Εκδήλωση 13ης Ιανουαρίου 2020 του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστημίου Γιαννιτσών "Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ"

ΙΣΟΤΟΠΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ: Ένα παράθυρο στο παρελθόν

Στην φιλόξενη αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πέλλας, το απόγευμα της Δευτέρας 13-1-2020 έλαβε χώρα η πρώτη για το 2020 εκδήλωση, του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστημίου Γιαννιτσών «Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ», καρπός αγαστής συνεργασίας με την ΔΗ.Κ.Π.Α.Π. του Δήμου Πέλλας.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους πέραν του πλήθους των φιλομαθών συντοπιτών, ο Δήμαρχος Έδεσσας κ. Γιάννου και ο Αστυνομικός Διευθυντής Πέλλας κ. Περδικάτσης.

Την εισήγηση παρουσίασε η Δρ. ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΝΤΟΤΣΙΚΑ. Η κυρία Ντότσικα είναι Διευθύντρια Έρευνας, Επικεφαλής Μονάδας Σταθερών Ισοτόπων και Ραδιοάνθρακα, του Ινστιτούτου Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας (INN), στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας "Δημόκριτος".

Είναι Μέλος του "Ιταλικού Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας" C.N.R., Ινστιτούτου Γεωεπιστημών και Γεωλογικών Πόρων της Πίζας στην Ιταλία.

Σύμφωνα με την εισηγήτρια της εκδήλωσης, σήμερα, τα ισότοπα είναι γνωστά στον επιστημονικό κόσμο και πολλές εφαρμογές έχουν χρησιμοποιηθεί για σχεδόν έναν αιώνα στην επιστήμη. Οι γεωλόγοι ήταν μεταξύ των πρώτων που χρησιμοποίησαν αυτή την τεχνική στην έρευνά τους. Μερικές δεκαετίες αργότερα, τα ισότοπα χρησιμοποιήθηκαν και σε άλλους τομείς, π.χ. της ιατρικής και της αρχαιολογίας. Οι σημερινοί αρχαιολόγοι μπορούν να επωφεληθούν από μια σειρά ισοτοπικών τεχνικών για να διερευνήσουν ανασκαφικά αντικείμενα, όπως να προσδιορίσουν τον χρόνο κατασκευής π.χ. κάποιων υαλικών, αλλά και να εντοπίσουν τον τόπο καταγωγής των πρώτων υλών.

Οι μετρήσεις ισοτόπων εφαρμόζονται επίσης σε πολλούς άλλους τομείς, όπως η ιατροδικαστική, η βιομηχανία τροφίμων και ποτών (ιχνηλασιμότητα και αυθεντικότητα τροφίμων), οι περιβαλλοντικές επιστήμες και επίσης χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση πλαστογραφιών στην τέχνη.

Παρουσιάστηκαν αφενός ποικίλα παραδείγματα και δόθηκε έμφαση σε χημικά στοιχεία που είναι κατάλληλα για εφαρμογές στην έρευνα της πολιτιστικής κληρονομιάς, σήμερα και στο μέλλον και αφετέρου δόθηκαν πληροφορίες για τον ίδιο τον άνθρωπο, για τη διαβίωση του ανά τους αιώνες, την καθημερινότητά του, τη διατροφή του, την καταγωγή του, για τις παλαιοκλιματικές αλλαγές που καθόρισαν την ζωή του και τις μετακινήσεις του και για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που προκάλεσαν και προκαλούν την διαχρονική αποσάθρωση των υλικών των μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς. Κάποια από τα παραδείγματα και τα συναφή συμπεράσματα προέκυψαν από τη συνεργασία της ερευνητικής ομάδας με τις τοπικές υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και τη μελέτη υλικών από την Έδεσσα και την Πέλλα. (π.χ. μετά από έρευνες που έγιναν σε σκελετούς ανθρώπων που έζησαν στα πρώτα χρόνια της Ρωμαιοκρατίας και βρέθηκαν στην Έδεσσα, διαπιστώθηκε ο πλούτος σε λαχανικά και κρέας των διατροφικών συνηθειών των Ρωμαίων στρατιωτών).

Επίσης αναδείχθηκε το «πρόβλημα» κάθε αρχαίας και νέας μεταναστευτικής ροής που έθετε και θέτει πολιτικές, οικονομικές, πολιτιστικές και ανθρωπιστικές πτυχές στις κοινωνίες που τις ζουν.

Η κυρία Ντότσικα τόνισε επίσης την δυνατότητα που έχει η έρευνα με τα ισότοπα, να συνεργαστούν ερευνητές που προέρχονται από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους (αρχαιολόγοι, φυσικοί, χημικοί, εγκληματολόγοι,……)

Την όλη εκδήλωση παρουσίασε ο Βασίλειος Πόπτσης μέλος του Δ.Σ. της Ι.Λ.Ε. Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος» και υπεύθυνος του Α.Λ.Π. Γιαννιτσών. Μίλησαν επίσης με θερμά λόγια ο Δήμαρχος Έδεσσας κ. Γιάννου και ο πρόεδρος της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος» Κωνσταντίνος Κάμτσης. Την βιντεοσκόπηση της εκδήλωσης και την σχετική φωτογράφιση ανέλαβε ο Τσιβρανίδης Κωνσταντίνος μέλος του Δ.Σ. της Ι.Λ.Ε.Γ. «Ο Φίλιππος».