Ο άνθρωπος είναι από την φύση του πολιτικό ον σύμφωνα με τον αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο, Αριστοτέλη. Διαφέρει από όλα τα άλλα ζώα, γιατί μόνο αυτός είναι προικισμένος με τον λόγο, ο οποίος τον καθιστά ικανό να διακρίνει το δίκαιο από το άδικο, το αγαθό από το κακό και το ωφέλιμο από το βλαβερό. Μία πτυχή του κοινωνικού βίου που επιβεβαιώνει τα παραπάνω είναι οι εκλογικές αναμετρήσεις.
Η εκλογική διαδικασία πέρασε από πολλά εξελικτικά στάδια. Τα τελευταία χρόνια λόγω των ραγδαίων πολιτικών εξελίξεων, οι εκλογικές αναμετρήσεις έγιναν συχνότερες και βρίσκονται ξανά αυτή την περίοδο στο επίκεντρο της χώρας μας. Τι είναι όμως οι εκλογές; Απλά ένα τυπικό πολιτικό γεγονός ή χαρακτηρίζονται από έντονο κρυμμένο συναισθηματισμό; Η προεκλογική εκστρατεία των υποψηφίων, όπως φαίνεται, επηρεάζει έντονα την ψυχολογία των πολιτών, αλλά ισχύει και το αντίστροφο.
Εν τέλει, τα συναισθήματα των ψηφοφόρων κρίνουν το εκλογικό αποτέλεσμα. Στα πλαίσια της Κοινωνικής Ψυχολογίας έγιναν διάφορες μελέτες που ερευνήθηκε το «φαινόμενο της υπεροχής των πρώτων». Σύμφωνα με αυτή την έρευνα , οι άνθρωποι ασυναίσθητα έχουν την τάση να θυμούνται τα κόμματα που βρίσκονται στην κορυφή του καταλόγου, παρά αυτά που βρίσκονται στο τέλος της λίστας των αποτελεσμάτων.
Έχουν επίσης την τάση να ακολουθούν το πλήθος είτε πρόκειται για σημαντικά, είτε για πολύ ασήμαντα ζητήματα, κι αυτή η κοινωνική συμπεριφορά πηγάζει από την ανάγκη για αποδοχή και αλληλεπίδραση. Οι ψηφοφόροι σαφώς θα πρέπει να πηγαίνουν στην κάλπη ανεπηρέαστοι, με «καθαρό» μυαλό και απόλυτα συνειδητοποιημένοι. Στην πράξη όμως είναι αυτό εφικτό; Οι ψυχολόγοι μάς θυμίζουν ότι ο άνθρωπος δεν είναι καθαρά λογικό ον. Ο λογικός τρόπος για να φτάσουμε σε μια απόφαση για το ποιον θα ψηφίσουμε είναι να παρακολουθούμε ανελλιπώς τις προεκλογικές ειδήσεις ,τις συνεντεύξεις των υποψηφίων και να διαβάσουμε το πρόγραμμα του καθενός, ώστε να έχουμε μια σφαιρική αντίληψη του ζητήματος.
Εδώ και αρκετά χρόνια οι Κοινωνιολόγοι προσπαθούν να καταλάβουν γιατί ψηφίζουμε με τον τρόπο που ψηφίζουμε! Υπάρχουν θεωρίες που ισχυρίζονται ότι στην τελική απόφασή μας παίζει ρόλο η κοινωνική τάξη στην οποία ανήκουμε και οι ιδεολογικές πεποιθήσεις μας. Η ιδιοτέλεια στέκεται εμπόδιο στην λογική των ψηφοφόρων. Επιλέγουμε πάντα το κόμμα ή την παράταξη που θεωρούμε ότι με τις πολιτικές του θα είμαστε σε καλύτερη θέση έναντι κάποιου άλλου. Κύριο ρόλο παίζει η ανταπόκριση του κάθε υποψηφίου στην αντίληψη των ψηφοφόρων. Δεν πρέπει να υποτιμάται επομένως η εμφάνιση και η φυσική ελκυστικότητα! Δεν σας έχει τύχει να συμπαθείτε ή να αντιπαθείτε κάποιο πολιτικό πρόσωπο χωρίς να το γνωρίζετε;
Η Πολιτική Ψυχολογία, μελετώντας αυτό το φαινόμενο, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι γενικοί τρόποι, το ντύσιμο ,η φωνή και ο χαρακτήρας που θεωρείται ότι διαθέτει κάποιος έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην λήψη απόφασης των ψηφοφόρων. Μια άλλη θεωρία λέει: «Αν προκαλέσεις φόβο στους ανθρώπους για κάτι ,θα αρχίσουν να δίνουν μεγαλύτερη σημασία σε αυτό». Τα πολιτικά πρόσωπα φαίνεται ότι από ένστικτο το γνωρίζουν και είναι ικανοί να επηρεάζουν το εκλογικό σώμα.
Οι ψηφοφόροι αναζητούν στο πρόσωπο ενός υποψηφίου την ακεραιότητα, την ηγετική ικανότητα και την ζεστασιά, όσο κι αν ακούγεται αυτό περίεργο για τον σκληρό κόσμο της πολιτικής. Θέλει ηγέτες ευγενείς, μειλίχιους, ανεκτικούς, υπομονετικούς, ψύχραιμους, νηφάλιους και μαχητικούς που αποπνέουν εμπιστοσύνη. Απεχθάνονται τους πολύξερους, τους ανήξερους, τους «δήθεν», τους στημένα αεράτους ,τους αλαζόνες, τους ανεύθυνους, τους αγενείς, ασαφείς και γενικολόγους. Ο σεβασμός, η ταπεινοφροσύνη, η ειλικρίνεια και η σαφήνεια στον λόγο είναι θετικά στοιχεία που εκτιμώνται.
Η ψηφοφορία, όπως όλα δείχνουν, είναι συναισθηματική υπόθεση κυρίως για τους ανθρώπους που απέχουν από την πολιτική. Αντίθετα, όσοι ενημερώνονται τείνουν να ψηφίζουν περισσότερο με λογική παρά με συναίσθημα! Αν είσαι λοιπόν υποψήφιος, θυμήσου να προσθέσεις στον λόγο σου ενθουσιασμό και φρόντισε το έργο σου να υποκινείται από αγνά κίνητρα! Κι αν είσαι ψηφοφόρος, μην ξεχνάς ότι η πορεία προς την εξέλιξη ,την ευημερία και την αληθινή Δημοκρατία προϋποθέτει καλή κριτική σκέψη!
BBC news, Cottam, M.L., Dietz-Uhler, B., Mastors, E., Preston, T. (2010). “Introduction To Political Psychology”
Ζωή Χριστακοπούλου (Κοινωνιολόγος)
Πηγή: yourearticles.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου