Στα 20 χρόνια λειτουργίας του ο Συνήγορος του Πολίτη έχει δεχτεί περισσότερες από 250.000 αναφορές πολιτών και οργανώσεων σε ευρύτατο φάσμα ζητημάτων, που αγγίζουν το σύνολο της διοικητικής δράσης και σημαντικές πτυχές της ιδιωτικής οικονομίας. Και έχει κατορθώσει, σε συντριπτικό ποσοστό, που υπερβαίνει το 80%, να δώσει λύσεις, αδάπανα και εξωδικαστικά.
Θωρακίζοντας το κράτος δικαίου και προστατεύοντας τα δικαιώματα όλων. Οι παθογένειες της δημόσιας διοίκησης αλλά και της οργάνωσης και λειτουργίας της εθνικής οικονομίας αναδεικνύονται μέσα από τη δράση αυτή της Αρχής. Τα τελευταία, δε, δέκα χρόνια, τα χρόνια της δημοσιονομικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, η ανάλυση των αναφορών που δέχτηκε η Αρχή, τόσο ποσοτική όσο και ποιοτική, καταδεικνύει την αδυναμία της διοίκησης, κεντρικής και αποκεντρωμένης, να ανταποκριθεί ικανοποιητικά στις αυξημένες, ομολογουμένως, ανάγκες.
Η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών της υπολειπόταν του προσδοκώμενου. Και η αποτελεσματικότητα των ελεγκτικών μηχανισμών της δεν ήταν η αναμενόμενη. Ως μάλλον αυτονόητη συνέπεια, η ήδη προβληματική σχέση κράτους και πολιτών διαταράχθηκε περισσότερο. Ενισχύθηκε η αίσθηση καχυποψίας και δυσπιστίας μεταξύ τους· μια αίσθηση που λειτουργεί αμφίδρομα.
Οι λόγοι πολλοί και γνωστοί. Πρώτα απ’ όλα, οι πολλαπλές και διαδοχικές μεταρρυθμίσεις στους περισσότερους τομείς διοικητικής δράσης –στην εκπαίδευση, την υγεία, την κοινωνική πρόνοια και ασφάλιση, τη φορολογία– αλλά και διοικητικής εποπτείας οικονομικών δραστηριοτήτων – στις μεταφορές, τις επικοινωνίες, στην πρωτογενή παραγωγή, στις κατασκευές και υποδομές.
Πολλές έμειναν ημιτελείς και αναιρέθηκαν ή αναθεωρήθηκαν πριν αποδώσουν. Οι περισσότερες, δε, υπήρξαν αποσπασματικές, χωρίς να εντάσσονται σε ευρύτερο σχεδιασμό της αποστολής του κράτους στη σύγχρονη εποχή. Χωρίς να υπηρετούν ένα ολοκληρωμένο, συνεκτικό και αξιολογημένο πλάνο για τον ρόλο που πρέπει και μπορεί να επιτελεί η σύγχρονη ελληνική δημόσια διοίκηση, υπό τις δεδομένες συνθήκες. Παράλληλα, και στο πλαίσιο των ασφυκτικών δεσμεύσεων για δημοσιονομική προσαρμογή της «μνημονιακής» περιόδου, η διοίκηση, κεντρική και σε επίπεδο αυτοδιοίκησης, υπέστη συντριπτική συρρίκνωση σε προσωπικό και πόρους.
Την ίδια περίοδο, το βιοτικό επίπεδο και το πλέγμα προστασίας των δικαιωμάτων όλων των κατοίκων της χώρας συμπιέστηκαν δραματικά. Τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, η μείωση των εισοδημάτων, ο περιορισμός των κοινωνικών και αναδιανεμητικών πολιτικών κατέταξαν σημαντικές μάζες του πληθυσμού στην κατηγορία των ευάλωτων ομάδων.
Η δράση του Συνηγόρου του Πολίτη σε όλη αυτή την περίοδο υπήρξε πλούσια και πολυδιάστατη. Διαπιστώσαμε και αναδείξαμε ατέλειες και αδυναμίες, στρεβλώσεις και αγκυλώσεις του διοικητικού μηχανισμού, σημειώσαμε τα όρια λειτουργίας και απόδοσης των υφιστάμενων δομών, αλλά και τα εξασθενημένα περιθώρια αντοχής των πολιτών. Διαμεσολαβήσαμε, με επιμονή και υπομονή, για τη διασφάλιση του βιοτικού επιπέδου και την προστασία και τον σεβασμό των δικαιωμάτων όλων. Καταθέσαμε ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες προτάσεις για την αντιμετώπιση θεσμικών κενών και την άρση αδικιών.
Και στη νέα, «μετα-μνημονιακή» εποχή δεν εφησυχάζουμε· αντιθέτως, θέτουμε επιτακτικά την ανάγκη ανασυγκρότησης, αναδιάταξης και αναθεώρησης του ρόλου και του τρόπου λειτουργίας της διοίκησης. Αναγνωρίζουμε ότι ο εξορθολογισμός της λειτουργίας της διοίκησης και η εμπέδωση των αρχών του κράτους δικαίου αποτελούν όχι μόνο συνθήκες εκ των ων ουκ άνευ μιας σύγχρονης, ευρωπαϊκής, δημοκρατικής πολιτείας, αλλά και βασικούς πυλώνες για στέρεη, βιώσιμη ανάπτυξη για την οικονομία και συνοχή για την κοινωνία.
Οι διαμεσολαβητικές, ελεγκτικές και επιχειρησιακές μας αρμοδιότητες αξιοποιήθηκαν για την προστασία δικαιωμάτων και ελευθεριών. Για το περιβάλλον, αστικό και φυσικό, για την ατομική ιδιοκτησία, τον ενεργειακό πλούτο της χώρας, για την υγεία, τις προνοιακές παροχές, την εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες της, την εργασία, την παιδική αλλά και την τρίτη ηλικία, την άρση διακρίσεων λόγω καταγωγής, πεποιθήσεων, φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού.
Υπηρετούμε, έτσι, την τρισυπόστατη αποστολή μας: να είμαστε συνήγορος για τον πολίτη, τον κάτοικο της χώρας, αρωγός της διοίκησης, για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της, και θεσμικός συνομιλητής της πολιτείας, συντρέχοντας την εκτελεστική, τη νομοθετική αλλά και τη δικαστική εξουσία στην ενίσχυση των αρχών του κράτους δικαίου.
Μεριμνώντας για τη διαφανή, σύννομη, αποτελεσματική, δημοκρατική λειτουργία της διοίκησης, συμβάλλουμε στη γεφύρωση του χάσματος που έχει δημιουργηθεί στη σχέση από τη μία πλευρά του κράτους και από την άλλη των πολιτών και της οικονομικής δραστηριότητας. Προκειμένου στη νέα, «μετα-μνημονιακή» εποχή η σχέση αυτή να διέπεται από ειλικρινή, αμφίδρομη εμπιστοσύνη. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί.
Συντάκτης: Ανδρέας Ποττάκης - Συνηγόρος του Πολίτη
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου