Click away: η απόγνωση του εμποράκου και του καταναλωτή

Το οδοιπορικό της «Εφ.Συν.» στην αγορά του Πειραιά, του Χαλανδρίου και σε μικρομάγαζα των συνοικιών καταγράφει την αγωνία ιδιοκτητών και εργαζομένων να σώσουν οτιδήποτε αν σώζεται, καθώς το λιανεμπόριο καταρρέει και ο ανταγωνισμός από τις μεγάλες αλυσίδες είναι αδυσώπητος ● «Μας λένε πως αν δεν τηρήσουμε το μέτρο του click away θα μας κλείσουν. Επειδή δεν μπορούν να ελέγξουν την Ερμού, θα κλείσουν όλη την Ελλάδα;» τονίζει ο Δημήτρης με κατάστημα στα Καμίνια.

Ποια είναι η αγοραστική κίνηση λίγες μέρες πριν από τα Χριστούγεννα; Πώς αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου τα μέτρα και πόσο θυμίζουν οι δρόμοι της Αθήνας και του Πειραιά προηγούμενες χριστουγεννιάτικες περιόδους;

Μία εβδομάδα κλείνει από τα εγκαίνια του περίφημου click away των Χριστουγέννων, ο εμπορικός κόσμος διχάζεται και μεταξύ των μικρών επιχειρήσεων και των αλυσίδων λιανικού εμπορίου υπάρχει άβυσσος.

Ο Αδωνις Γεωργιάδης έσπευσε να μας ενημερώσει από το βήμα της Βουλής πως «προφανώς και κερδίζει ο μεγάλος και οργανωμένος, γιατί έχει ξοδέψει και περισσότερα χρήματα για να είναι έτοιμος», αναφερόμενος στο μέτρο του click away, συμπληρώνοντας βέβαια πως «έχει οφέλη και ο μικρός επιχειρηματίας», όμως ο «μικρός» δεν φαίνεται να συμμερίζεται την άποψη του υπουργού Ανάπτυξης.

Από ένα άλλο βήμα, τηλεοπτικό, ο κ. Γεωργιάδης επαίνεσε την εκπομπή του Νίκου Ευαγγελάτου (Mega) και τον ίδιο τον δημοσιογράφο επειδή παρουσίαζε εικόνες καταστημάτων που δεν τηρούσαν τους κανόνες του click away και καυχήθηκε πως με τη βοήθεια της εκπομπής «κλείνει κάθε μέρα και από ένα κατάστημα».

Οι εμπορικοί σύλλογοι, ενώσεις και επιμελητήρια από όλη την Ελλάδα, πάλι, δεν μπορούν να συμμεριστούν αυτή τη χαρά. Καταδικάζουν τα μέτρα της κυβέρνησης για το εμπόριο και χτυπούν το καμπανάκι του κινδύνου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου που θα υποστούν το βαρύ φορτίο των κυβερνητικών σχεδιασμών.

«Είναι ελληνική πατέντα το click away, δύσκολο για εμάς και τους καταναλωτές. Προσπαθούμε να σώσουμε ό,τι σώζεται, να εκμεταλλευτούμε το μποτιλιάρισμα και τις καθυστερήσεις των μεγάλων καταστημάτων και των εταιρειών κούριερ. Αυτό είναι το όπλο μας, να διαψεύσουμε ότι το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό και να καλύψουμε εμείς τα κενά που αφήνουν πίσω τους οι μεγάλες επιχειρήσεις», λέει στην «Εφ.Συν.» ο Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά.

Μία εβδομάδα μετά την εφαρμογή του click away, με τα καταστήματα να υπολειτουργούν, με τους μεν μικρούς επιχειρηματίες να βρίσκονται σε απόγνωση, το δε αγοραστικό κοινό να βρίσκεται σε πλήρη σύγχυση, πιο πολύ μια εικόνα αγοραστικού αλαλούμ δημιουργείται, σε πλήρη αντιδιαστολή με την πολυπόθητη επιστροφή στην κανονικότητα στην οποία ήλπιζε η κυβέρνηση.

Εικόνα χάους

Στην οδό Σωτήρος Διός του Πειραιά, μία Ερμού μικρής κλίμακας, πλακόστρωτη και με μικρά μαγαζιά λιανικού εμπορίου δίπλα δίπλα με παραρτήματα αλυσίδων, τίποτα δεν θυμίζει Χριστούγεννα. Η Αννα διατηρεί εκεί οικογενειακή επιχείρηση με γυναικεία ρούχα που έχει περάσει έπειτα από τρεις γενιές στα δικά της χέρια. Φέτος, η εικόνα του χάους που επικρατεί στην αγορά με τους μπερδεμένους καταναλωτές και τους πανικόβλητους εμπόρους είναι απογοητευτική.

«Ο κόσμος δεν ξέρει πώς να ψωνίζει με αυτόν τον τρόπο. Τα Χριστούγεννα έχουμε συνηθίσει τη βόλτα έξω, να βλέπει ο περαστικός τις βιτρίνες για να ψωνίσει». Το ρούχο ειδικά, λέει, δεν είναι ηλεκτρική συσκευή, πρέπει να το πιάσεις, να καταλάβεις την αίσθησή του. «Ηταν απότομο μέτρο, δεν είχαμε περιθώριο εμείς οι μικροί να το υιοθετήσουμε νωρίτερα και να το εξελίξουμε».

Η Αννα δεν είναι η μόνη απογοητευμένη από το νέο μέτρο της κυβέρνησης. Η εφαρμογή του click away μόνο ανάσα δεν φαίνεται να δίνει στους ιδιοκτήτες των μικρών επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου. Τα λιγοστά καταστήματα που άνοιξαν τις πόρτες τους την περασμένη Δευτέρα, με κούτες στοιβαγμένες για να κλείνουν την είσοδο, κορδέλες και σήματα «stop», έχουν ελάχιστους πελάτες που προσέρχονται ανά αραιά διαστήματα.

Αλλά και στην άλλη μεριά της Αττικής, στο Χαλάνδρι, οι πόρτες των μαγαζιών είναι κλειστές, τα φώτα χαμηλά και πού και πού ακούγεται μουσική από κάποιο κατάστημα για να προσελκύει τους ακριβοθώρητους πελάτες. «Σήμερα ανοίξαμε πρώτη μέρα και δεν έχει πατήσει κανείς στο μαγαζί, οπότε ακόμα δεν ξέρουμε ούτε εμείς πώς να διαχειριστούμε την κατάσταση», λέει η Ζέτα που εργάζεται σε μαγαζί με θήκες για κινητά τηλέφωνα.

Στον ίδιο δρόμο ανοιχτό είναι και ένα μικρό κατάστημα με υποδήματα, που λειτουργεί από το 2015. «Κανονικά έχουμε κυρίως παπούτσια, αλλά τώρα πουλάμε μόνο παντόφλες, γιατί πολύ λίγοι παίρνουν παπούτσια χωρίς να τα δοκιμάσουν», λέει η Φαίδρα, υπάλληλος του καταστήματος. «Αν κάποιος πάρει κάποιο ζευγάρι, το πιο πιθανό είναι να το αλλάξει ύστερα από λίγο, αφού πάει μέχρι το απέναντι πεζούλι να το δοκιμάσει. Παρ’ όλα αυτά εμείς πρέπει να επαναλάβουμε τη διαδικασία και να του ξαναστείλουμε μήνυμα», εξηγεί.

Μηδενική προσέλευση

Σε κεντρικό κατάστημα γνωστής αλυσίδας καλλυντικών του Πειραιά, η υπεύθυνη για να παραδίδει τις παραγγελίες των πελατών ακόμα εξηγεί στις πελάτισσες τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν. Ολες οι βιτρίνες τού κάποτε συνωστισμένου από κόσμο καταστήματος έχουν κατεβασμένα ρολά.

Η προσέλευση του κόσμου μέχρι σήμερα στο συνοικιακό κατάστημα υποδημάτων του Στράτου στα Καμίνια είναι σχεδόν μηδενική. «Αυτές οι λύσεις είναι μόνο για το μεγάλο κεφάλαιο, αυτούς που έχουν μεγάλα e-shops και μπορούν να εξυπηρετήσουν. Ενα μικρό μαγαζί έχουμε, ένας πελάτης να μπαίνει κάθε φορά, να τον εξυπηρετούμε και να φεύγει, δεν χρειαζόμαστε κάτι άλλο. Ολα υπέρ των μεγάλων. Ο μικρός ελεύθερος επαγγελματίας που ζει για το μεροκάματο να καταστραφεί, αυτό μας λέει το κράτος. Για ένα μεροκάματο είμαστε εμείς σ’ αυτή τη γειτονιά, δεν είναι περατζάδα για να σου αφήσει ο κόσμος μεγάλα ποσά. Το μικρό λιανεμπόριο φυτοζωεί», λέει.

Γείτονάς του στον ίδιο δρόμο είναι ο Δημήτρης, ο οποίος έχει εδώ και 25 χρόνια κατάστημα με γυναικεία ρούχα και δεν διστάζει να πάρει τον λόγο: «Μας λένε πως αν δεν τηρήσουμε το μέτρο του click away θα μας κλείσουν. Επειδή δεν μπορούν να ελέγξουν την Ερμού, θα κλείσουν όλη την Ελλάδα; Μας ζάλιζαν τρεις μήνες με κίτρινες ζώνες, πράσινες, κόκκινες, για να κλείσουν μετά όλα. Ποιος ο λόγος τότε να κάνεις αυτή τη διάκριση; Εχουμε φτάσει στον παραλογισμό».

Τεράστιο βάρος

Το κατάστημά του στα Καμίνια είναι το μοναδικό που διατηρεί ανοιχτό για τις μέρες των γιορτών, αφού τα άλλα τρία αντίστοιχα καταστήματα που έχει στον Κορυδαλλό και στο Περιστέρι είναι ακόμη με λουκέτο. Και έτσι θα παραμείνουν, αφού το οικονομικό βάρος είναι πλέον τεράστιο: «Μόνο το ρεύμα που έχουμε να πληρώσουμε είναι δυσβάσταχτο, πόσο μάλλον αφού έχουμε και υπαλλήλους. Από μεριάς μας πρέπει να δώσουμε δώρα, μισθούς, πώς θα τα βρούμε αυτά;», διερωτάται.

Στην περίπτωση της Μαρίζας, δεν τίθεται καν τέτοιο ερώτημα: «Δούλευαν 4 εργαζόμενοι εδώ και όλοι έφυγαν, βρήκαν αλλού δουλειά, γιατί δεν υπήρχε άλλη λύση», μας λέει. Το κατάστημα με λευκά είδη που διατηρεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια στη Νίκαια ούτε διαθέτει e-shop ούτε έχει κάποια άλλη παρουσία στο διαδίκτυο. «Ερχονται εδώ, κοιτάνε τις βιτρίνες, φεύγουν. Χάνεται η επαφή με τον πελάτη. Οι μικρές επιχειρήσεις πάνε για φούντο», λέει.

«Για μας τους μικρούς εμπόρους είναι καταστροφή. Πώς θα έρθουν οι συνταξιούχοι να ψωνίσουν; Το 70% του αγοραστικού κοινού είναι μεγάλης ηλικίας. Γειτονιά είμαστε, μεγάλους ανθρώπους έχουμε». Για το κατάστημα του Στράτου, που έχει κυρίως ηλικιωμένους πελάτες, η εφαρμογή του click away είναι από περιττή έως καταστροφική. Αλλά και για τους ίδιους τους ηλικιωμένους, εκείνους που δεν υπάγονται στους διαδικτυακούς ιθαγενείς και που πολλές φορές δεν έχουν καμία σχέση με την ψηφιακή τεχνολογία, μια απλή αγορά την περίοδο των Χριστουγέννων φαντάζει ανέφικτη.

Η αριθμητική της αγοραστικής... πανδημίας

■ Τα δύο στα δέκα μικρά καταστήματα που πέρυσι αυτές τις μέρες έκαναν τζίρο 2.000 ευρώ, φέτος έκαναν μόλις 80 ευρώ 

■ Οι 7 στους 10 καταναλωτές θα μειώσουν τις αγορές τους 

■ Οι τρεις στους δέκα δεν θα κάνουν καθόλου αγορές ή θα κάνουν αγορές μέχρι 50 ευρώ 

■ Οι δύο στους δέκα μέχρι 100 ευρώ 

■ Οι τρεις στους δέκα μέχρι 200 ευρώ 

■ Οι δύο στους δέκα μέχρι 500 ευρώ

Εύα Παπαδοπούλου, Ελένη Πιπίνη

Πηγή: efsyn.gr