Το κοινό σημείο

Αγανακτούν πολλοί με τις αναφορές στις περιπέτειες των γονιών μας ως προσφύγων από τη Μικρασία στην Ελλάδα. Τι σχέση έχει η ιστορία των προσφύγων που ήρθαν το 1922 με τους σημερινούς πρόσφυγες και μετανάστες που καταφτάνουν στο Αιγαίο; Εκείνοι ήταν χριστιανοί ορθόδοξοι, έρχονταν σε χώρα που θεωρούσαν πατρίδα· και δεν το είχαν επιλέξει. Είχαν αναγκαστεί να ξεριζωθούν εξαιτίας της ήττας και της καταστροφής που είχε προκαλέσει αυτή η ίδια η χώρα υποδοχής-πατρίδα, άρα είχε υποχρέωση να τους δεχτεί.

Εχουν δίκιο σε γενικές γραμμές οι αγανακτισμένοι, αν και τα πράγματα υπήρξαν πιο πολύπλοκα. Πάντα είναι. Σίγουρα οι άνθρωποι τότε δεν είχαν άλλη επιλογή από το να έρθουν εδώ, έτσι που τα είχε καταφέρει η πατρίδα, να δεχτούν τη δική της εκδοχή ζωής και αφομοίωσης, σίγουρα θα έπρεπε να υπάρχει κοινό έδαφος με τον ντόπιο πληθυσμό, κοινή συνείδηση ταυτότητας, αν και τους κυνήγησαν δεόντως οι ντόπιοι, παρ' όλα αυτά. Οπότε εκεί βρίσκουμε το κοινό σημείο με τους σημερινούς, την καταδίωξη.

Ναι, οι σημερινοί είναι πολλαπλώς ξένοι, δεν έρχονται επειδή είναι Ελληνες αλλά επειδή βρισκόμαστε στο σύνορο της Ευρώπης, όμως υφίστανται την ίδια υποδοχή, είναι το ίδιο ανεπιθύμητοι. Και πολύ περισσότερο, βεβαίως, εννοείται.

Αλλά ξέρετε, δεν έχει το κάθε παιδί κι ο κάθε άνθρωπος που υφίσταται τέτοια μεταχείριση το ανεπιθυμόμετρο να μετρά πόσο ανεπιθύμητος είναι. Ο πατέρας μου, παιδί δέκα χρόνων, μισο-ασυνόδευτο στην Αθήνα το 1922, έφερε σε όλη του τη ζωή το ψυχικό τραύμα της προσφυγιάς, χωρίς να έχει κάτσει να σκεφτεί ότι αν ήταν Σύρος εκατό χρόνια αργότερα θα περνούσε ακόμα χειρότερα. Το τραύμα του, το τραύμα όλων τους, άφησε σημάδια, άφησε ουλές, πέρασε στη δεύτερη γενιά, στην τρίτη. Οι ψυχολόγοι βγάζουν συμπεράσματα για απίστευτες συνέπειες τέτοιων τραυμάτων στα παιδιά των ανθρώπων που υφίστανται τη δίωξη και στα εγγόνια τους ακόμα.

Βλέπουμε συγκλονιστικές ταινίες για τις συνέπειες της βίας στην παιδική ηλικία, αλλά δεν τις συνδυάζουμε με τους ανθρώπους που υποφέρουν δίπλα μας, με τα παιδιά που υφίστανται αυτά τα ανεξήγητα βάσανα σε μια χώρα πλούσια, προνομιούχα, υψηλού επιπέδου. Ποιος ξέρει τι τραύματα δημιουργεί η διαμονή σε στρατόπεδα, η αφασία της υποχρεωτικής απραξίας, η καταδίωξη, οι ταπεινώσεις, τι θα υποφέρουν οι επόμενες γενιές εδώ που θα είναι και θα ζουν με τους δικούς μας απογόνους;

Το μόνο σίγουρο είναι πως το μέλλον χρειάζεται πολλούς ψυχολόγους.

 

Άννα Δαμιανίδη

Πηγή: efsyn.gr