Το ζήτημα του προσφυγικού έχει επανέλθει πλήρως στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας τον τελευταίο μήνα, τόσο εξαιτίας της νέας αύξησης των ροών προς τα νησιά του Αιγαίου, όσο και λόγω της αλλαγής του κυβερνητικού δόγματος που βλέπει πλέον σκέτο «μεταναστευτικό ζήτημα».
Η ακροδεξιά πτέρυγα της ΝΔ επανεισήγαγε τον όρο «λαθρομετανάστες» στην καθημερινή πολιτική συζήτηση, ενώ κορυφαίοι υπουργοί του κόμματος αποφάσισαν ότι πρόσφυγες είναι μόνο οι Σύροι που «είναι πια ελάχιστοι» κι όχι οι Αφγανοί, παρ’ ότι προέρχονται από την λιγότερο ασφαλή χώρα στον κόσμο ή όσοι έρχονται από την υποσαχάρια Αφρική. Κάποια από τα παραπάνω τα ακούσαμε ελαφρώς ωραιοποιημένα και από τον πρωθυπουργό στη Βουλή, ενώ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έκανε λόγο ακόμη και για αλλοίωση πληθυσμού.
Στο μεταξύ, η κυβέρνηση είχε ήδη πάρει αποφάσεις που πλήττουν την έννοια του καθεστώτος πρόσφυγα στον πυρήνα του, όπως η κατάργηση του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και η μεταφορά του στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και οι προωθούμενες αλλαγές στις διαδικασίες χορήγησης ασύλου - με τον διαχωρισμό υψηλού και χαμηλού προσφυγικού προφίλ, όπως προανήγγειλε ο Άδωνης Γεωργιάδης - που με τη σειρά τους θα επιτρέπουν περισσότερες επαναπροωθήσεις ενισχύοντας το δόγμα αποτροπής και καταστολής που είναι καθώς φαίνεται το τελικό ζητούμενο.
Πρόσφυγες ή μετανάστες;
Πίσω στο ζήτημα που προέκυψε περί προσφυγικού ή μεταναστευτικού ζητήματος, ας ξεκινήσουμε με τους πάντα άχαρους αριθμούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία από την ίδια την Υπηρεσία Ασύλου οι Σύροι έχουν πράγματι το μεγαλύτερο ποσοστό αναγνώρισης (99%) και τους ακολουθούν οι εισερχόμενοι από την Υεμένη και την Παλαιστίνη. Οι Αφγανοί πάλι αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες σε ποσοστό 71,9%, ενώ οι Σομαλοί σε ποσοστό 88,9%.
Την ίδια στιγμή, η Ύπατη Αρμοστεία σημειώνει ότι η αύξηση στις προσφυγικές ροές των τελευταίων μηνών οφείλεται κυρίως σε αύξηση των Αφγανών και Σύρων που στην μεγάλη πλειοψηφία τους είναι πρόσφυγες. Η εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, Στέλλα Νάνου, εξειδικεύοντας το ζήτημα, εξηγεί στο tvxs.gr:
«Τα στοιχεία που συγκεντρώνει η Ύπατη Αρμοστεία από τις ελληνικές αρχές (λιμενικό - αστυνομία) δείχνουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ανδρών, γυναικών, παιδιών που φτάνουν στα νησιά του Αιγαίου συνεχίζουν να προέρχονται από χώρες που μαστίζονται από πολέμους, βίαιες συγκρούσεις ή πρακτικές παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων: 38% από Αφγανιστάν, 25% από Συρία και ένα ακόμα 25% από Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Ιράκ, Παλαιστίνη, Σομαλία. Αυτά είναι στοιχεία από τον Ιανουάριο έως και τον Σεπτέμβριο του 2019. Μάλιστα, σε αντίθεση με την εντύπωση που επικρατεί στη δημόσια σφαίρα, ο αριθμός των Σύρων που φτάνουν στα νησιά έχει αυξηθεί σημαντικά από το καλοκαίρι - είναι χαρακτηριστικό ότι τον Σεπτέμβριο ήταν σχεδόν τριπλάσιος σε σύγκριση με τον Ιούλιο».
Η κ. Νάνου θέτει ένα ακόμη σημαντικό ζήτημα. «Είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε ότι πρόσφυγας δεν είναι μόνο όποιος φεύγει από πόλεμο ή συγκρούσεις αλλά και όποιος διώκεται για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, εθνικής καταγωγής, πολιτικών πεποιθήσεων ή συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα. Σε κάθε περίπτωση, η κρίση του ποιος είναι πρόσφυγας και ποιος όχι πρέπει να είναι εξατομικευμένη και απόρροια μια δίκαιης και αποτελεσματικής διαδικασίας ασύλου». Τούτου δοθέντος σημειώνει ότι με βάσει τα διαθέσιμα στοιχεία η πλειοψηφία των νεοαφιχθέντων τα νησιά, σχεδόν 9 στους 10, μπορεί κατ’ αρχήν να έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας και μεγάλες πιθανότητες να αναγνωριστούν ως πρόσφυγες.
Εδώ το δόγμα της αποτροπής και της αύξησης των επαναπροωθήσεων στα σύνορα θαλάσσια ή χερσαία βάζει σε κίνδυνο κατ’ αρχήν τις ζωές των ανθρώπων και κατά δεύτερον το ίδιο το νόημα του καθεστώτος ασύλου. Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει «τη σοβαρή της ανησυχία σχετικά με τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης για την ενίσχυση του ελέγχου των συνόρων, σε μια στιγμή που προτεραιότητα οφείλει να είναι η διασφάλιση της ουσιαστικής πρόσβασης των αιτούντων άσυλο σε ασφαλείς διαδρομές, κάτι που είναι αδιαχώριστο από τη δυνατότητά τους να προσεγγίζουν εδαφικά μια χώρα με ασφάλεια. Η απαγόρευση των απωθήσεων στη θάλασσα (push-backs) και των επαναπροωθήσεων οφείλει να τηρείται απαρέγκλιτα, αλλιώς ο κίνδυνος περισσότερων ναυαγίων και ενδεχόμενων θανάτων στο Αιγαίο και τα σύνορα θα αυξηθεί σημαντικά».
Άνθρωποι πέρα από το μεταναστευτικό ή προσφυγικό προφίλ
«Είναι κρίσιμο οποιαδήποτε δημόσια συζήτηση γύρω από το προσφυγικό - μεταναστευτικό να γίνεται με νηφαλιότητα, γνώση και ευαισθησία, ώστε να μην καλλιεργούνται ξενοφοβικά ή ακραία αντανακλαστικά. Η διαχείριση ενός τόσο σύνθετου ζητήματος απαιτεί φυσικά κανόνες για την αντιμετώπιση των υπαρκτών προβλημάτων και προκλήσεων αλλά σε όλο αυτό πυξίδα μας οφείλει να είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας, ανεξαρτήτως καταγωγής, φυλής, θρησκείας ή χρώματος και ανεξαρτήτως ‘μεταναστευτικού’ ή ‘προσφυγικού’ προφίλ», καταλήγει η κ. Στέλλα Νάνου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου