"Μην είστε ντροπαλοί: αναλάβετε την ευθύνη γι’ αυτό που μπορείτε να κάνετε και κάντε το. Θέστε τα ερωτήματα για τη Δικαιοσύνη, αλλά σε σύνδεση με την πρακτική. Αμφισβητήστε την εξουσία. Κανένα δόγμα, ποτέ. Μην επιτρέψετε στον εαυτό σας να υστερεί από το ιστορικά εφικτό! Και καταλάβετε ότι η πρόοδος δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς αγώνα και θυσία. Αν αυτό είναι ο μαρξισμός, τότε πρέπει όλοι να είμαστε μαρξιστές"
Το μονοπάτι που μας προτρέπει να ακολουθήσουμε είναι αυτό της ανάληψης ευθύνης, της πρωτοβουλίας, της αμφισβήτησης, του αντιδογματισμού, της προοπτικής και της αγωνιστικότητας. Αποτελεί σύνοψη ενός αναγκαίου σχεδίου για την προσωπική και συλλογική ανάπτυξη, η οποία μπορεί να επιτευχθεί με τον συνδυασμό θεωρίας και πράξης, με την προσθήκη του αναγκαίου ρίσκου και της επιβαλλόμενης τόλμης για ρήξεις.
Το μόνο που θα πρόσθετα στις παρατηρήσεις αυτές του Στρεκ θα ήταν δίπλα στο «ιστορικά εφικτό» και το «ιστορικά αναγκαίο», καθώς το πρώτο, υπό καθεστώς νεοφιλελεύθερης βαρβαρότητας, έχει περιοριστεί σχεδόν στο μηδέν, φράζοντας κυριολεκτικά τον δρόμο για το μέλλον.
Άλλωστε αυτός ήταν από την αρχή ο στόχος του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος συνοψίστηκε στο θατσερικό δόγμα «δεν υπάρχει εναλλακτική», δηλαδή η προσπάθεια να πειστούν οι πολίτες ότι ο μόνος δυνατός ορίζοντας της ανθρωπότητας είναι η οικονομία της αγοράς και η εκφυλισμένη (και υποταγμένη στις αγορές) φιλελεύθερη δημοκρατία.
Το να θέσεις ερωτήματα για τη Δικαιοσύνη, μας λέει ο Στρεκ, είναι ένα θεωρητικό καθήκον το οποίο μπορεί σήμερα να αναλάβει μια συλλογική διανόηση, αλλά μόνο σε σύνδεση με την πρακτική δράση. Χρειάζεται με άλλα λόγια να επανενωθούν το κεφάλι (οι διανοούμενοι) με το σώμα (τους εργαζόμενους και τους αγώνες τους), το μυαλό με την καρδιά, η λογική με το πάθος και τελικά η θεωρία με την πράξη. Απαιτείται να κλείσει το ιστορικό χάσμα ανάμεσα στη διανοητική και τη χειρωνακτική εργασία, ανάμεσα στην κοινοτική κουλτούρα του χωριού και στις αξίες του άστεως, ανάμεσα στο «πεδίο της βιωμένης εμπειρίας» (παρελθόν) και στον «ορίζοντα της προσμονής» (μέλλον).
Στην ίδια απάντηση ο Στρεκ απευθύνεται και στους συναδέλφους του, προτρέποντάς τους «να σκεφτόμαστε για τα μεγάλα ερωτήματα της ανθρώπινης ελευθερίας και της ανθρώπινης ανάπτυξης όχι μόνο ως κοινωνικοί επιστήμονες, αλλά και ως υπεύθυνοι πολίτες». Μια αναγκαία αντιδιαστολή ανάμεσα στον τεχνοκράτη, ο οποίος γίνεται συχνά υποχείριο ιδιοτελών συμφερόντων, και στον συνειδητό πολίτη, δηλαδή στον εκπρόσωπο του δημόσιου συμφέροντος, της κοινωνίας ως όλου.
Αυτές οι λίγες επισημάνσεις του Γερμανού στοχαστή αποτελούν τον οδικό χάρτη μιας ποθούμενης, αλλά και χιμαιρικής χειραφέτησης του ανθρώπου, η οποία πάντως μας διατηρεί ζωντανούς και διασφαλίζει την αξιοπρέπεια του είδους μας.
«Αν λοιπόν αυτό είναι μαρξισμός, τότε πρέπει όλοι να είμαστε μαρξιστές».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου