Τα λόγια ανήκουν στον δόκτορα Μάικ Ράιαν, εκτελεστικό διευθυντή Υγειονομικών Κρίσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, στην ομιλία του στο Φόρουμ Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Ιατρικής που διεξήχθη πρόσφατα στη χώρα μας. Δεν ξέρουμε πόσοι από τους επικεφαλής της διαχείρισης της επιδημίας Covid-19 στην Ελλάδα άκουσαν όσα σημαντικά είχε να πει ο Ιρλανδός «πυροσβέστης» της παγκόσμιας υγείας. Υπήρξε χείμαρρος, διδακτικός και κυρίως αποκαλυπτικός.
Τι είναι στην πραγματικότητα το λοκντάουν; «Είναι μια κατάσταση στην οποία χωριζόμαστε όλοι από όλους επειδή δεν ξέρουμε ποιος έχει τον ιό, ποιος τον επωάζει, τις επαφές, τα κρούσματα. Αν αύριο το πρωί γνωρίζαμε κάθε ένα κρούσμα και τις επαφές του και όλοι αυτοί έμεναν σπίτια τους, η επιδημία θα τελείωνε» επισήμανε.
«Φανταστείτε τις ζωές σας ως γονείς πέντε παιδιών. Οταν τσακώνονται και μπαίνετε στο δωμάτιο, δεν ξέρετε ποιος ξεκίνησε τον καβγά. Επομένως τους στέλνετε όλους στα δωμάτιά τους, μέχρι να σκεφτείτε ποιο θα είναι το επόμενο βήμα. Μετά εντοπίζετε τον υπαίτιο και τον τιμωρείτε. Σωστά; Αλλά η πρώτη αντίδραση είναι να τους χωρίσετε. Αυτό ακριβώς είναι το λοκντάουν: απλά απομονώνουμε τους ανθρώπους, για να διαχειριστούμε την ισχύ της λοίμωξης». Επομένως, για να τα πάμε καλύτερα στο μέλλον, θα χρειαστούμε καλύτερη επιδημιολογική ετοιμότητα που να τα περιλαμβάνει όλα, από την επιτήρηση και την ιχνηλάτηση μέχρι τις δυνατές υπηρεσίες υγείας και την εμπλοκή της κοινότητας. «Θα πρέπει να έχουμε δημόσια υγεία για την οποία να μπορούμε να είμαστε περήφανοι. Διότι σε πολλές χώρες η δημόσια υγεία έχει γίνει πρακτικά περισσότερο πολιτική και πολλοί επαγγελματίες της δημόσιας υγείας έχουν μετατραπεί σε πολιτικούς συμβούλους της κυβέρνησης».
Ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες οι επισημάνσεις του για τον «μονόδρομο» της καραντίνας: «Αν μπορούσαμε να αυξήσουμε την επιδημιολογική μας ετοιμότητα, δεν θα εξαρτιόμασταν από τα λοκντάουν. Πολλές χώρες στην Ασία τα απέφυγαν τελείως ή έκαναν τοπικά, στοχευμένα, μικρής διάρκειας λοκντάουν, γιατί πάντα γνώριζαν πού βρίσκεται ο ιός ακόμα και σε μεγαλύτερες συρροές». Εστω λοιπόν ότι κερδίζεις χρόνο με το λοκντάουν. Ποιο πρέπει να είναι το επόμενο βήμα; «Το πρόβλημα είναι ότι δεν φαίνεται να βρίσκουμε το επόμενο βήμα, δεν δίνουμε συνέχεια. Ανοίγουμε πάλι και ξαναβρισκόμαστε στο λοκντάουν, γιατί δεν λύσαμε το αρχικό πρόβλημα». Ο ίδιος είχε προειδοποιήσει πριν από πολλούς μήνες ότι έτσι θα οδηγηθούμε σε αλλεπάλληλα κλεισίματα, «γιατί δεν λύνουμε τα θεμελιώδη προβλήματα: επιτήρηση, ιχνηλάτηση, έλεγχος (τεστ), καραντίνα και απομόνωση».
Στήριξη, συμμετοχικότητα
Θα μπορέσουν οι κυβερνήσεις να παρέχουν στους ανθρώπους τη στήριξη που χρειάζονται, την εκπαίδευση, τη γνώση; «Τα συστήματα υγείας είναι υπό πίεση, ο ιός μάς ελέγχει, δεν τον ελέγχουμε και απλά πρέπει να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων: ως κοινότητες, ως μονάδες, ως οικογένειες, ως κυβερνήσεις, ως ΜΚΟ, ως επιστήμονες να αφοσιωθούμε στη μάχη κατά του ιού. Δεν υπάρχουν μονόκεροι, πανάκειες ή μαγικές λύσεις» υπογράμμισε.
Τι άλλο μπορούν να κάνουν οι κυβερνήσεις; «Να στηρίξουμε τους ανθρώπους με κοινωνικοοικονομικά μέτρα. Χρειάζεται να επιβιώσουν από τα λοκντάουν» επισήμανε και εξήγησε: «Ζητάμε από τις κοινότητές μας να κάνουν γενναία πράγματα. Οταν ζητάς από κάποιον να κάνει κάτι γενναίο, τότε το επίπεδο στήριξής σου προς αυτόν πρέπει να είναι γενναίο. Και δεν πιστεύω ότι οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο έχουν υπάρξει γενναίες στη στήριξη των κοινοτήτων τους. Πιστεύω ότι όλοι κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν. Ορισμένες φορές το καλύτερο που μπορείς να κάνεις δεν φτάνει, πρέπει να υπερβείς εαυτόν».
Ακόμα υποστηρίζει ότι πρέπει να εμπλέξουμε τις κοινότητες στη μάχη κατά της πανδημίας. «Εχουμε πάρει πάρα πολλά οριζόντια μέτρα στεγανοποίησης, μιλάμε στις κοινότητες, αντί να μιλάμε με τις κοινότητες, μιλάμε στους ανθρώπους, αντί να μιλάμε μαζί τους. Δεν εμπλέκουμε τους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν μουδιάσει, έχουν χαθεί στους αριθμούς που τους ανακοινώνουμε, 90 εκατ. διαγνώσεις - και αυτές είναι μόνο οι εργαστηριακά επιβεβαιωμένες, πλησιάζουμε τους 2 εκατομμύρια θανάτους στον πλανήτη και πιστεύω ότι είναι υποεκτίμηση» σημείωσε.
Ο Μάικ Ράιαν μάς προτρέπει να πάρουμε μαθήματα από άλλες ηπείρους, όπως είναι η Αφρική με τη βαθιά εμπειρία στην διαχείριση επιδημιών που διαθέτει πολύ καλά συστήματα επιδημιολογικής επιτήρησης, πολύ καλά επίπεδα συμμετοχικότητας της κοινότητας.
«Τα αφρικανικά συστήματα είναι ενστικτωδώς πιο προσανατολισμένα στην κοινότητα. Πολλές φορές αυτό είναι το τελευταίο που σκέφτονται οι άνθρωποι στον Βορρά και τη Δύση. Σκεφτόμαστε τις καμπύλες, τα εργαστήρια, τα στατιστικά στοιχεία, δεν σκεφτόμαστε πώς θα ανταποκριθεί η κοινότητα». Η επιδημιολογική ετοιμότητα σε μέρη όπως η Νιγηρία, η Ρουάντα, η Κένυα, η Νότια Αφρική «υπήρξε πρώτης τάξης και πιστεύω ότι είναι πολλές οι χώρες της Αφρικής που δίνουν μαθήματα σε χώρες της Ευρώπης και αλλού. Είναι πολλές οι χώρες της Ασίας που δίνουν μαθήματα συστημάτων δημόσιας υγείας στη Δύση και τον Βορρά. Δεν πρέπει να θεωρούμε ότι όλη η τεχνολογία και η γνώση σε αυτή την επιδημία κατευθύνεται από τα βόρεια στα νότια. Εχουμε πάρα πολλά να μάθουμε από τον Νότο για την επιδημιολογική ετοιμότητα και τη συμμετοχή της κοινότητας».
Ισότητα εμβολίων
Πρέπει ακόμα να εργαστούμε για την ισότητα των εμβολίων, υπερθεμάτισε. «Εχουμε ένα πρόβλημα ανισότητας που αναδύεται: από τις 46 χώρες που ξεκίνησαν τους εμβολιασμούς μόνο μία είναι χαμηλού εισοδήματος. Κάθε χώρα έχει το κυρίαρχο δικαίωμα να εμβολιάσει τους πολίτες της».
Ο ίδιος διερωτήθηκε τι θα γίνει αν ξεκινήσουμε στην Ευρώπη να εμβολιάζουμε υγιείς 22χρονους, χαμηλού ρίσκου, ενώ υγειονομικοί και ηλικιωμένοι σε αναπτυσσόμενες χώρες δεν είναι προστατευμένοι. «Ποιες είναι οι ηθικές προκλήσεις μιας τέτοιας ενδεχόμενης εξέλιξης; Να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας να στηρίξουμε την πρωτοβουλία COVAX. Να παραδώσουμε τα εμβόλια που είναι στο συμβόλαιο της COVAX στις χώρες αυτές. Και αυτό θα επιτευχθεί μόνο αν όλες οι εταιρείες υποβάλουν τα δεδομένα τους στο ρυθμιστικό τμήμα του ΠΟΥ για επείγουσα χρήση».
Ντάνι Βέργου
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου