Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020

Ελευθέρας για ΑμεΑ στα μουσεία, αλλά χωρίς συνοδό

Μόνο όσοι έχουν αναπηρία άνω του 80% δικαιούνται και την ελεύθερη είσοδο του συνοδού τους σε μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία, σύμφωνα με την τροποποιημένη ΚΥΑ. Ωστόσο ΑμεΑ, σύλλογοι και γονείς αντιδρούν, εξηγούν πόσο απαραίτητος είναι ο συνοδός και ζητούν να επανέλθει η προηγούμενη απόφαση, που προέβλεπε ποσοστό αναπηρίας άνω του 50%.
Η διασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων στους χώρους της πολιτιστικής κληρονομιάς είναι αυτονόητη υποχρέωση του υπουργείου Πολιτισμού, που καθορίζει τα κριτήρια για τους δικαιούχους ελεύθερης εισόδου στα μνημεία, τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία.
Τον Οκτώβριο του 2019 το ΥΠΠΟΑ εξέδωσε ανακοίνωση προκειμένου να γνωστοποιήσει ότι απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής αντιτίμου στους παραπάνω χώρους όλα τα άτομα με αναπηρία, ανεξαρτήτως βαθμού.
Η δημοσίευση της τροποποιημένης Κοινής Υπουργικής Απόφασης (αφορά τον καθορισμό εισιτηρίων και τα ελευθέρας) στο ΦΕΚ (31/10/19) ωστόσο έκρυβε τη δυσάρεστη έκπληξη: ελευθέρας συνοδού δικαιούνται πλέον μόνο όσοι έχουν κριθεί με ποσοστό αναπηρίας άνω του 80%. Η νυν πολιτική ηγεσία αποφάσισε να τροποποιήσει την προηγούμενη ΚΥΑ (Μ. Ζορμπά - Κ. Στρατή ΦΕΚ 1/7/19) που επέτρεπε -μεταξύ άλλων- την ελεύθερη είσοδο στα άτομα με αναπηρία με ποσοστό άνω του 50% και ενός συνοδού.
Και ενώ φαινομενικά το μέτρο «ελεύθερη πρόσβαση ανεξαρτήτως ποσοστού αναπηρίας» ακούγεται θετικό, το αντίμετρο «συνοδός για αναπηρία άνω του 80%» αντί να διευκολύνει την πρόσβαση τη δυσκολεύει, καθώς σε πολλές περιπτώσεις με ποσοστό αναπηρίας 50%-80% ο συνοδός είναι απολύτως χρήσιμος. Δεν λειτουργεί δηλαδή μόνο ως συντροφιά, αλλά ως αναγκαίο πρόσωπο, απαραίτητο στη μετακίνηση του ανθρώπου που πάσχει αλλά και στην περιήγησή του στον χώρο, είτε τον υπαίθριο αρχαιολογικό είτε το μουσείο. Πώς μπορεί να μετακινηθεί ένας νεαρός ή μια κοπέλα με σύνδρομο Down που έχει ποσοστό αναπηρίας 67%;
Το καθεστώς που ίσχυε μέχρι το 2014, όταν η νυν υπουργός Λίνα Μενδώνη ήταν γ.γ. στο ΥΠΠΟΑ, ήταν δωρεάν πρόσβαση στον ανάπηρο με έναν συνοδό για ποσοστό άνω του 67%. Η πολιτική ηγεσία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ βελτίωσε τις συνθήκες κατεβάζοντας κι άλλο το ποσοστό στο άνω του 50%.
Σε συνομιλίες που είχαμε με γονείς και μέλη συλλόγων ΑμεΑ μας εξήγησαν ότι οι άνθρωποι με ποσοστό αναπηρίας κάτω του 50% έχουν κατά κύριο λόγο τη δυνατότητα να κινηθούν αυτόνομα, καθώς οι παθήσεις αφορούν σαγχαρώδη διαβήτη Τύπου 2, δυσχρωματοψία, επεμβάσεις όρασης κ.λπ. Αντίθετα ένα παιδί (και στη συνέχεια ενήλικας) με νοητική αναπηρία που έχει λάβει από το ΚΕΠΑ (Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας) ποσοστό 67% χρειάζεται υποστήριξη για πολλές δράσεις του και κυρίως για αυτές που αναπτύσσονται εκτός του οικείου περιβάλλοντος.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑμεΑ - ιδρύθηκε το 1982) έχει στείλει επιστολή προς την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη από την οποία ζητά να επαναφέρει άμεσα την προηγούμενη απόφαση, δηλαδή ελεύθερη πρόσβαση με έναν συνοδό για άνω του 50% αναπηρία. Στην ΠΟΣΓΚΑμεΑ ανήκουν περίπου 220 πρωτοβάθμια Σωματεία Γονέων και Κηδεμόνων «τα οποία υπερασπίζονται και διεκδικούν τα δικαιώματα ανηλίκων ατόμων με κάθε μορφής αναπηρία, καθώς και ενηλίκων ατόμων με νοητική αναπηρία, αυτισμό, εγκεφαλική παράλυση, Σύνδρομο Down, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, αλλά και τα δικαιώματα των οικογενειών τους».
Οπως μας εξηγεί ο κ. Γιάννης Μοσχολιός, πρόεδρος της ΠΟΣΓΚΑμεΑ, «τα παιδιά που πάσχουν από νοητική αναπηρία, αυτισμό, Σύνδρομο Down βρίσκονται στο φάσμα αναπηρίας ανάμεσα στο 67% με 80%. Ο γιός μου έχει δείκτη νοημοσύνης 38-40 και ποσοστό αναπηρίας 67%. Αυτό το παιδί είναι αδύνατο να πάει σε ένα μουσείο ή οπουδήποτε μόνο του, χρειάζεται συνοδό όπως και οι περισσότεροι άνθρωποι που εκπροσωπούμε και ας λαμβάνουν τα νοσήματα ποσοστό κάτω του 80%. Γι’ αυτό αναρωτιόμαστε πώς πήραν αυτή την απόφαση στο υπουργείο; Μας αιφνιδίασαν. Είναι απόφαση που αντίκειται στα πάντα, στη σύμβαση του ΟΗΕ που έγινε τον Σεπτέμβριο, στο δικαίωμα των αναπήρων στα πολιτιστικά αγαθά. Το θεωρούμε αδιανόητο και πιστεύουμε ότι θα αλλάξει, αλλιώς είναι σαν να αποκλείονται τα δικά μας παιδιά».
Η αναλυτική και τεκμηριωμένη επιστολή της ΠΟΣΓΚΑμεΑ προς την κ. Μενδώνη γράφει: «...το καθεστώς αυτό (σ.σ. ελεύθερη πρόσβαση για ποσοστό άνω του 50% κι έναν συνοδό) βρισκόταν αναντίρρητα στο κατάλληλο πνεύμα λόγω του αυτονόητου πρόσθετου κόστους που απορρέει από την ύπαρξη της αναπηρίας, καταδεικνύοντας ταυτόχρονα τη βούληση του νομοθέτη για τη στήριξη των μελών της αναπηρικής οικογένειας με αντίστοιχα μέτρα...».
Για την τροποποίηση της απόφασης αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «... προκαλεί την εύλογη δυσαρέσκεια των οικογενειών των ατόμων με αναπηρία, εγείροντας παράλληλα αρκετούς ενδοιασμούς ως προς την ορθότητα συλλογιστικής της συγκεκριμένης πρόβλεψης».
Από την πλευρά του ο κ. Αντώνης Ρέλλας, σκηνοθέτης, ανάπηρος ακτιβιστής με έντονη και πολλαπλή δράση, αναρωτιέται: «Οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία μας είναι προσβάσιμα για τους αναπήρους στο σύνολό τους; Δεν εννοώ μόνο το δομημένο περιβάλλον για τους χρήστες/χρήστριες αμαξιδίου, εννοώ για ανθρώπους με αισθητηριακές βλάβες, τους κωφούς και τους τυφλούς. Εχουν προσβασιμότητα στο περιεχόμενο του μουσείου;»
Οσο για την απόφαση, σχολιάζει: «Αν ο ανάπηρος πάει σε ένα μουσείο με μηδενικό εισιτήριο για τον ίδιο αλλά όχι για τον συνοδό του, είναι σαν να κοροϊδεύουμε γιατί στην ουσία τού ζητάμε το δεύτερο αντίτιμο, αφού ο συνοδός είναι απαραίτητος». Στην ίδια κατεύθυνση είναι και οι τοποθετήσεις του κ. Μενέλαου Τσαούση, πρόεδρου του Δ.Σ. Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών, και του κ. Ανδρέα Γκούβα, μέλους του Δ.Σ. «Ερμής» Συλλόγου Γονέων Παιδιών με Νοητικές Αναπηρίες.
Από την πλευρά του ο κ. Δημήτρης Σηφάκης, γ.γ. του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών, θεωρεί ότι «το μέτρο είναι εν μέρει σωστό, γιατί στα ζητήματα όρασης με ποσοστό 67% δεν δικαιούσαι συνοδό. Ανω του 80% χορηγείται συνοδός και στην απόφαση του ΚΕΠΑ. Τώρα αν άφηναν ελεύθερη πρόσβαση και με συνοδό με 50% και άνω δεν θα λέγαμε όχι, όμως κι αυτή η αλλαγή είναι προς τη σωστή κατεύθυνση».
Πώς το ΥΠΠΟΑ καλλιεργεί εντυπώσεις
Στην ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ (24/10/19) η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, έλεγε ότι «η τιμολογιακή πολιτική στα μνημεία, στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία δεν πρέπει και δεν μπορεί να περιορίζεται σε εισπρακτική πολιτική. Οι παράγοντες που την καθορίζουν σχετίζονται με ευρύτερες κοινωνικές, αναπτυξιακές και περιφερειακές πολιτικές». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ ωστόσο, η αλλαγή στην ΚΥΑ δεν φαίνεται να βαίνει προς αυτή την κατεύθυνση. Μάλλον το μέτρο πλήττει τα ΑμεΑ και τις οικογένειές τους. Η ίδια ανακοίνωση έκανε λόγο για δωρεάν πρόσβαση στους γονείς των ΑμεΑ, το οποίο όμως δεν προβλέπεται στο ΦΕΚ (31/10/19). Οπως δεν προβλέπεται η επαναφορά ελευθέρας για τους συνταξιούχους εκπαιδευτικούς, παρότι η εν λόγω ανακοίνωση διαβεβαίωνε για το αντίθετο: «... καθώς το ΥΠΠΟΑ ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως να διατηρήσει την επαφή του συγκεκριμένου κοινού με τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδιασμού του υπουργείου για την ενίσχυση της πρόσβασης των ατόμων της τρίτης ηλικίας στην πολιτιστική κληρονομιά».
Τέλος, αν μελετήσει κανείς το ΦΕΚ θα αντιληφθεί ότι, παρά τα πυρά που είχε εξαπολύσει η κ. Μενδώνη στους προκατόχους της, διατήρησε τις αλλαγές οι οποίες επιχειρήθηκαν στην πολιτική των εισιτηρίων και των ελευθέρας που ξεκίνησαν το 2016 και διευρύνθηκαν το καλοκαίρι του 2019, όπως η καθολική πρόσβαση μέχρι 25 ετών, τα μέλη των οικογενειών που συμμετέχουν στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης κ.ά. Αναρωτιόμαστε λοιπόν γιατί έλεγε τότε η υπουργός ότι «η απόφαση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η οποία δημοσιεύτηκε μόλις έξι ημέρες πριν από τις εθνικές εκλογές, σχεδόν στα κρυφά, εφόσον είχε ημερομηνία έναρξης ισχύος πέντε μήνες αργότερα, είναι η απτή απόδειξη της αντίληψης που επικρατούσε τα τελευταία χρόνια στο υπουργείο». Σήμερα άραγε ποια αντίληψη επικρατεί για τους συνοδούς των ΑμεΑ, τους γονείς τους, τους συνταξιούχους εκπαιδευτικούς και τα μέλη των εικαστικών επιμελητηρίων της Ε.Ε., για τα οποία επίσης δεν προβλέπεται τίποτα στο ΦΕΚ παρά τις υπουργικές δεσμεύσεις;
 
Βασιλική Τζεβελέκου
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: