Μήπως, τελικά, η κρίση είναι ευκαιρία;

Νέος πτωχευτικός κώδικας, με κατάργηση της προστασίας της πρώτης κατοικίας, απειλή πτώχευσης όλων των φυσικών προσώπων, ευνοϊκές ρυθμίσεις για τις τράπεζες.

Επίθεση στα εργατικά δικαιώματα, με απολύσεις, ελαστικές σχέσεις απασχόλησης και περικοπές μισθών και δώρων, με νομιμοποίηση της απλήρωτης εργασίας, κατάργηση του οκταώρου, περιορισμό του δικαιώματος της απεργίας και ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής δράσης, με ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης.

Αδιαφανής διαχείριση και κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος, με απευθείας αναθέσεις εργολαβιών στα «δικά μας παιδιά», χαριστικές συμβάσεις με τις ιδιωτικές κλινικές, εκατομμύρια ευρώ στα ΜΜΕ της λίστας Πέτσα και στα voucher του Βρούτση.

Επιβολή του δόγματος «νόμος και τάξη», με συνεχή νομοθέτηση μέσω Π.Ν.Π., με περιορισμούς στο δικαίωμα των συναθροίσεων και των διαδηλώσεων, με αστυνομική βία και αυθαιρεσία.

Κι όλα αυτά εν μέσω πανδημίας και με πρόφαση την έκτακτη συνθήκη.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η υγειονομική και η συνακόλουθη οικονομική κρίση αποτελεί ευκαιρία. Ευκαιρία για τον ΣΕΒ, τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, τις τράπεζες, τους καναλάρχες, τους κλινικάρχες, τους ιδιοκτήτες των αεροπορικών και ακτοπλοϊκών εταιρειών, τους κομματικούς φίλους της κυβέρνησης. Ευκαιρία για την υλοποίηση ενός σκληρού νεοφιλελεύθερου προγράμματος, με σκοπό τη συνολική αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας σε βάρος των εργαζομένων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ευκαιρία για την αμφισβήτηση δημοκρατικών κατακτήσεων και την οικοδόμηση ενός αυταρχικού κράτους.

Ταυτόχρονα,όμως, και πάλι εν μέσω πανδημίας:

Καθώς πληθαίνουν τα κρούσματα του κορωνοϊού και κάθε μέρα μεγαλώνει ο αριθμός των ασθενών, των διασωληνωμένων και των νεκρών, συνειδητοποιούμε όλοι τη μοναδική και αναντικατάστατη αξία του δημόσιου συστήματος υγείας, των γιατρών, των νοσηλευτών και όλων των εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία.

Καθώς ταλαιπωρούνται οι μαθητές με τον αναγκαστικό εγκλεισμό στο σπίτι και την τηλεκπαίδευση, αντιλαμβανόμαστε τη σπουδαιότητα των υποτιμημένων από το κράτος δημόσιων σχολείων και εκπαιδευτικών.

Καθώς πολλαπλασιάζονται οι άνεργοι και οι επισφαλώς εργαζόμενοι, μπαίνουν λουκέτα στα μαγαζιά και κλείνουν επιχειρήσεις, απειλούνται πλειστηριασμοί σπιτιών και μεγαλώνει ο αριθμός των ανασφάλιστων, των αδύναμων και των κοινωνικά ευάλωτων συμπολιτών μας, συναισθανόμαστε πόσο αναγκαία είναι η ύπαρξη ενός ισχυρού κοινωνικού κράτους.

Καθώς καταπατούνται τα εργατικά δικαιώματα, μειώνονται οι μισθοί, πληθαίνουν οι απολύσεις και αυξάνονται οι ατομικές συμβάσεις εργασίας, γίνεται ολοένα και περισσότερο φανερή η ανάγκη για προστασία των εργαζομένων, για μηχανισμούς ελέγχου της εργοδοτικής αυθαιρεσίας, για συλλογικές συμβάσεις εργασίας, για ισχυρά συνδικάτα.

Καθώς διογκώνεται η φτώχεια, η ανεργία, η ανασφάλεια και ο φόβος, τα κοινωνικά ιατρεία, οι συλλογικές κουζίνες, τα κοινωνικά παντοπωλεία και τα κοινωνικά φροντιστήρια, δηλαδή τα κινήματα αλληλεγγύης των πολιτών, στηρίζουν και πάλι τις πλέον ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.

Καθώς είμαστε αναγκαστικά κλεισμένοι στο σπίτι, με περιορισμένο το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης και πολύ περισσότερο το δικαίωμα της συνάθροισης και της έμπρακτης συλλογικής διαμαρτυρίας και διεκδίκησης, εκτιμούμε πιο πολύ τις αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας.

Καθώς διαπιστώνουμε ότι, ακόμη και σ’ αυτή τηνπρωτόγνωρη κατάσταση, οι ισχυροί του χρήματος και της εξουσίας έχουν διαφορετική, προνομιακή αντιμετώπιση σε σχέση με τους απλούς πολίτες, νιώθουμε περισσότερο την ανάγκη για ισότητα και δικαιοσύνη.

Καθώς έχουν κλείσει τα βιβλιοπωλεία, τα μουσεία, τα θέατρα, οι κινηματογράφοι, τα ωδεία και οι μουσικές σκηνές, κατανοούμε βαθύτερα τη σημασία που έχουν για τη ζωή μας ο πολιτισμός και οιάνθρωποι που τον υπηρετούν.

Παρά τις θεωρίες συνομωσίας για τον κορωνοϊό, τους αρνητές της μάσκας και των εμβολίων, τις δεισιδαιμονίες (ενισχυμένες πολλές φορές με επιχειρήματα «θεολογικού» τύπου) και την παραπληροφόρηση, οι άνθρωποι που ακολουθούν τον ορθό λόγο και εμπιστεύονται την επιστήμη είναι σαφώς περισσότεροι.

Όμως η δημόσια υγεία και παιδεία, το κοινωνικό κράτος και το κράτος δικαίου, οι αξίες της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της ισότητας, της αλληλεγγύης, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της κοινωνικής χειραφέτησης, οι ατομικές ελευθερίες και τα δικαιώματα, ο πολιτισμός και ο ορθός λόγος, όλα αυτάπου η πλειονότητα των πολιτών, συνειδητά ή ασυνείδητα, θεωρεί ως αναγκαία θεμέλια της σύγχρονης κοινωνικής οργάνωσης, είναι κατεξοχήν προτάγματα της ριζοσπαστικής και ανανεωτικής Αριστεράς.

Ευθύνη και χρέος αυτής της Αριστεράς είναι να δώσει τη μάχη των ιδεών σε όλα τα μέτωπα, να αρθρώσει τον δικό της εναλλακτικό λόγο απέναντι στον κυρίαρχο που ενισχύεται από την αδίστακτη προπαγάνδα των ΜΜΕ και να παρέμβει σε όλα τα ζητήματα που άνοιξε η κρίση. Να αποκρούσει τις νεοφιλελεύθερες και αυταρχικές κυβερνητικές πολιτικές και πρακτικές. Να αντιμετωπίσει τον -πάντοτε υπαρκτό σε περιόδους κρίσης- κίνδυνο να αποδεχθεί η κοινωνία ό,τι συμβαίνει σήμερα ως κανονικότητα για το αύριο και να στραφεί, λόγω του φόβου και της ανασφάλειας, στον ατομισμό και τον συντηρητισμό. Και προπάντων, να μετουσιώσει τις δικές της ιδέες και αξίες σ’ ένα ρεαλιστικό και ριζοσπαστικό πρόγραμμα, με όραμα για την επόμενη μέρα, να πείσει τους πολίτες για την αναγκαιότητα και τη δυνατότητα εφαρμογής του και να εμπνεύσει κοινωνικά κινήματα, αγώνες και πολιτική δράση.

Και τότε η κρίση μπορεί να αποδειχθεί μια άλλου είδους ευκαιρία.

 

Θέμης Αχτσιόγλου