Οικονομίστικη και τουριστικοποιημένη, προσανατολισμένη απόλυτα στον βωμό της ανάπτυξης και όχι στην αυταξία του πολιτιστικού αγαθού, αναδεικνύεται η κυβερνητική αντίληψη για τον πολιτισμό, έτσι όπως εκφράστηκε από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, την Κυριακή στη Βουλή στη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων.
Εκ των λεγομένων της γίνεται πλέον σαφής η αποδόμηση του πολιτιστικού μοντέλου με κοινωνικό πρόσημο που εφάρμοσε η προηγούμενη κυβέρνηση. Άλλωστε και μέσω συμβολικών παραδειγμάτων η κ. Μενδώνη καθόρισε το κυβερνητικό ιδεολόγημα. «Επενδύουμε στην ποιότητα και την αριστεία, έννοιες που συστηματικά παραγνωρίστηκαν τα τελευταία χρόνια» είπε.
Ορίζοντας τον πολιτισμό ως τέταρτο πυλώνα της βιώσιμης ανάπτυξης, επισήμανε ότι «οι πολιτικές του πολιτισμού μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στο rebranding, στον επαναπροσδιορισμό της ταυτότητας της χώρας», ενώ έκανε σαφές ότι «το πολιτιστικό απόθεμα κάθε περιοχής δημιουργεί προστιθέμενη αξία και δεν νοείται να αντιμετωπίζεται ως τροχοπέδη στην ανάπτυξη». Ωστόσο διευκρίνισε ευθύς αμέσως ότι «δεν μπορεί να εργαλειοποιείται, προκειμένου να εμποδιστούν οι επενδύσεις» διότι «η ουσιαστική προστασία οφείλει να είναι μέρος μιας αναπτυξιακής δυναμικής. Οι ιδεοληψίες και οι αγκυλώσεις μόνον σε βάρος των πολιτιστικών αγαθών αποβαίνουν». Υπ’ αυτό το πλαίσιο «οφείλουμε», τόνισε η υπουργός, «να αποδεικνύουμε συνεχώς, στην πράξη, τη βούλησή μας για μεταρρυθμίσεις, που θα καταστήσουν την κοινωνία μας βιώσιμη. Μέσω των περιπτώσεων του Ελληνικού, των επενδυτικών προγραμμάτων στο λιμάνι του Πειραιά, του αεροδρομίου στο Καστέλι, πρέπει να αποδειχθεί η αποτελεσματική και αποδοτική λειτουργία του κρατικού μηχανισμού». Μένει να δούμε πώς η κυβερνητική πολιτική θα μεταφράσει αυτή την αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα. Ελπίζουμε όχι καταργώντας, για παράδειγμα, τους όρους που έχει θέσει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο για τα ύψη των 6 ουρανοξυστών στο Ελληνικό. Πάντως οι πρώτες νύξεις άρχισαν για το μετρό Θεσσαλονίκης.
Ωστόσο φωτογράφισε και τους πρώτους συμμάχους, δείχνοντας προς την πλευρά του «Διαζώματος», καθώς επιλέγει το παράδειγμα των πολιτιστικών διαδρομών οι οποίες «προσδίδουν νέες αναγνώσεις στα μνημεία». Και βέβαια όλο αυτό «εμπλουτίζει το τουριστικό προϊόν» σε μια αντίληψη που διέπει εξολοκλήρου την πολιτιστική πολιτική αλλά και τη στόχευση της «υποστήριξης και ανάδειξης των πολιτιστικών - δημιουργικών βιομηχανιών και της διασύνδεσής τους με άλλους νευραλγικούς τομείς της οικονομίας». Σ' αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση βάζει στο κάδρο και την περιφέρεια κάνοντας λόγο για «επίλυση του προβλήματος της ανισοκατανομής της πολιτιστικής και δημιουργικής παραγωγής, της απασχόλησης και του αριθμού επιχειρήσεων στις 13 Περιφέρειες της χώρας» αλλά χωρίς να εξειδικεύονται οι τρόποι, τα εργαλεία και τα κριτήρια από την υπουργό. Ακόμα πιο ασαφείς είναι οι «πολιτικές που θα εκπονηθούν για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη περιοχών με μείζοντα μνημεία: Κνωσσός, Μεσσήνη, Ρόδος, Δωδώνη, Δήλος Φίλιπποι, Αμφίπολη, Βεργίνα, Ακαδημία Πλάτωνος», στις οποίες αναφέρθηκε.
Στην ομιλία της πάντως η Λ. Μενδώνη έκανε σαφές ότι, στο πλαίσιο της ανάκαμψης του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο «δημιουργούν έναν υπερτοπικό πολιτιστικό πόλο, συλλειτουργούν». Έτσι το Μουσείο «επεκτείνεται υπογείως ώστε να εξασφαλίζονται αναγκαίοι χώροι για την σωστή έκθεση των πολύτιμων συλλογών του» και «διασυνδέεται υπογείως και αξιοποιεί το ‘Ακροπόλ’», ενώ «αναπτύσσει συνέργειες με την Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ, η οποία παραμένει στους χώρους της». Οι πόροι για τις μελέτες έχουν εξασφαλιστεί από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Άκρως αποκαλυπτική υπήρξε η ομιλία της υπουργού για την τύχη των «κρατικών μουσείων» καθώς «προχωρούμε στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου που αφορά στη λειτουργία τους, με τη δημιουργία ΝΠΔΔ, όπου κρίνεται απαραίτητο», με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εύρυθμη λειτουργία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και φυσικά για την οικονομική συνεισφορά τους στον κοινό κορβανά του ΤΑΠ για την αντιμετώπιση των λειτουργικών εξόδων της κεντρικής υπηρεσίας αλλά και προς αρωγή των μικρότερης επισκεψιμότητας μουσείων.
Σε ό,τι αφορά το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, η υπουργός ανήγγειλε ότι θα οριστεί νέα διοίκηση τις αμέσως επόμενες μέρες. Οι πληροφορίες μας μάλιστα κάνουν λόγο για την επιστροφή της Αθηνάς Χατζηπέτρου στην προεδρία του Δ.Σ.
Κατά την υπουργό, «στο ανασυγκροτημένο ΤΑΠ πέφτει το μεγάλο βάρος για την υλοποίηση του μεγάλου στόχου που είναι η αυτοχρηματοδότηση του πολιτισμού», ενώ το ΥΠΠΟΑ την ίδια ώρα «επιμένει σε εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης», δηλαδή «το crowdfunding με την υιοθέτηση κατάλληλου θεσμικού πλαισίου». Είναι κι αυτή μια οπτική για την άσκηση πολιτιστικής πολιτικής που αντιμετωπίζει τον πολιτισμό ως «αποπαίδι» και φτωχό συγγενή.
Επιπλέον η υπουργός εξήγγειλε την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου για τη χορηγία, την ανάδειξη του πρώην βασιλικού κτήματος στο Τατόι, με «εκείνες τις πολιτιστικές χρήσεις που θα το μετατρέψουν σε πόλο έλξης» και «δυνατότητες επανεκκίνησης της αγροτικής παραγωγής του».
Ασαφής και μάλλον ανησυχητική η αναφορά της υπουργού στο θέμα της διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων. «Ο ρόλος του κράτους πρέπει να αφορά αποκλειστικά στην εποπτεία και την ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στο εθνικό δίκαιο». Όπως προβλέπει η διάταξη για τη σύστασή της, η Ειδική Υπηρεσία Έκτακτης Διαχείρισης έχει διάρκεια δύο χρόνων μέχρι δηλαδή να δημιουργηθεί ο νέος Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης στον οποίο θα μεταβιβαστεί η υποδομή της. Ενδεχόμενη άμεση κατάργησή της αφήνει τους δημιουργούς εντελώς στον αέρα και ακυρώνει πλήρως τη συντεταγμένη προσπάθεια για ενίσχυση της δημιουργίας ενός αυτοδιαχειριζόνεου μοντέλου είσπραξης και διανομής των πνευματικών δικαιωμάτων.
ΜΟΤΟ
Γίνεται πλέον σαφής η αποδόμηση του πολιτιστικού μοντέλου με κοινωνικό πρόσημο που εφάρμοσε η προηγούμενη κυβέρνηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου