτό σημαίνει τη συνέχιση όλων των απαραίτητων παρεμβάσεων για τη δημόσια υγεία και επίσης σημαίνει την ισότητα των εμβολίων - τη διάθεση εμβολίων, ειδικά στους πιο ευάλωτους, το συντομότερο δυνατόν».
 
Ντάνι Βέργου
Πηγές: WHO, «Nature», ΚΕΠΥ

Δεν υπάρχουν σχόλια: