Σε μόλις 190 ευρώ ανέρχεται το κέρδος ενός μέσου Ελληνα στα περίπου είκοσι χρόνια που μεσολάβησαν από την εισαγωγή του ευρώ, διαπιστώνει μελέτη που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η γερμανική δεξαμενή σκέψης Centre for European Politics.
Η μελέτη εκπονήθηκε με αφορμή τα εικοσάχρονα γενέθλια του κοινού νομίσματος αναζητώντας χαμένους και κερδισμένους. Διαπίστωσε μεταξύ άλλων ότι η απώλεια της χάραξης εθνικής νομισματικής πολιτικής και του όπλου της υποτίμησης προς χάριν του ευρώ είχε τεράστιες επιπτώσεις για την ανταγωνιστικότητα των περισσότερων χωρών της ευρωζώνης και την ευημερία τους.
Οι οικονομολόγοι Αλεσάντρο Γκασπαρότι και Ματίας Κουλάς που εκπόνησαν τη μελέτη εκτίμησαν πόσο θα είχε αναπτυχθεί το ΑΕΠ οκτώ χωρών της ευρωζώνης αν αυτές δεν είχαν υιοθετήσει το ενιαίο νόμισμα, συγκρίνοντας την αναπτυξιακή τους πορεία με αυτήν οικονομιών εκτός ευρώ που στο παρελθόν είχαν εμφανίσει παρόμοιες αναπτυξιακές τάσεις.
Στη συνέχεια αντιπαρέθεσαν αυτές τις εκτιμήσεις με την εντός ευρωζώνης αναπτυξιακή πορεία των οκτώ οικονομιών. Κατέληξαν ότι μεταξύ 1999 -όταν το ευρώ υιοθετήθηκε ως τραπεζικό νόμισμα- και 2017, από τις οκτώ υπό εξέταση χώρες μόνο η Γερμανία και η Ολλανδία αποκόμισαν σημαντικά οφέλη.
Αντίθετα, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Βέλγιο, Πορτογαλία εμφάνισαν μεγάλες απώλειες, ενώ η Ελλάδα το παραπάνω μηδαμινό κέρδος.
Συγκεκριμένα, σε όρους κατά κεφαλήν ΑΕΠ, οι Γερμανοί έγιναν στην εν λόγω περίοδο πλουσιότεροι κατά 23.000 ευρώ έκαστος, ενώ οι Ολλανδοί κατά 21.000 ευρώ.
Αντίθετα, οι Ιταλοί έγιναν φτωχότεροι κατά 74.000 ευρώ έκαστος, οι Γάλλοι κατά 56.000 ευρώ, οι Πορτογάλοι κατά 41.000 ευρώ, οι Βέλγοι κατά 6.000 ευρώ, οι Ισπανοί κατά 5.000 ευρώ.
Οι Έλληνες κέρδισαν, τέλος, το παραπάνω ποσό, που ισοδυναμεί με περίπου... 10 ευρώ τον χρόνο.
Ειδικότερα για την Ελλάδα, η έκθεση παρατηρεί ότι στα πρώτα χρόνια από την είσοδό της στην ευρωζώνη το 2001 εμφάνισε σημαντικά κέρδη. Η πορεία αυτή όμως αντιστράφηκε εντελώς μετά το 2011.
Καθοριστικό ρόλο προς αυτήν την κατεύθυνση είχε -σύμφωνα με την έκθεση- το σκάσιμο της φούσκας που δημιουργήθηκε στα πρώτα χρόνια του ευρώ χάρη στον φτηνό δανεισμό, το 2009. Εκτοτε και έως σήμερα η επίπτωση του ευρώ στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ και στην ευημερία της Ελλάδας είναι συνεχώς αρνητική.
Η τελική σούμα των δύο περιόδων όμως βγαίνει θετική, στο τέλος του 2017 το συνολικό ισοζύγιο από την εισαγωγή του ευρώ είναι +2 δισ. ευρώ ή +190 ευρώ κατά κεφαλήν.
Η έκθεση υποστηρίζει πάντως ότι για να διασφαλιστεί αυτό το θετικό ισοζύγιο μεσοπρόθεσμα, οι ελληνικές κυβερνήσεις θα πρέπει να συνεχίσουν τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια και να βελτιώσουν το επενδυτικό κλίμα.
Από μια άλλη πλευρά πάντως, παρατηρώντας κανείς το γράφημα της έκθεσης με την πορεία του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας εντός ευρώ και εκτός ευρώ την περίοδο 2001-2017, διαπιστώνει ότι αν η χώρα είχε επιλέξει να παραμείνει στο εθνικό της νόμισμα -όπως η Δανία ή η Σουηδία- ενδεχομένως να μην είχε την προσωρινή εκρηκτική ευημερία των πρώτων χρόνων του κοινού νομίσματος, αλλά πιθανότατα θα είχε αποφύγει τον τεράστιο δανεισμό που την οδήγησε στη μεγάλη περιπέτεια των μνημονίων και την πολυετή -έως το 2060- εξάρτηση από τους πιστωτές της.
Εκτός ευρωζώνης και χωρίς τον φτηνό δανεισμό που έφερε το κοινό νόμισμα, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας φαίνεται να αυξάνεται με μικρότερη ταχύτητα απ’ ό,τι εντός ευρώ. Ομως η αύξηση αυτή είναι σταθερή και εξαιρουμένης μιας μικρής απόκλισης μεταξύ 2008-2010 είναι συνεχώς ανοδική.
Από τα περίπου 17.000 ευρώ του 2001 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας ξεπερνά τα 21.000 ευρώ το 2017.
Στον αντίποδα, με την Ελλάδα εντός του ευρώ, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ξεκινά σε επίπεδα πάνω από τα 17.000 ευρώ το 2001 και εκτοξεύεται ώς τα 23.000 ευρώ το 2008.
Σε αυτήν την τροχιά καθοριστικό ρόλο παίζουν τα χαμηλά επιτόκια και η πλημμύρα πιστώσεων και εισροών κεφαλαίων που -όπως συμβαίνει ιστορικά- δεν οδηγεί μόνο σε παραγωγικές επενδύσεις αλλά και σε υπερκατανάλωση, εκτόξευση των επενδύσεων χαρτοφυλακίου και φούσκες, μίζες και διαφθορά.
Η συνέχεια είναι λίγο-πολύ αναμενόμενη, καθώς ό,τι ανεβαίνει πολύ γρήγορα βυθίζεται και πολύ γρήγορα: το κατά κεφαλήν ΑΕΠ υποχωρεί διαρκώς αγγίζοντας το 2017 επίπεδα κοντά στα 17.000 ευρώ, δηλαδή περίπου 4.000 ευρώ χαμηλότερα απ’ ό,τι αν η Ελλάδα είχε επιλέξει να μην μπει στην ευρωζώνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου