H κρίση του Covid-19 δεν επηρεάζει όλους τους εργαζόμενους με τον ίδιο τρόπο, ενώ έχει σημαντικές διαφορές από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Οι διαφορές οφείλονται και στη χαμηλότερη ανθεκτικότητα που επέδειξε ο τομέας των υπηρεσιών, ο οποίος είχε το μεγαλύτερο μερίδιο στην ύφεση έναντι του λιγότερο πληγέντος κλάδου, αυτού της μεταποίησης, και στον βαθμό εξειδίκευσης του εργατικού δυναμικού, αλλά και στις δυνατότητες των επιχειρήσεων και των εθνικών οικονομιών να ενσωματώνουν εγκαίρως επενδυτικά σχέδια ψηφιοποίησης σε νέες παραγωγές όπου μπορούν να δημιουργηθούν και νέες θέσεις εργασίας. Σε αυτά τα διαφορετικά χαρακτηριστικά των δύο κρίσεων, και ειδικότερα στα ποιοτικά στοιχεία των θέσεων εργασίας που χάνονται, αφιέρωσε μέρος της ομιλίας της η Κριστίν Λαγκάρντ στις 11 Νοεμβρίου σε φόρουμ της ΕΚΤ.
Εκτός από την κεντρική τραπεζίτη, σημαντικές διαφορές που εντυπώνονται και στη διαδικασία των αναδιαρθρώσεων πανευρωπαϊκά εντοπίζει και η, κατά κάποιον τρόπο, εργατική πλευρά στην τελευταία σχετική έκθεση του Eurofound (Ιδρυμα για τη βελτίωση της ζωής και των συνθηκών εργασίας) για το 2020.
● Και οι δύο πηγές συμφωνούν ότι λόγω των διοικητικών «σταθεροποιητών» (π.χ. αναστολές συμβάσεων) δεν αποτυπώνεται η πραγματική ανεργία σε στατιστικούς δείκτες, όπως είχε γίνει μετά την κρίση του 2008. Το Eurofound αναφέρει ότι 40 εκατομμύρια Ευρωπαίοι εργαζόμενοι έλαβαν κάποιου τύπου κρατική στήριξη τον Μάιο του 2020, ενώ η Κρ. Λαγκάρντ σημειώνει ότι μεγάλος αριθμός ανθρώπων, περίπου 3,2 εκατ. -από το σύνολο των 5 εκατ. που έχασαν τη δουλειά τους μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2020- σταμάτησαν να αναζητούν εργασία και μπορούν να χαρακτηριστούν «αποθαρρημένοι». Ιδιαίτερα για τη νέα γενιά η κεντρική τραπεζίτης διαπιστώνει ότι η απομάκρυνση από την αγορά εργασίας μπορεί να επιφέρει χαμηλότερες αποδοχές ακόμα και «δέκα έως δεκαπέντε χρόνια αργότερα».
● Οι μεγάλοι χαμένοι είναι οι εργαζόμενοι με χαμηλές δεξιότητες και χαμηλά εισοδήματα. Το εργατικό δυναμικό αυτής της κατηγορίας συρρικνώθηκε κατά 7% και είναι διπλάσιο από το ποσοστό απώλειας θέσης χαμηλής ειδίκευσης το πρώτο εξάμηνο μετά την κατάρρευση της Lehman. Επίσης με τον Covid-19 μειώθηκαν κατά 5,4% οι θέσεις εργασίας για τους εργαζόμενους με μεσαίες δεξιότητες ενώ αυξήθηκε κατά 3,3% το εργατικό δυναμικό με υψηλές δεξιότητες!
Οι εργαζόμενοι χαμηλής εξειδίκευσης είναι οι περισσότερο χαμένοι και κατά τη διάρκεια των αναδιαρθρώσεων, οι οποίες μπορεί μεν να επιβραδύνθηκαν αλλά δεν σταμάτησαν ούτε κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου. Ενα παράδειγμα είναι η αναδιάρθρωση της AirFrance που θεωρείται ότι προκάλεσε τη μεγαλύτερη απώλεια θέσεων λόγω αναδιάρθρωσης μέσα στο πρώτο εξάμηνο του ‘20, ανακοινώνοντας περικοπή 7.000 θέσεων εργασίας, πλέον των 1.510 που είχε ανακοινώσει στις αρχές Φεβρουαρίου. Η αναδιάρθρωση επηρεάζει αρνητικά κυρίως το προσωπικό εδάφους και τις ειδικότητες που λειτουργούν υποστηρικτικά. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ακόμα και η Αmazon, ο αμερικανικός διαδικτυακός γίγαντας λιανικής, ο οποία βρίσκεται στην 5η καλύτερη θέση ως προς τη δημιουργία θέσεων εργασίας (2.800 νέες θέσεις στη Γερμανία), αναζητούσε υπαλλήλους για τις αποθήκες της αλλά με πολύ ειδικευμένα προφίλ, προγραμματιστές λογισμικού και γνώστες ξένων γλωσσών.
Η απώλεια θέσεων εργασίας στις υπηρεσίες κάνει πιο αργή την ανάκαμψη
● Οι περισσότερες απώλειες θέσεων εργασίας είναι στους τομείς υπηρεσιών και μεταφορών. Το πρώτο εξάμηνο του έτους η βιομηχανία είχε απώλεια 900 χιλιάδων θέσεων εργασίας, ενώ στο εμπόριο, στα ξενοδοχεία και στις μεταφορές, αν και αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1/5 της παραγωγής, σημειώθηκε απώλεια πάνω από 2,5 εκατ. θέσεων εργασίας. «Η ανάκαμψη από μια ύφεση που βασίζεται σε υπηρεσίες αναμένεται να είναι πιο αργή σε σύγκριση με μια ύφεση που προκαλείται κυρίως από την παραγωγή αγαθών, καθώς οι υπηρεσίες δημιουργούν λιγότερη ζήτηση απ’ ό,τι τα καταναλωτικά αγαθά. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι είναι απίθανο να κάνουν διπλάσιες διακοπές στο εξωτερικό το 2021 για να αντισταθμίσουν την έλλειψη ταξιδιών στο εξωτερικό φέτος» σημειώνει η επικεφαλής της ΕΚΤ.
Από το Eurofound σημειώνεται ότι ο Covid-19 οδήγησε σε διπλασιασμό της απώλειας θέσεων εργασίας λόγω αναδιάρθρωσης το πρώτο εξάμηνο του 2020, με επιπτώσεις στην αγορά εργασίας εξαιρετικά επιλεκτικές σε δύο ευρείς τομείς: μεταφορές (συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών), ξενοδοχεία και εστιατόρια. Σε αυτούς τους τομείς αντιπροσωπεύεται σχεδόν το ήμισυ της συνολικής απώλειας θέσεων εργασίας σε σύγκριση με λιγότερο από 10% σε «κανονικές» περιόδους αναδιαρθρώσεων.
Η 1 στις 20 αναδιαρθρώσεις είναι διεθνική
● Σε περισσότερα από τα 3/4 των περιπτώσεων αναδιάρθρωσης που προκάλεσαν απώλεια θέσεων εργασίας οι εταιρείες ανέφεραν ως αφορμή τον Covid-19. «Παρ ‘όλα αυτά, η δραστηριότητα αναδιάρθρωσης ήταν ακόμη κάπως χαμηλότερη από τις κορυφές που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης» διαπιστώνει το Eurofound. Περίπου 1 στις 20 περιπτώσεις μεγάλης κλίμακας αναδιάρθρωσης είναι διεθνική, επηρεάζοντας τις δραστηριότητες σε τουλάχιστον δύο χώρες. Οι συνέπειες στην απασχόληση σε τέτοιες περιπτώσεις τείνουν να είναι πολύ μεγαλύτερες και συνεπώς οι διαδικασίες αναδιάρθρωσης τείνουν να είναι μακροπρόθεσμες και πιο περίπλοκες. Κατά μέσο όρο, κάθε περίπτωση διακρατικής αναδιάρθρωσης (εκτός από εκείνη της επέκτασης των επιχειρήσεων) περιλαμβάνει εξαγγελθείσες απώλειες άνω των 3.000 θέσεων εργασίας, περίπου επτά φορές μεγαλύτερες από αυτές των αναδιαρθρώσεων που πραγματοποιούνται εντός των εθνικών συνόρων.
Χριστίνα Κοψίνη
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου