Η Εθνική Πινακοθήκη των «εθνικών ευεργετών»

Από το «στρατηγέ μου ιδού ο στρατός σας» του Π. Κανελλόπουλου προς τον αμερικανό Βαν Φλιτ το 1948 ως τα χαριεντίσματα, τα γελάκια και τις αγοραπωλησίες του Μητσοτάκη στη Σούδα και από τα δολάρια της αμερικανικής βοήθειας που «ξεκοκάλισε» μια δράκα επίλεκτων τρωκτικών της κοινωνίας και τα Λίμπερτις* των εφοπλιστών μέχρι τα Ιδρύματα των ευεργετών και τη μαρκίζα με το πρώτο όνομα δικό τους κύλησαν πολλές δεκαετίες πολιτικής και εθνικής υποτέλειας.

Παρά, λοιπόν, τις τυμπανοκρουσίες για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, η τιμή με την οποία περιβάλλουν εκείνο τον αγώνα ανεξαρτησίας είναι αυτή που υποδηλώνουν – αν όχι ξεφωνίζουν – ετούτες οι δύο φωτογραφίες. Από την επέτειο των 200 χρόνων η ιστορία εν τέλει δεν θα καταγράψει ούτε τη Γιάννα Αγγελοπούλου ως παρωδία Μπουμπουλίνας, ούτε τις κάθε λογής καρναβαλικού τύπου αστειότητες. Θα καταγράψει όμως ότι:

• Στα 200 χρόνια του αστικού – καπιταλιστικού ελληνικού κράτους οι άνθρωποι πέθαιναν σε νοσοκομεία χωρίς κρεβάτια ενώ η κυβέρνηση ψώνιζε φρεγάτες και αστυνομικούς
• Στα 200 χρόνια του αστικού – καπιταλιστικού ελληνικού κράτους ο Ελληνας πρωθυπουργός καλωσόριζε «ζουμπουρλούδικα ναυτάκια» του αμερικανικού στόλου αντί να επιτάσσει μεγαλοκλινικάρχες και να σώσει ανθρώπινες ζωές.
• Στα 200 χρόνια του αστικού – καπιταλιστικού ελληνικού κράτους, αν και οι μεγαλοκλινικάρχες συνέχιζαν να αυγατίζουν τα κέρδη τους, η κυβέρνηση έκανε τους γαλαζοαίματος ευεργέτες «πρώτο όνομα» σε κρατικά πολιτιστικά ιδρύματα. Με 40 εκατομμύρια που έδωσε ο λαός και 13 εκ. που έδωσε το Ιδρύμα Σταύρος Νιάρχος, χορηγία για την ανακαίνιση – επέκταση της Εθνικής Πινακοθήκης, η κυβέρνηση ούτε λίγο ούτε πολύ περίπου μετονομάζει – χωρίς φυσικά να το παραδέχεται – το μουσείο από Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου** σε «Ιδρυμα Σταύρος-Νιάρχος – Εθνική Πινακοθήκη», σύμφωνα με την τεράστια μαρμάρινη πλάκα που βρίσκεται περίοπτη εξωτερικη θέση μιας πτέρυγας στο νέο κτήριο.

Και με αυτό τον τρόπο αποτύπωσε με τον πλέον ανάγλυφο, ορατό και αλαζονικό τρόπο τη διαχρονική υπαγωγή και υποταγή του κράτους στις επιδιώξεις όσων βλέπουν κάθε κρίση – οικονομική ή υγειονομική – ευκαιρία για να υφαρπάξουν δομές, θεσμούς και φυσικά κέρδος στον παρόν ή μελλοντικά.

*“Liberty”: Τύπος φορτηγών πλοίων που ναυπηγήθηκαν στις ΗΠΑ μεταξύ του 1941 και 1945 σε γραμμή παραγωγής για τις ανάγκες του πολέμου. Μετά τον πόλεμο πουλήθηκαν με ευνοϊκούς όρους σε εφοπλιστές μεταξύ των οποίων και Έλληνες, οι οποίοι αγόρασαν 100 πλοία έναντι $650.000 το ένα, με προκαταβολή 25% της τιμής και το υπόλοιπο με έντοκη πίστωση για 17 χρόνια με την εγγύηση της Ελληνικής Κυβέρνησης.

**Το 1896 ο νομικός και φιλότεχνος Αλέξανδρος Σούτσος άφησε, με τη διαθήκη του, τη συλλογή του και την περιουσία του στο κράτος, με σκοπό τη δημιουργία ενός «Μουσείου Καλών Τεχνών».

Η Εθνική Πινακοθήκη ιδρύθηκε, επισήμως, τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 10 Απριλίου 1900, με πρώτο έφορο τον ζωγράφο Γεώργιο Ιακωβίδη. Οι πρώτες συλλογές αριθμούσαν 258 έργα και προέρχονταν από το Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο ενώ το 1901 προστέθηκαν και τα 107 έργα της δωρεάς του Αλέξανδρου Σούτσου.

 

Δήμητρα Μυρίλλα

Πηγή: imerodromos.gr