Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2021

Νομοσχέδιο ΑΣΕΠ: ο συντομότερος δρόμος για τη διάλυση της δημόσιας διοίκησης

Ποιος είναι ο συντομότερος δρόμος για τη διάλυση της δημόσιας διοίκησης; Μα το να σταματήσουν πλήρως οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού. Ο,τι ακριβώς γίνεται τους τελευταίους 18 μήνες στο σύστημα Υγείας, στα σχολεία και τα Πανεπιστήμια, στο κοινωνικό κράτος. Η πολιτική της νεοφιλελεύθερης Δεξιάς δεν έχει στόχο την ενίσχυση του μόνιμου ανθρώπινου δυναμικού στο Δημόσιο. Εχει πολιτική τις περιστασιακές θέσεις ορισμένου χρόνου και ορισμένου έργου – και αυτήν την πολιτική εφαρμόζει με συνέπεια τους τελευταίους 18 μήνες.
Αυτό είναι και το γενικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται το νομοσχέδιο για το ΑΣΕΠ που φέρνει αύριο στην Ολομέλεια της Βουλής η κυβέρνηση. Για το επιτελικό κράτος που επιβλέπει την ιδιωτικοποίηση των κεντρικών λειτουργιών του κράτους η σημερινή πολιτική είναι με διαφορά περισσότερο αποδοτική σε σχέση με την «παλιά» μνημονιακή πολιτική Μητσοτάκη των απευθείας απολύσεων ή διαθεσιμοτήτων. Αντικαθιστά τις σταθερές ετησίως αποχωρήσεις από το Δημόσιο με προσωρινές και όχι μόνιμες θέσεις. Εφαρμόζει (σιωπηρώς) όχι απλώς το 1:5, αλλά το 1:10 ή και το 1:15 και μάλιστα χωρίς (σχεδόν) να γίνεται αντιληπτό.
Το νομoσχέδιο με τον ψευδεπίγραφο τίτλο περί ενίσχυσης του ΑΣΕΠ και εκσυγχρονισμού του συστήματος προσλήψεων στον δημόσιο τομέα ουδόλως ενδιαφέρεται για την ενίσχυση του ΑΣΕΠ. Aδιαφορεί στο να καινοτομήσει σε πολιτικές διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού. Αναπαλαιώνει (και δεν εκσυγχρονίζει) το σύστημα προσλήψεων στο Δημόσιο.
Πρόκειται για άθροισμα αναχρονιστικών ιδεών και διατάξεων που υποβιβάζει την Ανεξάρτητη Αρχή σε τεχνική επιτροπή διενέργειας γραπτού πανελλαδικού διαγωνισμού. Το ΑΣΕΠ δεν ενισχύεται με ικανό αριθμό θέσεων εργασίας και μάλιστα σε νέες ειδικότητες αιχμής, δεν ενισχύεται σε αρμοδιότητες και κυρίως σε δυνατότητες άσκησης σύγχρονων πολιτικών διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού στον δημόσιο τομέα και παραμένει ατροφικό σε υποδομές και οργανωτικό σχήμα.
Αντ’ αυτών προβλέπονται άχρηστες εξυπηρετήσεις κορυφής, οι οποίες υπό την εποπτεία ειδικά του σημερινού υπουργού Εσωτερικών αναμένεται να λάβουν μορφή εισοδισμού κάθε είδους αναχρονιστικών απόψεων στην Αρχή. Εξυπηρετήσεις και βολέματα κορυφής όπως ο επιπλέον (4ος) αντιπρόεδρος και η αύξηση κατά 6 των μελών του Συμβουλίου.
Η επιστημονική κοινότητα της Διοικητικής Επιστήμης (Διοικητικό Επιμελητήριο, Ενωση Αποφοίτων Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, πανεπιστημιακοί φορείς, επιστημονικοί σύλλογοι εργαζομένων), αλλά και το σύνολο σχεδόν των συμμετεχόντων στη δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου έχει ήδη τεκμηριώσει την αντι-αξιοκρατική, αναχρονιστική και βαθύτατα πελατειακή δομή του νομοσχεδίου.
Δύο ρυθμίσεις όμως που αποτελούν στρατηγικές επιλογές της δεξιάς διακυβέρνησης αξίζει τον κόπο να σχολιαστούν ιδιαίτερα.
Η πρώτη είναι αυτή που προβλέπει Πίνακα διοριστέων που θα προκύψει από τον γραπτό ανά 3ετία εθνικό διαγωνισμό, αρχής γενομένης από το 2022. Το σχέδιο της Δεξιάς είναι να φτιάχνει ανά τριετία μια «δεξαμενή αναμονής» διοριστέων και να αντλεί από εκεί περιορισμένους αριθμούς μόνιμων υπαλλήλων, αν και όταν χρειάζεται. Γιατί, όπως γίνεται και σήμερα, θα προτιμώνται οι διαδικασίες γρήγορης στελέχωσης της διοίκησης με μετακλητούς υπαλλήλους και με υπαλλήλους ορισμένου χρόνου.
Αλλωστε, όπως πλειστάκις έδειξε η ιστορική εμπειρία μετά το 1994, οι γραπτοί εθνικοί διαγωνισμοί (πού ήδη προβλέπονται νομοθετικά) όχι μόνο δεν έγιναν σεβαστοί ως προς το δικαίωμα διορισμού των επιτυχόντων, αλλά αποτέλεσαν ευκαιρία είτε εκπαιδευτικής ύλης για τα σχετικά φροντιστήρια είτε «δικηγορικής ύλης» επί πολλά χρόνια για δικηγορικά γραφεία. Η πραγματική ουσιαστική μεταρρύθμιση στις προσλήψεις του Δημοσίου θα έπρεπε να ξεκινά από μια μεγάλη αλλαγή-ενοποίηση των κλάδων και των ειδικοτήτων στον δημόσιο τομέα και βεβαίως του προσοντολογίου που τους συνοδεύει. Κάθε πολιτική προσλήψεων θα έπρεπε σε κανονικό κράτος να διαφοροποιείται αναλόγως του κλάδου, της ειδικότητας και της θέσης εργασίας.
Η δεύτερη αλλαγή σχετίζεται με την «πολιτική Κεραμέως» για τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των ιδιωτικών κολεγίων. Καταργείται η αξιολόγηση-μοριοδότηση του βασικού τίτλου σπουδών και θεμελιώνεται πρακτικά η ειδική «προνομιακή μεταχείριση» για τους «πτυχιούχους των κολεγίων». Η κυβέρνηση διευρύνει συνειδητά στη δημόσια διοίκηση το πεδίο ενίσχυσης της ιδιωτικής παρα-εκπαίδευσης και τη βιομηχανία «τίτλων σπουδών» και παραβιάζει ευθέως κάθε αρχή, έννοια και διαδικασία αξιοκρατίας.
Το νομοσχέδιο για το ΑΣΕΠ δεν αποτελεί σπουδαία νομοθετική πρωτοβουλία, όπως αφελώς ήθελε να πιστεύει ο πρώην υπουργός Εσωτερικών που το εισηγήθηκε. Είναι απλώς μία «στιγμή» στο ευρύτερο σχέδιο του «επιτελικού κράτους» να διαλύσει και τις ύστατες δομές άσκησης και ελέγχου δημόσιων πολιτικών που είχε η δημόσια διοίκηση και να γενικεύσει την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων στον δημόσιο τομέα. Με την παρουσία μάλιστα του Βορίδη στην πολιτική εποπτεία ο «ακροδεξιός πόλεμος θέσεων» μέσα στο κράτος θα αποτελέσει ακρογωνιαία πολιτική. Για τον λόγο αυτό απαιτείται συνεχής πολιτικός και κοινωνικός έλεγχος στο εσωτερικό της δημόσιας διοίκησης.
 
Χριστόφορος Βερναρδάκης - Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Α’ Αθήνας, πρώην υπουργός Επικρατείας και αναπλ. υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: