Το άσυλο των επιστημών

Η φράση ακούστηκε πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1859, από τον γερουσιαστή Δημήτριο Χρηστίδη, ο οποίος θεώρησε την έφοδο του στρατού στο Πανεπιστήμιο πράξη «κατά του ασύλου των επιστημών» και θεώρησε ότι το Πανεπιστήμιο «ως ναός του πνεύματος» πρέπει να απολαμβάνει το προνόμιο του απαραβίαστου.

Αφορμή, τα γεγονότα που έμειναν γνωστά ως «Σκιαδικά», από τα γνωστά ντόπια ψάθινα καπέλα (σκιάδια). Μια υπουργική απόφαση ενίσχυσης της εγχώριας αγοράς με απρόσμενα αποτελέσματα, συγκρούσεις χωροφυλακής και νεολαίας, συλλήψεις και επέμβαση στρατιωτικής δύναμης στον χώρο του πανεπιστημίου. Ηταν ίσως η πρώτη αναφορά στο πανεπιστημιακό άσυλο.

Από τότε πέρασαν πολλά χρόνια. Γενιές και γενιές μεγάλωσαν με αυτό. Γενιές και γενιές το υπερασπίστηκαν. Το Πανεπιστημιακό άσυλο αποτελεί έναν ισχυρό συμβολισμό στον ακαδημαϊκό χώρο. Τώρα και πάλι η κατάργηση του ασύλου ως πανάκεια για την τάξη και την ασφάλεια στα πανεπιστήμια!

Η όλη φασαρία γίνεται για προφανείς επικοινωνιακούς λόγους. Ο υπάρχων νόμος 4485/2017, όπως και ο αρχικός 1268/1982, επιτρέπει τις επεμβάσεις της αστυνομίας με απόφαση της Συγκλήτου και ακόμα αυτεπάγγελτες επεμβάσεις της ΕΛ.ΑΣ. «σε περιπτώσεις κακουργημάτων και εγκλημάτων κατά της ζωής».

Αρα ποιο το διακύβευμα; Το θέμα δεν είναι το ίδιο το άσυλο, αλλά η διαχείριση της γνώσης των νέων και η χρήση των πανεπιστημίων προς όφελος μικρών κοινωνικών ομάδων και των συμφερόντων τους. Δείτε λίγο αυτό το κρυφό προγραμματάκι της Ν.Δ. για την παιδεία: περιλαμβάνει «αυτόνομα» πανεπιστήμια, «ανοιχτά» στις επιχειρήσεις, κατάργηση της ισότιμης εκπαίδευσης, μείωση τμημάτων, κατηγοριοποίηση πτυχίων, ιδρυμάτων και αποφοίτων και, φυσικά, κέρδη επιχειρήσεων σε βάρος των φοιτητών. Ο όλος θόρυβος, επομένως, είναι μια άσκηση θεσμικής προπαρασκευής, με σκοπό τη μελλοντική καταστολή των αντιδράσεων που η κυβέρνηση αναμένει να πυροδοτήσουν τα μέτρα τα οποία ετοιμάζει.

Και γιατί η μόνιμη είσοδος της αστυνομίας, αν όχι και η μόνιμη εγκατάστασή της θα έχει αποτέλεσμα λιγότερες ζημιές ή ότι θα είναι αναίμακτη; Δεν μπορούν οι δάσκαλοι και οι φοιτητές να εκτιμήσουν; Αν όχι, ποιοι; Οι διάφοροι κατασταλτικοί μηχανισμοί; Αν ο μη γένοιτο συμβεί κάποιο ατύχημα; Σε συγκρούσεις;

Κακά τα ψέματα. Η ευθύνη της Πολιτείας εδώ είναι μεγάλη, καθώς υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις, με ελάχιστους ώς ανύπαρκτους φύλακες, χωρίς ηλεκτροφωτισμό και χωρίς στοιχειώδη έργα υποδομής. Μόνο και μόνο η εικόνα εγκατάλειψης των αθλητικών εγκαταστάσεων στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου και θλίψη και βία προκαλεί.

Ας αφήσουν λοιπόν τα παιχνιδάκια εντυπώσεων και τις ασκήσεις καταστολής. Το έργο έχει παιχτεί πολύ στο παρελθόν και ιδιαίτερα στην περίοδο της χούντας. Η ευθύνη, όμως, βαραίνει και το «φοιτητικό κίνημα». Το άσυλο δεν το χαρίζει κανείς, κατακτιέται. Να αποδείξουν στην πράξη πως τον πρώτο λόγο για το άσυλο δεν τον έχουν οι πρυτάνεις, οι εισαγγελείς, τα ΜΑΤ αλλά το ίδιο το φοιτητικό κίνημα, που θα περιφρουρεί τον χώρο, ο οποίος αποτελεί στοιχείο της ακαδημαϊκής λειτουργίας.

Σπύρος Τζόκας - πανεπιστημιακός-συγγραφέας

Πηγή: efsyn.gr