Εν μέσω εθνικού πένθους, βιώνουμε απύθμενης σκληρότητας εκμετάλλευση της τραγωδίας στο Μάτι από ΜΜΕ ή κόμματα της αντιπολίτευσης που καμώνονται πως γεννήθηκαν χθες, άσπιλα και αμόλυντα.
Με καταγγελτικό παροξυσμό αντιδρούν και πολλοί συμπολίτες.
Εμπαθείς ύβρεις κατακλύζουν τον δημόσιο χώρο την ώρα που επείγει η σωστική δράση, η συλλογική ανάταξη.
Οι αντιδράσεις «εκτόνωσης» ή εκμετάλλευσης συγκαλύπτουν μοιρολατρικά στερεότυπα, υποθάλποντας μοιραία την πολιτική αδράνεια.
Πώς να σταθούμε προδραστικά απέναντι στα τετελεσμένα, αλλά κυρίως απέναντι στα επερχόμενα φαινόμενα φονικών κρίσεων;
Πώς θα πορευτούμε από εδώ και μπρος, όλοι οι Ελληνες και όχι μόνη η κυβέρνηση; Αλληλοσπαρασσόμενοι, διχασμένοι και εν πλήρει συγχύσει; Βάζοντας μπροστά τον αυτόματο πιλότο του εθνικού σπορ: καταγγελίες εναντίον πάντων, πλην των εαυτών;
Φυσικές καταστροφές όπως οι πυρκαγιές συνδέονται με την υπερθέρμανση του πλανήτη και θα ξαναχτυπήσουν.
Στην Ελλάδα, όμως, οι προοπτικές αποτροπής τους μειώνονται λόγω της διαφθοράς, της χαοτικά άναρχης δόμησης και της νοσηρής άρνησης εξορθολογισμού και αντιμετώπισής τους, σχεδιασμένα και δίκαια.
Επιπλέον, συγκεκριμένα πολιτικο-δημοσιογραφικά κέντρα συνεχίζουν να δηλητηριάζουν τη δημόσια σφαίρα.
Αυτά που πρωτίστως χρειαζόμαστε, τούτη την ώρα, όμως, είναι η συλλογικά εκφρασμένη δέσμευση στη δύναμη της βούλησης και της συλλογικής δράσης, στον σεβασμό των νόμων και στη μηδενική ανοχή στη διαφθορά.
Επειδή τα φαινόμενα που αντιμετωπίζουμε συνδέονται ευθέως με οξείες περιβαλλοντικές διαταραχές, όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη, επειδή τα κρουστικά φαινόμενα θα συνεχίσουν ακάθεκτα, χρειαζόμαστε μια ριζικά νέα ενατένιση των κρίσεων, όπως και μια διαφορετική στάση-δράση πρόληψης-απόκρουσής τους. Γνώμονας είναι η υπεράσπιση των «παγκόσμιων δημόσιων αγαθών».
Στο πνεύμα αυτό, καταθέτω ορισμένες σκέψεις προς μία εναλλακτική οργάνωση, εν όψει επερχόμενων φονικών κρίσεων και διακινδυνεύσεων. Διακριτικό συστατικό τους είναι η διεπιστημονική, συνδυαστική και συμμετοχική στρατηγική και η δραστηριοποίηση των εμπλεκόμενων πολιτών στα προγράμματα πολιτικής προστασίας, έγκαιρα και συγκροτημένα.
Με βάση πρότερα παθήματά μας (Ηλεία, Μάνδρα κ.α.) είναι κατανοητό ότι σεισμοί, πλημμύρες ή πυρκαγιές υψηλής ταχύτητας και εμβέλειας υπερβαίνουν τον ρόλο, αποκλειστικά, των διοικήσεων (οσοδήποτε επιδέξιες και άγρυπνες). Απαξ και τα φαινόμενα βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, την ώρα εκείνη είναι κρίσιμη, πρωτίστως, η ψύχραιμη παλλαϊκή κινητοποίηση.
Η δοξασία ότι, αποκλειστικά, οι κυβερνήσεις είναι υπεύθυνες ως να είναι οινοεί «παντοκράτορες» αποτελεί μέρος του προβλήματος.
Οι κυβερνώντες δεν κρατούν μαγικά ραβδιά ώστε να σταματούν τον όλεθρο αυτοστιγμεί, ενώ οι πολίτες κοιτάζουν παθητικά. Απρόβλεπτα, διάχυτα, φευγαλέα και δυναμικά κινούμενα φαινόμενα δεν «αντιμετωπίζονται», εν εξελίξει, από συγκεντρωτικούς θεσμούς. Υποτιμάται και η χρονικότητα (timing).
Την ώρα της εξέλιξης της ολέθριας κρίσης είναι πλέον ελάχιστα αυτά που μπορούν να γίνουν κεντρικά.
Τα περισσότερα σωστικά μέτρα (οφείλουν να) λαμβάνονται σε πρότερο στάδιο, να συμπεριλαμβάνουν τους πολίτες και να βρίσκονται διαθέσιμα σε επιφυλακή προς δράση.
Εξετάζοντάς τις πυρκαγιές με όρους επέλασης, αιφνιδιασμού, επιτάχυνσης, κατεύθυνσης και δυναμικής, αυτές προσιδιάζουν σε επιθέσεις τύπου «blitz krieg».
Αρα, πολεμική οφείλει να είναι και η μέθοδος απόκρουσης. Η εκδήλωση τέτοιων «επιθέσεων» οφείλει να κρούει γενικό συναγερμό, να αποτελεί αντικείμενο εθνικής πολιτικής ευθύνης και αντιμετώπισης.
Οι Αρχές και τα επιχειρησιακά επιτελεία των αρμόδιων Σωμάτων (Πυροσβεστική, Αστυνομία, Ακτοφυλακή) διοικούν και επιχειρούν υπό τις κλαδικές και πολιτικές ηγεσίες. Δεν επιχειρούν όμως, επιτελικά, μόνες.
Η λαίλαπα στο Μάτι ανέδειξε κρίσιμους ελλιπείς κρίκους-κλειδιά στην αντιμετώπιση των φονικών κρίσεων. Απουσίαζε η λειτουργική διασύνδεση-συντονισμός του κεντρικού-κρατικού επιπέδου, με το περιφερειακό-τοπικό (Αυτοδιοίκηση) και ιδίως με τον λαϊκό παράγοντα: τους πληττόμενους πολίτες, οι οποίοι τελούσαν εν συγχύσει.
Η διαρκής λειτουργική διασύνδεση των τριών παραγόντων είναι ζωτική για την επιτυχέστερη δυνατή μάχη κατά των πυρκαγιών, τόσο πρακτικά όσο και ψυχολογικά.
Εξυπακούεται ότι για τον συντονισμό-καθοδήγηση ρόλο-κλειδί διαδραματίζουν και ηλεκτρονικά ΜΜΕ, διασφαλίζοντας: εγρήγορση, αστραπιαία κινητοποίηση, ψύχραιμη αντιμετώπιση.
Απαιτείται, λοιπόν, πολυεπίπεδη συνέργεια κράτους, τοπικής αυτοδιοίκησης και κοινωνίας: διαγωνίως και καθέτως.
Μέχρι σήμερα, αυτές οι προϋποθέσεις συνέργειας και συντονισμού, θεσμικά, απουσιάζουν. Απαιτείται προς τούτο η προηγούμενη εκπαίδευση των κατοίκων: πώς να συμπεριφέρονται εν όψει κινδύνου, με ποιους να συνεργάζονται εμπράκτως. Χρειάζεται στρατιωτικού τύπου πολιτική άμυνα, με πειθάρχηση και συνεργασία εκ μέρους όλων των εμπλεκομένων.
Η κινητοποίηση του λαϊκού παράγοντα προληπτικά καταδεικνύει σαφώς ορισμένα επιπλέον καίρια προαπαιτούμενα.
Την ανάπτυξη και λειτουργία διεπιστημονικών Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Διαχείρισης Κρίσεων στα ΑΕΙ της χώρας, καθώς και στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Επειγόντως.
Συντάκτης: δρ Σοφία Καϊτατζή-Γουίτλοκ - καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης και Πολιτικής Επικοινωνίας, Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου